Đồng Thành

Hải Dương chim bay tới đây,
Rèm cao, kèo chạm yến bầy hót, bay.
Mỹ nhân chưa hẳn nghe mày,
Kim thêu ngũ sắc mây bay, phượng hoàng.

Cỏ bồ trước gió đung đưa,
Chuồn chuồn không thể tự do đậu cành.
Tháng năm đường núi Lâm Bình,
Sen hồng bát ngát uốn mình nước chao.

Đêm buồn mưa gió, chậm qua,
Tiếng kêu dế khắp quanh nhà rền vang.
Rượu nồng khó át rét hăng,
Muốn đem sách đọc mong rằng ngủ ngon.
Đường mê, chưa biết đúng không,
Sao đành coi mộng bên lòng trước sai.
Trăm năm mộng cả đầu quay,
Tiếng gà hàng xóm báo ngày gáy vang.

Núi Thuý cùng ta tựa gối, ngày thuyết giảng tối chuyện lòng, lòng riêng trăm năm ghi nhớ;
Sông Vân tiễn bác đi về, đất vang sấm trời tràn mưa, mưa sấm một trận thật thê lương.

Văn chưa vùi lấp, trời sinh lão Phạm,
Võ chẳng được dùng, đất chết chàng Nhan.

Tham thì thâm ấy lời xưa,
Răn đời tôi muốn đem thưa chuyện này.
Đem câu bịa đặt trình bày:
Trứng vàng gà đẻ mỗi ngày một thôi.
Chủ ta nghĩ sắp đổi đời.
Kho tàng trong bụng mổ rồi giàu ngay.
Bụng gà chẳng có chi đây,
Gà thường chẳng khác mảy may chút nào.
Chủ khờ tiếc của kêu gào,
Làm gương cho những kẻ nào dạ tham.
Mới hay có kẻ nghĩ lầm,
Được mười lại muốn được trăm được ngàn.
Lỡ ra hết nhẵn thở than,
Giàu nhanh đâu phải dễ dàng sớm hôm.

Thầy lang Lắc viếng bệnh nhân,
Thầy lang Gật cũng ở gần đó qua.
Gật rằng: chữa được chẳng sao,
Lắc rằng: bệnh nặng khó mà khỏi ngay.
Mỗi bên cho thuốc khác thay!
Để người đau phải lăn quay lìa đời.
Lắc ta quả đoán như lời,
Hai thầy vẫn cứ tay đôi giải bày.
Bên rằng: tôi bảo đâu sai!
Bên kia: theo lão hôm nay mạnh rối!

Con chim nọ chết bởi tên,
Mấy câu than khóc nỗi niềm buồn đau.
Nói ra thêm não thêm sầu,
Góp phần bất hạnh biết đâu chính mình.
Trách người lòng dạ độc kinh!
Cánh này họ nhổ làm hình mũi tên.
Những loài thất đức vô tình,
Vạ này hẳn nhập cho mình có khi,
Xem trong đồng loại thử đi,
Cánh này có lúc hại vì cánh kia.

Ngày kia gà nhặt ngọc trai
Đến nhà buôn ngọc hỏi ngài lấy không?
- Ngọc này tôi biết tốt trông,
Với tôi, hạt thóc vẫn còn ích hơn.

Kế thừa bản thảo người thân,
Dốt qua tiệm sách ở gần chào thưa.
- Bản này chắc cũng hay thừa,
Vài hào tôi được vẫn vừa lòng hơn.

Ve sầu kêu ve ve
Không nghỉ suốt mùa hè
Đến kỳ gió bấc thổi
Nguồn cơn bối rối ghê.
Chẳng còn một miếng ăn
Ruồi bọ không một thằng
Vác miệng chịu khúm núm
Sang chị Kiến hàng xóm
Xin chị nhín cho vay
Dăm ba hạt qua ngày
Từ nay sang tháng hạ
Em lại xin đem trả
Trước thu, thề đất trời!
Xin đủ cả vốn lời
Tính Kiến ghét vay cậy
Thói ấy chẳng hề chi
Nắng ráo chú làm gì?
Kiến hỏi Ve như vậy
Ve rằng: Luôn đêm ngày
Tôi hát, thiệt gì bác!
Kiến rằng: Xưa chú hát
Nay thử múa coi ngay.