Nguyễn Khản 阮侃

Nguyễn Khản 阮侃 (1734-1786) là danh thần thời chúa Trịnh, quê làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh (nay là xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh). Ông là con đầu của Xuân quận công Nguyễn Nghiễm, anh của thi hào Nguyễn Du. Nguyễn Khản đỗ tiến sĩ năm Canh Thìn (1760), làm Tả tư, giảng dạy thế tử Trịnh Tông. Năm Canh Tý (1780), vì dính líu đến vụ tôn phò Trịnh Tông, phế bỏ Trịnh Cán nên ông bị bắt giam. Năm Nhâm Dần (1782), Trịnh Tông làm chúa, Nguyễn Khản được phong quốc sư quận công. Năm Giáp Thìn (1784), kiêu binh nổi loạn, Nguyễn Khản lại chạy lên Sơn Tây ẩn náu rồi về quê nhà. Cuối năm Bính Ngọ (1786), ông ra Bắc giúp chúa Trịnh chống Tây Sơn, nhưng việc không thành và ông mất trong năm này. Nguyễn Khản là người giỏi thơ văn, có tính nghệ sĩ, từng cùng với Nguyễn Hữu Chỉnh tổ chức nhiều buổi tiệc ca hát tại phủ đệ, thu hút được nhiều ca kĩ tài danh thời bấy giờ. Ông là người có tài sáng tác bằng chữ Nôm. Hiện chỉ tìm được một số bài phú chữ Nôm của ông là "Thuật hoài phú" và "Đan thư thiết khoán phú" chép trong "Quốc âm phú".

Nguồn: Di sản văn chương Văn Miếu Quốc Tử Giám, NXB Hà Nội, 2010

Nguyễn Khản 阮侃 (1734-1786) là danh thần thời chúa Trịnh, quê làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh (nay là xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh). Ông là con đầu của Xuân quận công Nguyễn Nghiễm, anh của thi hào Nguyễn Du. Nguyễn Khản đỗ tiến sĩ năm Canh Thìn (1760), làm Tả tư, giảng dạy thế tử Trịnh Tông. Năm Canh Tý (1780), vì dính líu đến vụ tôn phò Trịnh Tông, phế bỏ Trịnh Cán nên ông bị bắt giam. Năm Nhâm Dần (1782), Trịnh Tông làm chúa, Nguyễn Khản được phong quốc sư quận công. Năm Giáp Thìn (1784), kiêu binh nổi loạn, Nguyễn Khản lại chạy lên Sơn Tây ẩn náu rồi về quê nhà. Cuối năm Bính Ngọ (1786), ông ra Bắc giúp chúa Trịnh chống Tây Sơn, nhưng việc không thành và ông mất trong năm này. Nguyễn Khản là người giỏi thơ văn, có tính nghệ sĩ, từng cùng với Nguyễn Hữu Chỉnh…