峙山孤塔

豈是當年恩愛多,
佳城穩築碧岩阿。
故宮夢短依菩薩,
明月山空照綺羅。
一帶雲煙長擁護,
百年風雨幾消蘑。
明妃去後成陵谷,
濯濯能無怨斧柯。

 

Trĩ Sơn cô tháp

Khởi thị đương niên ân ái đa,
Giai thành ổn trúc bích nham a.
Cố cung mộng đoản y Bồ Tát,
Minh nguyệt sơn không chiếu ỷ la.
Nhất đới vân yên trường ủng hộ,
Bách niên phong vũ kỷ tiêu ma.
Minh Phi khứ hậu thành lăng cốc,
Trạc trạc năng vô oán phủ kha.

 

Dịch nghĩa

Há phải hồi ấy ái ân đằm thắm mặn mà,
Cớ sao lại có cái thành đẹp ấy xây dựng trên ngọn núi này?
Nơi cung xưa giật mình tỉnh mộng, lại thấy mình đương nương bóng Bồ Đề.
Bóng trăng sáng luống soi gì trên thân phận gấm hoa?
Một giải mây ráng thường che chở xung quanh.
Trăm năm mưa gió đã hao mòn đi hết mấy phần?
Sau lúc Minh Phi đi rồi thì cái tháp mĩ miều này hoá ra nơi hang gió,
Nếu mà hồn có linh thiêng thì đâu khỏi oán giận người mai mối?


Lời tự: “Trịnh dĩ thử sơn vi linh tương vô tự cung nhân lập tháp áp chi” 鄭以此山為靈將無嗣宮人立塔壓之 (Chúa Trịnh cho núi này là linh địa nên đưa một nàng cung phi vô tự ra chôn ở đấy, dựng tháp để yểm trừ, nên dựng tháp này).

Bản của Đẩu Tiếp Nguyễn Văn Đề chép đề là Phật Tích cô tháp, bản khảo cổ ghi là Trĩ Sơn. Chùa Phật Tích 佛跡 còn gọi là chùa Vạn Phúc 萬福, là một ngôi chùa nằm ở sườn phía nam núi Phật Tích (còn gọi núi Lạn Kha, non Tiên), xã Phật Tích, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Trong chùa có tượng đức Phật bằng đá thời nhà Lý lớn nhất Việt Nam. Vào thời nhà Lê, năm Chính Hoà thứ 7 (1686) đời Lê Hy Tông, chùa được xây dựng lại với quy mô rất lớn, có giá trị nghệ thuật cao và đổi tên là Vạn Phúc. Người có công trong việc xây dựng này là bà chúa Trần Ngọc Am - đệ nhất cung tần của chúa Thanh Đô Vương Trịnh Tráng, khi bà đã rời phủ chúa về tu ở chùa này. Bia đá còn ghi lại cảnh chùa thật huy hoàng. Đời vua Lê Hiển Tông (1740-1786), một đại yến hội đã được mở ở đây. Nhưng rồi vẻ huy hoàng và sự thịnh vượng của chùa Phật Tích cũng chỉ tồn tại sau đó được gần 300 năm. Chùa đã bị quân đội Pháp đốt cháy hoàn toàn vào năm 1947.


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (5 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Văn Đề

Có phải xưa kia quá đắm say,
Mà nay dựng tháp để tình hoài?
Cung xưa cảnh Phật không lưu luyến,
Trăng sáng lụa là mãi chiếu soi.
Một giải ráng mây luôn ấp ủ,
Trăm năm mưa gió đã pha phôi!
Minh Phi đi biệt, non hoang vắng.
Hồn có oán hờn kẻ mối mai?


[Thông tin 1 nguồn tham khảo đã được ẩn]
Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Về câu cuối bài thơ:Trạc trạc năng vô oán phủ kha

斧柯 Phủ kha:Nghĩa đen là cán búa.Trong bài thơ (Quy san tháo 龜山操) của Thái Ung 蔡邕 có câu"Thủ vô phủ kha, Nại Quy san hà? 手無斧柯, 奈龜山何"Tay không cán búa, Sao phạt được núi Quy? Ý nói họ Quy lấn áp quyền vua.Như núi Quy che lấp nước Lỗ, mình không có quyền không sao trừ đi được.Vì thế đời sau mới gọi quyền bính là phủ kha 斧柯.(Theo từ điển Hán Việt trích dẫn)
Bài thơ này tả tháp ở núi Lạn Kha(cán búa nát) nên tác giả dùng chữ phủ kha nghĩa đen là cán búa,còn nghĩa muốn chỉ là người có quyền bính,đó là chúa Trịnh.Vì thế câu:Trạc trạc năng vô oán phủ kha.Sự trơ trọi này chẳng thể oán quân vương.(Sự mai mối là chấp kha 執柯)

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Văn Dũng Vicar

Chẳng phải năm nào lắm ái ân
Thành đẹp nhà xây đá biếc ngần
Cố cung mộng ngắn nương cửa Phật
Núi sáng trăng suông chiếu lụa vân
Một dải khói mây luôn che chở
Trăm năm mưa gió cứ tiêu dần
Minh Phi đi rồi thành gò lũng
Trơ trọi làm sao oán tình quân

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Minh

Hồi ấy phải chi ân ái tốt
Thì thành xây đá biếc xong rồi
Mạng vong Bồ tát theo thôi
Trăng trên núi vắng còn soi lụa là
Làn sương khói luôn che ủng hộ
Nhưng tàn phai mưa gió trăm năm
Sau khi nhập tháp Minh Dương
Chơ vơ không thể oán hờn quyền cao.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Lương Trọng Nhàn

Hồi ấy ái ân há mặn mà,
Cớ sao lại có thành non này?
Cung xưa đó giật mình đương mộng,
Trăng sáng soi gì phận gấm hoa?
Mây ráng xung quanh thường lẩn khuất.
Trăm năm mưa gió đã hao gầy,
Minh Phi đi tháp thành hang gió,
Hồn có oán hờn người mối mai.

Chưa có đánh giá nào
Trả lời