Chủ đề: Ngụ ngôn thi hoạ - Trang 27

ý nghĩa câu chuyện xén lá

truyện ngụ ngôn xén lá

Xin lỗi, nhầm

Con chồn bạch

Chồn Bạch thích người thanh niên đẹp trai, cầu xin Thần Ái Tình biến nó thành cô gái đẹp. Thần bèn hoá thân nó thành một cô gái kiều diễm. Chàng thanh niên thoạt nhìn đã xiêu lòng, dẫn cô gái về nhà. Khi hai người ở trong phòng, Thần Ái Tình muốn biết tình yêu có làm thay đổi tính nết nó không, thần bèn thả chuột ra giữa phòng.

Chồn Bạch quên phắt nó đang ở dạng người vội vồ lấy chuột, cắn xé nó. Thần giận Chồn, bèn cho nó trở lại hình dạng cũ: Có những kẻ bản chất xấu xa, dù đã thay hình đổi dạng, nhưng tâm địa không thay đổi.

Bạn đọc bình luận:
Câu chuyen thật ngắn nhưng ý nghĩa nó thật sâu xa về bản chất con người. Có những thứ rất dễ đổi thay nhưng có những thứ thật khó thay đổi. Cuộc sống là những chuỗi ngày chúng ta phải phấn đấu để những thói quen hay suy nghĩ xấu trở thành bản chất của ta.

.
càn rỡ là ai

Trần Như Hối dạy học trong ấp, thích nghị luận, cho rằng trong thiên hạ không cái gì y không biết lại hay phê bình văn chương, nhìn mặt chữ, đoán mò nghĩa, làm nghị luận.
   Một hôm, họp học sinh giảng sách, cầm bài văn của danh sĩ Phương Nguyên mà chê rằng:
  "Người ngông cuồng thì văn ngông cuồng,
     Văn ngông cuồng thì người ngông cuồng".
   Có học sinh nghi ngờ hỏi: 'Phương Nguyên là văn sĩ, tiếng tăm lừng lẫy bốn phương, sao lại bảo là ngông cuồng?
  Tần nói: "May vớ được chút hư danh mà mà thôi. Nay đọc văn của y, có chữ  "sư thính" ( thầy nghe). Thầy là người truyền đạo, giải mối nghi hoặc, chỉ có nghe lời thầy, sao có cái thuyết " sư thính"?. Lại có chữ "Uyên Hồi". Uyên tức Nhan Uyên, Hồi tức Nhan Hồi, có thể nói trùng lặp Uyên Hồi được sao?
  Vừa khi Phượng Nguyên đi ngang qua chốn này, dừng chân nghe được lời Tấn, bèn hỏi; 'Ông có biết "sư" có thể dạy "chúng" hay không? "sư thính" tức  " chúng thính" (mọi người nghe) vậy. Ông có biết nghiã chữ "Uyên Hồi" hay không? Là " kỳ tâm cốc uyên", "kỳ đức bất hồi", ý nói là tâm của người đó thành thục sâu xa mà không trái với đức của người đó. " Hồi" tức là trái. hừ, tối tăm như thế mà muốn dạy học trò thông sáng hay sao?"
  Tần rất lúng túng, mặt tím bầm vỗ án mắng rằng: "Trường học ở huyện là nơi quan trọng, sao ngươi lại càn rỡ". Nguyên nói: "Không biết gì mà buông lời chê cười bình phẩm, nói bừa, nói bãi, không hề kiêng kỵ , ta không biết người càn rỡ là ai đây?
 Học sinh vỗ tay mà ca rằng;
"Tần Như Hối, ngồi giảng đường,
   Không hiểu sách, nói lời cuồng.
   Gặp Phương Nguyên, sợ xanh mặt.
   Trước người tài, phải luỵ thôi"

.
Kiêng kỵ

Phủ của Vương Tư Khấu bị chuột quấy phá, ông sai đầy tớ bắt giết đi.
    Có con chuột chễm chệ leo lên bình ngọc, đuổi không đi, bắt không nổi. Đầy tớ bèn lấy đá ném. Tư Khấu vội ngăn lại nói: "Ném chuột, phải kiêng vật quý".
    Chuột nghe mừng thầm, ngày ngày nhẩy lên ngụ giữa lò Bắc Sơn, bình phong Phỉ thuý, ngọc như ý, chén lưu ly. Đầy tớ hàng ngày rình lúc sơ hở mà không sao bắt được.
    Một hôm chuột xuống bếp ngồi chễm chệ trên chậu nước gạo, mắt đăm đăm nhìn đầy tớ, cho là đồ vật này quý có thể trông cậy được. Đầy tớ do dự chưa dám đánh. Vừa hay Tư Khấu đến, vội cầm đá ném, một phát là trúng, chậu vỡ, chuột chết. Đầy tớ hỏi: "Sao ông ném chuột mà không tránh đồ vật?" Tư Khấu nói: "Sao mi ngu vậy? Đồ vật bằng vàng ngọc, thì còn đáng tránh, chậu sành có gì mà kiêng? Nếu kiêng cả chậu sành làm sao ta có ngày yên ổn? Có nên cho lũ chuột biết, núi băng khó dựa, chậu sành khó trốn không?.

.
Đầu hai thứ tóc

Chương Khôi, năm mươi tuổi, đầu hai thứ tóc mà chưa thi đỗ.
       Đến kỳ thi, người ta nói quan chấm thi trẻ tuổi thích tiến cử người cùng lứa, tất người đầu đen sẽ thi đỗ. Khôi bèn nhổ hết tóc bạc.
       Chưa thi, quan chấm thi vì có tội mất chức, người thay thế là một lão thần, người ta nói, hẳn sẽ cho người đầu bạc thi đỗ. Khôi lại nhổ hết tóc đen.
       Đến khi vào thi, nghe nói vị lão thần bị bệnh, người thay thế là một người hết sức bài bác Đạo Phật, trong bụng ngầm ghét tăng ni, do đó người đầu trọc sẽ bị hoạ. Khôi run rẩy không làm nổi bài văn. Khoa thi chưa xong, đã trốn mất.
       Người chạy theo thị hiếu đương thời, nên lấy đó làm gương!