Chủ đề: Trang giao lưu thơ Nhà Giáo - Trang 70

HỒN QUÊ VƯỜN BÁC
(Chào mừng sinh nhật Bác 19/5)

Ngọn cỏ hàng cây như có hồn
Khuôn viên thu nhỏ ảnh quê hương
Vườn cây ao cá thành di tích
Vị Thánh lòng dân hoá lão nông

Chăm chút như con cây vú sữa
Dừa xanh quấn quýt lối đi về
Bắc Nam sum họp như lòng Bác
Thấm thía tim con nỗi hẹn thề (1)

Phong lan khoe sắc màu tinh khiết
Hương ngát dâng đời đủ loại hoa
Cam, bưởi, liễu, chàm,... bên phượng thắm
Yêu hàng dâm bụt “đỏ hoa quê”

Đàn cá vàng ơi chớ có buồn (2)
Vườn cây dịu nhé nỗi niềm thương
Dáng Người còn đó bên hoa lá
Sưởi ấm lòng ta mỗi chặng đường.
_______________________
(1)Đoàn anh hùng dũng sĩ miền Nam thăm Bác
Và hứa về Nam chiến đấu giải phóng miền Nam đẻ mời Bac vô thăm
(2) Ý thơ Tố Hữu
Bùi Minh Trí

ĐI BẦU CỬ

Hôm nay mình dạy sớm tinh mơ
Áo đẹp lòng vui rất đúng giờ
Sau lễ chào cờ tay bỏ phiếu
Bầu người xứng đáng dựng cơ đồ

Bấm tay bảy chục năm vừa chẵn
Cả nước hân hoan thắm sắc cờ
Vinh dự niềm tin và trách nhiệm
Tự do độc lập, đời như mơ!.
Bùi Minh Trí
Hai bố con đi bầu cử

GIỚI THIỆU THƠ NHÀ GIÁO ĐÀO THỊ HUỆ
Mỗi năm CLB Thơ nhà giáo Việt Nam tổ chức giới thiệu thơ của 2 hoặc 3 hội viên tại thư viện Hà Nội. Sáng nay 26/5/2016 Ban CN giới thiệu thơ của nữ nhà giáo Đào Thị Huệ.Chúng tôi xin trích một phần trong bài giới thiệu THƠ ĐÀO THỊ HUỆ của Thang Ngọc Pho và Bùi Minh Trí.
Trong gần 4 năm từ 2012 đến 2015, nhà giáo Đào Thị Huệ cho ra đời 3 tập thơ: LỜI TRÁI TIM in ở Nhà xuất bản Hội Nhà văn tháng 8/2012, THU CUỘC ĐỜI in ở NXB Văn học quý 4 năm 2013 và THU HÀ NỘI. in ở NXB Văn học quý 4 năm 2015. Ba tập thơ với 240 bài thơ, đủ các thể loại: Lục bát, thất ngôn bát cú, thơ 5 âm tiết 6 âm tiết và 8 âm tiết và cả thơ tự do. Điều đó nói lên một điều chắc chắn: Nhà giáo Đào Thị Huệ rất tâm huyết với thơ và chịu khó làm thơ.
Suốt đời Đào Thị Huệ gắn bó với sự nghệp Trồng người. Tâm tư tình cảm nhiều vẻ của nhà giáo đã được phản ảnh vào thơ. Thơ của chị giàu cảm xúc và chân thật. Điều đó đã phản ánh ngay trong bài thơ đầu tiên của tập thơ LỜI TRÁI TIM như là tuyên ngôn của thơ chị:
"Tập thơ này là lời trái tim
Được ngân lên từ thẳm sâu cảm xúc
Lời trái tim cất lên rất thật"
Nhà giáo ĐàoThị Huệ coi việc trồng người như “Trồng hoa dâng đời” nên phải thức khuya đến “vầng trăng gác sớm” và dậy sớm lúc bình minh tới để “tắm nắng hồng trên trang sách em thơ’, với tấm lòng “ Dâng đời những bông hoa thép/ Hoa tình người đôn hậu thuỷ chung” Đào Thị Huệ đã sáng tác nhiều bài thơ rất tâm huyết về nghề nghiệp của mình. Tác giả bộc bạch lòng mình và khẳng định trọng trách của người Thầy:
"Em thức để chắp những bông hoa lửa
Soi sáng cho đời đi tới tương lai"
Tình yêu của con người là tiếng nói của trái tim. Tình yêu đó bắt đầu từ gia đình nên thi hứng cũng bắt đầu từ đó. Và tất nhiên trước hết là người mẹ, người mà ta gần gũi nhất từ lúc chào đời. Trong bài “Mừng thọ mẹ” (trang 14), tác giả đã cảm nhận sâu sắc nỗi vất vả khổ cực của mẹ, chống chèo nuôi gia đình
Tình cảm yêu thương của Đào Thị Huệ còn mở rộng đến bạn bè trang lứa. Hình ảnh từng người bạn cho đến nay vẫn hiện lên một cách chân chất trong thơ tác giả như trong bài “Vui ngày gặp mặt” (trang 33): “ bạn Chinh Chiêu có cái cười tít mắt”; “Bạn Tiến Mè có nhiều tài lạ” như vẽ giỏi, tài bắt cua bắt cá, săn chim; “Trung uý Phương” có hàm răng khểnh trắng ngần nổi bật trên nước da đen sạm; “Bạn Hùng Phượng cao gày” “bạn bè trêu chỉ biết mỉm cười”; “Bạn Kỷ Mậu dáng cao đậm hơn/ Hàm răng vổ chưa cười đã lộ”…
Tập “Lời trái tim” có đến một nửa số bài viết về quê hương đất nước. Qua đó ta thấy được cảm xúc dạt dào của tác giả trước phong cảnh thiên nhên và cuộc sống. Tình yêu quê hương đất nước ban đầu chính là tình yêu làng xóm quê mình như Văn hào Nga Ilia Erenbua đã viết: Lòng yêu nước ban đầu là yêu những vật tầm thường nhất: yêu cái cây trồng ở trước nhà, yêu cái phố nhỏ đổ ra bờ sông, yêu vị thơm chua mát của trái lê mùa thu hay mùi cỏ thảo nguyên có hơi rượu mạnh. Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Vônga, con sông Vônga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc.
Tiếp tục mạch thơ đó, sang tập THU CUỘC ĐỜI, ta thấy thơ thấm đẫm tình cảm của tác giả với con người và thiên nhiên đất nước. Tình yêu gia đình là một đặc điểm nổi trội từ cha mẹ, tới con cháu.
Đào Thị Huệ hết lòng yêu thương con cháu. Ta hãy nghe tác giả dặn con gái rất tỷ mỉ khi con về nhà chồng và chắc hẳn nhiều bà mẹ cũng đồng cảm:
"Con gái ơi mai con về làm dâu
Người giữ lửa tình yêu trong gia đình
chính là con đấy
Về nhà chồng con giữ lề theo thói
Ăn ở hiền hoà nhường dưới kính trên"
(Bài “ Mai con về làm dâu”)
Với chồng, Đào Thị Huệ yêu thương chung thuỷ. Tác giả luôn mãn nguyện trong hạnh phúc tình yêu và tự hào tin tưởng người chồng như là một thần tượng:
"Đã một giáp rồi mà vẫn trẻ trung
Vẫn phong độ hào hoa để bao người ngưỡng mộ
Em mãn nguyện tự hào được ở bên anh đó
Tin tưởng yêu thương ta dành cả cho nhau"
(Bài “Không đề” trang 31)
Đan xen vào những cảm nhận cảnh vật của các miền quê đất nước là tình cảm của tác giả với những người dân cần lao, dũng cảm đã và đang sản xuất, chiến đấu, xây dựng quê hương.
Thơ trữ tình vừa diễn tả được tình cảm lại vừa diễn tả những suy tư của tác giả trước hiện thực khách quan. Trong “Thu cuộc đời” tác giả đã thể hiện được đặc điểm này qua nhiều bài thơ như “ Thu cuộc đời” (trang 44), “Suy ngẫm” (trang 45),, “Đường đi tới” (trang 46),“Người cao tuổi” (trang 47), Trong bài “ Thu cuộc đời”, tác giả viết:
"Thu heo may cuộc đời
Vàng rực tươi khóm cúc
Thu cuộc đời se lạnh gió hanh hao
Lập cập run run bàn tay nắm chặt
Cuộc đời dài ra khi tròn đầy hạnh phúc
Xưa đã hẹn nhau đi cùng trời cuối đất"
Cùng trên đường đời ta bước tới tương lai…
Sang tập thơ THU HÀ NỘI, tác giả đã thể hiện gắn bó đời mình với địa danh thân thương hơn nửa cuộc đời và hết lời ca ngợi:
"Hà Nội vào thu là mùa đẹp nhất
Không chỉ ở màu nắng vàng trong suốt
Màu lá vàng rời rợi sắc thu
Còn đẹp ở những người con gái Thủ đô
… Thanh bạch tâm hồn như sen bọc cốm
Cái sự dịu hiền tinh tế của em"
(Bài “Thu Hà Nội” trang 8)
Hình ảnh cô gái Hà Nội “tâm hồn như sen bọc cốm” thật đẹp, thật dịu dàng đằm thắm và thanh cao.
Nhưng Hà Nội cũng có những nét đăm chiêu với tâm hồn tác giả như trong bài “Gánh hàng rong” trang 49:
"Gánh hàng rong gánh nặng cuộc đời
Theo các mẹ, các chị đi khắp phố cùng ngõ hẻm"
Gánh hàng rong gánh cuộc đời khó nhọc
Oằn lưng bước đi trên dặm đường dài
Bán nhọc nhằn, bán mồ hôi kiếm sống
Gãi nắng dầm mưa lặng lẽ mưu sinh"
Hình ảnh Gánh hàng rong gánh nặng cuộc đời rất đắt, nói lên cả một cuộc đời cực nhọc của những người bán hàng rong trên đường phố Hà Nội. Cái gánh hàng ấy chứa cả một hiện thực về sự tảo tần, về những khốn khó của các bà mẹ của những người chị, oằn lưng trước cuộc đời,bán nhọc nhằn, bán mồi hôi, giãi nắng dầm mưa , kiếm từng đồng nuôi sống bản thân và gia đình, trong cảnh mưu sinh chung đầy khó khăn..
Bài thơ “Chơi vơi” trang 77 được nhiều người đánh giá là hay với cách viết đa chiều của tác giả:
"Chơi vơi đứng giữa đất trời
Vàng thu hoa cúc ngắm người sang sông
Giá mà không có mùa đông
Chơi vơi bớt nỗi lạnh lùng đơn côi
Đã bao mùa cúc qua rồi
Chơi vơi vẫn ngóng đợi người chơi vơi"…
Bài thơ về Mã Pí Leng, riêng đề tựa bài thơ đã rất độc đáo: “Trên vầng trán biên cương”. Ta có thể hình dung ra miền biên cương Tây Bắc núi non hùng vĩ như một người khổng lồ mà Mã Pí Lèng là nơi cao nhất, như vầng trán của người khổng lồ ấy Không những cao nhất mà còn đẹp nhất, chất chứa tâm hồn, sự thông minh và tinh tuý của cả vùng. Ở đó tác giả diễn tả:
"Ông cha ta đã xây dựng cột cờ
Cờ bay cao như ý chí dân ta "
“Cờ bay cao như ý chí dân ta” thì thật là đẹp, câu thơ thật là hay! Và những câu kết là những điều khẳng định về sự anh hùng bình dị của các chiến sĩ trẻ biên phòng:
"Họ là những anh hùng
không cần phong danh hiệu
Bình dị đêm ngày mang sức trẻ hiến dâng
Giữ yên bình “Vầng trán biên cương"”
Bây giờ chúng tôi xin bàn đôi nét về nghệ thuật thơ của Đào Thị Huệ. Tác giả đã quan tâm tới việc xây dựng tứ thơ, trong một số bài thơ đã thấy có cái cớ để sáng tác. Tác giả đã sử dụng nghệ thuật so sánh nhân cách hoá làm câu thơ trở nên thi vị, sau đây là một số ví dụ: Tâm hồn như sen bọc cốm non, Tiếng khèn lá réo rắt gọi xuân sang, Trăng cũng thẹn với mình, Căng tròn đôi trái cấm, Những đồi núi bị moi gan khoét ruột, mua trải nghiệm,tình như sơn gắn chặt nên duyên,Đi trên đèo bồng bềnh sương trắng như đi trên trời, gánh hành rong gánh cuộc đời khó nhọc,bán nhọc nhằn, bán mồ hôi, nụ cười chia xa, bán lời động viên, mua lời an ủi, tim rách vá tim bằng gì, Mã Pí Lèng vầng trán biên cương.
Thang NGọc Pho và Bùi Minh Trí
Trên ảnh là Chủ toạ và Nhà thơ Trần Thân Mộc, cựu chủ nhiệm CLB đang trình bày cảm nhân hai tập thơ "Thu Hà Nội" và "Thu cuộc đời"

HÁT TRƯỜNG CA SÔNG LÔ
NHỚ CHIẾN CÔNG XƯA

Cùng say sưa hát Trường ca sông Lô
Núi rừng âm u, sóng ngàn Việt Bắc
Nhớ cha anh xưa bắn chìm tầu giặc
Bờ lau thưa lấp lánh ánh vàng sao

Lòng lâng lâng theo âm hưởng dâng trào
Cứ trỗi dậy niềm tự hào chan chứa
Như thấy cả sóng Vonga, Dương Tử
Cùng hoà chung vào nhịp chảy dòng Lô

Dưới cát sâu bọn xâm lược chung mồ
Đoàn chiến sĩ trở về trong đêm gió
Từng sân nhà bóng người quanh bếp lửa
Toả khói mờ đêm chìm đợi ánh dương

Dân dựng lều, rợp bóng thuyền Phan Lương
Chiến đấu bền gan, đắp xây đời mới
Mừng chiến công thơm những mùa gặt hái
“Sông nuôi dân hoà mạch máu bao người”

Nhạc du dương đưa dòng Lô êm trôi
Dịu dàng quá như sông xanh Đanuýp
Ta bống hiểu dân khu Mười Đồng Tháp
Say sưa mơ thành người dân sông Lô

Màn đã mở, lộng lẫy dàn đồng ca
Chúng tôi nhớ về tâm hồn nhạc sĩ
Nhạc hoà thơ sao mà yêu đến thế
Mãi xanh tươi giản dị một cuộc đời.

Bùi Minh Trí