Chủ đề: Lẩu Trung Quốc - Trang 4

Bảng 1: Đặc điểm phe phái của các ứng cử viên hàng đầu vào Ban thường vụ Bộ chính trị sắp tới

Liên minh tinh hoa

Họ tên                         Năm sinh                    Chức vụ hiện nay                               Lai lịch Phe phái

Tập Cận Bình                 1953                      Ủy viên TVBCT Phó Chủ tịch CMC,
                                                       Phó Chủ tịch  CHNDTH                                             “con ông cháu cha”

Vương Kỳ Sơn                 1948                   Ủy viên Bộ chính trị,
                                                   Phó Thủ tướng                                      “con ông cháu cha”

Trương Đức Giang          1946                   Ủy viên Bộ chính trị,
                                                   Phó Thủ tướng                                “con ông cháu cha”

Du Chính Thanh             1945            Ủy viên Bộ Chính trị,
                                            Bí thư thành ủy Thượng Hải                    “con ông cháu cha”

Bạc Hy Lai                   1949            Ủy viên Bộ Chính trị,(đã bị cách chức)
                                            Bí thư Thành ủy Trùng Khánh                    “con ông cháu cha”

Trương Cao Lệ              1946            Ủy viên Bộ chính trị,
                                            Bí thư thành ủy Thiên Tân               Người được Giang Trạch Dân bảo trợ

Mạnh Kiến Trụ              1947            Ủy viên Quốc vụ viện,Bộ trưởng Bộ Công an           Phái Thượng Hải

Liên minh Dân túy

Họ tên                     Năm sinh           Chức vụ hiện nay                                    Lai lịch Phe phái

Lý Khắc Cường              1955               Ủy viên TVBCT,
                                             Phó Thủ tướng thường trực                           Phái Đoàn thanh niên

Lý Nguyên Triều            1950               Ủy viên Bộ Chính Trị,
                                             Trưởng Ban Tổ chức ĐCSTQ           Phái Đoàn thanh niên (con ông cháu cha)

Lưu Vân Sơn                1947               Ủy viên Bộ Chính trị,

Lưu Diên Đông              1945               Ủy viên Bộ Chính trị,
                                             Ủy viên Quốc Vụ viện               Phái Đoàn thanh niên (con ông cháu cha)

Uông Dương                 1955               Ủy viên Bộ Chínhtrị,
                                             Bí thư tỉnh ủy Quảng Đông          Phái Đoàn thanh niên

Lệnh Kế Hoạch              1956               Thành viên Ban bí thư,
                                             Chánh văn phòng ĐCSTQ              Phái Đoàn thanh niên

Hồ Xuân Hoa                1963               Bí thư khu ủy Nội Mông             Phái Đoàn thanh niên
                                           
Ghi chú: ĐCSTQ: Đảng Cộng sản Trung Quốc; CMC: Quân ủy Trung ương; CHNDTH: Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa; TVBCT: Ban thường vụ Bộ chính trị.

Bảng 1 cũng cho thấy trong khi các nhà lãnh đạo thế hệ thứ 5 sẽ hầu như chắc chắn chiếm giữ các vị trí cao nhất trong ban lãnh đạo quốc gia sau Đại hội Đảng năm 2012, một số lượng đáng kể các ứng cử viên hàng đầu là từ thế hệ thứ 4, sinh vào giữa những năm 1940. Nói chung, các nhà lãnh đạo từ liên minh dân túy đều trẻ tuổi hơn so với những người đồng chức thuộc liên minh tinh hoa, và do đó có lợi thế về tuổi tác. Tuy nhiên, người ta có thể lập luận rằng nhân tố tuổi tác có thể làm cho một số người trong giới tinh hoa thậm chí tích cực hơn trong việc tìm cách trở thành ủy viên TVBCT vì đây sẽ là cơ hội cuối cùng của họ.

Tất nhiên, một số nhà lãnh đạo có khả năng cạnh tranh mạnh mẽ hơn so với những người khác. Tập Cận Bình và Lý Khắc Cường sẽ chắc chắn giữ được ghế của họ. Vương Kỳ Sơn và Lý Nguyên Triều sẽ không có vấn đề gì với việc giữ ghế của họ, và có thể nằm trong số bốn thành viên cấp cao nhất (cùng với Tập Cận Bình và Lý Khắc Cường). Phó Thủ tướng Trương Đức Giang và Trưởng Ban tuyên huấn ĐCSTQ Lưu Vân Sơn đều là ủy viên Bộ chính trị 2 nhiệm kỳ, và do đó dường như “được quyền” thăng tiến hơn những người đồng chức của họ. Khi 6 nhà lãnh đạo này ít nhiều đảm bảo cương vị ủy viên của họ trong TVBCT, sẽ chỉ còn 3 ghế cho 8 ứng cử viên khác, cho thấy số thành viên vẫn là 9.

Nếu năm sinh sớm nhất được phép đối với các ủy viên Ban chấp hành trung ương sắp tới là năm 1945, thì Bí thư thành ủy Thượng Hải Du Chính Thanh cũng sẽ là một ứng cử viên có sức nặng, do thực tế rằng, giống như Trương Đức Giang và Lưu Vân Sơn, ông này đã là ủy viên Bộ Chính trị hai nhiệm kỳ. Tuy nhiên, vì ảnh hưởng đáng gờm tiềm tàng của Du Chính Thanh, Hồ Cẩm Đào và các nhà lãnh đạo khác trong liên minh dân túy có thể cố gắng thương lượng để ông về hưu vào Đại hội Đảng 18. Du Chính Thanh và Lưu Diên Đông, cùng sinh năm 1945, có thể bị loại nếu TVBCT đương nhiệm quyết định làm cho cơ quan vạch quyết định tối cao này trẻ hơn và chủ yếu bao gồm các nhà lãnh đạo thuộc thế hệ thứ 5.

Ba ủy viên Bộ Chính trị giữ cương vị một nhiệm kỳ hiện nay là bí thư tỉnh ủy trong các chính quyền địa phương – Uông Dương ở Quảng Đông, Bạc Hy Lai ở Trùng Khánh, và Trương Cao Lệ ở Thiên Tân – thường được coi là đang tranh giành nhau để trở thành ủy viên TVBCT. Uông Dương và Bạc Hy Lai hoàn toàn không im lặng, đều có chung biệt hiệu là “hai khẩu đại bác”. Ngay khi Uông Dương được bổ nhiệm làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Đông năm 2007, ông đã và đang chủ trương một mô hình tăng trưởng kinh tế mới và khẳng định sự cần thiết của các cuộc cải cách chính trị. Ông đích thân phát động một làn sóng mới về “giải phóng tư tưởng”, yêu cầu các quan chức địa phương vượt qua những điều cấm kỵ về tư tưởng và chính trị. Chiến dịch tự quảng cáo của Bạc Hy Lai thậm chí làm cho dân chúng biết đến nhiều hơn, như đã được bàn luận ở trên. Đường hướng của Bạc Hy Lai là không diễn ra thông thường một cách đáng chú ý: ông là người thuộc giới tinh hoa luôn được ủng hộ và được hưởng đặc quyền đặc lợi trong chế độ Cộng sản (trừ vài năm trong cuộc Cách mạng Văn hóa), nhưng ông lại tuyên bố bảo vệ chủ nghĩa dân túy Mao ít. Trái với “hai khẩu đại bác”, Trương Cao Lệ vẫn giữ phong cách lãnh đạo thông thường hơn, ít phô trương hơn. Trương cao Lệ gần đây đã nói với một du khách nước ngoài rằng ông quan tâm hơn đến việc thúc đẩy “kiểu cách nỗ lực mạnh mẽ thực tế hơn với ít phô trương hơn”. Phương châm của ông (và chiến lược của ông) là: “Làm nhiều, nói ít”.

Ba nhà lãnh đạo khác, mặc dù họ hiện tại chưa là ủy viên Bộ Chính trị, đang cạnh tranh vì những lý do khác. Lệnh Kế Hoạch, hiện là thành viên Ban bí thư gồm 6 người và là Chánh văn phòng Ban chấp hành Trung ương ĐCSTQ, là người đáng tin cậy nhất của Hồ Cẩm Đào. Giống như Giang Trạch Dân đưa Tăng Khánh Hồng lên làm ủy viên TVBCT năm 2002, Hồ Cẩm Đào có thể sẽ đẩy Lệnh Kế Hoạch lên 2 bậc. Mạnh Kiến Trụ, ủy viên Quốc vụ viện, Bộ trưởng Bộ Công an, và Phó ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương, dường như là một ứng cử viên lý tưởng để kế nhiệm ông chủ của mình là Chu Vĩnh Khang trong TVBCT. Hồ Xuân Hoa, một ngôi sao đang lên 48 tuổi, thuộc các nhà lãnh đạo thế hệ thứ 6 sinh vào những năm 1960. Nếu ban lãnh đạo cấp cao Trung Quốc quyết định lựa chọn một nhà lãnh đạo trẻ hơn cho TVBCT để kéo dài tính liên tục của ban lãnh đạo vượt qua thế hệ thứ 5, thì Hồ Xuân Hoa sẽ là một ứng cử viên hàng đầu. Trước đó, Hồ Cẩm Đào đã ở trong TVBCT 10 năm trước khi ông trở thành Tổng bí thư ĐCSTQ năm 2002.

Ban lãnh đạo mới thường dẫn đến các chính sách mới. Mặc dù các nhà lãnh đạo sắp tới có thể sẽ không có xu hướng tỏ ra khác biệt với những người tiền nhiệm của họ cho đến khi họ củng cố được vị trí của mình, rõ ràng cả Tập Cận Bình lẫn Lý Khắc Cường đều đại diện cho phong cách lãnh đạo mới và muốn theo đuổi những ưu tiên mới về chính sách. Chẳng hạn, nhân dịp Năm mới 2010, Tập Cận Bình đã gửi tin nhắn chúc tết mang tính “cá nhân” tới khoảng 1 triệu quan chức trong các đảng bộ của ĐCSTQ trên khắp nước này – một việc làm chưa từng thấy đối với một nhà lãnh đạo cấp cao của đảng để liên lạc với các quan chức địa phương. Trên mặt trận kinh tế, kinh nghiệm lãnh đạo của Tập Cận Bình trong việc điều hành Phúc Kiến, Chiết Giang, và Thượng Hải, ba khu vực phát triển về kinh tế, đã chuẩn bị tốt cho ông theo đuổi các chính sách nhằm thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân, đầu tư nước ngoài và ngoại thương, và tự do hóa hệ thống tài chính của Trung Quốc, tất cả các lĩnh vực này đã gặp phải những thất bại nghiêm trọng trong những năm gần đây.

Trong khi đó, Lý Khắc Cường đã thu hút sự chú ý về việc ông quan tâm mạnh mẽ tới các lĩnh vực có những vấn đề mới như dự án nhà ở khả thi, an toàn thực phẩm, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, biến đổi khí hậu, năng lượng sạch và tái sinh. Đây không phải là những mục tiêu ưu tiên của ban lãnh đạo Trung Quốc 10 năm trước. Các phương tiện truyền thông chính thức và bán chính thức của Trung Quốc gần đây đã tìm cách phác họa những kế hoạch quản lý chính quyền trong các ngôi sao đang lên thuộc các nhà lãnh đạo thế hệ thứ 5.

Bảng 2 cho thấy sự nhìn nhận khái quát về những ưu tiên trong chính sách và sở thích của 14 ứng cử viên để vào TVBCT. Nói chung, “liên minh tinh hoa” có xu hướng thân thiện với thị trường hơn và quan tâm đến sự tăng trưởng GDP, trong khi đó “liên minh dân túy” quan tâm hơn đến việc theo đuổi sự công bằng xã hội, các biện pháp chống tham nhũng, và những lựa chọn trong đảng. Các nhà lãnh đạo thuộc một trong hai liên minh này cũng khác nhau về những gì mà họ coi là các vấn đề nóng.

Trong khi ủy viên TVBCT tiếp theo sẽ gần như chắc chắn được lựa chọn từ 14 ứng cử viên được bàn luận ở trên, người ta không thể loại trừ khả năng một “ứng cử viên bất ngờ” xuất hiện, có thể trong số các bí thư tỉnh ủy hiện nay. Chẳng hạn, Bí thư khu ủy Tân Cương Trương Xuân Hiền gần đây đã chứng tỏ một đường hướng “quả đấm sắt” trong việc xử lý các cuộc nổi loạn ở Tân Cương và cũng tuyên bố rằng ông có thể công bố toàn bộ thông tin về thu nhập và tài sản có liên quan đến bản thân và gia đình ông để hỗ trợ các biện pháp mạnh mẽ xử lý nạn tham nhũng của các quan chức. Theo quan điểm của ban lãnh đạo Trung Quốc, cả hai đường hướng dường như tạo tiếng vang ở một đất nước tràn ngập những vấn đề nghiêm trọng về rối loạn xã hội và tham nhũng lan tràn. Trong số các nhà lãnh đạo thế hệ thứ 6, Hồ Xuân Hoa đã được nói đến ở trên không phải là ngôi sao đang lên duy nhất. Bí thư tỉnh ủy Hồ Nam Chu Cường và Bí thư tỉnh ủy Cát Lâm Tôn Chính Tài đều là ứng cử viên lựa chọn cho TVBCT. Đại điện đông đảo của “phái thái tử” và “phái Đoàn thanh niên” trong ban lãnh đạo cấp cao nhất cũng là một nguồn gốc gây ra sự tức giận đáng kể giữa dân chúng Trung Quốc lẫn các cán bộ cấp thấp hơn. Do đó các quan chức chính trị có thể muốn lựa chọn một nhà lãnh đạo không có những đặc điểm phe phái mạnh mẽ. Vì mục đích này, Bí thư tỉnh ủy Hà Nam Lư Triển Công sẽ là một ứng cử viên triển vọng. Ông gần đây đã tiến hành một loạt thử nghiệm chính trị để áp dụng thêm các biện pháp bầu cử nhằm lựa chọn các bí thư đảng và thị trưởng ở các thành phố lớn của Hà Nam như Trịnh Châu.

Hướng về phía trước: Một nghịch lý của hy vọng và sợ hãi

Sẽ là điều thú vị nếu quan sát cuộc cạnh tranh vào TVBCT sắp tới diễn ra như thế nào trong những tháng tiến tới Đại hội Đảng 18, và thậm chí quan trọng hơn, động cơ “một đảng, hai liên minh” sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với sự thay đổi chính trị của Trung Quốc trong những năm tới. Hình thức mới về lãnh đạo tập thể của Trung Quốc là một nghịch lý của hy vọng và sợ hãi.

(còn tiếp)

(tiếp theo và hết)

Bảng 2: Những ưu tiên về chính sách và sở  thích của các ứng cử viên hàng đầu TVBCT

Liên minh tinh hoa

Họ tên                                                         Những ưu tiên về chính sách và sở thích

Tập Cận Bình                                                   Phát triển khu vực tư nhân, tự do hóa thị trường về đầu tư nước ngoài, và vai trò của Thượng Hải là trung tâm tài chính  và đóng tàu.

Vương Kỳ Sơn                                                Tự do hóa hệ thống tài chính của Trung Quốc, tăng trưởng GDP với tỉ lệ cao, và cải cách thu nhập thuế trong chính quyền Trung ương - địa phương Hữu nhà nước, thúc đẩy “Chiến lược đi ra toàn cầu của Trung Quốc”, và đổi mới bản địa

Du Chính Thanh                                               Thúc đẩy khu vực tư nhân và phát triển thành thị, tăng trưởng GDP với tỉ lệ cao, phát triển luật pháp, và pháp trị

Bạc Hy Lai                                                       Đô thị hóa nhanh, thực hiện các biện pháp triệt để nhằm giảm bớt những chênh lệch về kinh tế, cạnh tranh chính trị công khai, và áp dụng chủ nghĩa dân tộc cực đoan trong chính sách đối ngoại

Trương Cao Lệ                                                 Tự do hóa thị trường trong đầu tư nước ngoài, hoạt động kinh tế có hiệu quả, tăng trưởng kinh tế với tỉ lệ cao

Mạnh Kiến Trụ                                                  Ổn định xã hội – chính trị, và thúc đẩy vai trò của Thượng Hải là trung tâm kép toàn cầu về tài chính và đóng tàu

Liên minh Dân túy

Họ tên                                                                          Những ưu tiên về chính sách và sở thích

Lý Khắc Cường                                                             Phát triển nhà ở khả thi, thực hiện các chương trình chăm sóc sức khỏe cơ bản và phúc lợi xã hội, và thúc đẩy năng lượng sạch

Lý Nguyên Triều                                              Cải cách chính trị (đặc biệt là dân chủ trong đảng), thực hiện các biện pháp cứng rắn hơn để xử lý nạn tham nhũng, thúc đẩy việc thu hút những người được đào tạo ở nước ngoài trở về

Lưu Vân Sơn                                                Kiểm soát có hiệu quả hơn đối với các phương tiện truyền thông và Internet, và thúc đẩy quyền lực mềm của Trung Quốc ở nước ngoài

LưuDiên Đông                                               Tăng cường hơn nữa sự tham gia hoạt động chính trị của các nhóm lợi ích và NGO vào tiến trình chính trị, và thúc đẩy trao đổi văn hóa của Trung Quốc ở nước ngoài

Uông Dương                                                   Thay đổi phương thức tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy dân chủ trong đảng, công khai minh bạch của phương tiện truyền thông, và tiến hành các cuộc cải cách chính trị táo bạo hơn

Lệnh Kế Hoạch                                                 Tiếp tục các chính sách xã hội - kinh tế của Hồ Cẩm Đào

Hồ Xuân Hoa                                                    Thúc đẩy công bằng xã hội và bình đẳng kinh tế, trách nhiệm của chính phủ, và thực hiện các biện pháp cứng rắn hơn để xử lý nạn tham nhũng

Các ủy viên TVBCT sắp tới có thể tạo ra những liên minh đối tác rất tốt. Họ có thể thực hiện các thỏa thuận cần thiết để duy trì sự cai trị - và có thể cải thiện căn bản sự quản lý chính quyền - của Đảng Cộng sản Trung Quốc 90 tuổi. Những khác biệt của họ về kinh nghiệm nghề nghiệp, nền tảng quản lý, liên kết chính trị, và những ưu tiên về chính sách có thể làm cho ban lãnh đạo Trung Quốc trở nên đa nguyên hơn và tiêu biểu hơn. Cuộc cạnh tranh của họ về quyền lực, ảnh hưởng, và sự kiểm soát đối với những sáng kiến về chính sách – cùng với sự liên kết ngày càng tăng của họ với các lực lượng kinh tế - xã hội khác nhau trong xã hội Trung Quốc và các khu vực địa lý khác nhau – có thể trở thành một thử nghiệm mới về việc kiểm tra và cân bằng theo phong cách Trung Quốc, tạo ra một hình thức dân chủ manh nha.

Sự kình địch giữa hai phe phái này cũng có thể trở nên tồi tệ. Sự đa dạng ngày càng tăng trong giới tinh hoa chính trị đã gây ra những lo ngại về mức độ thống nhất và sự gắn kết của giới tinh hoa trong ban lãnh đạo mới. Những bất đồng tư tưởng nội bộ có thể đến mức không thể hòa giải được, làm cho quá trình vạch quyết định trở nên lâu hơn và phức tạp hơn, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng bế tắc. Trung Quốc chưa phải là nước dân chủ, nhưng về mặt này có thể phát triển một số vấn đề đặc trưng của các nền dân chủ. Trong khi ban lãnh đạo tập thể có thể là thiếu một nhà lãnh đạo hùng mạnh duy nhất, nó không nên được hiểu là thiếu một ban lãnh đạo hùng mạnh và có hiệu quả. Tuy nhiên, các cuộc thương lượng về việc bổ nhiệm nhân sự, đặc biệt khi tiến hành lựa chọn ủy viên trong TVBCT, có thể trở nên gay gắt và thậm chí dẫn đến cuộc đấu đá phe phái nội bộ gia tăng không kiểm soát được.

Cuộc cạnh tranh gay gắt giữa liên minh tinh hoa và liên minh dân túy không có nghĩa là các bộ máy lãnh đạo quan trọng nhất, như TVBCT, cần được đóng cửa đối với những người cạnh tranh có khả năng khác (tức là các nhà chính trị đầy tham vọng và có năng lực không thuộc hai liên minh này). Việc thao túng “hộp đen” của ban lãnh đạo tối cao – việc thỏa thuận và thỏa hiệp diễn ra giữa một nhóm các nhà chính trị - sẽ ngày càng bị thách thức thậm chí ngay trong bộ máy chính trị của Trung Quốc. Theo quan điểm rộng rãi hơn, thật khó hình dung làm thế nào có thể đạt được chương trình nghị sự có khả năng của ban lãnh đạo mới về tăng trưởng kinh tế đi đầu là sự đổi mới mà không cần tự do chính trị và mở cửa nhiều hơn.

Sự kế nhiệm chính trị sắp tới, và cuộc cạnh tranh giữa “phái thái tử” và “phái Đoàn thanh niên”, do đó không hẳn hoàn toàn là về quyền lực chính trị. Phương hướng chính trị và kinh tế trong tương lai của Trung Quốc có thể xoay quanh khả năng các nhà lãnh đạo nước này, đặc biệt là những người có quyền lực tạo thành TVBCT, thành công hay thất bại trong việc cùng nhau tìm kiếm một hệ thống chính trị an toàn, lành mạnh, và bền vững./.

Nguồn: TTXVN

Chủ nghĩa dân tộc vị kỷ của Trung Quốc
 
Bắc Kinh từ lâu đã đan kết hai sợi chỉ có nội dung là, Trung Quốc (TQ) từng bị các cường quốc bắt nạt (victimization) và TQ tự cho mình nắm chính nghĩa trong tay (self-righteousness), để tạo nên chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc. Điều này khiến cho việc tương nhượng (compromise) trong quan hệ ngoại giao trở nên khó khăn hơn.

Những cuộc biểu tình của dân chúng vào giữa tháng Tám tại các thành phố TQ cùng với những bình luận chống Nhật Bản trên báo đài và Internet liên quan đến các đảo đang tranh chấp trong Biển Đông Trung Hoa đã gây sức ép đòi hỏi các quan chức TQ phải cứng rắn trong việc bảo vệ các đòi hỏi chủ quyền TQ và chống lại “các hành động xâm lấn” của Nhật Bản. Những cuộc biểu tình này đã diễn ra tiếp theo sau các lời kêu gọi của những nhà bình luận nổi tiếng và các nhóm cử tri khác đòi hỏi Bắc Kinh phải đi theo một đường lối cứng rắn hơn trong các tranh chấp lãnh thổ trên Biển Nam Trung Hoa (Biển Đông Việt Nam). Bắc Kinh trong trường hợp đó đã sử dụng những biện pháp khác thường bao gồm việc sử dụng liên tục các lực lượng an ninh, trừng phạt kinh tế, các dự án kinh doanh thủy sản và dầu lửa, các sắc lệnh hành chánh, các cảnh báo ngọai giao, và các phương tiện đe dọa khác mà không cần dùng sức mạnh quân sự trong những nỗ lực cho đến nay đã thành công trong việc khuất phục các nước Đông Nam Á có đòi hỏi chủ quyền và ngăn cản không cho ASEAN đi đến một lập trường thống nhất để đối phó với quyền lực của Trung Quốc.
Các nhà bình luận nước ngoài đã nói đúng khi cho rằng động lực thúc đẩy dân chúng và giới tinh anh tạo sức ép đòi hỏi Chính phủ Trung Quốc phải có một đường lối cứng rắn hơn nữa trên các vấn đề lãnh thổ phần lớn phát xuất từ loại chủ nghĩa dân tộc đã được nhà cầm quyền TQ cổ vũ mạnh mẽ kể từ khi Chiến tranh lạnh chấm dứt và chủ nghĩa cộng sản quốc tế sụp đổ. Chủ đề dân tộc chủ nghĩa TQ nhấn mạnh rằng kể từ Thế kỷ XIX đến nay Trung Quốc đã bị đối xử bất công, lãnh thổ và quyền chủ quyền liên hệ của TQ đã bị các cường quốc khác xâu xé; Trung Quốc vẫn còn ở trong một tiến trình lâu dài trong nỗ lực xây dựng quyền lực đủ mạnh để bảo vệ lãnh thổ mà TQ kiểm soát và giành lại lãnh thổ đang bị tranh chấp và chủ quyền của mình. Nói chung, cuộc vận động tư duy dân tộc chủ nghĩa này đã tạo ra  ý thức “một quốc gia bị bắt nạt” (victimization) trong dân chúng và trong giới tinh anh TQ, những người được coi là có ảnh hưởng ngày càng lớn trên việc hoạch định quyết sách đối ngọai của Trung Quốc trong một thời đại mà chính trị thủ lĩnh (strong-man politics) kiểu Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình đã nhường bước cho một Ban lãnh đạo tập thể (a collective leadership) biết lắng nghe quan điểm của giới tinh anh nằm ngoài chính quyền và của dân chúng.

Việc tạo hình ảnh trong vấn đề đối ngoại

Đáng tiếc là, việc nhấn mạnh cảm thức của một nước từng bị bắt nạt trong quá khứ và cả trong hiện tại chỉ là một phần của chủ nghĩa dân tộc ích kỷ (self-absorbed nationalism) mà nhà cầm quyền TQ đã và đang nuôi dưỡng. Cũng quan trọng không kém là những nỗ lực rộng lớn để xây dựng hình ảnh một Trung Quốc đóng vai có đạo lý trên sân khấu thế giới, tương phản với các cường quốc thế giới khác bị coi là chỉ biết theo đuổi những lợi ích quốc gia ích kỷ. Những nỗ lực này đã được thể hiện bởi Bộ Ngoại giao, bởi nhiều tổ chức chính phủ, đảng và quân đội có liên quan đến các vấn đề đối ngoại, bởi những tổ chức bề ngoài có vẻ phi chính phủ nhưng thân cận với Chính phủ TQ và bởi bộ máy quảng bá/tuyên truyền đồ sộ của chính quyền TQ. Những nỗ lực này đã tăng cường địa vị quốc tế của Trung Quốc đồng thời điều kiện hóa người dân tại Trung Quốc để họ suy nghĩ tích cực về những quan hệ đối ngoại của TQ.

Như vậy, chính sách đối ngoại của Trung Quốc, chẳng hạn, được rêu rao là có nguyên tắc trong việc xử lý các vấn đề đối ngoại, đảm bảo các lập trường có đạo lý trong quan hệ đối ngoại của TQ; những lập trường có nguyên tắc và đạo lý sẽ tạo cơ sở cho những chiến lược hữu hiệu của TQ trong các vấn đề thế giới. Rõ ràng là, những chiến lược này được coi là để đảm bảo rằng Trung Quốc không sai lầm trong vấn đề đối ngoại, một lập trường có tính biệt lệ được tô đậm thêm bởi hình ảnh một Trung Quốc luôn luôn tránh công khai nhìn nhận các sai lầm về chính sách đối ngoại hoặc lên tiếng xin lỗi về hành động của mình trong các vấn đề thế giới. Hẳn nhiên, một số viên chức ngoại giao và chuyên gia chính sách đối ngoại TQ hiểu biết nhiều hơn và có thể riêng tư bày tỏ ý kiến bất đồng với mẫu hình cực kỳ đạo lý của TQ trong chính sách đối ngoại, nhưng họ không dám đi ra ngoài tư duy chính thống đã được dư luận rộng rãi của giới tinh anh và quần chúng chấp nhận. Bất cứ chỉ trích nào mà giới tinh anh và quần chúng dùng để đả kích chính sách đối ngoại của Trung Quốc đều có xu thế tập trung vào một lý do là Trung Quốc đã quá rụt rè và không đủ mạnh dạn trong việc đương đầu với những xúc phạm từ nước ngoài.

Ngày nay, những nỗ lực xây dựng hình ảnh [đẹp đẽ] của Trung Quốc đang hậu thuẫn cho  một vai trò lãnh đạo của Trung Quốc trong các vấn đề châu Á và thế giới, một vai trò nhận được sự ủng hộ rộng rãi của người dân TQ và các giới cử tri khác nhau tại Trung Quốc. Những nỗ lực này cũng báo hiệu một cách lạc quan rằng Trung Quốc sẽ theo đuổi những chính sách tốt lành đặt cơ sở trên những chủ đề được chính quyền TQ nhấn mạnh gần đây. Những chủ đề này gồm có: cổ vũ hoà bình và phát triển ở nước ngoài, tránh thái độ khống chế hoặc bá quyền với các nước láng giềng hay với các nước khác khi quyền lực của Trung Quốc gia tăng, và noi gương các vương triều trong lịch sử Trung Quốc là không theo đuổi chủ nghĩa bành trướng.

Hy sinh sự thật

Việc xây dựng một hình ảnh như thế trong cuộc vận động tư duy dân tộc chủ nghĩa liên quan đến các quan hệ đối ngoại hiện đại của TQ là đi ra ngoài sự thật quá xa so với sự kiện Trung Quốc bị các cường quốc bắt nạt được mô tả trong cuộc vận động này của TQ. Sự kiện Trung Quốc từng bị nhiều cường quốc o ép trong phần lớn các Thế kỷ XIX và XX là có thật. Trái lại, bằng chứng về một đường lối có đạo lý, có nguyên tắc, và tốt lành là biệt lệ chứ không phải quy luật phổ quát trong các hình thái dích dắc (zigzags) của những quan hệ đối ngoại thường là mang tính bạo lực của TQ trong phần lớn 60 năm qua. Đặc biệt, đây là trường hợp đã diễn ra trong vùng chung quanh Trung Quốc tại châu Á, khu vực đã và đang là vùng ảnh hưởng lớn nhất của TQ và là vùng nhận sự quan tâm đối ngoại lớn nhất của TQ. Hầu hết các nước láng giềng của Trung Quốc đều đã phải kinh qua các hành động xâm lấn hoặc xâm lược của các lực lượng an ninh TQ; các nước này và các nước xa hơn nữa đã từng chiến đấu chống lại các đội quân nổi dậy hay các lực lượng ủy nhiệm có vũ trang (armed proxies) hoàn toàn được Trung Quốc yểm trợ và nhắm vào các nước nói trên. Chủ trương bạo động và những hành động cực đoan này vẫn còn tiếp tục diễn ra sau triều đại “cách mạng” của Mao. Hậu thuẫn mạnh mẽ của Trung Quốc dành cho  tập đoàn Khmer Đỏ cực đoan đã gia tăng vào những năm cuối của chế độ Mao và vẫn còn duy trì ở mức cao suốt triều đại Đặng Tiểu Bình. Trong giai đoạn bạo động đó, các lãnh đạo TQ vẫn tuyên bố hậu thuẫn cho các nguyên tắc và đạo lý trong vấn đề đối ngoại, nhưng theo quan điểm của các dân tộc láng giềng và các chuyên gia nước ngoài, những nguyên tắc này thay đổi không ngừng và khoảng cách giữa nguyên tắc và thực hành thường là quá xa.

Trong thời kỳ sau Chiến tranh lạnh, Trung Quốc đã cố gắng nhưng không có kết quả đáng kể trong việc trấn an các lãnh đạo láng giềng vì họ nhớ quá kỹ những lề thói bạo lực và đe dọa của Trung Quốc trong quá khứ. Hành vi thô bạo gần đây của Trung Quốc trong Biẻn Đông ViệtNamvà trong Biển Đông Trung Hoa đã nhắc nhở những nỗ lực hù dọa và o ép của TQ trong quá khứ. Một phần vấn đề trong các nỗ lực trấn an thế giới của Trung Quốc là, dư luận của giới tinh anh và người dân TQ gần như chứng tỏ rằng họ không hề hay biết gì về chủ trương bạo lực và những hành động cực đoan của TQ trong quá khứ, và vì thế họ không hiểu được những lý do đằng sau thái độ ngờ vực và cảnh giác của nhiều chính phủ láng giềng, và của cường quốc quan trọng từ bên ngoài ở trong khu vực, tức Hoa Kỳ, đối với Trung Quốc. Liên quan đến Hoa Kỳ, một lề thói khác được nhìn thấy suốt lịch sử ngoại giao TQ và được hỗ trợ mạnh mẽ bởi cuộc vận động tư duy dân tộc chủ nghĩa tại Trung Quốc là phải biểu lộ sự chống đối ồn ào nhất đối với những nỗ lực của các cường quốc bên ngoài nhằm thiết lập và duy trì những vị trí để củng cố ảnh hưởng và sức mạnh chung quanh Trung Quốc. Những động thái này, không những do Mỹ mà còn do Liên Xô trong quá khứ và do Nhật Bản và Ấn Độ cho đến ngày nay, bị nhà cầm quyền Trung Quốc cũng như dư luận hậu thuẫn của giới tinh anh và quần chúng liên tục tố cáo bằng những từ ngữ phóng đại trắng trợn là một mối đe doạ đối với Trung Quốc, gồm cả việc làm sống lại chính sách bao vây ngăn chặn của thời Chiến tranh lạnh và các âm mưu khác.

Những ẩn ý

Dư luận của giới tinh anh và của quần chúng không chỉ chịu ảnh hưởng của cuộc vận động tư duy dân tộc chủ nghĩa nhấn mạnh sự kiện Trung Quốc bị dọa nạt bởi các cường quốc khác. Cũng nghiêm trọng không kém là, cuộc vận động tư duy dân tộc chủ nghĩa TQ còn củng cố một ý thức độc đáo, mạnh mẽ về đạo lý và chính nghĩa trong các vấn đề đối ngoại của Trung Quốc. Do đó, dư luận TQ chỉ thấy bất cứ vấn đề gì mà Trung Quốc gặp phải với các nước láng giềng và với các cường quốc liên quan gồm cả Mỹ về các vấn đề chủ quyền và an ninh nhạy cảm là do các nước ấy gây ra chứ không phải do Trung Quốc. Do đó, Trung Quốc thiếu kiên nhẫn đối với các lời phản đối của những nước có đòi hỏi chủ quyền khác và đối với các lời kêu gọi đòi Trung Quốc phải nhượng bộ trên những vấn đề nhạy cảm liên quan đến chủ quyền và an ninh tại khu vực châu Á gần kề Trung Quốc.  Do đó, dư luận của giới tinh anh và quần chúng TQ đòi hỏi những chính sách cứng rắn hơn để bảo vệ các lợi ích của TQ trong Biển Đông ViệtNamvà Biển Đông Trung Hoa. Nỗ lực xây dựng hình ảnh TQ đã thành công trong việc điều kiện hóa dư luận TQ, và sự kiện này chỉ làm gia tăng khó khăn trong việc quản lý các căng thẳng trên các biển gần Trung Quốc và làm cho việc giải quyết các vấn đề này khó thực hiện trong một tương lai có thể trông thấy.

Robert Sutter

Robert Sutter là Giáo sư về Thông lệ Bang giao Quốc tế tại Trường Bang giao Quốc tế Elliott thuộc Viện Đại học George Washington tại Washington, DC. Bài viết này được xuất bản lần đầu bởi Bản tin hàng tuần Pacific Forum CSIS Pacnet ở trang mạng này và chỉ tiêu biểu cho quan điểm của từng tác giả.

Trần Ngọc Cư dịch

Nguồn: BVN/http://thediplomat.com/2012/08/31/chinas-self-absorbed-nationalism/

.
Cần Đài Loan làm sáng tỏ lập trường tại biển Đông
  
Đài Loan hiện đặt mua hai tàu chiến và được Hoa Kỳ đồng ý cho tân trang các phi cơ tiêm kích F-16  (1)(2). Việt Nam có thể cùng với Nhật Bản, Phi Luật Tân, Mã Lai yêu cầu Đài Loan làm sáng tỏ liệu số vũ khí này có phải chỉ dùng trong mục tiêu tự vệ quốc đảo phòng khi Trung Quốc tấn công hay không. Tập hơp người Mỹ gốc Việt có thể hợp tác với các cộng đồng bạn thỉnh nguyện Hành Pháp và Quốc Hội Hoa Kỳ bảo đảm rằng quân dụng bán cho Đài Loan sẽ không được xử dụng tại các khu vực có tranh chấp, làm tổn hại đến nền an ninh ở Đông và Bắc Thái Bình Dương.

Các động thái gần đây của Đài Loan khiến nhiều nhà quan sát nghi ngại đảo quốc này có lập trường nước đôi: một mặt nhờ vào Hoa Kỳ che chở cho nền dân chủ, an ninh và kinh tế; nhưng mặt khác có những hành động đơn phương hay ý định cộng tác với Trung Quốc nhằm tranh giành quyền lợi tại Đông và Bắc Thái Bình Dương. Bước thứ hai này không phù hợp với chính sách và quan điểm của Hoa Kỳ cùng nhiều lân bang trong khu vực.

Tiêu biểu là ông Ngô Sĩ Tồn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nam Hải của Trung Quốc đã cho biết hôm 23/10/2012 rằng một nhóm học giả Trung Quốc và Đài Loan sẽ cùng nhau nghiên cứu đường biên giới và các vấn đề khác liên quan đến Biển Đông nhằm bảo vệ cơ sở pháp lý của đường “lưỡi bò”- một lập trường vốn bị đại đa số giới nghiên cứu chính chắn trên thế giới bác bỏ (3)

Trước đó Đài Loan dự tính nối dài phi đạo trên đảo Ba Bình (4), và chuẩn bị đưa pháo tầm xa ra Trường Sa (5).  Ba Dân Biểu Đài Loan cũng đã đến Ba Bình-Trường Sa thị sát tập trận ngày 04/09/2012. Nhiều động thái liên tục trong một thời gian ngắn này không khỏi tạo ra nhiều mối nghi ngại và bất lợi cho nền an ninh khu vực.

Cộng đồng người Mỹ gốc Do Thái đã nhiều ngăn cản chính phủ Mỹ bán vũ khi hiện đại cho Saudi Arabia, Ai Cập v.v… với lý do nền an ninh quốc gia Do Thái bị đe doạ. Dù chưa có sức mạnh vận động hành lang như Do Thái nhưng nếu người Mỹ gốc Việt góp tiếng nói chung với các cộng động Nhật, Phi, Mã sẽ không khỏi gây ảnh hưởng và mối quan tâm trong chính giới Hoa Kỳ. Chúng ta không phản đối việc Đài Loan nâng cao sức mạnh tự vệ đối với Trung Quốc, nhưng cần cảnh giác trong trường hợp hai nước này cùng hợp tác cho tham vọng bành trướng ở Biển Đông.

Satthat.
------------------------------------------------------
(1) Đài Loan muốn mua hai khu trục hạm của Mỹ
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20121105-dai-loan-muon-mua-hai-khu-truc-ham-cua-my
(2) Lockheed Martin wins $1.85bn contract to upgrade Taiwan's F-16s
http://www.flightglobal.com/news/articles/lockheed-martin-wins-185bn-contract-to-upgrade-taiwans-f-16s-377178/
(3) Trung Quốc và Đài Loan sẽ hợp sức bảo vệ cơ sở pháp lý của đường “lưỡi bò”
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20121024-trung-quoc-va-dai-loan-se-hop-suc-bao-ve-co-so-phap-ly-cua-duong-%E2%80%9Cluoi-bo%E2%80%9D
(4) Đài Loan dự tính nối dài phi đạo trên đảo Ba Bình thuộc Trường Sa
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20120715-dai-loan-du-tinh-mo-rong-phi-dao-tren-dao-ba-binh-thuoc-truong-sa
(5) Đài Loan chuẩn bị đưa pháo tầm xa ra Trường Sa
http://www.viet...xa-ra-truong-sa
(6) Dân biểu Đài Loan đến đảo Ba Bình-Trường Sa thị sát tập trận
http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20120904-dan-bieu-dai-loan-den-dao-ba-binh-truong-sa-thi-sat-tap-tran

Nó mua rồi thì sử dụng vào việc gì là quyền nó. Hỏi nó dùng vào việc gì thì hỏi đầu gối mình còn hơn.

Trước đại hội sôi nổi bao nhiêu thì sau ĐH 18, lại yên lặng làm vậy, không thấy ai bình luận gì à ?
KT 16.11.12

Xong hết cả rồi. Nó đang chuẩn bị dùng lưỡi bò liếm sạch biển Đông. Còn gì nữa mà bình với luận hả bác.

muốn tò mò xem bộ sậu mới có gì mới đỗi với ta không thôi.

-Chuyện dài Lẩu TQ...

-Ngụ ngôn mới

Cái lưỡi không xương… ai cũng rõ
Lưỡi con bò đã rống lời gian
Xác to lấy thịt đè người nhỏ
Quân tử có không?… khỏi phải bàn

Khổng Tử đã răn… không được hiếp
Không tham vật chất… bỏ tình người
Láng giềng gần vẫn hơn hàng chợ
Đạo đức hỡi ôi! Biết hỏi ai ?!…

–12/4/2012


-Chuyện cổ tích thời Trung cổ

Tội diệt chủng là tội bách ác (1)
Xử thằng con… bảo bố vô can
Ai làm nấy chịu là theo luật
Xúi giục trẻ con… thật dã man

Thằng con ngu dốt lại ranh ma
Nhắm mắt làm theo tợ điếc mù
Lồng lộng lưới trời không chạy thoát
Thằng cha lọt tội… hắn là cha…

-10/6/2012
(1) tội thập ác (theo Phật pháp)

.
Nói chung thân phận các nước "nhược tiểu" vẫn chẳng khá hơn xưa là mấy. Vẫn là kẻ mạnh hiếp đáp kẻ yếu, và sợ nhất là chính sách nước đôi của các cường quốc. Đài Loan mua vũ khí của Mỹ để làm gì quả là quyền của nó, nhưng nếu nó dùng tàu Mỹ phối hợp với Tàu Đại lục cùng truy đuổi tàu cá Việt Nam và dùng F16 của Mỹ phối hợp với Mic của Nga để truy sát tàu cá của VN thì rõ là phải "hỏi" cái bon Khựa này, không phải "hỏi" thông thường mà là hỏi tội chúng nó , bác Thái à. Đáng buồn là ai...dám hỏi tội Thiên Triều đây?