Nguyễn Huy Quýnh 阮輝烱

Nguyễn Huy Quýnh 阮輝烱 (1734-1785) còn có tên là Trị, hiệu Phùng Hiên và Duy Nham, biệt hiệu Dần Phong, sinh năm Long Đức thứ 3 (1734), mất năm Cảnh Hưng 46 (1785). Theo Nguyễn thị gia tàng và Phượng Dương Nguyễn tông thế phả, Nguyễn Huy Quýnh sinh ra trong một gia tộc có truyền thống khoa hoạn, cha là Nguyễn Huy Tựu (1690-1750) làm quan đến Thượng thư, anh là Nguyễn Huy Oánh (1713-1789) cũng làm quan đến Thượng thư, đồng thời là một trong những tác gia thơ văn tiêu biểu của thế kỷ XVIII. Bản thân Nguyễn Huy Quýnh cũng đỗ tiến sĩ năm 1772 và liên tục được bổ vào các chức vụ như Giám sát ngự sử Sơn Nam (1773), Kiêm lý lương hướng phương Nam (1774), Đốc đồng Sơn Nam (1778), Giám khảo trường thi Thanh Hoa (1779), Trực giảng ở Quốc tử giám (1781), Hàn lâm viện đãi chế, Đốc thị đạo Quảng Thuận (1784).

Nguyễn Huy Quýnh là tác giả của: Dần Phong thi sao (4 quyển), Dần Phong văn sao (3 quyển), Quảng Thuận đạo sử tập và Tây Hưng đạo sử tập. Rất tiếc, 7 quyển thơ văn hiện không còn quyển nào, chỉ còn duy nhất cuốn Quảng Thuận đạo sử tập. Vì vậy, tên ông không thấy xuất hiện trong các bộ Từ điển văn học, rồi Từ điển văn học Việt Nam...

Vào những năm 1920 của thế kỷ trước, các cụ Lê Thước, Phan Sĩ Bàng khi viết Truyện cụ Nguyễn Du đã công bố bản Thác lời gái phường vải và cho rằng Nguyễn Huy Quýnh là tác giả. Bài này được xem như lời đối đáp với Nguyễn Du khi còn trẻ từng đến đất Trường Lưu làm và sáng tác Thác lời trai phường nón. Khoảng những năm 1940, Đào Duy Anh, Hoàng Xuân Hãn khi khảo sát về Hồng Sơn văn phái trong mối quan hệ giữa Đoạn trường tân thanh với Hoa tiên và Mai Đình mộng ký và mối quan hệ qua lại giữa hai họ Nguyễn Tiên Điền và Nguyễn Trường Lưu, cũng có nhắc đến Nguyễn Huy Quýnh, nhưng tác phẩm văn học thì cũng không có gì hơn ngoài bài Thác lời gái phường vải. Về sau, nhà nghiên cứu Trần Thị Băng Thanh và Lại Văn Hùng có tìm thấy 10 bài thơ chữ Hán của Nguyễn Huy Quýnh được chép trong tập thơ Quan Lan thi tập của Ngô Thì Sĩ.

Nguyễn Huy Quýnh 阮輝烱 (1734-1785) còn có tên là Trị, hiệu Phùng Hiên và Duy Nham, biệt hiệu Dần Phong, sinh năm Long Đức thứ 3 (1734), mất năm Cảnh Hưng 46 (1785). Theo Nguyễn thị gia tàng và Phượng Dương Nguyễn tông thế phả, Nguyễn Huy Quýnh sinh ra trong một gia tộc có truyền thống khoa hoạn, cha là Nguyễn Huy Tựu (1690-1750) làm quan đến Thượng thư, anh là Nguyễn Huy Oánh (1713-1789) cũng làm quan đến Thượng thư, đồng thời là một trong những tác gia thơ văn tiêu biểu của thế kỷ XVIII. Bản thân Nguyễn Huy Quýnh cũng đỗ tiến sĩ năm 1772 và liên tục được bổ vào các chức vụ như Giám sát ngự sử Sơn Nam (1773), Kiêm lý lương hướng phương Nam (1774), Đốc đồng Sơn Nam (1778), Giám khảo trường thi Thanh Hoa (1779), Trực giảng ở Quốc tử giám (1781), Hàn lâm viện đãi chế, Đốc thị đạo Quảng…