Nguyễn Huy Lượng 阮輝諒 (?-1808) hiệu Bạch Liên Am, nguyên quán làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, sau dời sang làng Lương Xã, huyện Chương Mỹ, nay thuộc Hà Tây. Ông đỗ hương cống, làm quan nhà Lê chức Phụng Nghi - một chức quan nhỏ trong Bộ Lễ. Sau làm quan nhà Tây Sơn, đóng góp nhiều công sức với chức Hữu thị lang Bộ Hộ (nên thường gọi là Hữu hộ Lượng), tước Chương Lĩnh Hầu. Năm 1802, triều Tây Sơn sụp đổ, ông bị bắt; ít lâu, ông được nhà Nguyễn thu dụng, làm Tri phủ Xuân Trường. Sau đó ông bị giết trong một trường hợp bức tử vào năm 1808.

Sáng tác của Nguyễn Huy Lượng đều viết bằng chữ Nôm, thường là thể phú. Ông nổi tiếng với bài Tụng Tây Hồ phú, Văn tế trận vong tướng sĩ,... Ngoài ra còn có tác phẩm Cung oán thi (100 bài), viết về số phận của người cung nữ trong chế độ phong…

 

Cung oán thi
107

  1. Cung oán thi kỳ 001 (Nghĩ thương cho nhẽ kiếp thuyền quyên)
  2. Cung oán thi kỳ 002 (Thợ giời thêu dệt khéo ghê đường)
  3. Cung oán thi kỳ 003 (Biết gảy cùng ai khúc đoạn trường)
  4. Cung oán thi kỳ 004 (Trót hận riêng lòng với nguyệt hoa)
  5. Cung oán thi kỳ 005 (Điện Hán xa xăm cách mấy vời)
  6. Cung oán thi kỳ 006 (Rắp tìm chị nguyệt hỏi duyên do)
  7. Cung oán thi kỳ 007 (Sầu thu chửa vợi lại sầu xuân)
  8. Cung oán thi kỳ 008 (Nỗi lòng kể biết mấy phong thư)
  9. Cung oán thi kỳ 009 (Muôn tía nghìn hồng nở bức lan) Xuân oán
  10. Cung oán thi kỳ 010 (Hoá nhi thực có nỡ dày vò)
  11. Cung oán thi kỳ 011 (Đoá hoa nào tỏ bóng dương đâu) Hạ oán
  12. Cung oán thi kỳ 012 (Tình buồn nào có thấy vui đâu)
  13. Cung oán thi kỳ 013 (Hằng Nga vò võ nhịn thâu đêm) Thu oán
  14. Cung oán thi kỳ 014 (Hãy gượng làm khuây kẻo võ vàng)
  15. Cung oán thi kỳ 015 (Chăn loan chi để khách đìu hiu) Đông oán
  16. Cung oán thi kỳ 016 (Nhạn ai lắng hỏi chốn lấu cao)
  17. Cung oán thi kỳ 017 (Xót nỗi duyên thôi lại tủi vần)
  18. Cung oán thi kỳ 018 (Một trận tương tư một não nà)
  19. Cung oán thi kỳ 019 (Vò võ phòng tiêu bấy những nay)
  20. Cung oán thi kỳ 020 (Hoá công gây dựng chửa khuôn nào)
  21. Cung oán thi kỳ 021 (Buồng tiêu bao ná tới đài dương)
  22. Cung oán thi kỳ 022 (Ngắm lại Lam Điền đã bể dâu)
  23. Cung oán thi kỳ 023 (Khéo ỏi tại thay dế kẽ thềm)
  24. Cung oán thi kỳ 024 (Dễ mà thay đổi được duyên nhau)
  25. Cung oán thi kỳ 025 (Một mình ngày vắng lại đêm thâu)
  26. Cung oán thi kỳ 026 (Khéo rủ rê nhau xuống cõi trần)
  27. Cung oán thi kỳ 027 (Trướng loan trằn trọc gánh sầu đeo)
  28. Cung oán thi kỳ 028 (Duyên này đeo đẳng bởi vì ai)
  29. Cung oán thi kỳ 029 (Hiu hắt chồi ngô đã xế mành)
  30. Cung oán thi kỳ 030 (Sầu hỡi kìa ai khéo bảo mày)
  31. Cung oán thi kỳ 031 (Xuân xanh tiếc nhỉ tháng ngày mau)
  32. Cung oán thi kỳ 032 (Nỗi mình trằn trọc một mình hay)
  33. Cung oán thi kỳ 033 (Điện phong cao thẳm thấu cùng chăng)
  34. Cung oán thi kỳ 034 (Chiếc bóng Vu sơn giấc mộng rầu)
  35. Cung oán thi kỳ 035 (Thoắt thấy trà mi nở bức lan)
  36. Cung oán thi kỳ 036 (Đeo đẳng làm chi bấy hỡi chiềng)
  37. Cung oán thi kỳ 037 (Gặp cơn nắng đốt lại mưa sa)
  38. Cung oán thi kỳ 038 (Khéo bể dâu chi chốn Quảng Hàn)
  39. Cung oán thi kỳ 039 (Được chăng là một tiếng vương nhân)
  40. Cung oán thi kỳ 040 (Sực nhớ nguồn cơn lại tủi vần)
  41. Cung oán thi kỳ 041 (Cung cấm phong quang xiết mỹ miều)
  42. Cung oán thi kỳ 042 (Duyên phận vì ao khéo rủi may)
  43. Cung oán thi kỳ 043 (Kẽo quẹt ngại thay một chữ tình)
  44. Cung oán thi kỳ 044 (Hãy gượng làm thinh kẻo khách cười)
  45. Cung oán thi kỳ 045 (Tươi ủ là giời, có nghĩ đâu)
  46. Cung oán thi kỳ 046 (Lách rách mưa ngây mấy giọt sa)
  47. Cung oán thi kỳ 047 (Chiều giời gió kép lại mưa đơn)
  48. Cung oán thi kỳ 048 (Bóng ủ ê thay mặt bẽ bàng)
  49. Cung oán thi kỳ 049 (Chen chúc làm chi đám cửa quyền)
  50. Cung oán thi kỳ 050 (Phòng tiêu lẩn quất đã ba đông)
  51. Cung oán thi kỳ 051 (Trẻ thơ tấp tểnh nỗi giàu sang)
  52. Cung oán thi kỳ 052 (Đã mấy trăm năm mới xuống trần)
  53. Cung oán thi kỳ 053 (Nỗi nọ đường kia nghĩ cũng rầu)
  54. Cung oán thi kỳ 054 (Một thì là nợ một là duyên)
  55. Cung oán thi kỳ 055 (Lặng nhìn phong cảnh lắm chiều xinh)
  56. Cung oán thi kỳ 056 (Tấc lòng những bận mối tơ vương)
  57. Cung oán thi kỳ 057 (Cuốn bức khăn là nước mắt đầy)
  58. Cung oán thi kỳ 058 (Gượng vui mong để giải lòng phiền)
  59. Cung oán thi kỳ 059 (Kìa xem gác rộng lại lầu cao)
  60. Cung oán thi kỳ 060 (Khắc diễn canh chầy nguyệt hé chênh)
  61. Cung oán thi kỳ 061 (Nay chờ mai đợi khéo là rơ)
  62. Cung oán thi kỳ 062 (Cũng mong mượn mõ chút làm khuây)
  63. Cung oán thi kỳ 063 (Hé mành trông nguyệt, nguyệt xa khơi)
  64. Cung oán thi kỳ 064 (Lênh đênh cái phận hạt mưa sa)
  65. Cung oán thi kỳ 065 (Mong đến doành Câu thả một tờ)
  66. Cung oán thi kỳ 066 (Cũng mang là một tiếng thuyền quyên)
  67. Cung oán thi kỳ 067 (Duyên giời đành đã cậy tay giời)
  68. Cung oán thi kỳ 068 (Song the hé nửa cánh rèm ngăn)
  69. Cung oán thi kỳ 069 (Gượng dậy trông ra hỏi chị giăng)
  70. Cung oán thi kỳ 070 (Hoá công sao khéo độc ngầm chi)
  71. Cung oán thi kỳ 071 (Đau đớn cho thay khách ngậm sầu)
  72. Cung oán thi kỳ 072 (Đương cơn bứt rứt thuở đìu hiu)
  73. Cung oán thi kỳ 073 (Con tạo sao mày những mắc cân)
  74. Cung oán thi kỳ 074 (Giấc hoè hiu hắt đợi người xa)
  75. Cung oán thi kỳ 075 (Hồng nhan trong dạ những bồi hồi)
  76. Cung oán thi kỳ 076 (Hồng nhan bạc phận sự là thường)
  77. Cung oán thi kỳ 077 (Ai khéo ngâm đề chữ nguyệt hoa)
  78. Cung oán thi kỳ 078 (Phòng tiêu vò võ đã lâu nay)
  79. Cung oán thi kỳ 079 (Vả danh hương lửa bấy lâu nay)
  80. Cung oán thi kỳ 080 (Dưới nguyệt ghê đàn ngón mở mang)
  81. Cung oán thi kỳ 081 (Cậy ai dâu bể chốn cung giăng)
  82. Cung oán thi kỳ 082 (Nhà thôn eo óc mấy canh gà)
  83. Cung oán thi kỳ 083 (Cũng nghĩ chơi xuân có một thì)
  84. Cung oán thi kỳ 084 (Ai lên nhắn hỏi khách cung Hàn)
  85. Cung oán thi kỳ 085 (Sầu này thảm nọ xiết là bao)
  86. Cung oán thi kỳ 086 (Bể ái nguồn ân những nỡ nào)
  87. Cung oán thi kỳ 087 (Mê mẩn ngày xuân tỉnh giấc hoa)
  88. Cung oán thi kỳ 088 (Đoá hoa chiêng chiếng giọt mưa dào)
  89. Cung oán thi kỳ 089 (Cũng thì má phấn cũng lưng ong)
  90. Cung oán thi kỳ 090 (Lầu quạnh canh chầy vẳng tiếng tiêu)
  91. Cung oán thi kỳ 091 (Bước lên từ thuở dạo cung mây)
  92. Cung oán thi kỳ 092 (Hé rèm trông nguyệt lệ tuôn đầy)
  93. Cung oán thi kỳ 093 (Duyên phận vì đâu khéo dở dang)
  94. Cung oán thi kỳ 094 (Há rằng thua kém nỗi gì đâu)
  95. Cung oán thi kỳ 095 (Hồng nhan một kiếp lạ lùng sao)
  96. Cung oán thi kỳ 096 (Muốn bắc thang mây hỏi rõ ràng)
  97. Cung oán thi kỳ 097 (Đàn ai ca xướng ở bên lầu)
  98. Cung oán thi kỳ 098 (Đêm đêm mong mỏi khách kinh hoa)
  99. Cung oán thi kỳ 099 (Tự thuở cung châu đã mấy niên)
  100. Cung oán thi kỳ 100 (Bên rèm ríu rít tiếng chim oanh)

Tồn nghi
7