Chủ đề: Hán Việt Nôm - cổ thi - Trang 7

SiNguyen đã viết:
獨立

空 外 一 鷙 鳥，
河 間 雙 白 鷗。
飄 搖 搏 擊 便，
容 易 往 來 游。
草 露 亦 多 濕，
蛛 絲 仍 未 收。
天 機 近 人 事，
獨 立 萬 端 憂


ĐỘC LẬP

Không ngoại nhất chí điểu
Hà gian song bạch âu
Phiêu diêu bác kích tiện
Dung dịch vãng lai du
Thảo lộ diệc đa thấp
Chu ty nhưng vị thâu
Thiên cơ cận nhân sự
Độc lập vạn đoan ưu

Đỗ Phủ

ĐỨNG MỘT MÌNH

Chim săn hung tợn ngự trên không.
Một cặp bạch âu lượn giữa giòng
Phất phơ trong gió chờ cơ hội
Tới lui lui tới đợi tấn công.
Sương mai lấp lánh trên cỏ ẩm,
Mạng tơ giăng bủa nhện thong dong.
Thiên nhiên nhân sự đâu có khác.
Vạn mối âu lo giữ vững lòng

Phí Minh Tâm

MỘT MÌNH

Chim săn bay tầng không
Đôi Hải âu lượn sông
Chực chờ giăng bắt mồi
Buông cánh bay thong dong
Sương đẫm có ẩm thấp
Mạng nhện giăng mấy vòng
Người như thiên nhiên vậy
Một mình lo bạc lòng

SiNguyen

TỰ MÌNH

Thinh không ác điểu lượn vòng
Hải âu sóng lượn trên sông kiếm mồi
Thong dong gió nhẩn nha chơi
Sương đêm đẫm cỏ, nhện ngồi tơ giăng
Ở đời ai ngẫm thấu chăng
Chông chênh, tĩnh tại, thăng bằng tự ta.

SiNguyen đã viết:
- Yêu thích văn chương thi hoạ, Đường Minh Hoàng nhân cùng Dương Quý Phi thưởng hoa Mẩu Đơn, nhã lệnh Lý Bạch đề thi, thi nhân xuất ý 3 bài.

Bài đầu tiên:

清平調

雲想衣裳花想容，
春風拂檻露華濃。
若非群玉山頭見，
會向瑤臺月下逢。

THANH BÌNH ĐIỆU

Vân tưởng y thường hoa tưởng dung,
Xuân phong phật hạm lộ hương nùng.
Nhược phi quần ngọc sơn đầu kiến,
Hội hướng Dao Đài nguyệt hạ phùng.

Lý Bạch

KHÚC HÁT THANH BÌNH

Thoáng bóng mây qua nhớ bóng hồng,
Gió xuân dìu dặt giọt sương trong.
Ví chăng non ngọc không nhìn thấy,
Dưới nguyệt Dao Đài thử ngóng trông.

Ngô Tất Tố

KHÚC HÁT THANH BÌNH

Thanh thoát như mây trắng rạng ngời
Hương xuân thơm ngát gió chơi vơi
Đỉnh non chưa gặp trâm anh nhớ
Trăng rụng Dao Đài hứa lả lơi

SiNguyen

                                                          KHÚC HÁT THANH BÌNH

                                                                                                
                                                                                              Hoa Sơn

Xin cảm tạ Thi nhân ghé thăm tặng bản dịch ạ

生 離 別

食 檗 不 易 食 梅 難
檗 能 苦 兮 梅 能 酸
未 如 生 別 之 為 難
苦 在 心 兮 酸 在 肝
晨 雞 再 鳴 殘 月 沒
征 馬 連 嘶 行 人 出
回 看 骨 肉 哭 一 聲
梅 酸 檗 苦 甘 如 蜜
黃 河 水 白 黃 雲 秋
行 人 河 邊 相 對 愁
天 寒 野 曠 何 處 宿
棠 梨 葉 戰 風 颼 颼
生 離 別 生 離 別
憂 從 中 來 無 斷 絕
憂 極 心 勞 血 氣 衰
未 年 三 十 生 白 髮

SINH LY BIỆT

Thực bá bất dị thực mai nan
Bá năng khổ hề mai năng toan
Vị như sinh biệt chi vi nan
Khổ tại tâm hề toan tại can!
Thần kê tái minh tàn nguyệt một
Chinh mã liên tê hành nhân xuất
Hồi khan cốt nhục khốc nhất thanh
Mai toan bá khổ cam như mật
Hoàng hà thủy bạch hoàng vân thu
Hành nhân hà biên tương đối sầu
Thiên hàn dã khoáng hà xứ túc
Đường lê diệp chiến phong sưu sưu
Sinh ly biệt! Sinh ly biệt!
Ưu tùng trung lai vô đoạn tuyệt
Ưu cực tâm lao huyết khí suy
Vị niên tam thập sinh bạch phát

Bạch Cư Dị

BIỆT LY TRONG LÚC SỐNG

Sung, mơ ăn khó, ai ơi!
Sung ăn thời chát, mơ thời chua sao!
Chưa bằng sống biệt ly nhau,
Ruột gan chua chát lại đau bội phần.
Lần trăng gà gáy hai lần,
Hét luôn tiếng ngựa giục dần khách ra.
Trông nhau một tiếng khóc òa,
Mơ chua, sung chát như là mật ngon.
Nước sông trắng, mây vàng tuôn,
Kẻ đi người ở cơn buồn bên sông.
Ngủ đâu? Trời lạnh đồng không !
Đìu hiu ngọn gió loạn rung lá đường!
Biệt ly lúc ấy lạ nhường!
Mối lo chẳng dứt từ phương hướng nào?
Quá lo, huyết khí tiêu hao,
Chưa ba mươi tuổi tóc sao trắng rồi?

Tản Đà

    BIỆT LY TRONG LÚC SỐNG

  Khôn ngậm bồ hòn, khó nuốt mơ,
  Bồ hòn thì đắng, mơ thì chua.
  Chưa gay bằng sống mà ly biệt,
  Chua đắng trong lòng nói chẳng ra!
  Trở giục canh gà, trăng xế khuất,
  Hí rân ngựa chiến, người xa tếch.
  Quay nhìn ruột thịt, khóc òa lên,
  Đắng ấy chua kia ngọt như mật.
  Trắng sông nước, vàng mây thu.
  Người đi sông bến ngó nhau sầu.
  Đường xa trời lạnh nơi nao nghỉ?
  Cành lê lá đập gió vi vu.
  Sống ly biệt!
  Sống ly biệt!
  Lo từ đâu đến xua không hết?
  Lòng nhọc lo hoàn khí huyết suy,
  Chưa ba mươi tuổi đầu pha tuyết.

         Khương Hữu Dụng

LY BIỆT

Ngào nghẹn nhai Sung, nhai Bá nghét
Mơ chua Sung chát vị khô khan
Nhưng đâu nghét đắng hơn ly biệt
Chát tận tâm hồn chua tận gan

Canh tư gà gáy trăng đang xuống
Trẩy ngựa lộng reo người ra đi
Tiếng khóc ngập ngừng ai tiễn bước
Chát chua như mật ngọt chia ly

Mây nhuốm vàng thu trắng Hoàng Hà
Sông buồn nhìn lặng khách đi xa
Đồng trơ giá rét đâu nơi nghỉ
Lê ngọt pha đường gió thiết tha

        Biệt ly biệt ly tan
        Lo âu tận tâm can
        Khí huyết sa võ vàng
        Ba mươi tóc nhuốm bạc

SiNguyen

Chú thích:
Bá: loại cây vỏ có chất vàng, có thể dùng làm thuốc nhuộm, quả ăn có vị đắng
Đường lê: Loại cây giống cây lê, hoa trắng, quả nhỏ như quả xoan, ăn được

黑 潭 龍

黑 潭 水 深 黑 如 墨，
传 有 神 龙 人 不 识。
潭 上 驾 屋 官 立 祠，
龙 不 能 神 人 神 之。
丰 凶 水 旱 与 疾 疫，
乡 里 皆 言 龙 所 为。
家 家 养 豚 漉 清 酒，
朝 祈 暮 赛 依 巫 口。
神 之 来 兮 风 飘 飘，
纸 钱 动 兮 锦 伞 摇。
神 之 去 兮 风 亦 静，
香 火 灭 兮 杯 盆 冷。
肉 堆 潭 岸 石，
酒 泼 庙 前 草。
不 知 龙 神 享 几 多，
林 鼠 山 狐 长 醉 饱。
狐 何 幸？
豚 何 辜？
年 年 杀 豚 将 喂 狐。
狐 假 龙 神 食 豚 尽，
九 重 泉 底 龙 知 无？

白居易

HẮC ĐÀM LONG

Hắc đàm thủy thâm, sắc như mặc
Truyền hữu thần long nhân bất thức
Đàm thượng giá ốc quan lập từ
Long bất năng thần, nhân thần chi
Tai hung thủy hạn dữ tật dịch
Hương lý giai ngôn long sở vi
Gia gia dưỡng đồn, lộc thanh tửu
Triêu kỳ mộ trại y vu khẩu
Thần chi lai hề, phong phiêu phiêu
Chỉ tiền động hề, cẩm tản dao
Thần chi khứ hề, phong diệc tĩnh
Hương hỏa diệt hề, bôi bàn lãnh
Nhục đôi đàm ngạn thạch
Tửu bát miếu tiền thảo
Bất tri long thần hưởng kỷ đa
Lâm thử sơn hồ trường túy bão.
Hồ hà hạnh!
Đồn hà cô!
Niên niên sát đồn tương ổi hồ
Hồ giả long thần thực đồn tận
Cửu trùng tuyền để long tri vô?

Bạch Cư Dị

CON RỒNG ĐẦM ĐEN

Đầm Đen, nước như mực đen kịt,
Đồn có rồng thiêng chẳng ai biết.
Trên đầm quan cất ngôi đền thờ,
Rồng thiêng bởi miệng người thêu dệt.
Mất mùa hạn úng hay ốm đau,
Làng xóm bảo rồng gây ra hết.
Nghe lời thầy bói sớm lại chiều,
Lợn béo, rượu ngon cúng la liệt.
Ngài đã về hưởng đấy!
Làn gió đang hây hẩy.
Tiền giấy cứ bay bay,
Tàn gấm cũng động đậy!
Ngài hưởng rồi ngài đi,
Trời im không chút gió.
Đèn hương cũng tắt dần,
Mâm bát nguội lạnh bỏ!
Bờ đầm đống đá thịt vứt đầy,
Trước miếu rượu lan đầm đìa cỏ.
Chẳng hay rồng thiêng hưởng bao nhiêu?
Cáo núi, chuột rừng chén thả cửa.
Cáo sao may? Lợn sao khổ?
Năm năm giết lợn khao cáo nọ.
Cáo mượn oai rồng xơi lợn hoài,
Thăm thẳm đáy đầm, rồng có rõ?

Hoàng Tạo

RỒNG ĐẦM ĐEN

Nước kín đầm sâu đen đúa tối
Nghe đâu dưới đáy ẩn rồng thiêng
Xây đền trên ấy quan cúng bái
Chẳng thấy linh thiêng chỉ thấy phiền

Mùa mất thiên tai hạn hán dịch
Ngu dân cả nghĩ đổ thần rồng
Nuôi heo chiết rượu muôn suy tính
Đồng bóng khẩn cầu qua gió giông

    Gió hiu hiu, thần long giáng
    Tiền giấy bay, mành lắc lư
    Gió lặng im, thần choáng váng
    Cỗ bàn lạnh, tắt đèn chờ

Thịt quẳng đống trên phiến đá bờ
Rượu tràn hiên cỏ khướt say mơ
Thần rồng có hưởng bao nhiêu quả
Chỉ có chuột hùm cáo chực chờ

Cáo hùm may mắn, heo tội gì?
Giết heo nuôi cáo để mần chi
Cáo mượn oai rồng xơi hết lợn
Rồng chín tầng sâu có ướt mi

__________________SiNguyen

曲 江 憶 元 九

春 來 無 伴 閒 遊 少，
行 樂 三 分 減 二 分。
何 況 今 朝 杏 園 裡，
閒 人 逢 盡 不 逢 君。

白居易

KHÚC GIANG ỨC NGUYÊN CỬU

Xuân lai vô bạn nhàn du thiểu
Hành lạc tam phân giảm nhị phân
Hà huống kim triêu hạnh viên lý
Nhàn nhân phùng tân bất phùng quân

Bạch Cư Dị

SÔNG KHÚC NHỚ NGUYÊN CỬU

Xuân về vắng bạn ít dông dài
Vui thú ba phần giảm mất hai.
Huống nữa sớm nay trong vườn hạnh
Bạn mình chẳng gặp,gặp ai ai...

Lê Nguyễn Lưu

BÊN SÔNG KHÚC NHỚ NGUYÊN CỬU

Xuân sang không bạn ít rong chơi
Vui thú điền viên sầu lặng vơi
Sáng hưởng Tết say vườn hạnh ngộ
Nhàn du khách lạ bạn đâu rồi

___________________SiNguyen

邯鄲冬至夜思家

邯 鄲 驛 裡 逢 冬 至，
抱 膝 燈 前 影 伴 身。
想 得 家 中 夜 深 坐，
還 應 说(說) 著 遠 行 人。(1)

白居易

HÀM ĐAN ĐÔNG CHÍ DẠ TƯ GIA

Hàm Đan dịch lý phùng đông chí
Bão tất đăng tiền ảnh bạn thân
Tưởng đắc gia trung thâm dạ tọa
Hoàn ưng thuyết trước viễn hành nhân

Bạch Cư Dị

ĐÊM ĐÔNG CHÍ Ở HÀM ĐAN NHỚ NHÀ

Hàm Đan ở trạm ngày đông chí
Bó gối bên đèn bóng với ta.
Tưởng lúc đêm khuya nhà họp mặt
Còn đang nhắc nhở người đi xa.

Lê Nguyễn Lưu

ĐÊM ĐÔNG CHÍ Ở HÀM ĐAN NHỚ NHÀ

Đông Chí neo thân trạm Hàm Đan
Bạn đêm với bóng ngọn đèn tàn
Ngỡ đã sum vầy trong nửa tối
Gia đình bàn tán kẻ biên hoang

SiNguyen

(1): Vì chữ thuyết(說)chữ phồn thể hiện nay một số font sẽ không nhận ra, nên tạm dùng chữ thuyết(说) chữ giản thể. Mong các quí thi hữu cảm thông

赤 壁 懷 古

折 戟 沉 沙 鐵 未 銷，
自 將 磨 洗 認 前 朝。
東 風 不 與 周 郎 便，
銅 雀 春 深 銷 二 喬

杜 牧

XÍCH BÍCH HOÀI CỔ

Chiết kích trầm sa thiết vị tiêu,
Tự tương ma tẩy nhận tiền triều.
Đông phong bất dữ Chu Lang tiện,
Đồng Tước xuân thâm tỏa nhị Kiều.

Đỗ Mục

XÍCH BÍCH HOÀI CỔ

Cát vùi lưỡi kích còn trơ,
Rũa mài nhận dấu triều xưa rõ ràng
Gió đông ví phụ Chu Lang
Một nền Đồng Tước khóa xuân hai Kiều

Tương Như

XÍCH BÍCH HOÀI CỔ

Giáo chìm, sắt vẫn còn trơ,
Rửa xem nhận biết triều xưa rõ ràng.
Gió Đông không giúp Chu Lang,
Khóa xuân Đồng Tước đã giam hai Kiều

Trần Trọng San

XÍCH BÍCH HOÀI CỔ

Kích vùi trong cát sắt chưa tiêu
Tự tay mài giũa thấy tiền triều
Gió Ðông không giúp Chu Du được
Xuân Ðồng Tước đã giữ hai Kiều

Phí Minh Tâm

XÍCH BÍCH HOÀI CỔ

Kích sắt tháng năm vùi cát xước
Bồi hồi mài dấu vết triều trước
Gió Đông ngộ nhỡ bỏ Chu Lang
Xuân khoá Nhị kiều giam Đồng Tước

___________________SiNguyen

早 秋 獨 夜

井 梧 涼 葉 動，
鄰 杵 秋 聲 發。
獨 向 檐 下 眠，
覺 來 半 床 月

白 居 易

Tảo thu độc dạ

Tỉnh ngô lương diệp động
Lân chử thu thanh phát
Độc hướng thiềm hạ miên
Giác lai bán sàng nguyệt

Bạch Cư Dị

Đầu thu, đêm ngủ một mình

Giếng vàng lay động lá ngô
Mỏ chày hàng xóm tiếng thu đã truyền
Một mình ngủ dưới mái hiên
Tỉnh ra trăng sáng nửa bên giường nằm

Tản Đà

ĐẦU THU, ĐÊM NGỦ MỘT MÌNH

Lá ngô bên giếng lạnh lung lay
Hàng xóm thu vang tiếng mõ chày
Ngủ dưới hiên mưa sương thấm lạnh
Giường trăng nửa giấc chập chờn say

SiNguyen

Xin góp thêm với Sĩ Nguyên một bẩn dịch :

                XÍCH BÍCH
                 ĐỖ MỤC
     Chiết kích trầm sa thiết vị tiêu
     Tự tương ma tẩy nhận tiền triều
     Đông phong bất dữ Chu Lang tiện
     Đồng Tước xuân thâm toả nhị Kiều

         Cát vùi giáo gãy chưa mòn
      Rửa đi triều cũ vẫn còn dấu xưa
         Gió đông ví phụ Chu Du
      Hẳn trong Đồng Tước thâm u hai Kiều!

       Cát vùi giáo gãy, thép chưa tiêu
       Mài, rửa nhận ra dấu tiền triều
       Ví giúp Chu Lang không có gió
       Thắm sâu Đồng Tước nhốt hai Kiều!

          NGUYỄN CHÂN dịch 19.02.1995

Xin cám ơn Chú đã đồng cảm trong bài dịch chuẩn ạ