Thơ » Việt Nam » Nguyễn » Huỳnh Tịnh Của » Chuyện giải buồn » Cuốn 1 (1880)
Đăng bởi Vanachi vào 09/12/2018 12:17
Người Lưu Hổ tánh hung ngang, ai nấy đều chạy mặt, thêm duyên cho là cọp đội mão. Người ấy có ruộng giáp ruộng Hộ Miêu. Miêu siêng không bẻ đất dư, dọc ranh trồng đào nhiều. Đào vừa già con họ Miêu qua hái, họ Lưu làm hung đuổi đi, nói là của mình.
Con họ Miêu khóc chạy về mét với cha, cha sửng sốt, xảy thấy họ Lưu đã tới chưởi mắng trước cửa lại hăm đi kiện. Họ Miêu cười nói ngon ngọt, họ Lưu cũng không an lòng, còn làm mặt giận dữ bỏ ra về.
Thuở ấy có người đồng ấp tên là Lý Tuý Thạch làm tài phú buôn bán bên đất Nghi, họ Lưu làm đơn đem vào thành xảy gặp nhau; họ Lý ỷ quen biết hỏi đi chuyện gì? Họ Lưu học lại, họ Lý cười nói: “Danh vọng anh, ai ai đều biết, tôi biết chắc tánh lão Miêu ít oi thiệt thà, không lẽ dám làm điều ngang ngửa, có khi là tại anh muốn trở trái làm mặt.”
Họ Lý nói rồi bèn xé đơn, kéo họ Lưu vào phố mà đãi rượu. Họ Lưu căm căm không hết giận, ăn cắp viết trong phố, lại tả đơn khác, giấu trong lưng, sao vậy đi kiện cho được. Hồi lâu họ Miêu cũng tới nói hết tự sự, năm nĩ xin họ Lý bài giải; nói mình làm ruộng quê mùa, hơn nửa đời người không thấy mặt quan, xin nói làm sao cho họ Lưu đừng kiện, một hai cây đào y không tiếc.
Họ Lý kêu họ Lưu nói họ Miêu chịu nhường đào, họ Lưu cũng còn chỉ trời vạch đất chưởi mắng hết tiếng. Họ Miêu hoà hoãn ăn nói nhỏ nhoi, không dám cãi một lời.
Việc an rồi cách bốn năm bữa, nghe người trong làng đồn họ Lưu chết, họ Lý thất kinh. Sáng ngày sau, họ Lý có việc đi đàng, ngó thấy một người chống gậy mà đi tới in ái họ Lưu. Đến khi giáp mặt chào hỏi ân cần, họ Lý nói bữa trước nghe tin dữ, sao có huyễn hoặc dường ấy.
Họ Lưu không nói đi nói lại, cứ nắm tay họ Lý đem về nhà mời trà rượu, rồi mới nói tiếng đồn ngày trước là thiệt. Số là ngày trước y thấy hai người tới bắt y đi tới quan; y hỏi chuyện chi? Hai người nói không biết.
Y nghĩ mình ra vào cửa quan mấy mươi năm, quan quyền chi mình cũng tầng thấy, chẳng sợ lệnh chi, bèn đi theo tới một cái nhà thính, thấy một người ngồi trở mặt hướng nam, mặt giận phừng phừng hỏi rằng: “Có phải họ Lưu là thằng nầy, tội ác nó dẫy đầy mà chẳng biết chừa cải, lại chiếm đoạt của người ta, tánh khí ngang tàng dường ấy, phải bỏ nó vào trong vạc.”
Chẳng dè có một người tra bộ nói rằng: “Tên ấy có một việc lành, chưa đáng tội chết.”
Ông ngồi trên coi bộ lại gặc đầu bớt giận, dạy đưa y về đã. Các người hầu hạ đều nạt nộ đuổu y đi. Y hỏi chuyện gì mà bắt y tới, chuyện gì mà đuổi y về, xin nói cho y biết. Có một ông thơ lại ôm bộ xuống chỉ một khoản ghi rằng: “Đời Sùng Trinh năm thứ 13, họ Lưu có xuất tiền ba trăm cứu hai vợ chồng người kia khỏi chết đói mà được hoà hiệp.”
Ông thơ lại lại nói “Nếu không có việc lành ấy, thì ngày nay đã phải chết, lại bào thai làm súc sanh.”
Y sợ quá, lật đật đi theo hai người mà ra. Hai người đòi ăn lót, y nổi hành hung, nói các anh không biết Lưu nầy vào ra cửa quan đã hai mươi năm, ăn của người ta biết mấy, các anh khéo nhà cọp già mà đòi thịt. Hai người làm thinh đưa y về tới làng, rồi đứng vòng tay nói trong vụ nầy chúng tôi không uống đặng một chén rượu lạt.
Hai người đi rồi, y vào nhà mà sống lại, thì chết đã hai ngày rồi.