Tiếng trống đêm xuân

(trích trong truyện thơ dài trên 2000 câu)

Chiều xuân, mưa bụi nghiêng nghiêng
Mưa không ướt áo người xem hội làng.
Khen ai nhuộm nhiễu Tam Giang
Đánh dây xà tích cho nàng chơi xuân.
Khen ai tròn áo tứ thân
Mịn quần lĩnh tía, chùng khăn lụa sồi.
Khen ai tóc thẳng đường ngôi,
Ấm hơi trầu quế, thơm mùi hương nhu.
Khen ai áo kép, quần hồ
Hội làng mê mải sớm trưa đi về.
Khen ai e ấp tình quê
Bút hoa chưa thảo, gương thề còn nguyên.
Những ai Từ Thức gặp tiên
Những ai cô Tấm ấm duyên phượng hài.
Hội làng nô nức gái trai
Mong đêm quên sáng cho ngày dài xuân.
Đường thôn, hoa bưởi trắng ngần
Hoa xoan tím nhạt vân vân rụng đều.
Làng quê dìu dịu sương chiều
Tưởng đâu khói pháo hạ nêu hôm nào.
Cỏ non sườn núi phơi màu
Lúa đồng con gái rì rào lá tơ.
Hội xuân gió loạn đuôi cờ
Làng xa, đêm vắng, nhặt thưa trống chèo.
Hội làng đèn đuốc như sao,
Đêm chèo, tiếng trống giáo đầu nổi lên.
Mặt hoa, quạt bướm che nghiêng
Bước ra cô nữ làm duyên đưa tình.
Cùng trong chiếc chiếu giữa đình
Mà bao nhiêu cảnh, nhiêu tình bầy ra.
Đương ngục thất hoá vườn hoa,
Buồng the, trướng gấm hoá ra chiến trường.
Lầu Ngưng Bích, điện Trang Vương
Gốc đa rậm rạp, con đường cheo leo.
Mười lăm năm của cô Kiều
Xảy ra trong một buổi chiều mà thôi.
Một đêm là cả cuộc đời,
Ba tên áo nẹp là mười đạo binh.
Quạt che là bức tường thành
Một đi: muôn dặm trường đình tiễn nhau.
Đưa ngang vạt áo: rơi châu,
Giơ roi: lên ngựa, cúi đầu: chiêm bao.
Thiếu chi thục nữ, anh hào
Truyện hay, tích lạ tóm vào một chương.

Người xem khi giận khi thương,
Khi yêu, khi ghét, khi mừng, khi vui.
Suy va muôn việc ở đời
Rõ ràng như tấm gương soi, bóng lồng.
Giận thằng bán rượu Lý Thông
Tham mồi phú quý, cướp công bạn hiền.
Giận vua Trang dạ đảo điên
Giết người nho sĩ, ép duyên má đào.
Ghét phường Lư Kỷ quyền cao
Chẳng chăm việc nước, chỉ mưu hại người.
Ghét con mụ Tú già đời
Buôn người trinh tiết, kiếm lời mà ăn.
Khinh đồ mặt nhọ Sở Khanh,
Mảnh tiên Tích Việt chối quanh được nào
Khinh tên bố vợ họ Hầu
Hối hôn con gái, ra màu bạc đen.
Thương nàng Thị Kính oan khiên
Đã nương cửa Phật chưa yên tội đời.
Thương Kiều tài sắc vẹn đôi,
Chuộc cha, mười mấy năm trời gian truân.
Hỷ Đồng khen ở có nhân,
Giữa đường đổi áo, liều thân cứu thầy.
Châu Long khen giữ lòng ngay,
Xa chồng mà chẳng đơn sai cùng chồng.
Mừng người thờ mẹ có công,
Chàng đi sứ sự mười đông lại về.
Mừng người lặn lội sơn khê,
Thần thương, hổ cứu, vẹn bề thất gia.
Vui sao xum họp một nhà,
Điềm lành mai lại nở hoa hai lần.
Vui sao một tiếng đàn thần,
Giặc mười tám nước lui quân chịu hàng.
Hội đông, đông chật đình làng,
Đêm càng khuya khoắt, tình càng thiết tha...