Ba người đàn bà

1
Mận quê ở vùng chè Bồng Lạng
từ nhỏ đã nghe tiếng mìn phá đá rung chuyển phố núi Kiện Khê
cắm trại thiếu nhi quanh chùa Bà Đanh
thoả thích nô đùa trong rừng vải chín

theo mẹ ngược Chi Nê bán chè
đến Ba Sao mua măng ngâm sắn lát
dập dềnh cầu phao ngã ba sông Châu sông Đáy
tháng mấy lần sang Phủ Lý họp chợ Chấn chợ Bầu

cậu học trò thị xã tuổi chớm mười lăm
lần đầu trong đời được gọi là “anh”
nửa thế kỉ qua đi
nhớ lại vẫn ngất ngây choáng váng

Mận đi mở đường Mận đến Trường Sơn
để lại rừng xanh cả thời xuân sắc
bệnh tật vàng da đục mắt
da đầu trốc lở trùm khăn bốn mùa
đầu không sợi tóc
trọc lốc vào chùa
chồng con chẳng bận
không xuất gia nào khác đi tu!

vong linh Sãi Mận dạt vào Quảng Trị
không được làm mẹ trên đời
Trời cho làm mẹ bao người cõi Âm
không làm mẹ hài nhi
Mận làm Mẹ linh hồn Tử sĩ
lính chết trẻ ngàn năm vẫn trẻ
dưới đất lạnh càng cần có mẹ…

2
Má Chín Mỹ Tho
mười ba tuổi theo gánh cải lương
trôi dạt khắp châu thổ sông Hậu sông Tiền
thằng Hai da trắng mắt đen
nết giống thầy đờn, mặt như kép hát

trốn lính
con má ngày đêm chui nhủi dưới ghe
ngủ trong khoang gạo lứt đậu mè
kéo đờn cò sau bồn nước mắm
trốn thoát dăm năm
Hai phải đi quân dịch

hạ trại cổng Tây Thành Cổ ngày năm
đêm mồng sáu quan lính ngủ vùi
chết vùi vì pháo kích
- “đại đội giặc bị diệt hoàn toàn
hơn trăm tên tan xác!..”

không ham về miền Cực Lạc
càng không muốn đầu thai trở lại làm người
má xin Đức Phật cho về Thành Cổ
- “xương thịt linh hồn Thằng Hai còn đâu đó!…”

3
Thằng Bin
thần đồng toán học bang Atlanta
không bóng gậy bóng chầy
không Uytski bạn gái

giấy nháp trắng sàn nhà
tìm nghiệm số thâu đêm
là chú lính kém nhất sư đoàn
chục lần bắn bia chục lần “đuổi quạ”

Bil ngắm Thành Cổ qua mắt kính “đít chai”
trúng đạn
chiếc trực thăng cháy bùng nổ như sấm sét
hàng triệu mảnh kim loại, thịt xương
chìm xuống dòng Thạch Hãn

bà Jên khóc con lạc giọng rạc người
chết trong đêm Giáng sinh Bảy hai (1972) kinh hoàng ấy
linh hồn được Chúa cho “định cư” ở Cổ thành

ba người đàn bà nương tựa chở che nhau
vật vã ở ngọn cây khóc cười trong sương khói
quanh năm nhìn bọn trẻ “đánh nhau”
không thắt ruột lo âu khi đàn con lâm trận

lúc còn sống chĩa súng vào nhau
không giết người sẽ bị người tiêu diệt
chết vì bom đạn
những người lính lại tiếp tục chiến tranh
trên vạt mây
nóc nhà
dưới đáy sông lòng đất
cuộc chiến vui vẻ trong sáng tốt lành
không đổ máu không rơi nước mắt
lương tâm sáng trong
danh dự vẹn toàn…

những Hồn Lính chơi trò chiến tranh
không “chết” nữa, có còn gì để mất!
không “chú” nào là ta, chẳng “cậu” nào là “địch”

mấy trăm ngàn hồn lính
chỉ có vài đứa mắt xanh mũi lõ quê Látvêgát, Bốtstơn
lọt thỏm giữa những người lính giọng Cao Lãnh Quảng Nam Bắc Cạn…
lúc còn sống người hiền kẻ ác
giờ ngây thơ như bê như nghé
coi nhau như bè bạn anh em…