Tráng ca

Sinh ta, cha ném bút rồi,
Rừng nho tàn rụng cho đời sang xuân.
Nuôi ta, mẹ héo từng năm,
Vắt bầu sữa cạn, tê chân máu gầy.
Dạy ta, ba bảy ông thầy,
Gươm dài sách rộng, biển đầy núi vơi.
Nhà ta cầm đợ tay người,
Kép bông đâu áo, ngọt bùi đâu cơm?
Chong gai đổi dại làm khôn,
Ba vòng, mòng sếu lượn vòng lại bay...
Bông hoa chu giáp vần xoay,
Cánh vàng non nửa đài gầy tả tơi.
Chữ nhân sáng rực sao trời,
Đường xe mở rộng chân người bước xa...
Bọn ta một lớp lìa nhà,
Cháo hàng cơ chợ, ngồi ca lúa đồng,
Hây hây tóc óng từng vòng,
Gió nào là gió chẳng mong thổi lùa!
Trường đình phá bỏ từ xưa,
Đất này sạch khí tiễn đưa cay sè.
Mốn phương tản mác bạn bè,
Nhớ nhau hẹn quả mùa hè gặp nhau.
...Rầm trời chớp giật mưa mau,
Lửa đèn chấp chới, khói tầu mù u,
Bốn phương đây bạn đó thù,
Hiệu còi xoáy động bản đồ năm châu.
- A, cơn thảo muội bắt đầu,
Tuổi xanh theo gió ngâm câu dặm dài:
Thét roi lượng sức ngựa tài,
Coi trong cuộc rối tìm người chờ mong...
Trai lận đận, gái long đong,
Chờ mong khắc khoải nản lòng dăm ba;
Nẻo về gốc mẹ cỗi cha,
Thuyền ai nặng chở món quà đắng cay!
Từng nơi sống áo trùng tay,
Gió thu thổi bạc một ngày lòng son;
Từng nơi cơm trấu, áo rơm,
Mưa xuân nhuốm tái mấy cơn mặt vàng.
Vượn kêu ruột buốt trên ngàn...
Nhưng thôi! Sao việc dã tràng lầm theo?
Nện cho vang tiếng chuông chiều,
Thù đem sức sớm đánh kêu trống đình;
Thở phù hơi rượu đua tranh,
Quăng tay chén khói tan thành trời mưa.
Dặm dài bến đón bờ đưa,
Thuyền ai buồm lái giúp vùa vào nhau,
Kia kìa lũ trước dòng sau,
Trăm sông rồi cũng chung đầu đại dương.