Cá
luôn biết một cách chính xác nơi nào và khi nào để di chuyển,
và tương tự như thế
chim chóc cũng có giác quan chính xác bẩm sinh về thời gian
và phương hướng
Loài người, tuy vậy
thiếu những bản năng như thế, phải dùng đến những nghiên cứu khoa học. Bản chất của nó được minh hoạ bằng những gì xảy ra sau đây:
Một anh lính nào đó
phải bắn một phát đại bác vào đúng sáu giờ chiều mỗi ngày.
Là một người lính, anh đã làm thế. Khi tính chính xác của anh bị kiểm tra, anh giải thích:
Tôi dựa theo
chiếc đồng hồ thi kế hoàn toàn chính xác trên cửa sổ của người thợ làm đồng hồ ở dưới thành phố. Mỗi ngày vào lúc mười bảy giờ
bốn mươi lăm tôi vặn đồng hồ đeo tay của tôi theo đó và trèo lên ngọn đồi nơi khẩu đại bác của tôi đã đứng sẵn sàng.
Vào lúc mười bảy giờ năm mươi chín phút tôi bước đến khẩu đại bác và đúng mười tám giờ tôi cho nổ súng.
Và rõ ràng
phương pháp bắn súng này là hoàn toàn chính xác.
Và những gì cần phải làm là kiểm tra chiếc đồng hồ thi kế. Vì thế người thợ làm đồng hồ dưới thành phố đã được hỏi về
độ chính xác của dụng cụ của ông
Ồ, người thợ làm đồng hồ nói,
đây là dụng cụ chính xác nhất từ trước đến nay. Cứ tưởng tượng đi, từ nhiều năm nay một khẩu đại bác được bắn vào đúng sáu giờ.
Và mỗi ngày tôi nhìn vào chiếc đồng hồ này
và nó luôn chỉ chính xác sáu giờ.
Đồng hồ tích tắc và đại bác nổ.