Chưa có đánh giá nào
3 bài trả lời: 3 bản dịch

Một số bài cùng tác giả

Đăng bởi demmuadong vào 29/10/2006 02:06, đã sửa 3 lần, lần cuối bởi demmuadong vào 30/10/2006 10:39

Có 1 bài khác cùng tên trong cùng mục tác giả:

Canto XXV

Al fine de le sue parole il ladro
le mani alzò con amendue le fiche,
gridando: «Togli, Dio, ch'a te le squadro!».

Da indi in qua mi fuor le serpi amiche,
perch'una li s'avvolse allora al collo,
come dicesse 'Non vo' che più diche';

e un'altra a le braccia, e rilegollo,
ribadendo sé stessa sì dinanzi,
che non potea con esse dare un crollo.

Ahi Pistoia, Pistoia, ché non stanzi
d'incenerarti sì che più non duri,
poi che 'n mal fare il seme tuo avanzi?

Per tutt'i cerchi de lo 'nferno scuri
non vidi spirto in Dio tanto superbo,
non quel che cadde a Tebe giù da' muri.

El si fuggì che non parlò più verbo;
e io vidi un centauro pien di rabbia
venir chiamando: «Ov'è, ov'è l'acerbo?».

Maremma non cred'io che tante n'abbia,
quante bisce elli avea su per la groppa
infin ove comincia nostra labbia.

Sovra le spalle, dietro da la coppa,
con l'ali aperte li giacea un draco;
e quello affuoca qualunque s'intoppa.

Lo mio maestro disse: «Questi è Caco,
che sotto 'l sasso di monte Aventino
di sangue fece spesse volte laco.

Non va co' suoi fratei per un cammino,
per lo furto che frodolente fece
del grande armento ch'elli ebbe a vicino;

onde cessar le sue opere biece
sotto la mazza d'Ercule, che forse
gliene diè cento, e non sentì le diece».

Mentre che sì parlava, ed el trascorse
e tre spiriti venner sotto noi,
de' quali né io né 'l duca mio s'accorse,

se non quando gridar: «Chi siete voi?»;
per che nostra novella si ristette,
e intendemmo pur ad essi poi.

Io non li conoscea; ma ei seguette,
come suol seguitar per alcun caso,
che l'un nomar un altro convenette,

dicendo: «Cianfa dove fia rimaso?»;
per ch'io, acciò che 'l duca stesse attento,
mi puosi 'l dito su dal mento al naso.

Se tu se' or, lettore, a creder lento
ciò ch'io dirò, non sarà maraviglia,
ché io che 'l vidi, a pena il mi consento.

Com'io tenea levate in lor le ciglia,
e un serpente con sei piè si lancia
dinanzi a l'uno, e tutto a lui s'appiglia.

Co' piè di mezzo li avvinse la pancia,
e con li anterior le braccia prese;
poi li addentò e l'una e l'altra guancia;

li diretani a le cosce distese,
e miseli la coda tra 'mbedue,
e dietro per le ren sù la ritese.

Ellera abbarbicata mai non fue
ad alber sì, come l'orribil fiera
per l'altrui membra avviticchiò le sue.

Poi s'appiccar, come di calda cera
fossero stati, e mischiar lor colore,
né l'un né l'altro già parea quel ch'era:

come procede innanzi da l'ardore,
per lo papiro suso, un color bruno
che non è nero ancora e 'l bianco more.

Li altri due 'l riguardavano, e ciascuno
gridava: «Omè, Agnel, come ti muti!
Vedi che già non se' né due né uno».

Già eran li due capi un divenuti,
quando n'apparver due figure miste
in una faccia, ov'eran due perduti.

Fersi le braccia due di quattro liste;
le cosce con le gambe e 'l ventre e 'l casso
divenner membra che non fuor mai viste.

Ogne primaio aspetto ivi era casso:
due e nessun l'imagine perversa
parea; e tal sen gio con lento passo.

Come 'l ramarro sotto la gran fersa
dei dì canicular, cangiando sepe,
folgore par se la via attraversa,

sì pareva, venendo verso l'epe
de li altri due, un serpentello acceso,
livido e nero come gran di pepe;

e quella parte onde prima è preso
nostro alimento, a l'un di lor trafisse;
poi cadde giuso innanzi lui disteso.

Lo trafitto 'l mirò, ma nulla disse;
anzi, co' piè fermati, sbadigliava
pur come sonno o febbre l'assalisse.

Elli 'l serpente, e quei lui riguardava;
l'un per la piaga, e l'altro per la bocca
fummavan forte, e 'l fummo si scontrava.

Taccia Lucano ormai là dove tocca
del misero Sabello e di Nasidio,
e attenda a udir quel ch'or si scocca.

Taccia di Cadmo e d'Aretusa Ovidio;
ché se quello in serpente e quella in fonte
converte poetando, io non lo 'nvidio;

ché due nature mai a fronte a fronte
non trasmutò sì ch'amendue le forme
a cambiar lor matera fosser pronte.

Insieme si rispuosero a tai norme,
che 'l serpente la coda in forca fesse,
e il feruto ristrinse insieme l'orme.

Le gambe con le cosce seco stesse
s'appiccar sì, che 'n poco la giuntura
non facea segno alcun che si paresse.

Togliea la coda fessa la figura
che si perdeva là, e la sua pelle
si facea molle, e quella di là dura.

Io vidi intrar le braccia per l'ascelle,
e i due piè de la fiera, ch'eran corti,
tanto allungar quanto accorciavan quelle.

Poscia li piè di retro, insieme attorti,
diventaron lo membro che l'uom cela,
e 'l misero del suo n'avea due porti.

Mentre che 'l fummo l'uno e l'altro vela
di color novo, e genera 'l pel suso
per l'una parte e da l'altra il dipela,

l'un si levò e l'altro cadde giuso,
non torcendo però le lucerne empie,
sotto le quai ciascun cambiava muso.

Quel ch'era dritto, il trasse ver' le tempie,
e di troppa matera ch'in là venne
uscir li orecchi de le gote scempie;

ciò che non corse in dietro e si ritenne
di quel soverchio, fé naso a la faccia
e le labbra ingrossò quanto convenne.

Quel che giacea, il muso innanzi caccia,
e li orecchi ritira per la testa
come face le corna la lumaccia;

e la lingua, ch'avea unita e presta
prima a parlar, si fende, e la forcuta
ne l'altro si richiude; e 'l fummo resta.

L'anima ch'era fiera divenuta,
suffolando si fugge per la valle,
e l'altro dietro a lui parlando sputa.

Poscia li volse le novelle spalle,
e disse a l'altro: «I' vo' che Buoso corra,
com'ho fatt'io, carpon per questo calle».

Così vid'io la settima zavorra
mutare e trasmutare; e qui mi scusi
la novità se fior la penna abborra.

E avvegna che li occhi miei confusi
fossero alquanto e l'animo smagato,
non poter quei fuggirsi tanto chiusi,

ch'i' non scorgessi ben Puccio Sciancato;
ed era quel che sol, di tre compagni
che venner prima, non era mutato;

l'altr'era quel che tu, Gaville, piagni.

 

Xếp theo:

Trang trong tổng số 1 trang (3 bài trả lời)
[1]

Ảnh đại diện

Bản dịch của Nguyễn Văn Hoàn

Tầng Địa ngục thứ VIII. Vẫn ngục thứ bảy: Những kẻ lừa đảo, Vanni Fucci. Sự biến hoá khủng khiếp của hai tên kẻ cắp.

Khi đã nói xong, tên kẻ cắp
Giơ hai tay lên trời tạo hình một quả vả,
Rồi thét lên: - "Này Chúa trời, hãy bắt lấy, ta cho ngươi đấy!"

Từ phút đó, những con rắn thành bạn tôi,
Vì một con đã quấn quanh cổ hắn,
Như muốn nói: "Tao không cho phép mày nói thêm gì nữa!"

Một con khác, quấn chặt hai tay,
Rồi quấn nút ở phía trước,
Khiến hắn không còn có thể cựa quậy.

Pistoia, Pistoia, sao ngươi không quyết định,
Tự hoá thành tro mà biến đi ngay,
Vì ngươi đã vượt tổ tiên trong điều ác?

Qua tất cả các hố giam của Địa ngục tối tăm,
Chưa từng thấy âm hồn nào hỗn xược với Chúa Trời như thế,
Kể cả bọn rơi xuống từ tường thành Tebe!

Hắn chạy trốn không nói thêm một lời,
Một tốp quỷ đầu người hình ngựa chạy tới,
Hét lên giận dữ: - "Nó đâu rồi, cái thằng vô đạo?"

Tôi không tin rằng ở vùng Maremma,
Lại có nhiều rắn như hắn mang trên mình,
Tới tận chỗ bắt đầu cái mặt!

Hắn cõng trên lưng và sau gáy,
Một con rồng, cánh đang dang rộng,
Sẵn sàng phun lửa vào bất kỳ ai!

Thầy tôi bảo: - "Kẻ này là Caco,
Sống trong hang núi Aventino,
Nó thường làm đổ hàng hồ máu.

Hắn không đi theo đường của anh em hắn,
Do vụ trộm mà  hắn đã cuỗm,
Đàn gia súc lớn ở gần nơi hắn ở.

Những việc làm khuất tất của hắn đã chấm dứt.
Dưới mũi chuỳ của Ecule, mà lẽ đó,
Định ra một trăm đòn nhưng hắn không chịu nổi mười!"
Trong khi thầy tôi nói, con quỷ đã lỉnh đi,
Có ba âm hồn đã đến phía dưới chúng tôi,
Mà cả tôi và thầy không nhận thấy.

Cho đến lúc chúng kêu lên: - "Ô! Các ngươi là ai vậy?"
Cuộc trò chuyện giữa chúng tôi liền bị ngắt quãng,
Và chúng tôi chỉ còn lưu ý đến họ.

Tôi không quen họ, nhưng đã xảy ra,
Cái điều tình cờ vẫn đến,
Một đứa trong bọn bỗng gọi tên đứa khác"

- "Sianfa, nó ở đâu rồi?"
Và để cho thầy hướng dẫn chú ý,
Tôi đặt một ngón tay lên trước miệng.

Hỡi bạn đọc, nếu bạn chậm tin,
Điều tôi sắp nói thì cũng chẳng có gì lạ,
Vì chính tôi đã chứng kiến mà vẫn thấy khó tin!

Trong khi tôi đang sán mắt vào họ,
Thì một con rắn sáu mươi chân lao vào,
Một người trong bọn họ và dính chặt anh ta.

Với hai chân giữa nó bó chặt bụng anh ta,
Với hai chân trước nó trói chặt hai tay,
Rồi mổ hết má này sang má khác.

Hai chân sau nó bám vào hai đùi,
Luồn cái đuôi qua háng anh ta,
Rồi chếch về phía sau hai quả thận.

Chưa bao giờ có cây tầm gửi bám vào cây khác,
Lại chặt bằng con vật kinh khủng này,
Dùng thân mình quấn chặt thân khác.

Chúng dính với nhau như cả hai,
Đều bằng sáp nóng và lẫn cả màu sắc,
Cả kẻ này lẫn kẻ kia, không còn gì giống trước.

Tất cả biến hoá như vì sức nóng,
Trên tờ giấy diện ra một màu nâu,
Chưa phải là đen nhưng màu trắng mất dần.

Hai kẻ tội đò kia nhìn thấy và kêu lên:
- "Ôi! Anhen, sao mày biến đổi nhanh thế!
Xem này, bây giờ mày không còn nữa, không hai mà cũng không một!

Hai cái đầu chỉ còn lại một,
Hai diện mạo đã bị trộn lẫn xuất hiện,
Thành một bộ mặt mới, nơi cả hai trước đây đều biến mất!

Từ tứ chi của họ hình thành hai cánh tay,
Với hai chân, bụng và thân mình,
Thành những chân tay mà ta chưa từng thấy.

Toàn bộ dáng vẻ ban đầu đã bị xoá sạch
Hình ảnh bị làm hỏng như là hai, hoặc không gì cả,
Rồi bỏ đi, theo bước chân chầm chậm.

Như một con thằn lằn dưới ngọn roi,
Của ngày đầu hè nắng gắt, chuyển đồi bụi cây,
Như một tia chớp vụt qua đường.

Cũng như vậy, một con rắn lửa nhỏ,
Xám và đen như một hạt tiêu,
Vụt nhảy lên bụng của hai tội nhân còn lại.

Đâm thủng một kẻ, đúng ở chỗ cơ thể,
Mà mỗi chúng ta khi mới sinh ra tiếp nhận thức ăn ban đầu,
Rồiẳơi xuống, nằm duỗi thẳng trước anh ta.

Kẻ bị thương nhìn con rắn không nói gì,
Rồi đứng thẳng trên hai chân mà ngáp,
Như bị giấc ngủ hay cơn sốt tấn công!

Anh ta nhìn con rắn, con rắn nhìn anh ta,
Anh ta từ vết thương, con rắn từ lỗ miệng,
Cung phun ra làn khói mạnh, rồi hai làn khói đụng nhau.

Xin nhà thơ Lucano hãy giữ im lặng,
Đừng nói gì về Senbello và Nasidio bất hạnh,
Và lắng nghe những điều tôi sắp phát ra.

Cũng xin nhà thơ Ovidio từng nói về Casmo và Aretussa,
Rằng trong thơ ông, người này đã biến thành rắn, người kia thành suối,
Tôi chẳng ghen tị với ông về điều đó.

Bời chưa bao giờ ông thấy hai thực thể,
Mặt đối mặt rồi chuyển đổi,
Đến mức chuyển đổi cả bản chất của chúng.

Chúng biến đổi tương ứng theo thể lệ:
Con rắn thì xẻ đuôi làm hai như cái chĩa,
Rồi kẻ bị thương nối khớp với chân mình.

Chân và đùi hợp lại với nhau,
Nhanh đến mức chỉ trong khoảnh khắc,
Chỗ khớp nối không còn dấu vết.

Cái đuôi bị xẻ làm đôi mang dần lại hình dáng,
Đã mất đi ở chỗ khác; và da của nó
Trở nên mềm mại, còn ở kẻ kia thì cứng lên.

Tôi thấy hai cánh tay thu gọn vào trong nách,
Và hai chân của con vật, vốn ngắn,
Lại dài ra theo mức hai cánh tay ngắn lại.

Rồi hai chân sau vặn xoắn với nhau,
Tạo ra cái bộ phần mà con người vẫn dấu đi,
Còn kẻ khốn khổ lại thấy từ đó mọc ra hai chân.

Trong khi làn khói vẫn che phủ cả hai,
Có màu sắc mới, khiến cho lông mọc lên,
Trên da kẻ này và trụi đi ở kẻ kia.

Kẻ này đứng lên và kẻ kia ngã xuống,
Nhưng vẫn không đổi hướng những cái nhìn báng bổ.
Dưới cái mõm của mỗi bên đang biến đổi

Kẻ dứng kéo mõm về phía thái sương,
Và từ chỗ vật liệu còn dư,
Mọc ra hai cái tai , chỗ hai má phẳng.

Phần dư thừa còn lại ở phía trước,
Tạo thành một cái mũi cho bộ mặt,
Những cái môi phình ra đúng mức thích đáng.

Kẻ nằm nhô mõm về phía trước,
Và thu hai tai vào trong đầu,
Như con ốc sên thu sừng của nó lại.

Lưỡi của nó trước kia là một và nói năng linh hoạt
Nay xẻ ra, trong lúc cái lưỡi bị xẻ đôi ở kẻ kia,
Lại khớp lại và làn khói tan.

Âm hồn bị hành tội đã biến thành thú vật,
Vừa chạy trốn vào khe của hố ngục vừa rít lên
Còn kẻ kia theo sau và khạc vào mông nó.

Nó quay cái lưng mới toanh của hắn,
Nói với một kẻ khác: "Ta muốn Buoso,
Phải bò bốn chân như ta đã làm trên lối đi này."

Tôi đã thấy như vậy ở ngục thứ bảy,
Việc lột xác, đổi xác và điều lạ kỳ này,
Là sự tạ lõi nếu ngòi bút của tôi có phần lúng túng.

Nhưng dù cho mắt tôi có hơi hỗn loạn,
Sự can đảm của tôi có phần giảm sút,
Ba âm hồn đó cũng không thể chạy trốn hay ẩn dấu được.

Tôi đã không nhận ra Pucsio Siancato,
Anh ta là kẻ duy nhất, trong số ba âm hồn,
Cùng xuất hiện lúc đầu, mà không bị biến đổi,
Còn kẻ kia là người mà lâu đài Gavinle sẽ còn than khóc.

... Thì cứ say cho xa đừng phải nhớ.
Thì cứ điên cho đổ vỡ đừng buồn...
Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của James Finn Cotter (bản tiếng Anh)

At the end of this harangue of his the thief
         Raised high his fists forked into figs and cried,
         "Take that, God, I screwed them against you!"
 
         From then on the serpents were my friends
5         Because one of them coiled around his neck
         As though to say, "I’ll not have you say more!"
 
         And another whipped about his arms and tied him,
         Wrapping itself so tightly in front of him
         That with the knot he couldn’t jerk a muscle.
 
10       Pistoia, ah Pistoia! why not decree
         To turn yourself to ashes and end it all
         Since you outstrip your offspring in evil-doing?
 
         Throughout all the darkened circles of deep hell
         I saw no soul so insolent toward God,
15       Not even he who fell from the walls at Thebes.
 
         Without speaking another word, he fled,
         And then I saw a centaur, full of fury,
         Come shouting, "Where, where is that bitter beast?"
 
         I do not think Maremma has as many
20       Snakes as the centaur carried on his croup
         Right up to where our human shape begins.
 
         Upon his shoulders, just behind the scruff,
         With its wings outstretched, there sat a dragon
         That set on fire all that cross its path.
 
25       My master stated, "That centaur is Cacus:
         In a rock-cave beneath Mount Aventine
         Many the time he spilled a lake of blood.
 
         "He does not go the same road with his brothers
         Because he fraudulently committed theft
30       Of his neighbor’s mighty herd of cattle.
 
         "The club of Hercules, who must have hit him
         A hundred blows, ended his crooked deals:
         But after the tenth clout he felt nothing."
 
         While he was saying this, Cacus ran past,
35       And three spirits came along below us,
         But neither I nor my guide observed them
 
         Until they shouted up, "Who are you?"
         That put an end to our discussion, and
         Then we turned our attention fully to them.
 
40       I did not recognize them, but it happened,
         As it so often happens by some chance,
         That one had to call out the other's name,
 
         Questioning, "Where has Cianfa gone off to?"
         At this, I — to keep my guide listening —
45       Placed my finger between chin and nose.
 
         If you are now, reader, slow to believe
         What I shall tell, that would be no wonder,
         For I who saw it can scarcely accept it.
 
         While I was staring down at the three sinners
50       I saw a serpent with six feet, from in front
         Leap up on one and entirely grip him.
 
         It wrapped his stomach with its middle feet
         And with its forefeet pinned him by the arms;
         Then sank its teeth in one cheek, then the other.
 
55       It spread its hind feet down about his thighs
         And thrust the tail out between his legs
         And at his back pulled it up straight again.
 
         Never did ivy cling to any tree
         So tightly as that horrendous beast
60       Twined its limbs around and through the sinner’s.
 
         Then the two stuck together as if made
         Of hot wax and mixed their colors so
         Neither one nor other seemed what once they were:
 
         Just as, in front of the flame, a brown color
65       Advances on the burning paper, so that
         It is not yet black but the white dies away.
 
         The other two glared at one another, each
         Crying out, "O Agnello, how you change!
         Look! already you are neither two nor one."
 
70       The two heads by now had become one
         When we saw the two features fuse together
         Into one face in which they both were lost.
 
         Two arms took shape out of the four remnants;
         The thighs with the legs, belly, and chest,
75       Changed into members never before seen.
 
         Then every former likeness was blotted out:
         That perverse image seemed both two and neither,
         And, such, at a slow pace, it moved away.
 
         Just as the lizard, that under the giant lash
80       Of the dog days darts from hedge to hedge,
         Looks like a lightning flash as it crosses the path,
 
         So seemed, heading straight out toward the gut
         Of the other two, a small blazing serpent,
         Black and livid like a peppercorn.
 
85       And in one sinner it bit right through that part
         From which we first take suck and nourishment;
         And down it fell full length in front of him.
 
         The bitten sinner stared but uttered nothing.
         Instead, he just stood rooted there and yawned
90       Exactly as though sleep or fever struck him.
 
         The serpent looked at him, he looked at it:
         One through the mouth, the other through his wound
         Billowed dense smoke and so the two smokes mingled.
 
95       Let Lucan now be silent, where he tells
         Of hapless Sabellus and Nasidius,
         And let him listen to what I now project.
 
         Let Ovid too be silent about Cadmus
         And Arethusa, where in verse he makes one
         A snake and one a fount: I do not envy him,
 
100      Since he never so transmuted two natures
         Face to face that their spiritual forms
         Were ready to exchange their bodily substance.
 
         Together they responded to such laws
         That the snake slit its tail into a fork
105     While the wounded sinner drew his feet together.
 
         The legs with the thighs locked so firmly,
         One to the other, that shortly one could find
         No sign whatever where the seam had joined.
 
         The slit tail then assumed the very shape
110      That had been lost there; and the hide of one
         Softened as the skin of the other hardened.
 
         I saw his arms returning to the armpits
         And the two feet of the reptile — they were short —
         Lengthen out while the two arms shortened.
 
115      Afterward, the hind feet, twisted up
         Together, became the member that men hide,
         While from his member the wretch grew two paws.
 
         While smoke veiled both the one and the other
         With new color and made the hair grow matted
120     On the one skin, and the other it made bald,
 
         The one rose upright and the other fell,
         Neither averting the lamps of evil eyes
         As, staring, they exchanged a nose and snout.
 
         The one standing drew back the face toward
125      The temples, and from the surplus stuff massed there
         Ears emerged above the once-smooth cheeks;
 
         The surplus not pulled back but still remaining
         In front, then formed a nose for the face
         And filled the lips out to their proper size.
 
130     The one lying down sprouted forth a muzzle
         And withdrew the ears back into the head
         In the same way a snail pulls in its horns.
 
         And the tongue, once single, whole, and suited
         For speech, split, while the other’s forked tongue
135     Sealed back up, and the smoke also stopped.
 
         The soul that had been turned into a beast,
         Hissing, filed off along the gully, fast,
         And the other, speaking, spat after its tracks.
 
         He turned his new-made shoulders then and told
140     The third soul left there, "I want Buoso to run,
         The way I did, on all fours down the road!"
 
         And so I saw the cargo shift and reshift
         In the seventh hold — and let me be forgiven
         Strangeness that may have led my pen astray.
 
145      And although my eyes were somewhat out of focus
         And my mind out of joint, the three sinners
         Could not have fled so furtively that I
 
         Did not observe Puccio Sciancato,
         The only one, of the three comrades that
150     Came at first, who then had not been changed;
 
         The other was he who made you, Gaville, grieve.

... Thì cứ say cho xa đừng phải nhớ.
Thì cứ điên cho đổ vỡ đừng buồn...
Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời
Ảnh đại diện

Bản dịch của Hồ Thượng Tuy

KHÚC XXV

Tầng Địa ngục thứ tám, ngục thứ bảy (kết thúc)

Tên kẻ cắp nói xong giơ hai tay
Thành nắm đấm để làm vẻ nhạo báng
Rồi thét lên: “Cho ngươi đấy, Chúa Trời!”

4   Từ phút đó những con rắn thành bạn
Vì một con quanh cổ hắn quấn vào
Như muốn nói rằng: “Thôi, mày im hẳn!”

7   Một con khác quấn chặt hai bàn tay
Rồi quấn một nút vòng ở phía trước
Khiến hắn không còn có thể cựa xoay.

10  Pixtôia, Pixtôia, sao ngươi không đốt
Cháy thành tro mà ở lại ai cần
Ngươi đã vượt tổ tiên trong điều ác.

13  Không một hố nào trong ngục tối tăm
Có âm hồn hỗn với trời như thế
Cả bọn rơi xuống từ thành Têbê.

16  Hắn không nói thêm lời nào, chạy trốn
Tốp quỷ đầu người mình ngựa chạy ra
Thét lên: “Nó đâu, cái thằng phản loạn?”

19  Tôi không tin ở vùng Maremma
Lại nhiều rắn như trên người hắn vậy
Tới tận chỗ bắt đầu cái mặt dơ.

22  Hắn còn cõng trên lưng và sau gáy
Một con rồng đang giang rộng cánh ra
Vào bất cứ ai sẵn sàng phun lửa.

25  Thầy tôi bảo: “Kẻ này là Cacô
Rất nhiều người vì hắn mà đổ máu
Hắn sống trong hang núi Aventinô.

28  Hắn không theo đường của anh em hắn
Do vụ trộm mà hắn đã lấy đi
Đàn gia súc lớn gần nơi ở hắn.

31  Những việc làm khuất tất giờ đã thôi
Dưới mũi chùy của Hécquyn đã định
Một trăm đòn, hắn không chịu nổi mười”.

34  Quỷ lỉnh đi trong khi thầy đang nói
Ba âm hồn đã đến phía chúng tôi
Cả tôi và thầy đều không nhận thấy.

37  Nhưng chúng kêu lên: “Các người là ai?”
Cuộc trò chuyện của chúng tôi dừng lại
Chúng tôi nhìn ra những kẻ đến đây.

40  Tôi không biết họ, nhưng người này gọi
Một người kia, và chính do điều này
Tôi đoán ra tên những người còn lại:

43  “Xianpha, Xianpha, nó đâu rồi?”
Và để cho thầy hướng dẫn chú ý
Tôi đặt ngón tay lên trước miệng tôi.

46  Hỡi bạn đọc, chẳng có gì là lạ
Nếu bạn không tin điều sắp nói ra
Vì tôi đã nhìn mà vẫn thấy khó.

49  Trong khi tôi đang ngó nhìn họ, thì
Có một con rắn sáu chân lao đến
Nhảy lên một người, bám chặt anh ta.

52  Bụng anh ta hai chân giữa bó chặt
Còn hai chân trước bó chặt hai tay
Nó mổ hết má này sang má khác.

55  Hai chân sau bám chặt vào hai đùi
Và nó luồn xuyên cái đuôi qua háng
Rồi chếch lên lưng phần sau của đuôi.

58  Chưa từng có tầm gửi bám cây khác
Lại chặt bằng con vật kinh hoàng kia
Dùng thân mình quấn chặt thân kẻ khác.

61  Chúng đánh nhau, và dường như cả hai
Đều bằng sáp nóng cả màu lẫn sắc
Không giống trước, cả kẻ này, kẻ kia.

64  Tất cả biến hoá như vì sức nóng
Trên tờ giấy hiện ra một màu nâu
Chưa phải đen nhưng đã mất màu trắng.

67  Còn hai kẻ kia nhìn thấy và kêu:
“Than ôi! Anhen, mày làm sao thế
Mày không còn một mà cũng chẳng hai!”

70  Hai cái đầu giờ chỉ còn lại một
Hai diện mạo đã trộn lẫn vào nhau
Thành bộ mặt mới, vẻ trước đây biến mất.

73  Tứ chi của họ thành hai cánh tay
Với hai chân, thân mình và bụng
Thành những phần chưa từng thấy một ai.

76  Vẻ ban đầu giờ chỉ là một đống
Hoặc là không gì cả, hoặc là hai
Đi trên đường bằng bước chân chầm chậm.

79  Giống như con thằn lằn dưới ngọn roi
Đổi bụi cây dưới nắng hè nóng bỏng
Vụt qua đường như tia chớp lẻ loi.

82  Rồi giống như thế, một con rắn lửa
Xám và đen, nhỏ như một hạt tiêu
Nhảy lên bụng hai tội nhân còn lại.

85  Cắn một kẻ vào đúng chỗ cơ thể
Mà người mới sinh tiếp nhận thức ăn
Rồi rơi xuống dưới bàn chân nằm nghỉ.

88  Kẻ bị thương nhìn rắn, không nói năng
Rồi đứng trên hai bàn chân mà ngáp
Như bị giấc ngủ, cơn sốt tấn công.

91  Rắn nhìn anh ta, anh ta nhìn rắn
Rắn từ lỗ miệng, anh ta – vết thương
Hai làn khói mạnh phun ra rồi cuộn.

94  Xin hãy im lặng, nhà thơ Lucanô
Đừng nói về Xabenlô, Naxiđiô bất hạnh
Và nghe những điều tôi sắp phát ra.

97  Ôviđiô đừng nói về Cátmô, Arêtuxa nữa
Người thành suối, người thành rắn trong thơ
Tôi chẳng ghen tỵ với ông điều đó.

100 Bởi ông chưa từng thấy hai sinh linh
Mặt đối mặt rồi chuyển hai thực thể
Đến mức đổi cả bản chất tự nhiên.

103 Chúng biến đổi quả là rất hoà nhập
Như cái dĩa, con rắn xẻ đuôi mình
Kẻ bị thương vào chân mình nối khớp.

106 Chân và đùi hòa nhập vào với nhau
Chỗ khớp nối không hề còn dấu vết
Và rất nhanh, giây phút đó không lâu.

109 Cái đuôi bị xẻ đôi mang hình dáng
Đã mất đi ở chỗ khác, và da
Của rắn thì mềm của người lại cứng.

112 Thu gọn vào trong nách hai cánh tay
Và hai chân của con vật, vốn ngắn
Lại dài ra theo mức ngắn cánh tay.

115 Rồi hai chân sau vào nhau vặn xoắn
Tạo ra bộ phận mà người giấu đi
Kẻ kia ở đó hai chân xuất hiện.

118 Trong khi làn khói che phủ cả hai
Có màu sắc mới, khiến cho lông mọc
Trên da kẻ này, trụi ở kẻ kia.

121 Kẻ này đứng lên, kẻ kia ngã xuống
Nhưng vẫn không đổi hướng những cái nhìn
Dưới cái mõm của mỗi bên biến dạng.

124 Kẻ đứng kéo mõm về phía thái dương
Và từ chỗ còn dư ra vật liệu
Mọc ra hai tai, chỗ hai má bằng.

127 Phần dư thừa còn lại ở phía trước
Một cái mũi cho bộ mặt tạo thành
Và những cái môi phình ra đúng mức.

130 Kẻ nhô mõm về phía trước đang nằm
Đem hai tai vào trong đầu thu lại
Giống như ốc bươu khi nó thu sừng.

133 Lưỡi trước kia là một và hay nói
Nay xẻ ra, và lưỡi xẻ đôi kia
Cùng khớp lại và biến mất làn khói.

136 Âm hồn tội lỗi thú vật biến thành
Rồi chạy trốn vào trong khe của ngục
Kẻ kia theo sau khạc nhổ vào mông.

139 Nó quay cái lưng mới toanh của nó
Nói với kẻ khác: “Ta muốn Buôxô
Bò bốn chân trên đường như ta đã.

142 Tôi đã thấy sự thay đổi tự nhiên
Ở ngục thứ bảy, và điều lạ lẫm
Rằng ngòi bút tôi, có thể, lỗi lầm.

145 Nhưng dù mắt tôi có hơi hỗn loạn
Sự can đảm có giảm sút phần nào
Ba âm hồn đó cũng không thể trốn.

148 Tôi đã không nhận ra Púcxiô Xiancatô
Anh ta là kẻ không bị biến dạng
Kể từ khi ba âm hồn hiện ra.

151 Về kẻ kia, ở Gavinlê còn than vãn.


KHÚC XXV

13. Ngươi đã vượt tổ tiên trong điều ác: có truyền thuyết cho rằng thành phố Pistoia được hình thành từ thế kỷ I tr. CN do những người lính thua trận dữ dằn và hung ác.
15. Capaneo: một trong bảy vị vua Hy Lạp dùng thang vượt lên mặt thành Tebe, bị Giove giáng sét đẩy lùi. Capaneo được coi là kẻ ngang ngược báng bổ thánh thần.
19. Maremma: vùng đầm lầy hoang vu ở Toscana.
25. Caco (Cacus): con trai Vulcano, tên ăn trộm đàn gia súc của Hercules. Để xoá dấu vết đã túm đuôi kéo đàn bò đi thụt lùi. Dante biến Caco thành một thứ hắc thần, nửa người nửa thú.
35. Ba âm hồn: ba tên trộm nổi tiếng của Firenze. Đó là Agnello Brunellschi (câu 68), Buoso Donati (câu 140) và Puccio Sciancato (câu 148).
43. Cianfa: thuộc dòng họ Donati, thủ lĩnh phe Đen, một tên trộm nổi tiếng.
94. Lucano Anneo (39 – 65): nhà thơ Latinh. Lucano kể lại trong bộ sách “Farsaghia” (IX, 761) chuyện hai người lính Sabello và Nasidio trong quân đội Catone ở Libia bị rắn độc cắn, một biến thành tro, một thân thể phồng to vì chất độc làm nổ tung cả áo giáp.
97. Ovidio Nasone (Ovid Naso): nhà thơ Latinh, trong tác phẩm Metamorfosi (Matamorphoses IV và V) kể chuyện Cadmo (Cadmus), người thành lập thành Tebe, hóa thành rắn và nữ thần Aretusa (Arethusa) biến thành suối ngầm (có bản gọi là giếng nước).
151. Gaville: một làng phòng thủ ở thung lũng Arno. Dân ở đây đã giết chết Francesco Cavalcanti, sau đó gia đình hắn báo thù rất dã man, do vậy mà “về kẻ kia, ở Gavinlê còn than vãn”.
Chưa có đánh giá nào
Chia sẻ trên FacebookTrả lời