Hồ Thượng Tuy

Anh đã muốn làm một kẻ tha hương
Đã định mua vé tàu về miền vắng
Cho em hiểu: với anh chẳng thiên đường
Nhưng thiếu anh cuộc đời càng đau đớn.

Anh đã định đi thật nhanh, vội vã
Về miền xa, xa tít nẻo mù khơi
Để một mình em nước mắt giàn giụa
Em bơ vơ đi kiếm ở trên đời.

Anh định đi về miền vắng thật xa
Cho em hiểu rằng khổ đau, mất mát
Nhưng bỗng nhiên phút chốc chợt nhận ra:
Anh ở nhà còn em đi đâu thật.
Thế là quên mọi điều ngay lập tức
Anh như người có lỗi chạy tìm em.

Ở đâu người hay xúc phạm đến em
Để anh tìm cho hắn ta một trận.
Nhưng oái oăm – người bảo vệ cho em
Lại là kẻ đã làm điều xúc phạm.

Hai con người trong anh đã nhiều năm
Sống bên nhau nhưng láng giềng xấu hổ
Và để cho em thoát khỏi hoạ căn
Anh phải đánh nhau với mình quyết tử.

Còn em lấy chiếc khăn trên vai mình
Rồi hãy làm một điều theo phong tục
Vứt xuống chân anh và nhớ lặng thinh
Để hai người sẽ trở nên thân thiết
Hoặc là em tự tay mình hãy giết
Người bất kỳ – kẻ ấy hoặc là anh.

Con tàu ta từ xứ sở xa xăm
Đưa ta đi tàu lắc lư trên sóng
Con tàu biển như lưỡi dao cắt kính
Xẻ một đường trên biển Thái bình dương.

ở một bên, nơi mặt trời vui vẻ
Nước reo vang, tổ chức một trò chơi
Những ngọn sóng nô đùa như con trẻ
Nhảy múa như trong đêm tiệc khách mời.

Còn một bên kia chìm trong bóng tối
Sóng rì rầm tiếng rên rỉ lâm ly
Có lẽ vì sóng kia ghen tỵ với
Những bạn bè đang ở phía bên kia.

Con tàu đi, và cứ thế, mỗi ngày
Vũ trụ tôi chia hai nửa buồn vui.

Chiếc hòm kia được thả xuống từ trời
Chiếc hòm giấu của tình yêu, báu vật
Hãy nhận tốt lành, hạnh phúc cho người
Thánh A-la thả về trên mặt đất.

Chiếc hòm kia rất đặc biệt, diệu kỳ
Của trong hòm như nước trong giếng mạch
Càng múc nhiều, càng hay lấy cho đi
Thì báu vật trong hòm càng đầy ắp.

Anh chỉ thương cho những người hà tiện
Những kẻ đáng thương, bất hạnh trên đời
Không nhìn thấy chiếc hòm kia thầm kín
Hoặc là không biết được nó tuyệt vời.

Còn với em anh người khôn ngoan nhất
Trao hết mình nên hòm anh đầy ắp.

Ngày sinh nhật của em bây giờ lại
Sinh ra điều băn khoăn mãi không thôi:
Chẳng lẽ trái đất đã từng tồn tại
Trước ngày em sinh ra ở trên đời?

Sắc đẹp ai, làm đau khổ Puskin
Viết bài thơ về phút giây huyền diệu?
Với tên ai trong trận đánh Sa-min
Tuốt gươm ra và lao vào chiến đấu?

Anh không bỏ một điều anh tin tưởng:
Thế gian không người từ thưở tạo nên
Rằng trước em trái đất này hoang vắng
Tính niên đại, chính vì bởi thế nên
Anh đi tính từ ngày sinh của em
Chứ không phải từ ngày sinh của Chúa.

Cây đèn nhỏ trên bàn hắt bóng rủ
Lúc này đây anh thức chỉ một mình
Anh nghiêng xuống trên người em đang ngủ
Khẽ thốt lên câu nói: "Anh yêu em".

Đời đã ngọt ngào mà cũng đắng cay hơn
Nhưng già hơn anh tìm ra mình vậy
Nên bây giờ anh sẽ nói thường xuyên
"Anh yêu em" sẽ nhắc đi, nhắc lại.

Cũng đôi khi anh thấy mình không đúng
Nhưng dù sao anh muốn nói cùng em
Đừng nghĩ rằng anh là người vô dụng
Để nói lời gian dối: "Anh yêu em!"
Một câu thơ duy nhất và chân chính
Là câu thơ chỉ có "Anh yêu em".

Anh nhận thấy một điều: đây là lúc
Anh và em, cả hai đứa hồi sinh
Từ những câu chuyện cổ, nơi nhân vật
Người yêu nhau không khỏi chết vì tình.

Tình yêu trải hết mình, giăng tấm lưới
Kẻ đang yêu bị đốt bởi lửa tình.
Thiên nga yêu lâu ngày không sống nổi
Chỉ quạ khoang sống tới ba trăm năm.

Trời không cho thiên nga sống đến già
Nhưng vẫn yêu cuộc đời mình ngắn ngủi
Hát vang ở đời khúc hát thiên nga
So với quạ vẫn hạnh phúc gấp bội.
Dù sống đến ba trăm năm già cỗi
Nhưng cuộc đời le lói tựa bóng ma.

Cứ ngỡ rằng từ nay những dòng thơ
Chỉ về tình yêu thì tôi mới viết
Những bài khác tôi sẽ đem xé hết
Rồi đem vứt vào bếp đốt thành tro.

Con đường tôi vẫn chạy từ núi đồi
Ai biết được còn bao nhiêu ngày nữa?!
Đời có một nhưng nếu có nhiều đời
Thì tình tôi vẫn đủ cho tất cả.

Dù ở đâu, dù điều gì đã xảy
Chỉ mong sao tình ở mãi trong thơ
Giờ phía trước thời gian đâu còn mấy
Để đi viết về những chuyện vẫn vơ.

Hãy nhanh tay đóng đầy vựa lúa vàng
Thu đang qua và đông đã sắp sang.

Nếu trong đời có một nghìn đàn ông
Nhờ mối mai trước nhà em tập hợp
Hãy nhớ rằng trong một nghìn đàn ông
Có tên anh – Rasul Gamzatov.

Nếu từ lâu đã yêu em say đắm
Đứng trước nhà một trăm kẻ đàn ông
Trong số họ có một người trông ngóng
Người miền rừng có tên gọi: Rasul.

Nếu yêu em chỉ còn lại mười người
Đứng trong hàng nóng lòng như lửa đốt
Có một kẻ vừa buồn khổ, vừa vui
Đó là anh – Rasul Gamzatov.

Nếu yêu em tất cả còn chỉ một
Kẻ điên cuồng, thề thốt mãi tình chung
Thì kẻ đó từ đỉnh cao chót vót
Người miền rừng có tên gọi: Rasul.

Còn nếu như em cô đơn buồn khổ
Không còn ai yêu nữa buổi hoàng hôn
Thì nghĩa là chốn cao nguyên đất đỏ
Trên núi cao Gamzatov không còn.

Ngày tôi đi có ba người đưa tiễn
Cô thứ nhất đứng tựa gốc ngô đồng
Gọi với theo, đầu cô không cúi xuống:
“Anh sẽ quên em, nên em chẳng bận lòng”.

Cô thứ hai đứng bên cửa hiên nhà
Ôm trong tay một bình trà to nặng
Gọi theo tôi “Anh mau trở về nghe!”
Cô thứ ba chỉ thở dài im lặng.

Cô thứ nhất, sau ngọn đồi thứ nhất
Đã ánh bạc lên dưới áng mây hồng
Cô thứ hai cũng chẳng hề chật vật
Tôi quên ngay khi xe chạy qua truông.

Rồi tôi đi qua muôn nẻo đường xa
Thời gian trôi như cầm roi thúc giục
Nhưng lòng tôi chẳng thể nào quên được
Trong ba người – người con gái thứ ba.

Một ngày kia tôi về lại núi rừng
Cô thứ nhất chờ trong cơn giận dữ.
Cô thứ hai vẫn tốt bụng, dễ thương
Ra đón tôi với bình trà to bự.

Cô thứ ba, dù chẳng ra chào đón
Tôi chẳng thể quên sau chuyến đi xa
Rồi cứ đến từng đêm trong giấc mộng
Trong ba người – người con gái thứ ba.