Phạm Khắc Khoan

Tản, Lô kia vẫn núi sông,
Bạc đầu còn thấy Thăng Long có rày.
Nhà xưa bỗng hoá nhà này,
Cung xưa bỗng hoá thành xây lạ lùng.
Gái quen nay đã con bồng,
Bạn chơi nay đã nên ông cả rồi.
Suốt đêm không ngủ bồi hồi,
Vi vu tiếng sáo một trời trăng trong.

Không thuốc nào chữa được,
Khi ngộ độc gan công.
Vẻ đẹp lộ ngoài mã,
Chất độc giấu trong lòng.
Người thường khen cái dáng,
Ta chỉ tiếc bộ lông.
Hạc bể cũng biết múa,
Không cho người đời trông.

Trên núi Sài Sơn nhiều mây nổi,
Dưới núi Sài Sơn nhiều đá sỏi.
Từ đường Đồng Lư ngoảnh về tây,
Sắc đẹp xanh rờn theo người rọi.
Ngoài trời thấy lâu đài trập trùng,
Trong trăng nghe trống chiêng inh ỏi.
Áo xanh chạy khắp đường bụi hồng,
Vượn hạc khôn tìm xóm cũ hỏi.

Giọt lệ phương xa thấm cỏ bồng,
La Phù thu nổi gió trên sông.
Mây vàng nước trắng hình chen bóng,
Sáo gấp đàn khoan điệu khác cung.
Sáu thước tấm thân lao lực mãi,
Bốn mùa tắc bóng vội vàng không!
Cánh hồng thăm thẳm nhà đâu tá?
Mây núi Quỳnh Châu thấp thoáng trông.

Trên núi có hoa đào,
Tươi đẹp như lụa đỏ,
Sáng mai giỡn màu xuân,
Chiều tối lăn bùn nhọ.
Hoa đẹp không trăm ngày,
Người sống không trăm tuổi.
Việc đời thay đổi luôn,
Kiếp người vui có hội.
Trên tiệc có gái đẹp như hoa,
Trong vò có rượu như vàng pha.
Tiếng quản tiếng tiêu khoan lại nhặt,
Được lúc ca hát thì hát ca.
Người không thấy: Vương Nhung bàn tính tay tự đổ,
Ngày ngày tính toán vẫn chưa đủ.
Đài tam công nghiêng cây mận tàn,
Tiền bạc tan cho ngừoi khác có.
Lại không thấy: Phùng Đạo tuổi già cực giàu sang,
Bốn triều khanh tướng ngồi hiên ngang.
Chuông đánh vạc bày đâu thấy nữa,
Nghìn năm Trường Lạc còn một chương.
Giàu sang trước mắt như mây bay,
Người nay chỉ biết cười người trước.
Người trước chết chôn đầy tha ma,
Người nay sao vẫn chạy xuôi ngược?
Hiền ngu xưa nay một nấm mồ,
Con người sống chết, ai tránh khỏi.
Khuyên anh uống rượu rồi vui chơi,
Bóng xế hiên tây trời sắp tối.

Chó săn vàng đốm trắng,
Cổ xinh đeo nhạc vàng.
Chàng trẻ mặc áo gọn,
Núi Nam đặt thẳng sang.
Núi Nam nhiều nai hươu,
Huyết ngọt thịt lại ngon.
Thái làm món ăn quý,
Rượu tăm trăm chén luôn.
Người không sống trăm tuổi,
Gặp thì nên vui chơi.
Chớ giữ nếp nghèo khó,
Lò lắng suốt đời người.
Di, Tề không danh lớn,
Chích, Cược không giàu to.
Trung thọ chỉ tám chục,
Tội gì ngàn năm lo.
Có chó cứ làm thịt,
Có rượu cứ nghiêng bầu.
Được mất trên đời chưa dễ biết,
Cần gì lo tiếng hão về sau.

Trên không mờ mịt hụi bay đầy,
Đóng cửa nằm cao mãi chốn này.
Mội mảnh giao tình vừng nguyệt tỏ,
Ngàn năm chính khí núi Hồng đây.
Việc đời trước mắt chòm mây nổi,
Thanh kiếm bên lưng trận gió may.
Đứng lặng trước sân nhìn khóm trúc,
Tuyết sương tiêu hết hoá rồng bay.

Dòng nước ngày đêm chảy,
Người đi biệt vân mòng.
Bao năm không gặp mặt,
Lấy gì khuây nhớ mong?
Trong mộng rõ ràng thấy,
Tìm ta trên bến sông.
Nhan sắc vẫn như cũ,
Quần áo vẻ lòng thòng.
Trước nói chuyện đau ốm,
Sau nói nỗi chờ trông.
Như cách màn thấp thoáng,
Lời nghẹn nước mắt ròng.
Bình sinh không thuộc lối,
Hồn mộng biết đúng không?
Núi Điệp nhiều hổ báo,
Sông Lam nhiều giao long.
Đường sá hiểm lại dữ,
Thân yếu cậy ai cùng?
Mộng đến đèn trong sáng,
Mộng tan gió lạnh lùng.
Người đẹp không thấy nữa,
Vò rối mối tơ lòng.
Trăng tà lọt nhà trống,
Soi áo ta mỏng không.

Anh về tôi cũng trẩy,
Ly loạn, cùng trong vòng.
Sống thác tình giao vẹn,
Mất còn nỗi khổ chung.
Cửa sài bóng nguyệt rọi,
Nón rách gió thu lồng.
Nghìn dặm xa nhau mãi,
Mây mờ muôn trượng không.

Bốn mùa cảnh đẹp được bao ngày,
Vùn vụt thoi đưa gọi khó thay.
Ngàn dặm năm chầy thân khách trọi,
Một sân thu đến lá vàng bay.
Gió tây gác nhỏ rèm lay động,
Cõi sớm làng xa tuyết phủ đầy.
Ngày tháng trôi mau buồn tóc bạc,
Nỗi riêng u uất chửa từng khuây.