Ô Giang đình 烏江亭 • Đề đình Ô Giang

Bài này tuyển từ Lâm Xuyên Vương tiên sinh Kinh công văn tập quyển 67, bản Gia tĩnh nhà Minh. Ô Giang đình là nơi Hạng Vũ thua trận tự sát, nay thuộc trấn Ô Giang, huyện Hoà, An Huy. Theo Sử ký, Hạng Vũ bản kỷ, quân Hạng Vũ thua ở Cai Hạ, vượt vòng vây đến Ô Giang, chỉ còn hai mươi quân kỵ đi theo. Đình trưởng Ô Giang cắm thuyền đợi, muốn chở Hạng Vũ qua sông và khuyên ông tập hợp con em Giang Đông cuốn đất lại sang. Hạng tự thấy thẹn với phụ lão Giang Đông, không qua sông, ra sức đánh rồi tự vẫn. Việc này được người sau khen, cho đây là biểu hiện khí khái của anh hùng. Nhưng theo tác giả lại khác và chỉ ra tuy Hạng thân trải trăm trận, song chỉ một trận thua ở Cai Hạ thì cục diện diệt vong đã không thể cứu vãn. Dẫu Hạng có qua Ô Giang, toan từ Giang Đông tái khởi, quyết là không thể được vì tình thế đã khác với thuở ban đầu nhất hô bá ứng để lật đổ bạo chính của nhà Tần. Tác giả rõ ràng tiến một bước sâu hơn người trước, có một nhận thức nhất định về mối quan hệ giữa thời thế với anh hùng.