Chưa có đánh giá nào
Ngôn ngữ: Tiếng Nga
6 bài trả lời: 5 bản dịch, 1 thảo luận
1 người thích

Đăng bởi demmuadong vào 31/08/2006 10:45, đã sửa 2 lần, lần cuối bởi Hoa Xuyên Tuyết vào 11/03/2008 15:33

Памятник

Exegi monumentum

Я памятник себе воздвиг нерукотворный,
К нему не зарастёт народная тропа,
Вознёсся выше он главою непокорной
Александрийского столпа.

Нет, весь я не умру - душа в заветной лире
Мой прах переживёт и тлeнья убежит -
И славен буду я, доколь в подлунном мире
Жив будет хоть один пиит.

Слух обо мне пройдёт по всей Руси великой,
И назовёт меня всяк сущий в ней язык,
И гордый внук славян, и финн, и ныне дикий
Тунгус, и друг степей калмык.

И долго буду тем любезен я народу,
Что чувства добрые я лирой пробуждал,
Что в мой жестокий век восславил я свободу
И милость к падшим призывал.

Веленью бoжию, о муза, будь послушна,
Обиды не страшась, не требуя венца;
Хвалу и клевету приeмли равнодушно
И не оспаривай глупца.


1836

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (6 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Lê Đức Thụ

Ta xây cho mình tượng đài trí tuệ
Dòng người viếng thăm tuôn chảy về đây
Tượng đài đầu bất khuất thẳng ngay
Vươn cao hơn trụ đài Alexandrer đại đế

Không! Ta không chết, hồn đàn thơ nhân ái
Chẳng thành tro bụi, không huỷ hoại biến bay
Quang vinh ta mãi chói ngời lòng nhân loại
Dù một nhà thơ còn sống giữa đời này

Tiếng tăm dội vang nước Nga vĩ đại
Người Phin, Tác ta - bạn của thảo nguyên
Con cháu Slavơ, Tungu man dại
Sẽ gọi tên ta ngôn ngữ trăm miền

Ta sẽ mãi được nhân dân yêu quý
Bời đàn thơ ta ca ngợi tự do
Khơi bác ái giữa bạo tàn thế kỷ
Gợi nhân từ đến với phận rủi ro

Ôi nàng thơ! Hãy lắng nghe thiên mệnh
Nguyệt quế không màng, hờn giận không hay
Khen chê người đời dửng dưng đón nhận
Và không luận bàn với kẻ ngu say

... Thì cứ say cho xa đừng phải nhớ.
Thì cứ điên cho đổ vỡ đừng buồn...
15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Thuý Toàn

Ta đã dựng cho ta đài kỷ niệm
Không bởi sức tay người! Đường tới viếng
Cỏ không trùm mất dấu bước thế nhân,
Đỉnh tháp ngang tàng sẽ ngẩng cao hơn
Cả trụ thờ Alecxanđrơ đệ nhất

Nơi đàn thơ thiêng liêng ta không chết!
Hồn ta còn sống mãi chẳng tiêu tan
Và trên đời dù chỉ còn một thi nhân
Danh tiếng ta vẫn còn vang mãi mãi.

Trên mọi nẻo đất nước Nga vĩ đại
Tiếng thơm rồi sẽ đồn mãi về ta,
Từ cháu con kiêu hãnh Xlava
Đến dân Phần, Tungu ngày nay còn man rợ,
Cả Canmức bạn thân của đồng cỏ
Bằng ngôn ngữ riêng họ sẽ gọi ta

Và nhân thế sẽ còn yêu ta mãi
Vì đàn thơ ta thức tỉnh tình thân ái,
Vì trong thuở bạo tàn ta ca ngợi tự do
Và gợi từ tâm với kẻ sa cơ

Nàng thơ hỡi, hãy tuân lời Thượng đế,
Vinh quang không màng, nhục hờn sá kể
Chẳng bận lòng tới kẻ thích người chê,
Chẳng hoài công cãi với đứa ngu si.

"Xin anh đừng hỏi vì sao
Tên anh em để lẫn vào trong thơ..."
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

chú thích

1/ Bài thơ này có câu đề từ Exegi monumentum. Nguyên câu này đầy đủ là Exegi monumentum ereperennius (Ta đã dựng lên đài kỷ niệm vững bền hơn sắt đá), câu đầu trong đoạn thứ 30 của tập III đoản ca Gửi Melpomena của nhà thơ La Mã Horatius Flaccus.

2/ Trụ thờ Aleksandr đệ nhất: cột trụ tôn vinh chiến thắng của nước Nga triều Aleksandr I trước quân Pháp của Napoléon I năm 1812. Trụ đá này dựng trên quảng trường trước Cung điện Mùa đông ở Sankt-Peterburg.

3/ Bản dịch của Thuý Toàn nhan đề là Đài kỷ niệm. Nhân tiện tôi cũng nêu ý kiến là các bản dịch khác nhau, nhan đề cũng nhiều khi khác nhau, chúng ta nên đăng đủ nhan đề của từng bản dịch thay vì lược bỏ đi. Vì trừ một số trường hợp dịch "quá chuẩn", cách dịch nhan đề của một dịch giả chưa chắc là hoàn hảo. Và để tiện tham khảo nữa (ví dụ bạn nào đi tìm bài "Tượng đài" do Thuý Toàn dịch chắc là bó tay).


Tham khảo: Tuyển tập Puskin (Thơ. Trường ca), 1999.
Văn phi sơn thuỷ vô kỳ khí,
Nhân bất phong sương vị lão tài.
15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Cẩm Hà

Ta dựng cho mình tượng đài thần thánh,
Lối người qua không mọc chút rêu mờ
Mang lên cao bằng mái đầu kiêu hãnh
Hiên ngang vượt lên cột Alexander.

Ta không chết - Hồn ta trong đàn hạc
Chẳng hư hao, vượt qua cốt tro tàn–
Dưới trăng vàng trên cõi nhân gian
Ta vinh quang, chỉ cần nhà thơ sống.

Tiếng ta vang khắp nước Nga rộng lớn,
Bằng mọi ngôn ngữ của người ta được đọc lên,
Cả dòng dõi tự hào người Xla-vơ, người Tungu hoang dã,
Cả người Finn, và người Kalmyk bạn của thảo nguyên.

Giữa lòng dân ta được yêu thương mãi,
Với cây hạc cầm ta thức dậy thiện lương,
Ca ngợi Tự do giữa kỷ nguyên khắc nghiệt
Kêu gọi xót thương cho những kẻ lầm đường.

Hỡi Nàng thơ hãy theo Lời Thiên Chúa,
Vương miện không cần, tị hiềm chẳng sợ,
Vu vạ, ngợi khen cũng chỉ thờ ơ
Ganh đua làm chi với mấy gã khù khờ.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nhất Minh

Ta xây đài tưởng niệm mình không bởi tay người dựng,
Không có đông người thăm viếng gần xa.
Đài tưởng niệm sẽ vút cao sừng sững
Hơn cả trụ đài Hoàng đế Alexander.

Không, ta không chết – linh hồn trong thi nhạc
Sống lâu hơn tro tàn, chẳng về cõi hư vô –
Vinh quang ta sẽ còn, không đổi khác
Nếu trên đời còn có một nhà thơ.

Tiếng lành về ta đồn xa khắp nước Nga vĩ đại
Mọi tộc người, mọi ngôn ngữ nhắc tên,
Con cháu Xlavơ tự hào, người Phần lan thân ái,
Người Tunguz núi rừng, người Kalmyk thảo nguyên

Ta sẽ mãi được nhân dân yêu mến
Vì đàn thơ khơi cảm xúc tốt lành,
Trong kỷ nguyên baọ tàn, tự do lên tiếng
Kêu gọi nhân từ cho những phận mong manh.

Hỡi Nàng Thơ, hãy vâng theo ý Chuá
Vương miện không màng, chẳng hãi sợ âu lo
Lạnh nhạt, thờ ơ dù ai khen hay vu khống,
Đừng mất công tranh luận với kẻ khờ.

15.00
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Quỳnh Hương

Ta xây cho mình một tượng đài trí tuệ
Không bằng sức người lao động chân tay,
Cao hơn cả trụ thờ Alexandr kiêu hãnh,
Đường tới bên ta không mọc chút cỏ dày.

Ta không chết, hồn ta trong thơ nhạc
Sống vĩnh hằng, không mất cùng thể xác -
Chỉ một nhà thơ còn sống tại nhân gian
Ta còn được vinh danh dưới ánh trăng vàng.

Danh tiếng ta được truyền khắp đất Nga vĩ đại,
Tên ta sẽ vang lên trong ngôn ngữ mọi miền.
Từ con cháu dòng Slavian kiêu hãnh,
Đến các tộc người xa xôi tận thảo nguyên.

Giữa dân gian ta được yêu thương mãi,
Dùng thi ca ta đánh thức những thiện lành,
Ta ngợi ca tự do trong thế kỷ bạo tàn,
Và kêu gọi từ tâm cho những phận gian nan.

Muse hỡi, mệnh trời định cứ theo, dừng do dự
Không sợ tổn thương, không màng vòng nguyệt quế
Trước lời ngợi khen hay vu khống cứ thờ ơ
Với những giống xuẩn ngu đừng tranh cãi bao giờ.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời