XI

Tachiana thấy giấc mơ kì lạ thật.
Đang trong mộng, nàng như đi vạ vật
Qua khu rừng phủ đầy tuyết khắp nơi,
Bốn bề là bóng tối chán kinh người;
Giữa các ụ tuyết chất cao nằm trước mặt
Dòng lũ lớn, tối đen, tung bọt trắng
Đang sục sôi cuốn thành sóng bạc đầu
Dòng lũ này không bị lạnh rét hoá băng mau;
Hai thanh gỗ được băng gắn liền lại
Cũng thành chiếc cầu con rập rềnh, nhìn ái ngại
Được bắc qua trên dòng lũ gầm gào:
Và trước dòng nước xoáy đang sôi réo ầm ào,
Nàng chợt thấy không hiểu gì hết cả,
Đành đứng lại, không biết làm gì nữa.

XI
10…мосток… — Tôi nghĩ rằng, chiếc cầu này đã thấy trong giấc mơ của Tachiana, nó là một phần hợp thành của một phong tục xem bói khác. Snheghirep (trong tác phẩm có được nhắc tới trong chú thích chương X,11; t.2 [1838], cũng như nhiều soạn giả vô danh các loại sách khác nhau “Martưn Dađeka”(thí dụ, các sách xuất bản năm 1880) đã cung cấp cho ta biết nhiều điều sau. Chiếc cầu qua suối ghép lại bằng cành bạch dương (giống với các cành lá gom thành chổi tắm - một loại chổi ngắn dùng đập vào lưng, da đang hổng rực, khi tắm trong nhà tắm hơi ở Nga, cũng dùng để đặt dưới gối của các cô gái. Trước khi đi ngủ, cô gái nói to những câu thần chú: Ai là chồng em, ai là người được ban cho em, hãy đưa em đi qua cây cầu này.” Chồng chưa cưới sẽ đến trong mơ và dắt tay cô gái đi qua cầu.
Xin nói thêm là, con gấu, mà Ônhêghin là người đỡ đầu (chương 5, XV,11), trong giấc mơ của Tachiana, kẻ đã giúp nàng vượt qua suối (XII, 7-13), cũng báo mộng trước về người chồng tương lai của nàng, viên tướng dáng to béo, có họ với Ônhêghin. Tiến trình thú vị trong sự phát triển bố cục của Puskin, đã được kiểm chứng tuyệt vời; sự hoà quyện giữa trực giác sáng tạo và đầu óc tưởng tượng trong nghệ thuật.

Ngày xưa, còn một cách xem bói lạ lùng nữa (Puskin không nhắc tới cách này, nhưng là câu mở đầu cho “Svetlana” của Giukôpsky. Cách xem này như sau: người xem bói ném qua cửa lớn ra đường một chiếc giầy. Khi giầy rơi xuống tuyết, chạy ra xem, mũi giày quay về hướng nào thì nhà chồng tương lai ở phía đó.
Khổ thơ này còn kể một cách tìm chồng nữa, mà Tachiana vốn nhút nhát chưa chắc đã dám làm là: bước khỏi cửa nhà mình ra đường cái và kêu to gọi tên người đầu tiên cô gái gặp sẽ là chồng mình.