Ngày vĩ đại

I
Lịch sử có nhiều thế kỷ nhiều năm nhiều tháng nhiều ngày
Nhưng năm tháng này chói loà, hoá thân, đột biến
Là cấp số nhân, là tổng số thành
Là sức mạnh của trăm ta nhân với triệu mình
Là sự vật cộng vào nhau. Trái chín.
Là lên men. Thời cơ đến trước giờ nó đến
Là rồng bay.
Ta reo vui sao bỗng chốc khóc ròng,
Cái hữu hạn lòng ta oà lên vì gặp cái vô cùng
Tỉnh thức vĩ đại mà cứ ngỡ cơn mơ vĩ đại,
Có phải ta vừa giành lại non sông, có phải?
Có phải chớp mắt nhìn trời đất đã về ta?
Có phải ba chục năm trời hay mới hôm qua?
Nào lấy gì để đo nào? Lấy lịch sử ra đo
Ta đo mãi mà không sao đo nổi
Ta từng lấy Bạch Đằng đo Điện Biên, lấy Điện Biên đo hạ B52 trên trời Hà Nội
Lấy hào quang xưa đánh giá hào quang mới
Nhưng làm sao có thể đo thế kỉ xưa cùng với thế kỷ này?
Lịch sử, sợi chỉ hồng. Ta sâu các chiến công như ngọc vào dây
Viên ngọc thời Hồ Chí Minh chói ra khỏi cả thời gian nó chói
Tổ quốc nâng niu hạt chuỗi
Hẳn Bác sẽ hôn lên chiến công mà ta dâng Bác sáng mai này.

II
Sự vật chuyển vào cơn lốc
Thời gian bôn tập
Anh cán bộ nửa đêm được lệnh trên về xã
Đốt dép lên làm guốc để về
Chưa tàn đôi dép chưa mọc mặt trời đã giải phóng xong ba ấp
Cờ sao mọc dậy rồi dưới ánh sao khuya
Tôi viết giữa đêm khuya tên các đô thành ngày mai ta chiếm lấy
Gió thời đại thổi vào trang giấy
Mỗi ngày một quận lỵ
Một đêm bao phố phường
Ta chưa xong một câu thơ thì đã thu hồi hàng trăm dặm đất
Tin thắng mỗi ngày mọc trước vầng dương
“Ngày mười tám trận Chi Lăng, Liễu Thăng thất thế
“Ngày hai mươi trận Mã An, Liễu Thăng cụt đầu
“Ngày hai lăm bá tước Lương Minh bại trận tử vong
“Ngày hai tám thượng thư Lý Khánh cùng thế tự vẫn”...
Lịch sử có lặp lại không, hỡi Bình Ngô đại cáo?
Mỗi trái tim muốn cùng triệu trái tim thời đại mình thông báo:
Buôn Mê THuột ngày 10 tháng 3 đón điểm huyệt tuyệt vời
Rụng Côn Tum, Plei Cu 18 – 19 tháng 3 giặc tháo chạy tơi bời
Ngày 26 – 3 các vua xưa ở Ngọ Môn lại cúi đầu dưới sao vàng rực sáng
Ngày 29 – 3 thiết giáp tiến hai hàng vào sân bay Nước Mặn
Đà Nẵng đây chỉ nghìn quân ta mà mươi muôn lính nguỵ chửa hoàn hồn
Tổ quốc thu về bán đảo Sơn Trà và những Ngũ Hành Sơn
Trúc chẻ ngói tan
Cchawngr thể gì đảo ngược
Khi cần, ta kiên trì đánh giặc bốn nghìn năm
Nhưng khi khác ta lại là thần tốc!
Loang loáng bên đường trăm vạn khải hoàn môn
Ta ngang dọc núi sông, xoay chuyển địa bàn,
Đưa thế trận ta từ chót Trường Sơn về tận bờ Đông Hải,
Với nhân dân, ta là một hoá thành ra triệu mũi
Theo cái hướng từ vạn đời, đổ dọc xuống phương Nam
Thoát một cái ta thu hồi Tuy Hoà, Cam Ranh, Đà Lạt, Nha Trang...
Nơi này thọc sâu, nôi kia bóc vỏ,
Tấn công từ xa, vùng lên tại chỗ
Nghi binh nơi này, kỳ binh nơi nọ
Thế quân đi như sóng biển lan tràn
Ta hốt gon quân thù Phan Thiết, Phan Rang
Rồi cả cánh cửa thép miền Đông ta đạp đổ
Xuân Lộc, Biên Hoà, Vũng Tàu... tan vỡ
Trăm vạn hùng binh ta đã chiếm Sài Gòn

Sài Gòn! Cuộc chiến 30 năm, 116 năm giờ kết thúc
Tính từ nổi đau Lục Tỉnh Nam Kỳ
Từ vết nhục ở Ô Cửa Bắc
Hơn nửa thế kỷ rồi từ lúc Bác ra đi
Nay mang cờ đỏ tên Người, chúng ta trở lại
Danh hiệu Bác bay trên sụp đổ của quân thù
Tên đế quốc Mỹ lẫy lừng đã thành tên chiến bại
Độc lập này bền vững đến thiên thu.

Cả đất nước ùa theo nửa mừng nửa khóc
Mỗi chúng ta rưng rưng như chợt thấy Bác Hồ
Kìa tiếng chuông reo trên nhà sàn của Bác
Tin báo tiệp về ở giữa trang thơ
Da Bác đỏ hồng, tóc Bác bạc phơ
Kìa Bác đang xuống nhà sàn từng bước gấp
Hoa sen trắng, hoa sen hồng nở bừng theo mỗi bước
Bác đi giữa cháu con, sông núi đang chờ
Mùa sen lớn này Bác chia đều cho Tổ quốc
Thơm vào bốn mươi triệu hồn người hương của Tự do.

III
Đêm nay sao sáng khắp vùng trời cao thấp
Sao trên trời và sao dưới đất
Trăm thành phố hai miền ngày hội lớn nhân dân
Rực đuốc đèn và điệu múa kỳ lân
Tôi muốn bay lên cao nhình xuống non sông cho thoả mắt
Từ Mục Nam Quan đến Cà Mau tít tắp
Cái ánh sáng lạ kỳ của lúc hoá thân
Buổi bột phát lượng biến lên thành chất
Tiếng đại bác cuối cùng. Và thời đại sang xuân.
Bước ngoặt. Ta ở vào bước ngoặt
Mỗi điều múa lời ca như cũng có thần.
Ngoặt một cái ta có gấp đôi đất và gấp đôi trời bể
Hồn ta mở rộng rinh bốn phía
Bắc lòng ta Nam lòng ta đều chói rọi sao vàng
Ta đưa tay ôm sông núi vào mình vào gọi: Việt Nam.
Ngoặt một cái non sông sạch làu bóng giặc
Pắc Bó nhìn thấu suốt tận Cà Mau
Không một bóng mây thù nào che lấp mắt
Liền trời ta một tấm ngang đầu
Ngoặt một cái ta lành nghìn vết thương Bến Hải
Cả Tổ quốc Hùng Vương liền một dải
Ngoảnh mặt nhiền đâu cũng thấy anh em
Ngoặt một cái sạch hết bùn, chỉ có hoa sen.
Ôi đất nước từng quen nhiều bước ngoặt
Chính giữa cơn đói chết triệu người mà Sao vàng Tháng Tám bừng lên
Cá hoá rồng và Bụt hiện thường xuyên
Ở đất nước thường sống bằng tiềm lực
Trong mỗi quả thị nghèo luôn có một nàng tiên.
Ngoặt một cái, Phù Đổng vươn mình lên một cái
Ta vứt hết thương đau và thành vĩ đại
Để cho đến bước ngoặt này, ta đi ngót ba mươi năm
Ở đất nước bốn nghìn năm này, không ai tính thời gian
Không kể chiến hào, chỉ tính chiến công
Không ai ký tháng ngày và tuổi tên mình dưới máu
Ôi hôm nay thắng giặc rồi, vết thương ta, ta chả giấu.
Máu đã thấm lên trang sách, bao lần.
Đánh giặc mà, đâu có phải du xuân!
Sông núi ta là nhà viết sử biên niên ghi máu ấy
Từ xương thịt em Tám đầu tiên hình hài thành đuốc cháy
Lửa sáng Sài Gòn nay có lửa thân em
Từ ca lô sao vàng những Nam tiến đầu tiên
Ngỡ mình ngã xuống, sau mình không còn ai ngã nữa
Nào hay đâu dân tộc tiếp sau ba mươi năm vẫn Nam tiến hành quân qua lửa
Cho đến hôm qua khi vinh quang kéo ngọn cờ hồng
Ở ngày cuối cùng, giây phút cuối cùng, tích tắc cuối cùng,
Vẫn có người cuối cùng phải ngã
Đấy là cái giá cuối cùng ta phải trả
Để quân giặc kéo cờ trắng đầu hàng lên mọi chỗ
Phải có người chấm dứt trang thơ bằng giọt máu anh hùng.
IV
Ta đánh giặc năm sáu mốt, sáu tư, năm hai, năm bảy
Ta đánh mùa hè năm bốn lăm, năm lăm, sáu lăm và bảy mươi lăm
Ta đánh mùa ướt, mùa khô, mùa thu, mùa đông, mùa hạ hay xuân
Đánh tất cả các năm, tất cả bốn mùa, tất thảy.

Ta đánh giặc bằng tất cả núi sông, tất cả xóm làng
Nơi hẩm hiu nhất cũng thành nơi lịch sử
Đánh với sức tất cả mọi người, mọi gia đình, nửa gia đình với gương lành hay nửa mảnh gương tan
Dù máu có thành tro thì tro ấy lại đầu thai thành ngọn lửa.
Ta đánh giặc suốt ba mươi năm trời chẳng cần có ai thay
Cả dân tộc không một ai là quân dự bị
Không sắt thép anh hùng thì không thể thành người và sống được nơi đây,
Kẻ non gan cũng phải hoá anh hùng mà diệt Mỹ.

Ta đánh giặc ba mươi năm trời, đổ máu ba mươi năm trời nhưng không gọi: chiến tranh,
Ba mươi năm tập kết, ly biệt, chạy càn, sơ tán, tản cư, tất thảy đều là đánh giặc
Dù phải hy sinh đến xương thịt mình, ta không gọi hy sinh
Không có gì quý bằng Tự do Độc lập.
Ôi Bác, câu nói đơn xơ mà ngày nay ta mới hiểu hết Người
Nhân dân khóc mỗi lần trông ảnh Bác
Đất nước vinh quang thì đã vắng Bác rồi
Ba mươi năm ấy Người đã sống cùng ta những ngày gian khổ nhất

Những ngày giấc ngủ Bác bị cắt nửa chừng vì những cơn gió xiết ngang sông Bến Hải
Máu lòng Người đau tận chót Cà Mau
Miệng Người đắng vì bát cơm Phú Lợi
Tóc bạc phơ nhanh từng sợi trên đầu
Ba mươi năm, cho tôi kính chào các Anh tôi những mái tóc trắng màu, những mái tóc hoa râm
Khi theo Bác ra đi, tóc các Anh còn xanh, bây giờ tóc bạc.
Dù phai màu cùng với tháng năm
Mỗi sợi ấy đều trắng màu vì Tổ quốc.
Ba mươi năm chúng ta đi không chệch một con đường
Nghĩ cho mấy cũng trở về cái gốc
Đánh nghìn trận trăm phen, đổi mấy chiến trường
Cũng chỉ để giải phóng miền Nam và Thống nhất


V
Em hãy ca cái thời đại mở mắt cho ta nhìn cao cả
Đến hôm nay ta mới thật hùng cường
Ở đây không có ai trong cơn đau đem chôn kiếm xuống bùn
Nhưng phải chiến thắng lớn thì dân tộc mới chói ngời bản ngã.

“Ta đã tìm ra ta” trong Rạch Gầm, Đống Đa, Hàm Tử, Chi Lăng
Và “Nhân loại tìm ra ta” trong cách mạng tháng tám Hà Nội Điện Biên hay ở Bạch Đằng
Nay nhân loại gọi và ta nghe thời đại gọi
Thì Việt Nam là người lính đi đầu ở giữa hàng quân
Ta ra đi từ nền văn minh lưu vực sông Hồng
Cả dân tộc bay theo hình chim Lạc
Nhưng cho đến nay ta mới thực giống mặt trời ta trên những trống đồng
Chiến thắng ấy là vầng dương Tổ quốc

Chim sẽ bay về từ Bà Rá, Bà đen qua Trường Sơn cho đến đỉnh Hoàng Liên
Rồi về đậu nơi Phong Châu đất Tổ
Các vua Hùng dày công dựng nước cho ta. Ta gắng giữ.
Lời Bác dặn muôn đời con cháu giám đâu quên.

Ôi năm nào nửa vầng trăng anh cách trở nửa trăng em.
Đến sông núi cũng chia làm hai nửa
Nay Tổ quốc đã rằm. Cơn hội ngộ
Người đoàn viên mà dân tộc cũng đoàn viên.
Trên đàn xưa em hãy đặt những ngón tay hồng những ngón tay thon
Mỗi giây ấy ca vang thời đại mới
Ca: Tổ quốc nghìn thu bền vững mãi
Tất cả bọn đế quốc đổ vào bờ này đều như bọt bể rồi tan.