Thơ » Việt Nam » Hiện đại » Trần Vàng Sao
Buổi sáng tôi mặc áo đi giày
ra đứng ngoài đường
Gió thổi những bông nứa trắng bên sông
Mùi toóc khô còn thơm lúa mùa qua
Bầy chim sẻ đậu trước sân nhà
Những đứa trẻ đứng nhìn ngấp nghé
Tôi yêu đất nước này như thế
Mỗi buổi mai
Bầy chim sẻ ngoài sân
Gió mát và trong
Đường đi đầy cỏ may và muộng chuộng
Tôi vẫn sống
vẫn ăn
vẫn thở
như mọi người
Đôi khi chợt nhớ một tiếng cười lạ
Một câu ca dao buồn có hoa bưởi hoa ngâu
Một vết bùn khô trên mặt đá
Không có ai chia tay
Cũng nhớ một tiếng còi tàu.
Mẹ tôi thức khuya dậy sớm
Năm nay ngoài năm mươi tuổi
Chồng chết đã mười mấy năm
Thuở tôi mới đọc được i tờ
Mẹ thương tôi mẹ vẫn tảo tần
Nước sông gạo chợ
Ngày hai buổi nhà không khi nào vắng người đòi nợ
Sống qua ngày nên phải nghiến răng
Cũng không vui nên mẹ ít khi cười
Những buổi trưa buổi tối
Ngồi một mình hay khóc
Vẫn thở dài mà không nói ra
Thương con không cha
Hẩm hiu côi cút
Tôi yêu đất nước này xót xa
Mẹ tôi nuôi tôi mười mấy năm không lấy chồng
Thương tôi nên ở goá nuôi tôi
Những đứa bà con nhà giàu hằng ngày chửi bới
Chúng cho mẹ con tôi áo quần tiền bạc,
như cho một đứa hủi
Ngày kỵ cha họ hàng thân thích không ai tới
Thắp ba cây hương
Với mấy cái bông hải đường
Mẹ tôi khóc thút thít
Cầu cha tôi phù hộ tôi nên người
Con nó còn nhỏ dại
Trí chưa khôn chân chưa vững bước đi
Tôi một mình nuôi nó có kể chi mưa nắng
Tôi yêu đất nước này cay đắng
Những năm dài thắp đuốc đi đêm
Quen thân rồi không ai còn nhớ tên
Dĩ vãng đè trên lưng thấm nặng
Áo mồ hôi những buổi chợ về
Đời cúi thấp
Giành từng lon gạo mốc,
Từng cọng rau hột muối
Vui sao khi còn bữa đói bữa no
Mẹ thương con nên cách trở sông đò
Hàng gánh nặng phải qua cầu xuống dốc
Đêm nào mẹ cũng khóc
Đêm nào mẹ cũng khấn thầm
Mong con khôn lớn cất mặt với đời
Tôi yêu đất nước này khôn nguôi
Tôi yêu mẹ tôi áo rách
Chẳng khi nào nhớ tuổi mình bao nhiêu.
Tôi bước đi
Mưa mỗi lúc mỗi to,
Sao hôm nay lòng thấy chật
Như buổi sáng mùa đông chưa thấy mặt trời mọc
Con sông dài nằm nhớ những chặng rừng đi qua
Nỗi mệt mỏi, rưng rưng từng con nước
Chim đậu trên cành chim không hót
Khoảng vắng mùa thu ngủ trên cỏ may
Tôi yêu đất nước này những buổi mai
Không ai cười không tiếng hát trẻ con
Đá đất cỏ cây ơi
Lòng vẫn thương mẹ nhớ cha
Ăn quán nằm cầu
Hai hàng nước mắt chảy ra
Mỗi đêm cầu trời khấn phật, tai qua nạn khỏi
Ngày mai mua may bán đắt
Tôi yêu đất nước này áo rách
Căn nhà dột phên không ngăn nổi gió
Vẫn yêu nhau trong từng hơi thở
Lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài
Thắp đèn đêm ngồi đợi mặt trời mai
Tôi yêu đất nước này như thế
Như yêu cây cỏ ở trong vườn
Như yêu mẹ tôi chịu khó chịu thương
Nuôi tôi thành người hôm nay
Yêu một giọng hát hay
Có bài mái đẩy thơm hoa dại
Có sáu câu vọng cổ chứa chan
Có ba ông táo thờ trong bếp
Và tuổi thơ buồn như giọt nước trong lá sen
Tôi yêu đất nước này và tôi yêu em
Thuở tóc kẹp tuổi ngoan học trò
Áo trắng và chùm hoa phượng đỏ
Trong bước chân chim sẻ
Ngồi học bài và gọi nhỏ tên tôi
Hay nói chuyện huyên thuyên
Chuyện trên trời dưới đất rất lạ
Chuyện bông hoa mọc một mình trên đá
Cứ hay cười mà không biết có người buồn.
Sáng hôm nay gió lạnh vẫn còn
Khi xa nhà vẫn muốn ngoái lại
Ngó cây cam cây cải
Thương mẹ già như chuối ba hương
Em chưa buồn
Vì chưa rách áo
Tôi yêu đất nước này rau cháo
Bốn ngàn năm cuốc bẫm cày sâu
Áo đứt nút qua cầu gió bay
Tuổi thơ em hãy giữ cho ngoan
Tôi yêu đất nước này lầm than
Mẹ đốt củi trên rừng cha làm cá ngoài biển
Ăn rau rìu rau có rau trai
Nuôi lớn người từ ngày mở đất
Bốn ngàn năm nằm gai nếm mật
Một tấc lòng cũng trứng Âu Cơ
Một tiếng nói cũng đẩy hồn Thánh Gióng.
Tôi đi hết một ngày
Gặp toàn người lạ
Chưa ai biết chưa ai quen
Không biết tuổi không biết tên
Cùng sống chung trên đất
Cùng nỗi đau chia cắt Bắc Nam
Cùng có chung tên gọi Việt Nam
Mang vết thương chảy máu ngoài tim
Cùng nhức nhối với người chết oan ức
Đấm ngực giận hờn tức tối
Cùng anh em cất cao tiếng nói
Bản tuyên ngôn mười bốn triệu người đòi độc lập tự do
Bữa ăn nào cũng phải được no
Mùa lạnh phải có áo ấm
Được nói cười hát ca yêu đương không ai cấm
Được thờ cúng những người mình tôn kính
Hai mươi năm cuộc đời chưa khi nào định.
Tôi trở về căn nhà nhỏ
Đèn thắp ngọn lù mù
Gió thổi trong lá cây xào xạc
Vườn đêm thơm mát
Bát canh rau dền có ớt chìa vôi
Bên hàng xóm có tiếng trẻ con khóc
Mẹ bồng con lên non ngồi cầu Ái tử
Đất nước hôm nay đã thấm hồn người
Ve sắp kêu mùa hạ
Nên không còn mấy thu
Đất nước này còn chua xót
Nên trông ngày thống nhất
Cho bên kia không gọi bên này là người miền Nam
Cho bên này không gọi bên kia là người miền Bắc
Lòng vui hôm nay không thấy chật
Tôi yêu đất nước này chân thật
Như yêu căn nhà nhỏ có mẹ của tôi
Như yêu em nụ hôn ngọt trên môi
Và yêu tôi đã biết làm người
Cứ trông đất nước mình thống nhất.
Trang trong tổng số 1 trang (3 bài trả lời)
[1]
Gửi bởi tôn tiền tử ngày 14/11/2021 13:17
Lần đầu đăng trên báo Văn nghệ những năm 1970, bài thơ của Trần Vàng Sao đính kèm ghi chú “Từ miền Nam gửi ra”.
Tối 12/11, Bài thơ của một người yêu nước mình - tuyển tập thơ của Trần Vàng Sao - đoạt giải B Sách Quốc gia với 100% số phiếu thuận từ hội đồng chuyên môn. Theo nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, giải thưởng không đơn thuần tri ân tác giả mà có ý nghĩa tôn vinh thơ ca chân thực, như một cách “trả lại sự thật cho lịch sử”.
Ông Nguyên nhớ Bài thơ về một người yêu nước mình - tác phẩm được lấy làm tên đề tập sách - ra đời trong thời kháng chiến chống Mỹ, cuối những năm 1960. Lúc đó, thơ được in trên báo Văn nghệ, kèm ghi chú “Từ miền Nam gửi ra”. “’Trong khi thi ca yêu nước lúc bấy giờ là tiếng nói của tập thể, nhân dân, Trần Vàng Sao lại khẳng định đó là bài thơ của ‘một người yêu nước mình’. Giọng thơ trực diện, ám ảnh, xúc động về nỗi đau của một gia đình tác động mạnh mẽ đến người đọc. Việc nhà thơ Nguyễn Đính sử dụng bút danh Vàng Sao - hình ảnh biểu tượng trên lá cờ Tổ quốc, như một chất xúc tác, khiến tác phẩm cộng hưởng cảm xúc, trở thành hiện tượng trong giới văn chương thời ấy”, ông Nguyên nói.
Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cho rằng trong nhiều năm, bài thơ đã chia dư luận thành hai luồng ý kiến, đa số đón nhận, khen tác phẩm sâu sắc, xúc động, nhưng một số người nhận định rằng cách viết của tác giả quá nặng nề, u ám. “Trần Vàng Sao dám nhìn thẳng vào những năm tháng chiến tranh gian khổ, dùng thơ ca để lột tả một cách trần trụi cái đói, cái nghèo, cái khổ của người dân”, ông Thiều nói.
Tiến sĩ ngôn ngữ học Đỗ Anh Vũ kể khi anh học cấp ba, thầy giáo, nhà thơ Đặng Việt đọc, giới thiệu cho các học trò một số trích đoạn. Anh và các bạn khi ấy thổn thức với hình ảnh người người mẹ goá nuôi con côi giữa nhiều khổ đau, tủi nhục. Họ rủ nhau đến thư viện, tìm đọc bài thơ trong Tuyển tập thơ Việt Nam 1945-1975 (Nhà xuất bản Văn học, 1987), chép và truyền tay tác phẩm.
Tình yêu đất nước trong thơ Trần Vàng Sao gắn liền với tình thân gia đình, những rung động với từng cảnh vật, con người trên quê hương, trở đi trở lại qua điệp từ “tôi yêu”.
Tôi yêu đất nước này khôn nguôiÝ thơ hoà quyện giữa khung cảnh thanh bình và hiện thực tàn khốc. Làng quê đất nước hiện lên thơ mộng trong buổi sáng thơm hương lúa, bầy chim sẻ đậu hót trước sân. Thế nhưng, cuộc sống của những con người ở đó, cụ thể là mẹ con tác giả, lại đầy cơ cực, tủi hổ. Người mẹ một mình nuôi con, ngày nào cũng có người đến đòi nợ, đêm nào cũng thầm khóc nhưng vẫn không nguôi hy vọng con khôn lớn “cất mặt với đời”.
Tôi yêu mẹ tôi áo rách
Chẳng khi nào nhớ tuổi mình bao nhiêu.
Tôi bước đi
Mưa mỗi lúc mỗi to,
Sao hôm nay lòng thấy chật
Như buổi sáng mùa đông chưa thấy mặt trời mọc
Con sông dài nằm nhớ những chặng rừng đi qua
Nỗi mệt mỏi, rưng rưng từng con nước
Chim đậu trên cành chim không hót
Khoảng vắng mùa thu ngủ trên cỏ may
Tôi yêu đất nước này những buổi mai
Không ai cười không tiếng hát trẻ con
Đất đá cỏ cây ơi
Lòng vẫn thương mẹ nhớ cha
Ăn quán nằm cầu
Hai hàng nước mắt chảy ra
Mỗi đêm cầu trời khấn phật, tai qua nạn khỏi
Tôi yêu đất nước này áo rách
Căn nhà dột phên không ngăn nổi gió
Vẫn yêu nhau trong từng hơi thở
Lòng vẫn thương cây nhớ cội hoài
Thắp đèn đêm ngồi đợi mặt trời mai
Tôi yêu đất nước này như thế
Như yêu cây cỏ ở trong vườn
Như yêu mẹ tôi chịu khó chịu thương
Nuôi tôi thành người hôm nay
Yêu một giọng hát hay
Có bài mái đẩy thơm hoa dại
Có sáu câu vọng cổ chứa chan
Có ba ông táo thờ trong bếp
Và tuổi thơ buồn như giọt nước trong lá sen
Tôi yêu đất nước này lầm thanTrần Vàng Sao chủ yếu viết thơ tự do, thường rũ bỏ vần điệu trong tác phẩm. Thế nhưng ở Bài thơ về một người yêu nước mình, ông gieo nhiều vần chân, tạo nhạc tính, giúp người đọc dễ thuộc, dễ nhớ. Từ nỗi đau, câu chuyện riêng, nhà thơ nói về ước mơ thống nhất đất nước, khát vọng đoàn kết dân tộc. Ông Phạm Xuân Nguyên, Đỗ Anh Vũ tâm đắc ý cuối bài: “Đất nước này còn chua xót/ Nên trông ngày thống nhất/ Cho bên kia không gọi bên này là người miền Nam/ Cho bên này không gọi bên kia là người miền Bắc”. Ông Nguyên cho rằng câu thơ đúc kết tư tưởng nhân văn của tác giả, là tấm “căn cước công dân” của một thi sĩ yêu nước. Tác phẩm xuất sắc đến nỗi nhiều người cho rằng đây là áng thơ duy nhất của Trần Vàng Sao.
Mẹ đốt củi trên rừng cha làm cá ngoài biển
Ăn rau rìu rau éo rau trai
Nuôi lớn người từ ngày mở đất
Bốn ngàn năm nằm gai nếm mật
Một tấc lòng cũng trứng Âu Cơ
Một tiếng nói cũng đầy hồn Thánh Gióng
Gửi bởi Khoi Dinh Bang ngày 12/01/2010 16:10
CẢM ĐỌC THƠ TRẦN VÀNG SAO
(tẶNG : Trần Nguyên Vấn)
Ngây thơ giữa ngã ba đường
Tóc xanh chẳng thích,má hường cũng chê ?
Tấm thân nhục mạ ủ ê
Thôi,về Vỹ Dạ trăng khuya một mình .
Cô đơn một kiếp nhân sinh
Tấm lòng "yêu nước" gửi tình ở đâu ?
Hương giang ôm mảnh trăng sầu
theo Đạt Ma vượt sông sâu...khác thuyền
Tâm "xao" Đời chẳng bình yên
Say thơ chi để đảo điên đoạn trường
Bơ vơ giữa ngã ba đường...
Gửi bởi josephk ngày 01/11/2010 09:44
Có 1 người thích
Bạn chủ topic sửa cái, toóc (rạ) khô chứ không phải "tóc khô"