Tìm bài trả lời thơ

Con dơi với hai con chồn

Con dơi té xuống hang chồn,
Sợ thôi thất vía kinh hồn ngã lăn.
Chồn ra ngó thấy dỉ rằng:
“Dòng ngươi chí quyết lòng hằng hại ta.
Phải ngươi loài chuột nói ra,
Oán xưa nay trả, chẳng tha nghịch thù.”
Dơi than: “Oan ức lắm ru!
Tôi nào loài chuột, nỡ vu cho đành!
Hoá cơ phân biệt rành rành;
Tôi chim có cánh, chúc lành loài bay.”
Dối lời tráo chác khéo thay,
Chồn nghe phải lẽ; tha ngay may hồn!
Đôi ngày rồi gặp cảnh buồn:
Té nhằm hang khác, bị chồn ghét chim.
Than thân trách phận nổi chìm;
Mới ra khỏi đấy, lại tìm vào đây!
Tưởng chim chồn quyết phân thây.
Thoát nghe dơi thốt lời nầy mới thôi:
“Trời sanh tai mắt nghe coi,
Chim, nào lông cánh, xét soi chút tình.
Tôi là chuột xạ hoá hình;
Chúc cho loại chuột loài mình sống dai!
Mèo kia, trời giết cả loài!
Để chi thú ấy hại hoài chuột đi.”
Lòng gian dạ dối ai bì;
Đôi lời chim chuột mần ri cứu mình.

Côn Ngô nha túc bước lanh chanh,
Sông Mỹ non cao bóng thấu gành,
Anh võ nhàm ăn mùi thóc ngọt,
Phụng hoàng mỏn đổ nhánh ngô xanh,
Gồm xinh người tốt xuân đon hỏi,
Hiệp bọn thuyền tiên tối quẩn quanh.
Ngòi viết xưa từng nơi khí tượng
Ngậm ngùi đầu bạc khó sao đành!

Nghe nói Trường An giống cuộc cờ,
Trăm năm việc thế thảm khôn ngơ,
Vương hầu dinh dảy thay tay mới,
Văn võ đai cân khác thuở sơ,
Nẻo bắc núi non chiên trống dậy,
Phía nam xe ngựa ống thơ chờ,
Cá rồng lặng lẽ sông thu lạnh,
Nước củ thường khi có chỗ mơ.

Ngày ngày áo tốt khỏi trào thay,
Đầu rạch rảo về sạch túi say,
Uống chịu tầm thường cùng chỗ có,
Sống lâu bảy chục ít xưa nay,
Đám hoa bướm bướm vơi vơi ló,
Dỡn sóng chuồn chuồn phớt phớt bay,
Rao rét phong quan lần lựa đổi,
Vầy vui đòi thuở chẳng hề lay.

Mày xanh răng trắng dẫy lầu thuyền,
Tiêu vắn địch ngang thảm thấu thiên,
Mang mát gió xuân ngà trục động,
Thảnh thơi ngày chậm gấm lèo xiên,
Cá vủn sóng dợn bài ca phiến,
Én liệng hoa rơi cuộc vỏ diên,
Thuyền bé không chèo theo thẳng trớn,
Trăm bầu đâu có rót cho liền.

Năm ngoái Kinh Nam mai giống tuyết,
Năm nay Kế Bắc tuyết dường mai,
Việc người cùng thảm thường không định,
Ngày tháng song mừng đến chẳng sai,
Quân thú biên thuỳ đêm óng ỏi,
Đuốc đèn đô hội thắp sơ sài,
Phía tây vọi vọi Trường An ngóng,
Một chén dưng mừng chúa sống dai.

Khí trời chánh, khí đất tinh,
Xen làm cho vật nên hình nên thân;
Dưới thì sông toả núi phân,
Trên thì nhựt nguyệt tinh thần bủa dăn;
Nơi người khí lớn không ngằn,
Phới đầy ra đẩy lấp vầng mờ xanh;
Đường to đương lặng đương bình,
Ngậm hoà phun chốn triều đình thảnh thơi;
Thuở cùng bèn rỏ nết người,
Thảy đều chép để rạng ngời sử kinh;
Tại Tề, Thái Sử thẻ xanh,
Đổng Hồ tại Tấn củng rành but son;
Tại Tần dùi sắt Trương Lương,
Hán thời Tô Võ giữ thường tiết mao;
Đầu ông Nghiêm Tướng chi nao,
Máu ông Kê Thiệu thấm vào áo vua;
Thơ Dương liều thát mắng đùa,
Lưỡi ông Nhan Cảo chẳng lùa cùng ai;
Đội mủ đen, mặc áo gai,
Liêu Đông ngợi nết khen tài Quản Ninh;
Hoặc là lời biểu Khổng Minh,
Quỉ hung nớp sợ, thần linh phò trì;
Hoặc chèo gõ giữa sông thề,
Gồm thâu Hồ Yêc đam về trung nguyên;
Hoặc là vụt hốt đánh lên,
Quơ ngang dọc tráng, gạt xiên xẹo đầu;
Ấy là khí khái làu làu,
Cho hay lừng lẫy bao lâu củng còn;
Dương chen nhựt rạng nguyệt tròn,
Sống đâu có tưởng, thát dường chẳng lo;
Đất diềng nhờ lấy lập cho,
Cột trời nhờ lấy cao so chi tày;
Ba diềng thiệt mạng buột ngay,
Trong đàng đạo nghĩa gốc nầy là chung;
Gặp hồi Tống mạt thảm hung,
Tôi ngây không sức, tớ khùn hết phương;
Sở tù cột dải mảo trung,
Cho xe đưa tới bắc cùng thảm thương;
Đảnh đồng vạc sắt tợ đường,
Cầu không hay đặng, nào tường bởi ai;
Phòng mờ êm lửa ma trơi,
Viện xuân đóng bít ngỡ trời tối luôn;
Ngựa trâu cầm nhốt một chuồng,
Gà ăn đậu chỗ phụng hoàng vì ai;
Chịu mưa chịu móc một mai,
Phận đành gầy ốm thát nơi rạch ngòi;
Như vầy hai nắng lạnh rồi,
Khí hung trăm giống đổi dời mình chăng;
Thương thay bùn lấm một trường,
Làm cho ta tưởng nước bằng an vui;
Có đâu khéo tới dối lui,
Tại âm dương chẳng đặng xui hại người;
Nhìn đây rở rở còn hoài,
Ngước xem mây trắng dăn bài trên không;
Ta lo thảm thảm trong lòng,
Trời xanh sao có quanh vòng vẫn xa;
Người hay ngày đả cách ta,
Song le phép tắc ghi là từ xưa;
Gió thềm đọc sách đong đưa,
Gương xưa dọi mặt, đạo xưa soi lòng.

Con công than van với bà Thiên hậu

Con công than với bà Trời:
“Giọng kêu chẳng đẹp lòng người thế gian.
Chim kia nhỏ nhỏ vẹn toàn,
Tiếng tăm thảnh thót rỡ ràng mùa xuân.”
Nghe than nổi giận mới phân:
“Đừng lòng ghen ghét; an thân ở đời.
Cỏ xem như mống trên trời,
Nháng ra ngũ sắc, rạng ngời mình ngươi.
Đuôi sè sáng chói mắt người,
Quí như vàng ngọc vẹn mười chẳng sai.
Mấy ai gồm đủ đức tài!
Mấy ai tài sắc cả hai vẹn toàn!
Phụng hoàng mạnh mẽ có gan,
Quạ kêu điềm tốt; cú bàn hoạ lai.
Thảy đều an chịu thửa tài,
Một ngươi than vắn thở dài mà thôi.
Nếu không tự hối xét soi,
Thì ta dạy phạt, cho đòi nhổ lông.”

Ếch nhái xin cho một ông vua

Ếch đã nhàm việc trị chung,
Ước ao vua chúa xin cùng Hoàng thiên.
Trời cho một chúa mới yên,
Tới nơi có thấy tiếng liền kính tôn.
Ếch thất vía, nhái kinh hồn,
Lũ bươn lên láng, đoàn dồn xuống bưng.
Nào ai dám ngó tân quưn,
Ngỡ là hiền ngõ trị chưng ngu khờ.
Ai ngờ khúc gỗ trơ trơ,
Ếch kia liều mạng núp bờ rình coi.
Ếch bày đặt, nhái học đòi,
Trước còn tới ít, sau thôi đến nhiều.
Nhỏ nhút nhát, lớn đánh liều,
Nhảy lên vai vế, thấy chìu làm thinh.
Ngó trông không động bèn khinh,
Trách ai làm biếng, than mình khôn yên.
Vái trời cho một vua siêng,
Trời sai cò quắm cầm quyền sửa chăn.
Cẳng chà giết, mỏ gắp ăn,
Nhái kêu oan mạng, Ếch than ức tình.
Lành, khinh dễ; dữ, thất kinh,
Tồn vong bởi số, tử sinh tại trời.
Ở đời chớ khá nghịch đời;
Mưa thời trông nắng, nắng thời lại la.
Lý đâu trời có chìu ta!
Phải sao hay vậy cho qua tháng ngày.