Tìm bài trả lời thơ

Cảnh như vẽ, gió hây hây.
Hoa đào mỉm miệng, liễu giương mây.
Bướm nhặng bay,
Trong bụi oanh vàng ríu rít,
Đầu nhà én đỏ hót hay,
Buồng xuân rạo rục mối tình gây,
Đề thơ này!

Giời đất nhiều phần nóng bức,
Bãi cỏ ếch rộn rực,
Đầu cành ve kêu nhức.
Tiếng quốc nghe hậm hực,
Giọng oanh thêm náo nức,
Dường tấm tức:
Chúa xuân về rồi ấy mới cực!
Kìa kìa cánh sắc,
Ngao ngán lòng người quá sức.
May đâu Chúc Dong, gẩy một khúc đàn giải nực,
Thoảng mùi sen thơm phức.
Một trận gió bay,
Sạch nỗi buồn bực.

Khí đen mù mịt toả non sông,
Hồng về nam xong!
Nhạn về nam xong!
Gió bắc căm căm tuyết mịt mùng,
Tựa triện ngồi trông!
Tựa triện đứng trông!

Sưởi lò mặt vẫn rá như đồng,
Ngồi chẳng yên lòng!
Nằm chẳng yên lòng!
Dậy xem phong cảnh lúc giời đông,
Hoa quên lạnh lùng!
Người quên lạnh lùng!

Mặt nước trong veo, non tựa ngọc,
Gió vàng hây hẩy khua khóm trúc.
Hoa lau muôn dặm trắng phau phau,
Cây cối vẻ hồng sen vẻ lục.

Cung Thiềm sáng quắc ả Hằng ngủ,
Dạo bước thềm Dao tình rạo rục.
Chi bằng đến thẳng dưới giậu hoa cúc thơm,
Ngồi khểnh vỗ đàn gẩy một khúc.

Lồng lộng thay, bãi cát mênh mông, bóng người vắng ngắt! Dòng nước quanh co, rặng non cao ngất! Ngọn gió lạnh lùng, bóng chiều hiu hắt! Bụi cỏ rạc khô, hơi sương rá ngắt! Chim chóc vắng teo, muông thưa lối tắt! Có người đình trưởng bảo ta rằng: “Đó là bãi chiến-tràng ngày xưa, đã có khi ba quân đổ tạt đó; mỗi khi âm trời, quỷ khóc ma kêu, như mưa như gió!” Thương sót thay! nhà Tần ư? nhà Hán ư? hay là đời gần đây ư?

Ta nghe Kinh, Hàn, Tề, Nguỵ, đem quân đi đường; rong ruổi muôn dặm, năm năm phơi xương. Ngựa thả bãi cỏ, đêm sang đò ngang; trời cao đất rộng, đường lối minh mang; gửi thân mũi kiếm, thổn thức gan vàng.

Ta tưởng nhưng khi gió bắc ào ào, quân Hồ lẻn đến; chủ tướng khinh địch, cửa quân khai chiến. Đồng rợp tinh kỳ song đầy tổ luyện; phép nghiêm, dạ phải hãi hùng; oai tôn, mạng thành đê tiện. Tên lọt xương sâu, cát bay mặt kín; đôi quân đánh nhau, non sông chuyển biến; thế mạnh như sấm vang, tiếng reo như sóng biển. Lại như: Trời đông tháng rét, góc bể lạnh lùng: ngập vế tuyết bám, đầy râu váng đông; chim khiếp ít đến, ngựa đi ngại ngùng; bông vải không ấm, nứt da rụng lông. Đương lúc trời giá rét ấy, quân Hồ kéo vào; đánh nhau dữ dội, sát khí ào ào, xe lương bị chặn, quân sĩ xôn xao; đô uý hàng giặc, tướng quân đâu nào? Lạch lớn ngổn ngang thây trắng, hang sâu lây láng máu đào; ai sang ai hèn, cũng là xương khô một đống, nỗi thảm sầu kể xiết làm sao!

[...]

Hỡi dân xanh đầu, ai không mẹ cha; nưng niu ôm ấp, mong thọ đến già! Ai không anh em, như chân như tay; ai không vợ chồng, bầu bạn sum vầy. Sống có ai biết, chết có ai hay! Chiêm bao vơ vẩn, giọt lệ với đầy.

[...]

Gọi có chén rượu, tỏ chút lòng này. Thượng hưởng.

Than ôi Công Cẩn!
Chẳng may trời hại
Thọ yểu số trời,
Lòng ta ái ngại!
Rót chén rượu này,
Lòng ta xót xa,
Ngươi có khôn thiêng,
Chứng giám cho ta.
Thương ngươi thủa nhỏ,
Chơi với Bá Phù,
Trượng nghĩa khinh tài,
Nhường nhà cho nhau.
Thương ngươi trẻ trung,
Có chí cao xa,
Gây dựng bá nghiệp,
Chiếm riêng sơn hà.
Thương ngươi sức khoẻ,
Giữ đất Ngô Trung.
Cảnh Thăng mất vía,
Tôn Sách yên lòng.
Thương ngươi đẹp giai,
Sánh với Tiểu Kiều,
Rể tôi nhà Hán,
Xứng đáng trăm chiều.
Thương ngươi khí khái,
Ngăn việc hàng Tào,
Trước dù cụp cánh,
Rồi cũng bay cao.
Thương ngươi khôn ngoan,
Tưởng Cán đến dụ,
Chén rượu thảnh thơi,
Tào Man mắc mẹo.
Thương ngươi có tài,
Văn võ kiêm toàn,
Hoả công phá giặc,
Chuyển nguy thành an.
Tưởng ngươi khi ấy,
Anh hùng ghê gớm,
Lệ tuôn hai hàng,
Thương ngươi mất sớm.
Bụng ngươi trung nghĩa,
Hồn ngươi anh linh,
Mới ba mươi tuổi,
Nghìn thu lưu danh.
Ruột ta xót xa,
Thương ngươi tình thiết,
Trăm thảm nghìn sầu,
Kể sao cho xiết.
Trời Ngô mịt mù,
Ba quân thở than,
Chủ thì sùi sụt,
Bạn cũng lệ ràn.
Lượng tôi bất tài,
Xin mẹo cầu mưu,
Giúp Ngô chống Tào,
Phò Hán yên Lưu.
Vẫn mong cùng ngươi,
Cứu giúp nhau cùng,
Người còn, kẻ mất,
Xót xa đau lòng.
Than ôi Công Cẩn,
Đã biệt nhau rồi,
Thôi nói chi nữa,
Thế là xong đời!
Ngươi có khôn thiêng,
Soi thấu vi thầm,
Từ rầy thiên hạ,
Ai kẻ tri âm!
Than ôi! Đau đớn thay!
Thượng hưởng.

Đội giời đạp đất một con người,
Chí khí đường đường kể mấy mươi.
Há chịu khách Tề khua kiếm chực,
Nào thua tôi Tấn máu roi chơi.
Mưa Hoài, lửa Cử khôn nghìn chước,
Gác Hán, lầu Đường thoả một thời.
Trung nghĩa đứng vòng giời đất rộng,
Tiếng thơm khen ngợi để muôn đời.

Kìa Kỷ tín, Do Vu thủa trước,
Liều một mình thoát được nạn vua.
Nuốt than Dự Nhượng báo thù,
Chặt tay, Thân Khoái đền bù quốc ân.
Đường Kính Đức đem thân cứu chúa,
Nhan Thường Sơn mắng quở nghịch thần.
Từ xưa nghĩa sĩ trung thần,
Đã lòng vì nước biết thân là gì!
Nếu cứ giữ nữ nhi thường thái,
Chỉ khu khu biết cái thân mình,
Ở đời một cõi phù sinh,
Còn chi là cái hiển vinh đến rầy?
Thôi chẳng kể việc ngày tiền cổ,
Hãy xem ngay việc rõ Tống, Nguyên.
Kìa như Nguyễn Lập, Vương Kiên,
Điếu Ngư thành ấy quân quyền được bao?
Đương trăm vạn ào ào quân giặc,
Giữ cho dân nay được hàm ân.
Ngột Lương một chức võ thần,
Tu Tư, tỳ tướng xuất thân đó mà!
Đường muôn dặm xông pha chướng dịch,
Trong vài tuần quét sạch Vân Nam,
Lập công tuyệt vực đã cam,
Khiến cho vua chúa tiếng thơm để đời,
Nay gặp buổi trong thời nhiễu loạn,
Ta cùng ngươi đương đoạn gian truân.
Nghĩ sao sánh với cổ nhân,
Cũng nên hết bụng trung quân mới là!
Kìa thử ngẫm sự nhà Mông Cổ,
Sứ vãng lai nhặng bộ xôn xao,
Cú diều uốn lưỡi thấp cao,
Bẻ bai triều bệ xiết bao nhọc nhằn,
Tuồng dê chó cậy rằng đắc thế,
Chốn triều đường ngạo nghễ vương công.
Cậy tay Tất Liệt anh hùng,
Bạc vàng biết mấy cho cùng dạ tham.
Lại ỷ thế Vân Nam hống hách,
Định sang ta vét sạch của ta,
Thịt đâu hoài thịt ném ra,
Ném cho hổ đói chắc đà khỏi lo?
Nghĩ đến sự giầy vò xấu hổ,
Ngày quên ăn đêm ngủ không an.
Vỗ mình thổn thức canh tàn,
Chạnh đau khúc dạ, chảy ràn giọt châu.
Ăn gan ấy mời hầu thoả dạ,
Uống huyết kia mới hả giận này.
Ví dù gan nát óc lầy,
Cho rằng da ngựa bọc thây cũng đành,
Hỡi chư tướng cầm binh dưới trướng,
Cơm áo vua an hưởng bấy lâu.
Chúa lo không biết âu sầu,
Hầu quân Mông Cổ không hầu hổ ngươi.
Hết cờ bạc, vui chơi gà chọi,
Thôi rượu chè, lại gọi hát hay.
Vợ con quấn quít đêm ngày,
Ruộng vườn chăm chút riêng tây của nhà.
Việc quân quốc ví mà biếng nhác,
Cuộc chơi săn đã chắc vui không?
Giặc Nguyên phỏng lại đùng đùng,
Lấy gì chống giữ hay cùng cam tâm?
Cựa gà sắc không đâm giáp giặc,
Mẹo bạc gian khó đạc mưu quân!
Vợ con thêm bận vướng chân,
Ruộng vườn khôn chuộc cái thân nghìn vàng!
Đầu giặc há có vàng mua được,
Sức chó săn đuổi được giặc sao?
Rượu ngon giặc chẳng lao đao,
Hát hay giặc chẳng hơi nào điếc tai;
Nếu đến lúc vua tôi mắc nạn,
Nhà các ngươi gia sản cũng tan.
Các ngươi nên phải lo toan,
Húp muôi canh nóng, nằm giàn lửa thiêu.
Quân sĩ phải hết điều dạy dỗ,
Rèn tập nghề cung, nỏ, qua, mâu.
Quyết tình giết giặc treo đầu,
Đem công phá lỗ về tâu triều đình.
Được như thế ta vinh đã vậy,
Các ngươi cùng nổi dậy tiếng hay.
Vậy nên có quyển thư này,
Truyền cho các tướng đêm ngày chuyên coi.
Nếu biết nghĩ mà noi lời bảo,
Ấy thầy trò hoà hảo một nhà,
Ví dù trái bỏ nhời ta,
Dẫu trong tôi tớ cũng ra cừu thù.
Bởi Mông Cổ là thù của nước,
Không chung giời ở được cùng nhau.
Các ngươi sao chẳng xót đau.
Bấm gan chịu nhục cúi đầu làm thinh.
Lại không dạy quân binh cho biết,
Lâm giặc vào chịu chết bó tay.
Mai sau bình định có ngày,
Muôn đời để tiếng mặt dầy thế gian.

Một đêm gió lạnh lùng,
Muôn dặm mây đỏ ối.
Bời bời hoa tuyết bay,
Nước non hình sắc đổi.
Ngẩng mặt trông trên trời,
Tưởng là rồng ngọc chọi.
Vây mai tua tủa bay,
Một lát khắp bốn cõi.
Cưỡi lừa qua cầu con,
Than vì mai gầy cỗi.

Thanh Liên Cư sĩ Trích Tiên đây,
Ba chục năm giời tỉnh lại say.
Tư mã Hồ Châu bằng muốn hỏi,
Như Lai phật ấy tức thân này.