Thơ » Việt Nam » Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn » Mạc Thiên Tích » Hà Tiên thập vịnh
Đăng bởi Vanachi vào 25/09/2008 05:28
一島推嵬奠碧連，
橫流奇勝壯河仙。
波濤勢截東南海，
日月光迴上下天。
得水魚龍隨變化，
傍崖樹石自聯翻。
風聲浪跡應長據，
濃淡山川異國懸。
Nhất đảo thôi ngôi điện bích liên,
Hoành lưu kỳ thắng tráng Hà Tiên.
Ba đào thế tiệt đông Nam hải,
Nhật nguyệt quang hồi thượng hạ thiên.
Đắc thuỷ ngư long tuỳ biến hoá,
Bàng nhai thụ thạch tự liên phiên.
Phong thanh lãng tích ưng trường cứ,
Nùng đạm sơn xuyên dị quốc huyền.
Một hòn đảo cao ngất, đứng vững trên làn nước gợn biếc,
Chắn ngang dòng sông, có vẻ đẹp lạ, làm cho cửa biển Hà Tiên thêm phần tráng lệ.
Thế sóng biển dứt tuyệt ở bên đông bên nam,
Bóng mặt trời mặt trăng, chói lọi quanh khắp trên dưới.
Con cá rồng gặp nước tha hồ vẫy vùng biến hoá,
Chòm cây khóm đá xan xát men bờ nước.
Tiếng gió dìu dặt, dấu sóng còn dạt dào mãi mãi,
Bức sơn thuỷ lúc đậm lúc nhạt, treo ở nơi nước lạ.
Trang trong tổng số 1 trang (4 bài trả lời)
[1]
Một dẫy non xanh nước bích liền,
Giăng ngang cho mạnh đẹp sông tiên.
Đông nam sóng biển bằng trang cả,
Trên dưới trăng trời sáng rực lên.
Rồng cá vẫy vùng trong cõi nước,
Đá cây xan xát khắp ven miền.
Nghìn thu tiếng gió quanh chân sóng,
Đậm nhạt trăng treo nét lạ nhìn.
Gửi bởi Bùi Thuỵ Đào Nguyên ngày 18/06/2009 01:29
Kim Dữ lan đào, Kim dữ lan đào hay Kim Dự lan đào (金嶼攔濤), là tên hai bài thơ của Mạc Thiên Tứ; một bằng chữ Hán được xếp trong tập Hà Tiên thập vịnh; một bằng chữ Nôm được xếp trong tập Hà Tiên thập cảnh khúc vịnh. Cả hai bài đều mô tả cảnh đẹp của núi Kim Dự, một trong mười thắng cảnh của đất Hà Tiên xưa.
Thi sĩ Đông Hồ giải nghĩa: Kim dữ là hòn đảo vàng. Lan là khép cảnh cửa lại, ngăn chặn, như cánh cửa khép lại. Đào là sóng gió. Vậy, Kim dữ lan đào là hòn đảo vàng ngăn chặn sóng gió từ ngoài biển không lọt vào được bên trong.
Bốn chữ này ngụ ý nói rằng, Hà Tiên tuy là một vùng đất nhỏ nhưng lại có tầm quan trọng trong việc che chắn cho giang sơn của chúa Nguyễn.
Tuy nhiên, có người dịch tên núi là Kim Dự hay Kim Dữ. Và núi này rất thấp, nên còn được gọi là hòn hay đảo. Năm 1831, vua Bảo Đại sai sửa sang đồn luỹ trên núi, cho đặt trọng pháo, vì thế ngọn núi này còn có tên gọi là Pháo Đài.
Sách Gia Định thành thông chí của Trịnh Hoài Đức mô tả núi Kim Dữ lớn (Đại Kim Dữ) như sau: “Đại Kim Dữ ở vùng bãi biển phía nam trấn, chu vi 193 trượng 5 thước ta. Đảo nầy ngăn sóng giữ, ấy là hạt ngọc biển của trấn. Nơi bờ có bắc cái cầu ván để thông lối ra vào, phía sau có viện Quan Âm, là chỗ Tống Thị Sương[1] thêu tượng Phật Bà tịnh tu; phía trái có điếu đình, khi có gió mát trăng trong, khách du ngoạn thường buông câu ngâm vịnh. Phía trước có đặt trại thủ bị, phía tây nam xây luỹ đá bao quanh để giữ giặc biển. Đây là cảnh Kim dữ lan đào [đảo Kim (vàng) ngăn sóng], một trong 10 cảnh đẹp ở Hà Tiên.” [2]
Trải bao năm tháng, đồn luỹ xưa trên đỉnh núi chỉ còn là phế tích. Giờ đây, ở nơi đó, người ta đã cho xây dựng một toà kiến trúc bề thế, đó chính là khách sạn Pháo Đài. Còn dưới chân núi, con đường bằng đá (đường Cầu Đá) ngày xưa nay đã được mở rộng và trải nhựa. Năm 2003, người ta cũng đã xây dựng cầu bê tông nối liền đôi bờ của cửa biển Hà Tiên. Đứng từ đỉnh, người ta có thể chiêm ngưỡng cảnh biển, cảnh Đông Hồ và phố chợ Hà Tiên. Núi này nay thuộc phường Pháo Đài, thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang.
Cảnh núi Kim Dữ ngày xưa từng được Mạc Thiên Tứ miêu tả bằng hai bài thơ. Bài Kim dự lan đào bằng Quốc âm lại có đến 34 câu ngâm song thất lục bát và một bài thơ bát cú như sau:
Kim dữ này là núi chốt then,Đây là cảnh thứ nhất trong mười thắng cảnh xứ Hà Tiên, và cũng là đề tài mở đầu mà Mạc Thiên Tứ đã chọn cho thi phái Chiêu Anh Các ngâm vịnh. Thi sĩ Đông Hồ giải thích: “Tác giả lấy ngay cảnh này làm cảnh mở đầu, bởi vị trí Kim Dữ là địa điểm trọng yếu ở ngay giữa cảng Hà Tiên, ngó ra vịnh Xiêm La. Hình thể nó ví như cửa thành thiên nhiên, chống đỡ ngoại xâm và che chỡ nội địa. Tác giả đã khéo mượn vị trí núi để so sánh với nhiệm vụ, với địa vị của mình là một vị tướng lãnh trọng yếu trấn giữ biên cương; mượn lời vịnh cảnh mà thác gởi chí khí tâm sự mình rất nhiều trong đó.”
Xanh xanh dành trấn cửa Hà Tiên.
Ngăn ngừa nước dữ khôn vùng vẫy
Che chở dân lành khỏi ngửa nghiêng.
Thế cả vững vàng trên Bắc hải,
Công cao đồ sộ giữa Nam thiên.
Nước yên chẳng chút lòng thu động,
Rồng bủa nhơn xa tiếp bách xuyên.
Gửi bởi Lương Trọng Nhàn ngày 27/04/2019 10:05
Trên làn nước biếc, đảo xanh liền,
Chắn dòng thêm đẹp biển Hà Tiên.
Đông nam sóng biển đều dứt tuyệt,
Trên dưới trăng trời, ánh chiếu lên.
Cá rồng gặp nước tha hồ vẫy,
Khóm đá chòm cây nước bờ men.
Tiếng gió dặt dìu, còn sóng mãi,
Sơn thuỷ tranh treo nước lạ miền.
Gửi bởi Đất Văn Lang ngày 19/11/2020 19:54
Một dải trồi lên, sóng cắt liền
Lạ thường tráng lệ nhất Hà Tiên
Đông nam sóng biển dừng ngay đảo
Trên dưới trời trăng sáng khắp miền
Cá lội nước trong đùa thoả thích
Cây chen đá tảng nối triền miên
Gió ru sóng nhịp hoà ca mãi
Sông núi tỏ mờ đến ngạc nhiên.
Đăng nhập bằng Facebook