Lương Duyên Tâm

Ngày hôm qua bay trong không khí sợi tóc bạc đầu tiên
Ngân vang
khi từ từ rơi xuống đất
và những ngôn từ
thô nháp không khuất phục
mắc trong cổ họng tôi như xương cá

Mùa hè của ta
mi đã hoa râm rồi sao?

Rồi ngày mai mùa thu sẽ tới
rồi cây cối sẽ bay đi
rồi chúng ta sẽ hỏi
đi về đâu và hướng tới ai

Rồi sự lặng câm, khổ sở như lũ chuột đồng
đây đó sau lưng ta huýt sáo

Mùa hè của ta
mi đã hoa râm rồi sao?

Có thể tôi đã hồi sinh
một nhúm từ ngữ tầm thường
để chúng sống cuộc đời của mình
Giờ đây tôi còn phải đánh thức ngọn lửa
để nó sưởi ấm những trái tim lạnh giá

Con diều hâu nhào xuống, lao thẳng vào ngực tôi
như lao vào vách đá
Có thể nó tự sát

Nó biết trong ngực tôi là bầu trời
thuộc về nó

Mùa xuân đến, nắng xuân rực rỡ
cây nở hoa dưới ánh mặt trời
Mẹ lặng lẽ bên ô cửa sổ
ngoảnh mặt che dòng lệ tuôn rơi.

 - Mẹ ơi mẹ, vì sao mẹ khóc?
Hãy nói con hay, mẹ thương tiếc điều chi?
- Mẹ sẽ nói cho con hay, mẹ sẽ
nói cho con khi cây ngừng nở hoa.

 Rồi tuyết rơi làm mờ cửa kính
Mẹ khóc thầm trong ánh sáng nhạt nhòa
- Mẹ ơi mẹ, vì sao mẹ khóc?
Hay mẹ đang thương tiếc điều chi?
- Mẹ sẽ nói cho con hay, mẹ sẽ
Nói cho con khi tuyết ngừng rơi.

Chiếc gương khung mạ vàng của mẹ
Theo thời gian lớp bạc mờ dần
Gần nửa đời mẹ soi gương chải tóc
Những ngày đầu gương hãy còn trong

Chiếc gương treo bên cửa sổ, trên chiếc đinh
nó nhìn mẹ, nhìn con
mà sao không cười nhỉ?
Hồi ấy mẹ trẻ trung vui vẻ
gương mặt người chưa có nếp nhăn
mà nếu có chắc là rất ít

Bên chiếc cối xay mẹ hát
mẹ nhảy cùng cha điệu valse hạnh phúc
Mỗi khi nhớ về thời tuổi trẻ đã qua
mắt người ánh lên những tia lấp lánh

Những sợi tóc lấy ra từ chiếc lược
mẹ cuộn tròn nhằm phía cửa ném đi
Tôi nhìn thấy những nếp nhăn nho nhỏ
Trên thái dương quanh khoé mắt người

Rồi khung gương theo tháng năm biến dạng
lớp thuỷ tinh ngày một rạn dần
Khi chiếc gương chỉ còn một nửa
mẹ vẫn soi khi chải tóc mình

Thời gian trôi, tóc mẹ dần bạc hết
mẹ chẳng còn nhìn ngắm bản thân
Sống một mình đã quen, khi có người gõ cửa
mẹ đi ra cùng chiếc tạp dề đen

Tôi bước vào nhà. Giờ tôi không dám
không còn ai nơi ngưỡng cửa nắm tay tôi
Chiếc gương vẫn treo trên tường mà tôi không thấy
bởi lệ trào nhoè ướt mắt tôi

Con ruồi cái đậu trên cành liễu
Quan sat một phần trận đánh Cracy
tiếng la hét
tiếng  thở
tiếng rên rỉ
tiếng bước chân và tiếng người đổ xuống

Lúc diễn ra cuộc tấn công thứ mười bốn
của kỵ binh Pháp
nó giao phối với con ruồi đực mắt nâu
đến từ Vadincourt

Nó cọ hai chân vào nhau
trên con ngựa bị phanh thây
suy ngẫm
về sự bất tử của loài ruồi

Nó bình yên đậu xuống
Cái lưỡi xanh của công tước Clairvaux

Khi im lặng ngự trị
những tiếng rì rầm của sự thối rữa lan toả
chỉ còn vài cái tay, cái chân
co giật dưới những tán cây sồi
nó bắt đầu đẻ trứng
vào một con mắt
của Johann Uhr
sĩ quan phụ trách vũ khí của nhà vua

Rồi nó bị mổ
bởi một con chim én
bay đến từ đám cháy ở Estress

Chúng ta
vi giải phẫu một con cá voi
để mang đến cho loài người
sự chắc chắn

William Carlos Williams


Chúng ta có
bản đồ vạn vật
cho vi khuẩn
chúng ta có
bản đồ vạn vật
cho vũ trụ

Chúng ta có
đại kiện tướng cờ vua
làm từ các mạch điện

Nhưng hơn tất cả
chúng ta có
khả năng phân loại những hạt đậu
vốc nước trong vòng tay
tìm kiếm
chiếc đinh ốc
dưới gầm ghế sôpha
hàng giờ

Điều đó
cho chúng ta
Đôi cánh

Hãy đến mở cửa
Có thể phía ấy là ngoài trời
cái cây hay cánh rừng
hay một thành phố kỳ diệu

Hãy đến mở cửa
Có thể ở đó có con chó đang sục sạo
Có thể ở đó có một khuôn mặt
một con mắt
hoặc một bức tranh
của bức tranh

Hãy đến mở cửa
Nếu ở đo có sương mù
sương mù sẽ tan

Hãy đến mở cửa
Ngay cả khi nơi đó chỉ có
bóng đêm đang qua
ngay cả khi nơi đó chỉ có
gió lồng lộng thổi
ngay cả khi ở đó
chẳng có gì
hãy đến mở cửa

Hay ít ra
cũng có
một cơn gió lùa

Các em
Napoleon được sinh ra
năm nào
thầy giáo hỏi

Một nghìn năm trước, bọn trẻ nói
Năm ngoái, bọn trẻ nói
Không ai biết

Các em
Napoleon đã làm gì
thầy giáo hỏi

Đã chiến thắng trong chiến tranh, bọn trẻ nói
Đã thua trong chiến tranh, bọn trẻ nói
Không ai biết

Ông hàng thịt chỗ em có một con chó
Ông ấy gọi nó là Napoleon
František nói
Ông ấy thường đánh nó và con chó đã chết
vì đói
hồi năm ngoái

Và tất cả bọn trẻ giiờ đây đều thương
Napoleon

Ngày càng ít những nơi chốn để những người yêu thuở xưa đi lấy nước
những con hươu thoả mãn cơn khát, những con ếch sinh tồn
những người hành hương cúi xuống vốc nước

Nước vẫn còn nhớ điều đó
nước thật đẹp
nước của tôi
nước của tôi tóc buông xoã
hãy che chở nước của tôi
xin đừng làm đui mù chiếc gương soi của trời sao

Hãy dẫn đến nước con ngựa nhỏ
hãy dẫn đến nước con ngựa đen tuyền như đêm
nước buồn đau
nước của tôi
nước của tôi tóc rối
ai đó lặn xuống tận đáy, chạm tới một ngôi sao vì một chiếc nhẫn

Nước là goá phụ buồn rầu
nước của tôi
nước tro tàn tóc xoã của tôi
nước than phiền oán trách chúng ta