Thơ » Việt Nam » Hiện đại » Mai Văn Phấn » Vừa sinh ra ở đó (2013)
Đăng bởi tôn tiền tử vào 07/10/2014 06:24
Muôn pháp về một, một đi về đâu?
CÔNG ÁN THIỀN
1.
Trang sách
Mở mặt đất chữ
Rừng núi
Sông hồ
Những con đường chữ
Nâng cuốn sách
Tôi
Là một chữ
Nét chữ nhịp thở
Bàn tay lật lên
Nét tóc cứng
Da vàng
Ánh sáng trên trang sách
Thu thế giới
Và tôi
Thành một.
2.
Mạch nước nhỏ trong núi
Chảy đều
Xuống lòng hồ không tiếng động
Đàn cá bơi
Mực nước giữ yên
Con chim bói cá vẫn đậu
Trên ngọn cây gần đó
Nơi họng nước đổ xuống
Vòng sóng lan nhẹ
Mờ dần
Đáy hồ lặng im
Núi theo mặt nước chuyển động.
3.
Luồng sáng đang vây
Tôi
Dưới chân ngọn tháp
Ghé sát mặt bố tôi
(Người mất đã 3 năm)
Ghé sát bà nội tôi
(Người mất 27 năm về trước)
Bố tôi đã khỏi bệnh run tay
Bà nội không còn đi còng
Mỗi người dạy tôi cách nhớ
Một cách quên
Tôi trong suốt
Ra đi
Trong tay tôi cầm một bông hoa.
4.
Chiếc bàn bốn chân
Mặt phẳng
Đặt lên sóng
Mặt đất không lún
Bay như sương
Nhẹ như mây
Reo lên như lá
Tôi nhắm mắt
Thầy giáo đang chấm bài
Cho điểm 2... điểm 10...
Cả điểm 0
Trên đỉnh đầu tôi.
5.
Quả trứng
Ấp trong đôi cánh
Của mẹ
Tôi ngủ say trong khí núi
Bóng cây
Nước giã gạo
Tiếng chân hươu nai
Nằm trong vỏ trứng
Tôi dần thành hình kiến
Hình chim chóc, gia cầm
Như bao muông thú
Tôi lớn bằng giấc mơ
Của ánh bình minh
Của cơn mưa
Bầy sao sa
Trái đất
Rũ lớp vỏ ánh sáng
Tôi mở mắt đứng lên.
6.
Trái cây màu đen
Chín từ đỉnh trời
Nơi hoa sen
Hoa cúc đang nở
Tóc và vai tôi màu trắng
Chiếc cuống
Bắt đầu ngả vàng
Màu đen đang co lại
Tan nhanh
Có bàn tay
Chôn tôi xuống hố
Không cần nước
Tôi mọc cây non trên sa mạc.
7.
Giữa quầng sáng quanh tôi
Và khoảng không tối thẳm
Ngăn bằng lớp giấy dó
Tôi quán tưởng
In lên đó hình hoạ
Từ phía bóng tối
Ai đang viết lên sau mặt giấy
Đặt tên cho bức tranh của tôi.
8.
Tiếng chim, giấc mơ, giọt nước rơi...
Thành đường kẻ dọc
Giọng nói, nỗi buồn, nụ hôn...
Là đường kẻ ngang
Đường kẻ giao nhau
Là đốm sáng
Lúc soi đường
Lúc làm loá mắt
Tôi tĩnh lặng
Kéo đường kẻ xa nhau.
9.
Mở các luân xa
Ánh sáng không tràn cơ thể
Bóng đen còn tụ trên trán
Và lưng
Mở mắt nhìn lửa cháy
Ngọn lửa là cửa ngõ
Cho ẩn khuất, ám tối
Về nơi mát mẻ
Tôi nhìn!
Nuốt ngọn lửa bằng mắt
Tiêu diệt những ẩn khuất, ám tối
Bằng ánh mắt.
10.
Những con chim ngói
Mắc bẫy trong tấm lưới
Cạnh chim mồi
Hai mắt bị khâu
Nhưng không hề đau!
Chúng kêu lên trong tay gã sát chim
Bị nhốt vào những gian nhà tù
Bị vặt lông, cắt tiết
Nhưng không hề đau!
Bị quay vàng
Trong chảo mỡ
Nhưng không hề đau!
Tôi bị tạp niệm
Mở mắt nhìn cánh đồng mới gặt
Những con chim ngói đang nhặt thóc
Bay về từng đàn
Nhặt thóc.
11.
Tôi là chiếc bình gốm hở miệng
Thông với bên ngoài
Trong tôi
Vườn ươm hạt giống
Nắng sớm đang tưới
Đẫm từng gốc
Bên dòng sông
Dưới chân tôi nước rút
Thuỷ triều lên
Tôm cá buông mình
Không bơi
Con thuyền tự trôi không cần ai chèo
Tôi không ngồi được quá lâu
Nước vỗ vào mạn thuyền róc rách
Tiếng chim trên cao
Có ai đưa tay gõ mạnh
Vào thành chiếc bình.
12.
Tơ nhện giăng
Hai đầu tiếng sấm
Giữa khoảng khắc tiếng vọng viên đạn
Tiếng búa máy
Đoàn tàu dồn toa
Tiếng thiên thạch rơi vào trái đất
Sợi tơ óng ánh kéo căng
Giữa muôn tiếng động
Tan biến mong manh
Chỉ còn con nhện bình thản quay về
Dệt thêm những đường tơ.
13.
Bình minh vắt ngang ngực
Lúc tôi bắt đầu hành thiền
Dải nắng ấy là cửa ngõ
Khởi đầu cuộc lên đường
Tôi lặng yên làm cát đá
Ngây ngô trong mưa nắng
Bóng đêm trinh bạch
Không khô cứng
Không còn sắc nhọn
Tôi bình đẳng
Hoà trong thế giới
Đi xa trở về
Dải nắng ấy vẫn còn chỗ cũ.
14.
Là chiếc cầu vắt qua đôi bờ
Thân cốt thép
Được xây bằng gạch
Lòng viên gạch nhiều năm vẫn hồng
Lát cạnh nhau
Đường đi rất phẳng
Có tiếng chân người
Hay móng chân muông thú
Cây cầu rung lên
Tôi ngồi kiết già
Dưới chân cầu mặt nước phẳng lặng
Tôi biết nước vẫn trôi đi.
15.
Chìm vào cánh chim đen
Mái nhà
Mặt đất đen
Cùng ánh sáng không màu
Tất cả đang trắng ra như sữa
Tôi nóng một thân cây sâu đục
Cánh chim bị thương
Lòng đất quặn thắt
Vùng cây cỏ nhiễm độc
Gom ánh sáng
Dồn nước mắt
Chảy qua những vết thương
Tất cả đang trắng ra như sữa.
16.
Toạ thiền cạnh bông hoa
Hương thơm ngưng lại
Gần mặt đất
Bầu trời quay trên đầu
Mình thành vật cản
Xung quanh cảnh vật đang lớn
Đang già
Bông hoa ở giữa
Dựng cột thuỷ tinh
Làm hôm nay
Bây giờ
Quá khứ
Tương lai
Nhìn nhau hai phía
Cánh hoa tượng hình môi Đức Phật.
17.
Giọt nước lớn
Nằm trong giếng sâu
Bản Concerto I cung Rê thứ của J. S. Bach
Rơi vào lòng giếng
Những hạt nước nhỏ
Mang ánh sáng xanh
Màu xanh lá mạ
Đọt mầm
Nõn chuối
Bãi dâu non
Mùa diệp lục
Sinh từ hạt nước
Hình những quả trứng xanh
Dâng
Tràn lên mặt đất.
18.
Qua ngọn nến
Vào cảnh giới khác
Nhiều con mắt mở
Trong bóng tối bức tường
Tôi ở giữa
Nhiều hệ quy chiếu
Những linh hồn hữu tri
Vô tri
Và chưa được đặt tên
Trí huệ vang âm thanh
Sắc giác
Càng tĩnh lặng
Tự do trong vạn vật
19.
Ánh sáng
Chẻ dọc thân cây
Bên này màu vàng
Nửa kia tím thẫm
Một phía vỏ cây trơn nhẵn
Phía khác xù xì
Nhựa hai bên cũng khác
Trắng
Và đen
Nhắm mắt thở nhẹ
Cây đang lớn
Hai nửa cây cùng một màu hoa
Nở chi chít dọc lưỡi rìu ánh sáng.
20.
Ly nước
Đặt trước ngọn nến
Ánh sáng không màu
Buông trên cao
Soi cho nước lắng xuống
Tôi dần trong lại
Bàn chông đen
Những mũi tên đen
Thoát ra
Từ gan bàn chân, bàn tay.
21.
Lạc vào thế giới đồ chơi
Những cô cậu búp-bê
Mỉm cười bên con cá bằng nỉ
Con gà trống gỗ
Đứng vững trong tư thế một chân
Con cá heo giấy
Đội quả địa cầu bé nhỏ
Tất cả bất động
Trong tính không
Hào quang giấc mơ
Của tuổi thơ nhân loại
Những người đang chuyển động
Được hồn nhiên, bình đẳng, thơ ngây
Tôi bằng nỉ, bằng giấy, bằng gỗ...
22.
Tiếng chuông gió
Rơi trong đêm những hạt sáng
Tôi thoáng biết
Những thân cây vừa nở
Khu vườn hẹp lại trong vòng tay
Hồi chuông nữa vang lên
Tôi ngồi dậy
Rắc quanh tôi chiếc lồng ngăn gió
Ngăn muôn tiếng động
Chuông treo
Trên đỉnh trời.
23.
Tĩnh lặng mới biết
Mình toạ thiền cùng nhiều người khác
Đan hào quang
Từ những không gian khác
Tôi tự chữa lành vết thương
Nhưng người khác
Đang điều trị cho bệnh nhân xa lạ
Những người bệnh không biết
Mình đang đi qua hào quang.
24.
Hai đồ vật trên bàn
Đồng hồ
Viên sỏi chặn giấy
Tôi không thể đọc sách
Không nghĩ trọn một việc
Đầu óc mông lung
Nhìn rất lâu từng đồ vật
Tôi xoay một trong hai
Đặt lại khoảng cách
Thấy vệt sáng duy nhất
Giữa đồng hồ và viên sỏi.
25.
Từng cánh hoa
Rơi xuống
Hương thơm
Nhẹ tinh khôi
Đóng kín cửa phòng
Không cho ai vào
Không cho nắng xiên
Không gió thổi
Nơi Đức Phật vừa hiện
Trong khoảng cách mong manh
Giữa đài hoa và mặt đất.
26.
Con khướu vừa bay
Hoà sắc hoàn hảo
Nó màu xám
Vệt trắng hai bên má
Ức và cằm loang đen
Tôi hoạ lại hình chim
Nhẫn nại tô màu
Không phải thế!
Mãi không phải thế!
Tôi ngồi lại nơi đây
Nhìn chim bay
Và tô màu.
27.
Cơ thể tôi lẫn vào bóng tối
Chỉ sáng đôi bàn tay
Lòng tay lật lên
Tựa hai mặt hồ
Hai chiếc bát để ngửa
Hai cửa hang mùa đông
Hố trũng hai ngôi sao
Miệng hai con cá...
Không thể tìm trong vũ trụ
Những cặp song trùng
Tựa đôi bàn tay
Khép lại
Bởi mỗi ngôi sao, chiếc bát
Con cá, hang sâu, hồ nước...
Nối với từng bóng tối khác nhau.
28.
Lúc hoàng hôn
Có thể hừng đông
Con chim biển
Đậu trên chiếc cọc chắn sóng
Nhìn xa chỉ một màu đen
Tựa bức tranh cắt giấy
Hay tượng đài liền bệ
Mặt biển lặng phắc màu nâu
Tôi quán tưởng
Mình đi trên biển
Không để lại dấu chân
Sau lưng tôi
Con chim không bay nữa.
29.
Lối lên bờ
Doi cát
Những vỏ sò
Cúi đầu trong sóng vỗ
Dáng hải âu bay
Hay vừa đậu
Tựa chân trời gợn tấm lưng
Người nằm sấp
Gió biển thổi
Dính tôi vào vạt áo
Rồi căng phồng
Cơ thể tôi ở giữa
Là chiếc lõi
Hạt đắng
Của một trái ương.
30.
Vườn cây
Dòng mương
Khoảng không lặng im
Trong suốt
Con bướm màu đỏ
Lạc lõng
Bay tung tăng
La đà
Đậu xuống đỉnh cây
Không
Nó không lạc lõng
Cánh bướm là bông hoa
Của khoảng không, dòng mương, vườn cây...
Đậu xuống
Khép lại thời gian
Cho bông hoa thành nụ.
31.
Bầu trời cánh cung
Tôi ở giữa
Gió hú
Từ đỉnh đầu
Xuyên qua bàn chân
Khoan hoà khí đất
Tôi thở sâu lòng biển
Giương cánh cung
Cho cây lá ép vào dáng núi
Nén chặt bình minh vào đêm
Tựa cây tùng
Bám đất
Vươn cành lên bầu trời
Tâm hướng đích
Nén khí xuống đan điền
Buông cung
Tôi và mũi tên bay song song mặt đất.
32.
Một phiến đá nhô lên
Thân vùi trong hố
Cánh chim
Bầu trời cất giấu đường bay
Lửa
Sáng lên mắt nhớ
Võ sỹ rút kiếm khỏi vỏ
Khi cánh chim vẽ hết bầu trời
Lòng đất thấm sâu phiến đá
Người biến thành than khi nhớ nhung.
33.
Bàn tay cha
Trong bóng dáng
Tôi đang pha trà
Nước sôi
Khói bếp
Cọng trà ngấm trong ấm sành
Dâng cha
Hương trà thơm đậm
Hương hoa ngâu ngoài vườn
Mồ hôi cha bay ngang
Nâng chén sành
Tay cha khô ráp
Trong lòng tay tôi.
34.
Ngày mới ven biển
Sóng rút đi
Để lại phiến đá sạch
Ai đến ngồi
Bước lên
Cùng phân chim
Cát bụi tấp vào
Đêm về
Nước lại dâng lên rửa sạch
Biển
Nhẫn nại như vậy
Nhiều năm.
35.
Gió ra đi
Giam tôi ở đây
Bằng chiếc lá
Nhìn khung cửa và chắn song
Tôi biết không thể bẻ gãy
Những đường gân lá
Chỉ mong những đốm vàng
Trên đó lan nhanh
Nhưng hơi ẩm đang phà hơi
Vào khoảng xanh diệp lục
Mình không manh động
Vào mùa xuân.
36.
Tôi làm vật trang trí
Bằng thanh sắt kết lại
Uốn cong
Trên đầu đính từng mẩu giấy
Chỉ vì yêu
Hay giận
Mà uốn cong
Đêm qua trong giấc mơ
Vật trang trí ấy
Lớn nhanh như một lá mầm.
37.
Lạc vào cửa hàng bán vải
Nhiều cuộn chồng lên như đống gỗ
Phải khôn khéo mới len qua
Đây màu nâu trầm
Xanh dương
Kia màu da cam
Trắng nõn
Đỏ boóc – đô...
Màu nào
Một người
Cũng mặc cả đời không hết
Tôi đi
Tay cầm ly nước
Chỉ lo
Lỡ làm đổ lên cuộn vải nào.
38.
Tôi là cây cỏ
Ánh sáng kiếp trước
Vẽ trên toan trắng
Thân bất động
Trong tầng bẹ lá
Chờ sợi rễ đâm ngang
Từng lụi tàn
Từng tươi tốt
Lẽ thường trong ánh sáng này.
39.
Tôi chồng năm hòn cuội
Vẽ xung quanh những vòng sóng
Hôm nay tôi biết
Mình đã nhầm
Từ năm hòn cuội
Đang mở ra những đường thẳng tắp
Tôi sẽ không xếp
Bất kỳ vật gì chồng lên nhau nữa
Trong tầm nhìn.
40.
Nước kiệt
Mình đi qua lòng sông
Bao giờ nước lên
Chắc sẽ được báo trước.
41.
Phác lên giấy
Từng nét chì mảnh
Nét rủ xuống làm lá
Đưa lên là hoa.
42.
Tôi ngồi dưới vạt áo Ánh sáng
Nơi tận cùng
Người bước đi
Vạt áo chạm tôi
Lúc trên cao
Lúc thấp
Tôi nhuộm sáng khi tỉnh thức
Còn khi ngủ
Phó mặc giấc mơ
Có giấc mơ
Không tìm thấy bóng tối.
43.
Tôi ngồi
Thả bông hoa trên nước
Buông
Trên mặt phẳng rộng
Và trong
Tiếng chuông
Qua thân thể tôi
Vào đáy nước
Boong!
Tôi chìm
Lại nổi lên.
44.
Từ đỉnh đồi
Thấy trong đất
Một con mắt đỏ rực
Nhìn trời
Trái đất
Hình con mắt
Đỏ rực
Trôi đi...
Trôi...
45.
Bát nước và tôi màu trắng
Mặt đất ngả vàng
Cánh đồng phía trước
Cùng chiếc chuông
Vàng sậm
Con mèo mướp giữa sân
Lưng và đỉnh đầu khoang trắng
Tôi thỉnh chuông
Màu vàng
Màu trắng lan đi
Con mèo thong thả bước
Rũ nắng lên mặt đất
Nó đi cho tới khi
Chỉ còn một đốm trắng.