Chủ đề: Lý Viễn Giao - Trang 3

Nhà tranh trong cõi tuổi thơ
đã xa đi để bây giờ hoài mong
đẹp như một giấc mơ trong
mái nhà tranh...những tấm lòng mộc trơn !

Truyện ngắn : Thúy


         Rõ ràng Thúy nghe có ai gọi nhưng chẳng nhận ra tiếng ai . Một lát sau lại gọi . Bây giờ Thúy đã nhận ra tiếng con Hồng .
         Hồng hôm nay diện thế . Nó mặc bộ cánh lạ quá . Thúy chưa thấy bao giờ . Hồng đang líu ríu với dăm bẩy đứa bạn . Có  những đứa Thúy chưa hề gặp . Thấy Hồng xấn đến kéo tay mình lôi đi . Thúy chẳng hỏi đi đâu , thuận chân bước đại theo cả nhóm . Họ ào vào một cửa hàng thời trang . Hồng tuyên bố một câu xanh rờn “ Tớ tặng mỗi cậu một bộ đồ tùy chọn” . Chẳng cần vào phòng thử . Thúy ướm qua rồi lấy ngay bộ váy mầu hồng ngọc mơ ước từ lâu . Hồng lại dẫn mọi người ùa vào một vườn hoa . Mầu sắc và hương thơm làm Thúy ngây ngất . Cô còn nhanh tay tóm được một con bướm xanh biếc đẹp ơi là đẹp mang về ép để tặng em gái .                                                                            Trước mặt mọi người hình như là một lâu đài . Nhìn tòa nhà cao lừng lững Thúy chóng cả mặt . Còn đang ngỡ ngàng thì Hồng đã dẫn đầu cả đoàn theo hành lang bước vào cửa . Ôi tuyệt vời ! Có phải thiên đường là đây ? Chưa kịp định thần Thúy đã nghe có tiếng nhạc nổi lên . Rồi đèn xanh đỏ . Rồi từng cặp trai gái dìu nhau lướt trên tiếng nhạc dưới ánh đèn mầu nhấp nhánh . Có một anh chàng điển trai tươi cười bước đến mời Thúy nhẩy . Thúy toan nói lời từ trối thì chẳng hiểu sao đã thấy mình trong vòng tay chàng xoay theo tiếng nhạc diệu kỳ , mầu sắc huyền ảo của căn phòng lộng
lẫy . Chàng trai ghé đặt nụ hôn lên môi mình , Thúy từ từ nhắm mắt lại thì có cái gì đập mạnh vào tay .
         Thúy choàng mở mắt . Con Hồng nằm bên cạnh đang lay gọi “ Thúy , Thúy !”Một chùm nắng sớm qua khe cửa phòng trọ chiếu lên mặt hai cô gái trẻ . Thúy chợt nhớ . Hôm nay phải ra bưu điện gọi  xin tiền mẹ đóng học phí kỳ hai rồi đây !

Bàn luận : Có phải “Dùi đục chấm mắm cáy” ?

         Bữa nọ , tôi về một vùng quê thăm bạn . Chuyện đang vui , tôi nghe được câu nói khiêm tốn từ miệng một cô gái khá xinh :  “Anh thông cảm nhé ! chúng em chỉ dùi đục chấm mắm cáy thế thôi , quê mùa mà anh !” Tôi hơi ngỡ ngàng . thì ra người ta đã nói sai đi một câu tục ngữ để rồi cũng hiểu nó theo một cách khác . Thực ra câu ấy phải là : “Bầu dục chấm mắm cáy”      Hàm ý của câu này chỉ một sự khập khiễng , không phù hợp , dẫn đến giảm giá trị của tổng thể đi . Bầu dục ( lợn ) xưa được coi là thứ ngon , có giá trị . Mắm cáy là thứ bình thường , xoàng xĩnh . Bầu dục phải chấm nước mắm ngon . Mắm cáy dùng để chấm rau lang rau muống thì rất hợp . Đem bầu dục chấm mắm cáy quả là dở !

Chào bạn Comman ! xin có mấy lời được trao đổi lại . Thôi thì " nước mắm " hay " mắm cáy " chẳng khác nhau bao lăm . Còn " dùi đục " hiểu là ngón tay hay bàn tay người lam lũ . Rồi chấm nước mắm coi là hình ảnh ăn bốc e hơi bị khiên cưỡng . Ngôn ngữ trong văn học dân gian rất tế nhị . ít khi ghép cặp khái niệm ( dùi đục - Nước mắm )ở hai phạm trù trong cùng sự việc một cách không lo gic . mặt khác cần dựa vào kho tàng văn học dân gian làm sở cứ . Sự tồn tại của dân ca , ca dao , tục ngữ hay thành ngữ ...ở mỗi địa phương có nhiều khi đã " thất bản "
    Rất cảm ơn bạn , dù sao ở đây tôi cũng viết dưới tiêu đề :"Bàn luận " mà . Mong được bàn tiếp cùng bạn . chúc bạn sống an lành !

Em nhớ ngày xưa hễ có đứa trẻ sinh ra người ta lại xem tay nó thế nào. Là ngón tay ngòi bút, ngón tay búp măng hay ngón tay dùi đục. Rồi cả nhà mừng rỡ hay thất vọng vì nó (giờ thì búp măng hết rồi).
Nếu; "Dùi đục chấm nước mắm" đơn thuần chỉ là một hình tượng như comman viết thì bác Giao nghĩ sao?

Chào bạn thachdong2010 ! Nhìn dạng ngón tay để đặt tên là dùi đục , búp măng , tháp bút...là có thực và bây giờ tay búp măng vẫn còn bạn ạ . Nhưng " dùi đục chấm nước mắm " không nói lên một cách ăn để rồi dùng nó ám chỉ sự " thô kệch " , " vụng về "...( mà đã ăn tạm bợ trên cánh đồng xa nhà cốt cho qua bữa thì làm gì có nước mắm lại đựng trong đĩa để chấm kia chứ ! ). Chúng ta hãy cùng nghĩ về tính lo gic của hiện tương và điều nó muốn nói lên . Chúc bạn vui , hạnh phúc !

Bàn luận : Ăn cháo đ... bát !

         Cũng ở một vùng quê nọ . Có lần tôi thấy một bà trò chuyện với mấy người xung quanh . Cuối cùng bà ta chép miệng hạ một câu tỏ vẻ cao thượng : “Ồi dào ! Đồ ăn cháo đái bát ấy chấp làm gì !”Câu cửa miệng này tôi không chỉ nghe thấy một lần . Có thể câu đó cũng đúng khi  nói về những ai lúc nhờ vả được việc xong thì xổ toẹt tình nghĩa . Thậm chí nó còn thể hiện cao hơn , xấu hơn về hành vi bạc nghĩa . Dù sao gốc của câu tục ngữ này vẫn có vẻ văn hóa hơn . Đó là : “ Ăn cháo đá bát”

Bút ký : Mai Châu – Bản Lác xuân này .


         Để thay đổi không khí hưởng xuân , mấy người có ý tưởng lên núi . Chiều mồng ba tết , trong cái rét căm căm , bầu đàn kéo nhau Tây tiến . Chừng hai giờ đồng hồ xe chạy , Hà Nội đã là nỗi nhớ . Trước mắt tôi đèo Thung Khe lừng lững . Lên đỉnh đèo nhìn xuống , thị trấn Mai Châu lọt thỏm trong một lũng nhỏ như một bức họa trên nền xanh mờ sương . Hỏi đường vào Bản Lác không khó khăn gì , cháu nhỏ chơi  cù cũng biết .
         Tôi đã từng sống ở miền núi . Khi gặp Bản Lác , khái niệm về bản của tôi bị xáo trộn . Nhà sàn ở đây làm theo dẫy với những nếp gỗ hiện đại , cầu kỳ . Dưới sàn không nuôi gia súc mà để xe máy , bầy bán hàng lưu niệm hoặc đặt khung cửi dệt khăn , thổ cẩm cho khách xem và mua . Trục đường chính trải nhựa . Các đường xương cá đúc bê tông . Tất cả đều sạch sẽ . Người ta trồng cây to hai bên đường rồi thả nhiều phong lan trang trí . Ngồi trên sàn , phong lan ngang tầm mắt nhìn rất dịu . Vì là ngày tết nên điểm xuyết đó đây còn có những chậu cảnh , chậu hoa , đèn lồng ...rất vui mắt . Cũng có một con suối qua bản . Nó đã được nắn dòng bằng bê tông . Cũng róc rách đấy nhưng nhẵn nhụi và vuông vức . cũng trong vắt đấy nhưng chỉ có tiếng khướu tiếng yểng trong lồng hòa ca .
         Ngồi quanh mâm gỗ vuông lót lá chuối bầy đầy ắp thịt lợn Mường nướng thơm phức với lỉnh kỉnh bát đĩa gia vị . Hương xôi nếp nương hòa quyện . Tôi không giữ nổi tay mình , véo một miếng xôi , kẹp thịt ăn thử trước khi nâng chén chúc tụng mừng xuân . Mà lạ thật . Ở nhà bầy biện bát nọ đĩa kia , rượu này bia khác chẳng thấy ngon . Lên đây , ngồi tẹt xuống sàn ăn bốc ăn bải sao sướng thế . Rồi cũng no . Rồi cũng say . Ngoài trời sương rơi nặng hạt hơn . Gió núi dường như cũng ì ào hơn . Tự nhiên tôi cảm thấy trong nhà , trong lòng ấm cúng lạ thường .
         Đêm ấy chúng tôi xem xòe . Đội múa Bản Lác được mời đến giúp vui . Đã lâu lắm tôi mới lại được chìm mình trong cái không khí này . Các em không son phấn nhưng cũng đủ váy áo Thái , Mường . Tay lượn , chân nhún không điệu nghệ nhưng cũng đủ say mắt . Câu chào , giọng hát còn mộc thôi nhưng lại nao lòng . Tiếng trống , lời khèn còn chưa tròn , chưa mịn nhưng cũng lung linh đêm vui . Bình rượu cần bưng ra . Chủ khách cùng xòe , cùng vín cần . Mắt long lanh , má ửng sắc hoa đào . Người ta nói con gái Thái đẹp quả không sai .
         Dời Bản Lác đừng nói không bịn rịn . như vậy là dối lòng .  Vẫn còn phía trong kia những nếp nhà sàn trống trơn không đủ che gió lạnh . Còn những cụ già , em nhỏ lấy ngọn lửa leo lắt làm ấm ngày đông . Thì những ngọn núi mây phủ bồng bềnh , những sườn non sương giăng bàng bạc , những cánh hoa ban trắng nõn nà khơi gợi du khách kia chưa đủ đẹp như đất trời ban cho .
                                                                     Mai Châu mồng ba tết Canh dần

Xin cùng suy ngẫm :

khi lùi ra xa để nhìn , mọi thứ đều trở nên nhỏ bé

Bàn luận : Sự biến tướng khấp khểnh

         Vì lý do lịch sử như ta đã biết . Chữ Hán , từ Hán Việt được sử dụng khá phổ biến trong ngôn ngữ và văn tự nước ta . Có nhiều thành ngữ , tục ngữ hoàn toàn dùng âm Hán Việt . Chẳng hạn như : “Nhân tâm tùy thích” , “Cẩn tắc vô ưu” , “ Quân tử phòng thân , tiểu nhân phòng thực” ...Chẳng hiểu vì sao đến khi sử dụng người ta hay thay đi vài từ thuần Việt . Khi nghe người nào đó nói : “Nhân tâm tùy bạng mỡ” , “ Cẩn tắc vô áy náy” , “Quân tử phòng thân , tiểu nhân phòng bị gậy” ...ta cũng cố gắng hiểu được như câu nguyên gốc . Nhưng nói thay đổi thế cho vui thì được . Trường hợp nghiêm túc , nói như vậy e không ổn !