太極壇

君臣定分一言間,
凜凜風棱虎在山。
欲紊黎綱猶半線,
天人此際隔壇關。

 

Thái Cực đàn

Quân thần định phận nhất ngôn gian,
Lẫm lẫm phong lăng hổ tại san.
Dục vặn Lê cương do bán tuyến,
Thiên nhân thử tế cách đàn quan.

 

Dịch nghĩa

Ngôi vua, tôi, đã phân định rõ rành,
Uy phong lẫm liệt như hổ trên rừng.
Dù rằng cương thường nhà Lê chỉ còn phần nửa,
Nhưng giữa trời và người chỉ cách nhau ở cửa đàn tế này.


Nguyên chú: Đàn tế ở ngoài cửa đông thành, thuộc phường Đại Lợi huyện Thọ Xương. Xét: Đàn Thái Cực vốn ở trong cửa Đông Hoa trong thành nội xưa, nay là ngoại thành, nơi dân cư sinh sống. Nền đàn tế không khảo cứu được. Đời truyền rằng: Thời vua Lê Kính Tông, niên hiệu Hoằng Định (1601), chúa Trịnh Tạc cho dựng đàn Thái Cực ở phía đông cung vua, chọn ngày làm lễ khánh thành. Sai quan Toản tu Hàn lâm là Nguyễn Duy thảo chiếu lệnh; Nguyễn Duy vốn không muốn tuân lệnh, đến ngày hành lễ vẫn chưa thảo xong nên bị tống giam vào ngục tối. Đêm hôm đó, vào lúc thông báo canh năm, bỗng thấy cửa ngục chuyển động, mưa to gió lớn nổi dậy. Khi ấy chúa xa giá đến gần đàn tế thì sấm chớp nổi lên đùng đùng, cửa khép lại, xa giá không đi được. Chúa bèn hạ lệnh thả Nguyễn Duy và gọi lên xét hỏi. Ông đáp: “Nhà Lê tuy suy yếu, nhưng mệnh trời chưa thể thay đổi được”. Chúa hỏi: “Ngươi biết thiên mệnh sao?” Nguyễn Duy đáp: “Thiên mệnh ở tại lòng người, lòng người cũng là tấm lòng của tiểu thần!” Chúa bảo: “Biết vậy sao không sớm nói ra!” Từ đó, thu dùng.

[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]