Câu 001-100

Trải xem ca vịnh xưa sau, tự nhiên cảm phát biết bao nhiêu tình. Lạ chi nữ tú nam thanh, nhiêu lời ong bướm dỗ dành trăng hoa. Trọng vì đạo chúa nghĩa cha, những điều than vãn cũng là tự nhiên. Chữ rằng phong nguyệt vô biên, vợ chồng tơ tóc nhơn duyên thâm trầm. Quấc phong xưa có mười lăm, lục diêu mới góp trăm câu ngoài. Kinh thanh Ví trược rẽ hai, nối điều vẻ vắn, mựa nài khen chê.

Dạo chơi quán Sở lầu Tề,
Hữu duyên thiên lý ngộ ai dè gặp em.
Đôi ta như lửa mới nhen,
Như trăng mới mọc như đèn mới khêu.
Chuông già đồng điếu chuông kêu,
Anh già lời nói em xiêu tấm lòng.
Trai không tìm vợ chợ đông,
Gái khôn tìm chồng giữa đám ba quân.
Tay bưng dĩa muối chấm gừng,
Gừng cay muối mặn xin đừng bỏ nhau.
Chim quyên ăn trái ổi tàu,
Thương nhau bất luận khó giàu làm chi.
Chữ rằng: chi tử vu qui,
Làm thân con gái phải đi theo chồng.
Rau răm đất cứng khó trồng,
Dầu thương cho lắm cũng chồng người ta.
Một mình lo bảy lo ba,
Lo cau trổ muộn lo già hết duyên.
10. Chàng về thiếp ở sao yên,
Chẳng thà ta trẩy một thuyền cùng nhau.
Nào khi anh ốm anh đau,
Tay bưng chén thước vả đầu cho anh.
Bây giờ anh mạnh anh lành,
Anh tham chốn khác anh đành bỏ em.
Vai mang bầu rượu chiếc nem,
Mảng say quên hết lời em dặn dò.
Thương trò may áo cho trò,
Thiếu đinh thiếu vạt thiếu hò thiếu bâu.
Chẳng thương thời nói thuở đầu,
Làm chi lăng líu nửa chầu lại thôi.
Nước còn quến cát làm doi,
Phương chi ta chẳng tài bồi lấy nhau.
Lu ly nửa nước nửa dầu,
Nửa thương cha mẹ nửa sầu căn dươn.
Ra về thấy kiểng thêm thương,
Nhành mai ủ dột vách tường nhện giăng.
Ngồi buồn vọc nước giỡn trăng,
Nước xao trăng lặn biết rằng cùng ai.
20. Lưỡi mềm sắc tợ gươm mài,
Đã phân khí huyết lại hoài con thơ.
Nào khi gánh nặng anh chờ,
Qua truông anh đợi bây giờ nghe ai.
Qua truông anh lấy gai,
Anh ngồi anh lể nào ai mượn chờ.
Thiếp than thân thiếp còn thơ,
Lấy chồng xa xứ bơ vơ một mình.
Bây giờ năn nĩ ai binh,
Lá lay vì bởi tại mình thuở xưa.
Co hàn ngày nắng đêm mưa,
Người thương thương trả người đưa đưa người.
Gẫm trong thế sự nực cười,
Một con cá lội nhiều người buông câu.
Bởi thương nên chác lấy sầu,
Không nhưng ai dám đá dầu móng tay.
Chiều chiều én liệng diều bay,
Bâng khuâng nhớ bạn bạn rày nhớ ai.
Chiều chiều lại nhớ chiều chiều,
Nhớ người áo trắng khăn điều vắt vai.
30. Trách ai ăn xiêm bỏ tai,
Làm cho thiếp chịu trần ai một mình.
Đèo ngang san thuỷ hữu tình,
Con chim kia lót ổ,
Con cá nọ mang kình,
Xinh đã nên xinh.
Lộ bất hành bất đáo,
Chung bất đả bất minh,
Sương sa luỵ nhỏ dầm mình,
Đến nay mới biết sự tình đục trong.
Thương chồng phải luỵ cùng chồng,
Đắng cay phải chịu mặn nồng phải theo.
Lên non thiếp cũng lên theo,
Tay vịn chơn trèo hái trái nuôi nhau.
Biểu về nhắn với ông câu,
Cá ăn thì giựt để lâu mất mồi.
Ví dầu tình muốn thôi,
Bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra.
Lăng xăng trên nguyệt dưới hoa,
Nhiều nơi cho rạng không nhà gởi thân.
Đó vàng đây cũng kim ngân,
Đó đặng mười phần đây chín có dư.
Khuyên chàng đọc sách ngâm thư,
Dầu hao thiếp chịu đèn lờ thiếp khêu.
40. Vẳng nghe con chim vịt kêu chiều,
Bưng khuâng nhớ bạn chín chìu ruột đau.
Anh ngồi bực lở anh câu,
Khen ai khéo mách cá sầu không ăn.
Bắt tay giao mặt dặn rằng:
Đó đây xin nhớ đạo hằng thuở xưa.
Ngó lên trăng tỏ sao thưa,
Từ nan tại bậu qua chưa tiếng gì.
Khúc sông chật hẹp khôn tuỳ,
Lo cho thận bậu sá gì thân qua.
Phận bèo bao quản nước sa,
Linh đinh đâu nữa cũng là linh đinh.
Nhớ lời nguyền ước ba sinh,
Xa xuôi ai có thấu tình chăng ai.
Sao hôm chờ đợi sao mai,
Trách lòng sao vượt thương ai băng chừng.
Ngó lên mây bạc chín tầng,
Thấy bầy chim lạ nửa mừng nửa lo.
Thương chàng học lấy chữ nho,
Chín trăng em đợi mười thu em chờ.
50. Ngồi buồn tơ tưởng tưởng tơ,
Chiêm bao thấy bậu dậy rờ chiếu không.
Khát nước cầm gáo mà trông,
Anh về viếng mẹ biệt mông xa chừng.
Bước đi ba bước lại ngừng,
Tuổi em còn bé xin đừng nguyệt hoa.
Chẳng lo thân bậu với qua,
Lo chút mẹ già đầu bạc tuổi cao.
Ghe lui thì bạn nhổ sào,
Anh còn bịn rịn nước nào anh lui.
Nước ngược anh bỏ sào xuôi,
Khúc sông quạnh vắng có người sầu riêng.
Đêm khuya anh khảy cái tam huyền,
Huyền kêu mấy bực dạ phiền bấy nhiêu.
Nâng niu cho đáng nâng niu,
Cho đáng sức chìu kẻo uổng công danh.
Bao giờ cho sóng bỏ gành,
Cù lao bỏ biển thì anh bỏ nàng.
Thiếp là dòng dõi con quan,
Thiếp chưa tầng chịu cơ hàn nắng mưa.
60. Tới đây dây vắn gàu thưa,
Hỏi người cố cựu giếng xưa ai đào.
Cây lê cây lựu cây đào,
Ba cây anh cũng muốn rào cả ba.
Canh một thơ thẩn vào ra,
Chờ trăng trăng lặn chờ hoa hoa tàn.
Canh hai thắp ngọn đèn loan,
Chờ người quân tử thở than vài lời.
Canh ba đương nói đương cười,
Còn hai canh nữa một người một phương.
Canh tư cất bút thề nguyền,
Khứ lai miêng bạch cho tuyền thỉ chung.
Can năm cờ phất trống rung,
Anh gá tiếng cùng bậu chớ nghe ai.
Vội chi liễu ép hoa nài,
Còn thân còn một đền bồi có khi.
Phú quí đa nhơn hội,
Bần cùng thân thích ly,
Bởi anh nghèo nên chịu chữ ngu si,
Phải chi anh có của hiếm gì nơi thương.
Chỉ điều ai khéo vấn vương,
Một người một xứ mà thương nhau đời.
70. Cậy ngươi giả sứ trao lời,
Đôi đứa ta sum hiệp, ơn người ta tạ ơn.
Chổi tiên quét sạch sàn đơn,
Dầu cho chín giận mười hờn cũng khuây.
Nên rừng há dể một cây,
Muốn cho có đó cùng đây sum vầy.
Trăng lu vì bởi đám mây,
Đôi ta cách trở vì dây tơ hồng.
Trách trời sao vội mưa dông,
Trách em sao vội lấy chồng bỏ anh.
Trách lòng quân tử bia danh,
Chơi hoa rồi lại bẻ nhành bán rao.
Trách ông tơ cùng bà nguyệt lão,
Xe dây vào lại đào dây ra.
Muốn lên non tìm con chim lạ,
Chốn thị thiềng chim chạ thiếu chi.
Mang bầu chịu tiếng thị phi,
Bầu không có rượu ly bì những say.
Chẳng tham bồ lúa anh đầy,
Tham ba hàng chữ cho tày thế gian.
80. Chim khôn kêu tiếng rảnh rang,
Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe.
Chim khôn tránh bẫy tránh dò,
Người khôn tránh kẻ hồ đồ mới khôn.
Bậu không sao thế gian đồn,
Bảng treo giữa chợ bậu còn kêu oan.
Dầu hèn cũng ngựa nhà quan,
Kiều khấu rách nát hường nhan hãy còn.
Nước chảy cho đá lăn tròn,
Giận thì nói vậy bụng còn thương em.
Lỗi căn duyên như đờn lỗi nhịp,
Biết bao giờ cho hiệp phụng loan.
Cầm cân mà đi mua vàng,
Gặp em giữa đàng biết liệu làm sao.
Có chà cá mới ở ao,
Có em anh mới ra vào chốn ni.
Tam tùng sách hãy còn ghi,
Bé nương cha mẹ lớn thì theo anh.
Đem em mà bỏ dưới gành,
Kéo neo mà chạy sao đành chú lái ôi!
90. Dao vàng cắt ruột máu rơi,
Ruột đau chưa mấy bằng lời em than.
Trách lòng cha mẹ vụng toan,
Bông búp chẳng bán để tàn ai mua.
Phụng đua sẻ sẻ cũng đua,
Chim kêu trước ngỏ sau chùa,
Kiếm nơi thiềng thị, quê mùa thiếu chi.
Chẳng chùi để vậy lu li,
Chùi ra tỏ rạng thua gì thuỷ tinh.
Nghiêng vai giã bạn tách mình,
Rưng rưng nước mắt, chung tình chia hai.
Mặc tình ai dể ép ai,
Muốn ăn trứng nhạn hang mai phải lòn.
Hang mai anh cũng muốn lòn,
Sợ e trứng nhạn hãy còn vỏ không.
Trách lòng hơ hững bấy lòng,
Lửa hương chóc để lạnh lùng bấy lâu.
Ra về luỵ ứa thâm bâu,
Nỗi thương chưa dứt nỗi sầu lại vương.
Ví dầu tình chẳng yêu đang,
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về.
100. Bậu với qua như thuỷ hồi đông hải,
Nguyệt lặn tây cù bất dĩ kiến lai.