Tân An lại 新安吏 • Tên lại huyện Tân An

Khách qua đường Tân An
Nhộn nhịp nghe điểm binh
Hỏi thăm, thầy thông bảo:
- Huyện nhỏ không còn đinh
Hôm qua trát phủ xuống
Sung số tuyển cho nhanh
Số tuyển thấp bé quá
Giữ sao nổi đô thành?
Anh béo, mẹ đưa chân
Anh gầy nhìn loanh hoanh
Nước bạc chiều chảy xuôi
Tiếng khóc vang non xanh!
Khóc chi cho hốc mắt?
Nín đi thôi các anh!
Dẫu cho khóc rũ xương
Trời đất vẫn vô tình
Quân ta lấy Tương châu
Hôm sớm mong thanh bình
Lính chạy, trại tan vỡ
Liệu giặc, ai người tinh!
Vận lương tới trước trận
Rèn lính ngay miền kinh
Đào hào chưa tới nước
Chăn ngựa việc cũng lành
Nuôi nấng rất phân minh
Quan tướng như mẹ cha
Khóc chi khi tiễn hành?

Khách qua đường Tân An
Nhộn nhịp nghe điểm binh
Hỏi thăm, thầy thông bảo:
"Huyện nhỏ không còn đinh!
Hôm qua trát phủ xuống,
Sung số tuyển cho nhanh!"
Số tuyển thấp bé quá,
Giữ sao nổi đô thành?
Anh béo, mẹ đưa chân,
Anh gầy nhìn loanh quanh.
Nước bạc chiều chảy xuôi,
Tiếng khóc vang non xanh!
Khóc chi cho hốc mắt?
Nín đi thôi các anh!
Dẫu cho khóc rũ xương,
Trời đất vẫn vô tình!
Quân ta lấy Tương Châu,
Hôm sớm mong thanh bình!
Lính chạy, trại tan vỡ,
Liệu giặc, ai người tinh!
Vận lương tới trước trận,
Rèn lính ngay miền Kinh,
Đào hào chưa tới nước,
Chăn ngựa việc cũng lành.
Quân ta đương thắng thế,
Nuôi nấng rất phân minh.
Quan tướng như mẹ, cha,
Khóc chi khi tiễn hành?

Khách lạc bước đường Tân An dạo
Nghe dân tình nhốn nháo tuyển binh
Hỏi quan cho rõ sự tình:
"Rằng đây huyện nhỏ dân đinh hết rồi!"
Đêm qua trát phủ đòi thêm lính
Bắt tuyển như hạn định trung nam.
-Sổ đinh quá ít trung nam
Giữ sao cho nổi được thành nhà vua!
Hạng trai mập mẹ đưa chân tiễn
Trai gầy gò xiểng niểng lẻ loi.
Về đông, nước bạc chiều trôi
Âm vang tiếng khóc, ngậm ngùi núi xanh.
Thôi hãy nín, ráo quanh khoé mắt
Lệ ngập ngừng, rơi rắt ngổn ngang.
Mắt khô khóc đến trơ xương
Bao giờ trời đất có thương dân lành.
Tương Châu đón quân mình lấy được
Sớm chiều dân mong ước bình an.
Ai ngờ bọn giặc mưu toan
Quân về rút chạy, lều doanh tản dời.
Vựa lương thực gần nơi luỹ cũ
Luyện quân binh tuân thủ cố đô
Đào hào chỉ chỗ đất khô
Trông nuôi đàn ngựa, dịch đồ thong dong.
Huống chi việc quân vương chính nghĩa
Phía dưỡng nuôi, an ủi phân minh
Đừng than khóc, buổi tiển hành
Xem quan bộc dịch như tình cha anh.

Đường Tân An khách đi qua,
Nghe đang bắt lính, kêu la ồn ào.
Hỏi viên quan lại xem sao,
‘‘Huyện này nhỏ bé chẳng bao nhiêu người,
Đêm qua lệnh phủ truyền rồi,
Phải đành bắt xuống lớp người trung nam.’’
Trung nam thấp, nhỏ, khó kham,
Làm sao giữ được an toàn thành vua.
Con trai béo, có mẹ đưa,
Trai gầy cô độc, bơ vơ một mình.
Hướng đông, sông chẩy mông mênh,
Núi xanh, tiếng khóc thương tình còn vang.
Đừng cho đôi mắt khô rang,
Để cho nước mắt dọc ngang lan tràn.
Mắt khô liền thấy xương tàn,
Đất trời rốt cuộc mênh mang vô tình.
Quân ta vây đánh Nghiệp Thành,
Chỉ mong sớm tối an bình được thôi.
Ý đồ của giặc biết rồi...
Rút nên bị đánh tơi bời như sao.
Nhận lương thành cũ thuở nào,
Luyện binh sĩ mới dựa vào kinh xưa.
Đào hào mới chỉ sâu vừa,
Việc chăn nuôi ngựa cũng chưa trọng gì.
Quan quân thuận ý, lo chi,
Vỗ về nuôi nấng chi li rõ ràng.
Tiễn đưa chớ khóc máu tràn,
Có quan tể tướng như hàng cha anh...

Khách ghé qua Tân An,
Rầm rộ nghe tuyển quân.
Vừa hỏi, viên đội đáp,
"Làng nhỏ, đâu còn dân.
Đêm qua huyện truyền xuống,
Hạ thấp tuổi xuống lần!"
Thiếu niên bé nhỏ quá,
Giữ thành, sức sao cân!
Kẻ béo có mẹ tiễn,
Anh gầy đứng bần thần.
Nước chiều xuôi dòng chảy,
Núi xanh vọng khóc ran.
Khóc chi khô hết nước,
Ngăn lệ, chớ để tràn.
Mắt khô, trơ xương xẩu,
Trời kia vẫn lì gan.
Tương châu dành lại được,
Sớm chiều sẽ bình an.
Việc binh ai ngờ nổi,
Lính chạy, thành vỡ tan.
Vận lương phải tới trận,
Hậu phương lo luyện quân.
Đào hào chớ động mạch,
Chăn ngựa việc cũng nhàn.
Quân ta có chính nghĩa,
Nuôi dưỡng rất có nhân.
Tiễn đưa thôi đừng khóc,
Quan tướng như phụ thân!

Khách trên đường qua Tân An huyện
Bắt lính đang gây truyện ồn ào
Hỏi thăm viên lại xem sao:
“Chẳng hay huyện nhỏ nên nào có đinh?”

“Đêm qua lệnh trên dinh gửi xuống
Tuyển binh trong tuổi hạng trung nam
Trung nam thấp bé nhỏ con
Làm sao gìn giữ chu toàn thành vua?”

Trai béo tốt cha đưa mẹ tiễn
Đứa gầy gò len lén một mình
Buổi chiều sóng bạc xuôi đông
Núi xanh vang tiếng khóc dòng tiễn đưa

Đừng khóc đến cạn khô nước mắt
Hãy nín lau lã chã lệ vương
Khóc hoài mắt lõm trơ xương
Cuối cùng trời đất cũng thường dửng dưng

Quân ta giữ Tương châu rất chắc
Ngày đêm mong sớm được thái bình
Chỉ vì khó liệu binh tình
Bỏ thành ta chạy tứ tung ngũ hoành

Việc chở lương đi gần thành cũ
Còn luyện binh thì cứ kinh xưa
Đào hào sâu vẫn chưa vừa
Việc nuôi ngựa cũng vẫn chưa hảo hoàn

Huống hồ quân ta toàn lẽ thuận
Được vỗ về nuôi nấng rõ ràng
Tiễn nhau đừng khóc lên đường
Tướng quân bộc xạ như tình cha anh.

Khách qua đường Tân An
Nghe ồn ào bắt lính
Ướm hỏi, lại trả lời
Huyện nhỏ đâu trai tráng

Đêm qua quan hạ lệnh
Bắt cả hạng trung nam
Trung nam bé nhỏ quá
Giữ thành sao cho kham

Anh mập mẹ tiễn chân
Anh ốm thờ thẫn bước
Nước bạc bóng chiều trôi
Non xanh vang tiếng khóc

Khóc chi khô nước mắt
Lệ đổ ngổn ngang đường
Khô mắt ắt khô xương
Đất trời đâu có biết

Quân ta lấy châu Tương
Sớm chiều mong yên ổn
Nào đâu thế giặc cường
Lui quân chia mũi nhọn

Vận lương dựa luỹ cũ
Tuyển lính nhờ kinh xưa
Đào hào không đến nước
Chăn ngựa việc nhẹ vừa

Huống nữa quân đang thắng
Dưỡng quân rất phân minh
Tiễn biệt thôi đừng khóc
Quan tướng; cha mẹ mình