Chủ đề: thơ Vạc - Trang 69

NGÀY GIỖ BA

Nghe hồi nhỏ Ba mê tắm sông hơn đi học
Ghiền thơ Vân Tiên nhịn mấy sáng tiền quà
Biếng làm bài mông đít roi ngang dọc
Đêm trăng ngồi đẽo kiếm cứu Nguyệt Nga

Người ta nhắc hồi xưa Ba hư lắm
Cuốn gói trốn nhà theo đào hát cải lương
Sáu câu đờn kìm ngón tài hoa mùi mẩn
Dễ xiêu lòng con gái đẹp Hàm Luông *

Nghe kể lại đi lính Ba bảnh lắm
Mũ ca lô, thuốc đầu lọc trề môi
Dân lính "kiểng" sành ăn chơi hơn đánh trận
Ghét chiến tranh hơn ghét c..., vậy thôi

Hồi cưới Má hình như Ba liều lắm
Dắt díu nhau tấm mẳn chốn Sài gòn
Buổi chao chác nắm, xòe bàn tay trắng
Đồng lương nghèo vẫn khôn lớn bầy con

Nhớ như in cái năm Ba lận đận
Chục mùa đông dành đẵn gỗ trên rừng
Má gồng gánh tìm lên thăm đôi bận
Nhìn vai gầy mắt hảo hán rưng rưng

Đất nước nối liền lòng Ba hoài cố quận
Dẫu bạc bẽo phũ phàng vẫn tấc đất mẹ cha
Chọn ở lại cùng bài ca lỡ vận
Cúi đầu thương vạt rau đắng quê nhà ...

***

Tháng mưa ấy tiễn đưa Người vào đất
Long đong xưa về nằm cạnh ông bà
Ngày giỗ biện sơ sài cơm rượu nhạt
Con thắp thêm nén thơ
chút sưởi ấm hồn Ba.

ĐCĐ

ĐỘI LÁ LÊN ĐẦU

Đội lên chiếc nón mặt trời
Bóng mình dưới đất cả đời tối đen
Dối gian sống riết thành quen
Ta, như em vậy, lỡ tên con Người

Đội lên tròn trịa trăng ngời
Về ca dao mẹ ngỏ lời cầu hôn
Tưởng câu thơ cũ hóa mòn
Mới hay nguyệt tận vẫn còn trơ trơ

Đội lên chiếc lá thu sơ
Đem ra chợ bán những vờ vịt nhau
Đành rằng nước mấy dòng sâu
Tóc tai chảy miết qua cầu thời gian

Đội lên tuyên thệ đá vàng
Xuôi tay giữ được bao hàng lệ vơi
Ừ, thì bất quá cuộc chơi
Tình em đong rượu khuya ngồi nhẩm nha

Đội lên hai ánh lặn-tà
Thử coi hậu kiếp sẽ ma, hay người …

ĐCĐ

TẠP NGHĨ CUỐI THU

có thể bởi con sông cất tiếng gọi
tôi trở thành người đàn ông thời xa xăm
bởi mùa thu trên nhành cây hấp hối
nhắc hai ta tuổi đã xế trăng rằm

có thể em chờ hóa đá với trăm năm
chiến tranh còn đâu mà cà kê nàng Tô Thị
vì những héo úa thường còn lắm điều kể lể
mỗi đêm về rụng xuống một sương khuya

mùa thu bỗng chừng vàng vọt đến nhường kia
dấu chân con nai mưa hôm qua xóa mất
đôi tình nhân đâu lý gì thấm thắc
buổi em đi tôi vẫn hát đợi bình minh

giá có thể lòng ta là ngọn gió vô tình
cứ thổi mãi và chẳng hề cạn sức
sau mỗi thất tình vẫn trái tim bền bỉ đập
giá có thể một ngày ta có thể quên nhau …

ĐCĐ

BÀI VỊNH CÂY ĐU ĐỦ

Một cổ thụ vạm vỡ
Trăm chùm gởi đu đeo

Một quan chức lơn lớn
Cả dòng họ thoát nghèo

Một tay thơ nổi tiếng
Chục tên tuổi ăn theo

Một cục c … tõm xuống
Bầy cá đói leo nheo

ĐCĐ

THẢ SÁO

Mở lồng thả sáo bay xa
Bỗng dưng chim chóc nhớ nhà, lạ chưa
Xòe tay hòng hứng hạt mưa
Hay lòng mình ướt nghìn xưa ướt về

ĐCĐ

NHỮNG AI

(sau khi đọc bản tin về em bé học sinh bị chết đói
trên trang của bạn Trần Huy Minh Phương)

Con chim biết được gì từ đôi môi lầm rầm khấn nguyện
Của người tín đồ mở cửa chiếc lồng phóng sinh
Bàn tay chìa ra bên vỉa hè van xin
Nhận được gì từ tờ bạc lẻ bố thí
Đứa bé, cụ già thóp thoi mùa đói
Hiểu được gì những dự án, hợp đồng
Kẻ tha hương ngược bước bão giông
Còn được gì tiếng cụng choang ly từ khung cửa ấm

Những ai nhân cách bị đạp dẫm
Nhận được gì ngược đãi bất công
Những ai tù tội cùm gông
Học được gì góc phòng giam không ánh sáng
Những ai cùng đường tuyệt vọng
Biết được gì từ lời an ủi chung chung …

Những ai đang khao khát tiến hành
Một cuộc cách mạng
Để xóa sạch mọi kiểu cách mạng
Mệnh danh

ĐCĐ

ĐÁNH MẤT

Tôi mới vừa đánh mất một giấc mơ
Ai nhặt được làm ơn cho chuộc lại
Giấc mơ ấy mùi phân trâu ngai ngái
Thằng nhóc cầm roi, con nghé ọ lon ton.

Tôi làm rơi niềm tin, rơi quả tim non
Có ai gặp sẵn sàng xin hậu tạ
Bằng phố thị lềnh khênh muôn mặt lạ
Đang dửng dưng ăn, nói, khóc, cười …

Tôi ơ hờ thất lạc mối tình côi
Phơn phớt tím chừng mối tình mỏng lắm
Xin đổi lấy nửa đồi sim hanh nắng
Bên triền xanh, có cỏ, có hai người.

Tôi vô tâm từ khước mảnh đời trôi
Mảnh đời rách mùa màng đang hấp hối
Kịp hồn vía bến bờ về tạ lỗi
Phù sa hằng tắm táp tuổi thơ tôi

Thêm mai này tự đánh mất mình thôi
Ai nhặt được, xin giữ giùm, đừng trả lại ...

ĐCĐ

CHO BUỔI CHIỀU THU CUỐI CÙNG

Mưa ngấm ướt môi hay môi làm mưa ướt
Buổi chiều thu cuối cùng khe khẽ chạm tay tôi
Gìn giữ lại trong mắt nhau đôi ngấn nước
Chiếc lá bay hay lòng mình chơi vơi.

Mùa đông về nền nã – giống em thôi
Giấu đôi tay trong vạt áo len – giấu bằng kỷ niệm
Những kỷ niệm từng ngả đầu vào ngực tôi
Ly cà phê quán tháng mười ngọt lịm.

Sẽ có người thay hai đứa mình đứng đếm
Bao nhiêu cơn mưa đã tìm chết phía chân trời
Bao nấn ná trên cành, cùng bao lá không rơi
Bao sợi tóc mỗi khuya chưa vội trắng.

Tôi mang buổi chiều thu cuối cùng ra sưởi nắng
Ánh sáng hát gì mà sao nắng chẳng vui ?

ĐCĐ

ĐỪNG KHÓC THƠ ƠI

(Gửi đến hương hồn cháu Phạm Thị Nhung 10 tuổi, học sinh lớp 3 Trường Tiểu học Đức Bồng,xã Đức Bồng, huyện Vũ Quang, Hà Tĩnh, nhịn ăn sáng đến trường và đã chết vì đói.)

đừng khóc cho tôi, em ạ
tôi đang khóc giùm em chăng
chớ rấm rức cho tôi, thơ ạ
dành khóc cho đói khổ, nhọc nhằn

đừng khóc mỗi riêng con, mẹ ạ
nước mắt này vì mẹ khôn nguôi
thôi nức nở vì tôi, thơ ạ
nồi cháo khuya húp vội cầm hơi

đừng khóc cho nhau, tình ạ
bi thương xưa hẳn cũ càng rồi
đừng cay mắt cho tôi, thơ ạ
cơn đói kia vừa mới qua đời

đừng khóc cho con, Chúa ạ
giáo đường cô đơn thánh giá mồ côi
chớ đấm ngực vì tôi, thơ ạ
lời nguyện suông rửa sạch tội muôn loài ?

ừ, nhớ khóc cõi tạm này, thơ ạ
mỗi dòng chữ xuống hàng
một giọt mặn tuôn rơi.

ĐCĐ



(hình ảnh đói nghèo nheo nhóc còn rất nhiều trên đất nước)

ĐIỂM DANH TỰ DO

(đọc thay lời phát biểu trước các học viên cai nghiện tại một trường giáo dục thanh niên do lực lượng TNXP thành phố HCM quản lý)

... Cha mẹ thân cò lặn lội miếng ăn
Các em tốc độ những trò phao phổng
Khoe trăm cách chơi, bày nghìn cách sống
Xuýt xoa tưng bừng tán tụng tự do
Các em kêu ca từng phút từng giờ
Đập tay mãi đòi cửa đời rộng mở
Sống gấp gáp sống không cần hít thở
Gót chân hoang dẫm nát mảnh đời hoang

Bạn bè rảo xe hai buổi đến trường
Vào xưởng máy, lên rừng xuống biển
Chỉ e chưa hết mình cống hiến
Các em cười ruồi nói chuyện dại, khôn
Hiện đại trá hình chất độc ngụy trang
Bông hoa giả đánh lừa con bướm thật
Đang đói ngấu các em vồ vập
Sấp mặt rồi đau thấu tim gan

Khi sa cơ ngày cúi mặt trá hàng
Đêm gặm nhấm những huy hoàng vụt mất
Trên đôi môi còn hằn thương tật
Các em hằn học triết lý về tự do
Cái cuốc cái cày nghiệp lớn ông cha
Tốn dăm giọt mồ hôi các em rên xiết
Những bữa ăn nhỉnh đậu rau hơn cá thịt
Các em hằm hè dè bỉu tự do

Tự do này vốn dĩ ai cho
Tiếng đồng vọng mấy tầng xương máu
Ngập ngụa mãi trong giấc dài mộng ảo
Ai diễn dịch vô tình một ngữ nghĩa đơn sơ.

* * *

Tự do của ta là bọc trứng Âu Cơ
Cuộc ly thân gừng cay muối mặn
Biển ở lại, rừng theo nghìn dặm
Con chim Lạc chia bầy xây tổ để yêu nhau

Ta mơ vụ chiêm vụ mùa mà phút rảnh rang đâu
Vừa đắp lũy phía nam lại xây thành hướng bắc
Cây tre thép giong ngựa vào cổ tích
Tất bật mùa màng quên khuấy tấm huân chương

Tự do gói trong bánh tét bánh chưng
Lúa, như thơ, phải lấm bùn mới có
Vỏ dưa xanh ngọt ngào ruột đỏ
Lênh đênh phận mình cho bờ cõi rộng trùng khơi

Tự do là hợp-chất-máu-mồ-hôi
Muốn cướp trắng chúng giở chiêu ma giáo
Chiếc móng nhỏ lọc lừa đánh tráo
Vụ oan án kéo dài Bắc thuộc một nghìn năm

Tự do đòi ta dài tóc đen răng
Lá trầu trái cau chào nhau thơm miệng
Chân chất nước ao, trữ tình nước giếng
Hóm hỉnh yêu nhau cởi áo qua cầu

Tự do này chẳng ai cướp ai đâu
Sông suối vốn hiền lành con tôm con cá
Vì độc lập cọc chông tua tủa
Đến bây giờ nhắc lại vẫn ghê răng

Tự do đâu chỉ riêng Đinh, Lê, Lý, Trần ...
Chú Tểu, thằng Bờm phải cùng tham dự
Chòm râu bạc lung linh trang cổ sử
Sang sảng tuyên ngôn “Nam quốc sơn hà …”

Tự do thay tròn ánh trăng ngà
Giọng bầu thiết tha hai đầu xứ sở
Ai nỡ quay lưng người ơi người ở
Vùi dập thân Kiều, son sắt bớ Nguyệt Nga

Tự do này theo bước ông cha
Gồng gánh nhau ly hương mấy độ
Ngọn muống ngọt sông Hồng, rau đắng thơm Nam Bộ
Con cá lóc đồng bằng mơ quẫy sóng hồ Gươm

Hạt bạc hạt vàng lúa gạo nàng Thơm
Nghĩa mẹ công cha trái bần trái đước
Nên vợ nên chồng câu hò bến nước
Khói đốt đồng không vướng mắt mà cay

Tự do mắc gì lại của tụi bây
Ông đồ mù khóc bằng thơ bằng máu
Chủ Quán, Lão Tiều liều mình cơn bão dữ
Mảnh dư đồ thất lạc một trăm năm

Một trăm năm ca dao ứ giọt máu bầm
Cò ơi cò, chỗ đâu mày lót ổ
Ngước mặt lên nhìn trời ru câu khốn khổ
Giếng nước sân làng từ ấy biếng xanh trong

Gào đòi tự do giọng ếch khản trên đồng
Thây ma đói bế bồng đầy phố chợ
Cha bón cao su, mẹ đi nhà thổ
Em gái ta bị hiếp lúc mười ba

Tự do của ta đến lúc trả lại ta
Tấm nóp con dao vươn mình lớn dậy
Góc nhỏ Điện Biên chuyển rung thế giới
Thanh toán cho xong một thế kỷ nợ nần.

* * *

Ở tận đâu đâu xáp đến chia phần
Tự do của ta họ bán rao như tôm cá
Bốn nghìn năm ngút trời ngọn lửa
Đau nào bằng ngày sông núi phân đôi
Kén chưa ươm xong dâu mới đâm chồi
Ăn chưa trọn bữa cơm ngon đoàn tụ
Giấc ngủ vội vừa bén hơi giường chiếu cũ
Nhãn độ thơm hương mà quyên phải bay xa
Rào kẽm gai nhức nhối mỗi sân nhà
Trên phố gặp nhau cúi đầu chép miệng
Đêm ngoại ô lập lòe ánh điện
Nơm nớp lo tiếng súng vu vơ

Thiếu tự do hạt cát nhỏ bất bơ
Trôi nổi hai dòng đục trong Bến Hải
Cầu Hiền Lương oằn lưng mỏi đợi
Thân ở bên ni mà dạ gởi bên tê
“Ráng đợi ngheng, em – thống nhất anh về.”
Câu ước hẹn ròng ròng ba thập kỷ
Rừng Trường Sơn bền gan chiến sĩ
Hầm Củ Chi tì súng vọng phu

Họ dọa ta thành bụi thành tro
Đường ra trận trải hoa thơm cỏ lạ
Họ muốn ta thành vôi thành đá
Qua đạn bom lửa thử vàng mười
Đem đô la họ tráo chác thịt tươi
Lông mọc còn da, sót chồi đâm rễ
Họ rải bột da cam, dội hình lõa thể
Trên đầu súng mình trăng vẫn đòi thơ

* * *

Ơi gió đầm đìa sáng ấy tự do
Ta hít say sưa cho no lồng ngực
Cờ phất phơ bay báo hôm vui nhất
Từng viên sỏi mọn cũng chào nhau
Hơn ba mươi năm cứ ngỡ buổi nào
Tay ôm nỗi niềm mặc cho nước mắt
Những ai còn đây và ai lỡ mất
Cùng hòa vào dòng thác lũ tự do
Ta ngẩng cao đầu thế giới nhìn ta
Bài học lớn chưa hề tiền lệ
Cổ tích bạn bè sẽ thêm vào chuyện kể:
“Một góc địa cầu có nước nhỏ Việt Nam …”

* * *

Giống mẹ giống cha hay lảm hay làm
Hạt lúa củ khoai đòi này mầm đâm tược
Cái cuốc cái cày nghỉ ngơi sao được
Khi miệng hố bom ngạo mạn nhìn trời

Áo vá đến trường xót quá các em tôi
Cân gạo ký ngô là chia năm sẻ bảy
Những quả mìn câm ken dày nương rẫy
Tự do điểm danh – chúng tôi phải lên đường

Tháng ba chào tạm biệt người thương
Tháng tư không còn tên riêng nữa
Tháng năm dịu dàng gam màu cỏ úa
Những Chiến, Hùng, Trang, Huệ … những Hồng, Hương …

Thanh niên xung phong lấn biển mở rừng
Vui thuở hồng hoang đầu trần chân đất
Gặp lại thịt xương mấy thời vệ quốc
Tự do đòi không chỉ máu, mồ hôi
Theo cánh chim xanh tỏa bốn phương trời
Đem tin lạ bằng dòng kênh mới mở
Nông trường thênh thang đông vui phố chợ
Áo mới đến trường chân sáo các em tôi

Và, kìa em, cô gái hay cười
Rấm rứt suốt những ngày đầu ngủ đất
Mũ tai bèo bé con thi gan cùng muỗi, vắt
Qua tuổi đá buồn ngọc quí sáng long lanh
Vết thương xưa biên giới đã lành
Thằng bạn tôi phơi lưng trần trưa nắng
Vẫn cái thói quen đem về thời tải đạn
Lúc nhọc nhằn hay huýt sáo tình ca
Vì tự do lại chuẩn bị đi xa
Lại dép lốp, ba lô, dăm bài thơ nho nhỏ
Nơi bát ngát bao công trình lại mở
Năm tháng miệt mài lại phủ vết chai xưa

Chúng tôi, thế đấy, sống thật thà
Sống hết mình thời kỳ sung sức nhất
Không suy tư những hao mòn được mất
Sống vì mọi người – câu nói tự thành thơ …

* * *
Đất nước cần cù dưới ánh tự do
Từ quả thị sắp bước ra nàng Tấm
Từ nong cà sẽ vươn mình Phù Đổng
Mặt trống đồng ghi đủ bốn nghìn năm

Ai nỡ lấy đi một ánh trăng ngần
Bầu trời xanh, những ngày tươi đẹp nhất
Chính các em thôi – các em đang đánh mất
Tự than thân cá chậu chim lồng
Đất nước mình sông biển bao dung
Lặn ngụp chi ao tù nước đọng
Tổ quốc đẹp những chân trời rộng
Ai hẹp hòi chẳng mở một vòng tay

Hãy nhìn kia em – màu đỏ quốc kỳ
Bớt xầm xì xuýt xoa trách móc
Ghi nhớ lấy mỗi lần tim nhịp đập
“Không có gì quý hơn độc lập tự do.”

ĐCĐ

(hình ảnh các học viên cai nghiện đang lao động)