Xuân Trang

Đường về dằng dặc ngẫm đời ta
Chữ nghĩa toan chi lúc tuổi già?
Phận trục đành chân anh kiếm củi
Đầu thơ còn tướng tính đày xa
Hương kiều mưa gió đêm thao thức
Đà Tấn non mây thu lững lờ
Một tấm lòng sầu chờ bác gửi:
Năm khe thuyền Dạ bóng trăng đưa

Qua rằm tháng chín khí trời mát
Sớm ngày ảm đạm ánh nắng nhạt
Thân tù tóc rối, trên ghế long
Gió thổi áo quần nghe xào xạc
Lính lệ chạy lại miệng oang oang
Thét to, thúc giục lên công đàng
Đứng dậy mang gông theo sau hắn
Khăn tàn xốc xếch bước vội vàng
Vào cổng có lính kèm sát nách
Phố phường người xem vây kín mít
Quan to ngồi trên, dưới một thầy
Truyền đem hình cụ bày la liệt
Cây roi song lớn dài dài sao
Mình rắn da thâm, uốn chẳng vào
Thân tù nằm sấp, vẻ xanh xám
Như con dê sợ nhìn trước sau
Tay chân căng thẳng mắt mờ hoáng
Mưa tạnh hơi độc xông lên háng
Bị tra tấn mãi miệng cứng đờ
Một mực kêu trời "Khổ! oan uổng!"
Tiếng quan như sấm rường nhà rung
Ánh roi như chớp vụt tứ tung
Giơ lên, rồng quật bờ ao lở
Ngừng lại, nước dội nồi canh bồng
Đôi cọc sừng sững đứng ngạo nghễ
Mấy dãy hành lang tiếng rên xé
Than ôi! một nhánh hải đường tơ
Chẳng nể Xương Châu mà nở bẻ
Trời chiều cao thẳm lại mênh mang
Góc điện vì ta toả khí sương
Roi song buông thõng, hết giận dữ
Tay chắp, ruột mềm lòng vấn vương
Cùng thông ở đời đều bởi số
Tai mắt kém ai mà đau khổ
Nợ nhà ơn nước chưa đền xong
Chết chốn văn chương đâu phải chỗ
Này cái roi song!
Mày có thấy:
Bờ nam Đức Giang
Đỉnh núi Nguyệt Hằng
Trên có cây tùng cây bách đương chết dở
Giữa trời đông rét mướt mà vẫn đứng hiên ngang
Nếu có thợ giỏi biết đến
Thì xá chi những loài bồ kết chướng não tầm thường
Nỡ nào đốn chặt cho đang!

Đời năm xe sách cũng thừa,
Xông pha gió bụi bơ phờ tóc mai.
So chi lòng, tóc vắn dài ?
Khi rối bời cũng rối bời như nhau!

Gió lồng thổi quanh gối,
Hơi bấc rét căm căm.
Tìm chiếu cho nhỏ đắp,
Chia chăn để khách nằm.
Nhớ nhà thức suốt sáng,
Tính việc dễ sang năm.
Đừng nghĩ miên man nữa,
Viết bóng chẳng quen làm.