Đêm vượt sông là một đêm trăng sáng. Sau những trận mưa tầm tã ban ngày, trời đêm hiện ra cao thẳm với muôn vàn vì sao lóng lánh. Vầng trăng bàng bạc chênh chếch. gối đầu lên dãy núi phía tây. Cũng từ phía ấy, tiếng nổ rền rĩ của những trận pháo bầy vọng tới. Tiếng nổ dội vào vách núi, bật ngược trở lại tạo thành một chuỗi tiếng nổ nghe rất trầm. Đêm càng sâu, khu rừng càng náo động. Dưới ánh trăng bàng bạc, trung đoàn như một con rắn khổng lồ trườn về phía trước. Qua một trảng đồi trống, từ trên đỉnh đồi cao, Trường quay lại nhìn xuống. Giữa một vùng đổ nát tan hoang tưởng như không còn sự sống của những bãi bom B52 dầy đặc, nối tiếp, ánh trăng trải ra mênh mông. Một cái cây cổ thụ còn sót lại mọc vút lên, hằn vào trong ánh trăng một vệt đen thẫm trơ trọi. Đoàn quân đi in vào đêm một bóng đen chuyển động. Trường bỗng thấy đêm hôm nay sao tĩnh lạ. Đêm trong rừng tĩnh mà lại động. Tiếng những bước chân rậm rịch. Tiếng sắt thép va vào nhau rồi lặng tắt nhường chỗ cho những tiếng thở gấp. Cái náo động trong thầm lặng. Cái yên tĩnh của một con mắt bão. Đêm trong rừng rất sâu. Cái sâu của lòng người trước khi vào trận. Tổ quân y của Thành đi lẫn vào với trung đoàn. Phía trước, bên kia sông thỉnh thoảng lại vọt lên một chiếc pháo sáng hoảng hốt. Trong ánh trăng bàng bạc, ánh sáng của chiếc pháo sáng trở nên chập chờn, ma quái. Nó để lại dưới mặt đất những bóng đen run rẩy . Chiếc pháo sáng lụi đi rất nhanh trở thành mầu vàng úa và cuối cùng chỉ còn để lại một chấm đỏ trên nền trời. Trung đoàn dừng lại, tản ra dọc bờ sông chờ đò. Trường khoác ba lô đến một tảng đá lớn ngồi xuống. Dòng sông trải ra như một dải lụa bạc.Tiếng sóng vỗ vào bờ triền miên.. Dòng sông! Có lẽ ít người hiểu được dòng sông như Trường. Quê Trường nằm bên một dòng sông cũng rộng như dòng sông này. Sông Chanh. Tên con sông nghe đã thấy thanh bình.. Mà quả cũng đúng như vậy. Con sông bốn mùa xanh ngắt. Nhà Trường nằm ngay bên bờ sông và đêm đêm, ngôi nhà nhỏ đầy ắp tiếng sóng. Đừng tưởng tiếng sóng không bao giờ thay đổi. Tiếng sóng không những thay đổi theo lứa tuổi mà còn thay đổi theo thời gian. Đối với lũ trẻ, tiếng sóng như lời ru của mẹ. Vào những buổi trưa hè, tiếng sóng trở nên rất trong . Nó như một lời dục giã khiến lũ trẻ phải nhào xuống và dòng sông lại vang tiếng cười đùa..Đối với những người già, tiếng sóng là tiếng nói của biển. Trong đêm, biển kể cho họ biết bao nhiêu chuyện. Tiếng biển trầm và sâu lắng.Từ lòng biển sâu thẳm. biển nhắc họ nhớ về một quá khứ căm uất, tủi nhục. Biển mách họ một luồng cá mới về hay bảo họ ngày mai đừng cho thuyền đi. Ngày mai biển động. Cứ như thế, cuộc đời họ lớn lên trên sóng. Từ lúc sinh ra , con thuyền trở thành một chiếc nôi lớn. Tiếng ru của mẹ tan rất nhanh trong tiếng sóng gào. Tiếng sóng ngấm dần vào cuộc đời và trở nên thân thuộc. Hồi mới nhập ngũ, những ngày đầu tiên xa nhà Trường không sao ngủ được. Trong người, cứ như thấy thiếu đi một cái gì quá thân thuộc. Mãi về sau anh mới hiểu đó là thiếu đi tiếng sóng. Quyết đi đến ngồi bên cạnh Trường. Gió sông lạnh, ẩm ướt. Trường hít một kơi dài đến căng lồng ngực bảo Quyết. -Gió sông ở đây nhàn nhạt thế nào ấy. -Ông lại bịa rồi.- Quyết cười- Ông làm như muối biển có thể ướp mặn được những ngọn gió ấy. -Chứ lại không. Ông không thấy người ta vẫn viết “ Gió biển mằn mặn” đó à? -Bọn nhà văn thì cũng bịa nốt. Chúng nó có khi chẳng biết tý gì về biển đâu. -Tôi thấy chẳng bao giờ ông tin vào một cái gì. Có lẽ ông hoài nghi ngay chính cả bản thân mình nữa cũng nên. -Đúng thế,-Quyết gật đầu công nhận- Hồi năm 64 tớ vào đây, tay chính trị viên nói với chúng tớ ,”Các anh vào nhanh lên không ống bơ cũng không có mà nhặt” Năm 68 thời cơ nghìn năm có một. Bây giờ thì lại thời cơ cấp bách. Không biết sang năm là loại thời cơ gì? Hồi mới đi B, tôi cũng yêu một cô. Thôi thì thề thốt đủ thứ. Đến bây giờ thì cô ta đã tay bồng tay bế rồi. Đời- Quyết nhún vai- người nọ lại nói dối người kia và nói dối chính mình thôi. - Sao ông lại nói thế? - Thì cứ nhìn ông Sơn thì biết. Khi học chính trị, bao giờ ông ấy chả nói “Phải xác định tư tưởng yên tâm phục vụ chiến trường” . Thử hỏi thâm tâm ông ấy bây giờ có muốn ra Bắc không? - Có quá đi chứ Trường gật đầu thừa nhận. - Đấy ! Thế có phải là ông ấy nói dối mọi người và nói dối chính bản thân mình không? Trường lắc đầu nhìn Quyết. Loại người như Quyết trong chiến trường không phải là hiếm. Có lẽ hầu hết những người lính đều trải qua một giai đoạn như Quyết. Chỉ có khác là giai đoạn ấy tồn tại trong họ rất ngắn còn trong Quýết lại quá dài. - Ông Sơn có nói không được nhớ đến gia đình, quê hương đâu. - Nhưng ông ấy có muốn ra Bắc không? - Có,- Trường trả lời điềm tĩnh-Ai chả muốn về thăm vợ con, muốn sống hạnh phúc. Nhưng không phải như thế là người ta nói dối bản thân mình. Ông bảo ông Sơn không yên tâm à? Công tác tốt. Năm nào cũng hoàn thành suất sắc mọi nhiệm vụ thế là yên tâm chứ còn thế nào nữa.Những người vào chiến trường đã bẩy tấm năm như ông, ông Sơn , ông Tháp thì mong muốn ra Bắc thăm gia đình là momg muốn chính đáng. Cái cơ bản là khi mong muốn ấy chưa được đáp ứng thì bản thân anh ta sẽ xác định như thế nào. Bị Trường dồn cho một hồi ,Quyết lúng túng im thít. Cái thằng thật lạ, Quyết nhìn Trường thầm nghĩ. Có lẽ chẳng bao giờ hắn tính toán cho tương lai. Với hắn mọi thứ đều đơn giản. - Thế bây giờ cho ông ra Bắc ông có gì ân hận không? - Ân hận thì không nhưng ngượng thì có. - Ngượng? Quyết hỏi ngạc nhiên. - Ừ- Trường im lặng một lúc rồi nói tiếp- Ông tính coi, năm năm trong chiến trường bây giờ mình vẫn chỉ là một anh thượng sĩ. Ít nữa ra ngoài kia, người ta sẽ nghĩ gì về mình? Chắc rằng người ta cho mình là một thằng chầy bửa, tụt tạt. Đúng thế không? Có ai biết đến điều kiện cụ thể của mình là phục vụ trong một đơn vị chuyên môn đâu. Trong chiến trường ác liệt, gian khổ hơn thế mà tiến bộ lại không bằng mấy chị em ở nhà. Có ngượng không? Ngượng quá đi ấy chứ. Ít nữa có khi về lại phải trình giấy tờ cho vợ cũng nên. -Nhưng anh còn là đảng viên. -May mà mình còn là đảng viên đấy nếu không chẳng còn mặt mũi nào mà về làng Quyết nín thinh. Niềm tâm sự của Trường chính là điều rất sâu kín của Quyết. Một người như Trường còn ngượng thì mình sẽ ra sao? Trường sợ mọi người hiểu lầm về mình thì đã có những bằng khen, giấy giới thiệu sinh hoạt đảng của anh ta thanh minh hộ. Còn mình? Người ta sẽ đánh giá đúng những năm tnáng mà mình đã sống. Mừời năm trong chiến trường, cái tối thiểu nhất là đảng viên cũng không được thì mình còn biết nói sao đây? Quyết nhìn ra ngoài sông. Đêm càng khuya trăng càng trong. Vầng trăng lặn xuống đáy sông vỡ vụn bởi những con sóng. Phía bên kia sông, một loạt súng cực nhanh vang lên khô khốc rồi tắt ngấm. Giữa giòng sông bạc, con thuyền chậm chạp tiến vào bờ. Mũi thuyền rẽ nước rào rào. -Bộ phận nào đây? Một người len lỏi trong đám người ngồi rải rác vừa đi vừa hỏi -Quân y F -Ai đấy? Anh Trường hả- Người đó reo lên khe khẽ- Anh Thành đâu? -Đây ! Đây. Từ một chỗ vắng Thành vội vàng lên tiếng và đi lại. Vân, người vừa đến nắm chặt lấy tay Thành lắc mạnh. -Chúng tôi mong các anh đến đỏ cả mắt. Anh chuẩn bị cho anh em sang sông ngay. Mà các anh có mấy người? Trước niềm vui không dấu diếm của Vân, Thành thấy ngại vì người của mình ít quá. Anh nói nhỏ vẻ ngượng ngập. -Chỉ có bốn người thôi anh ạ. Chúng tôi cũng gay go lắm. -Bốn cơ à- Vân reo lên to quá khiến mọi người xung quanh phải nhắc -Suỵt! khẽ chứ. Ông nào thế? Vân hạ thấp giọng thì thầm. Anh nói thầm mà tiếng cười chỉ chực buột ra khỏi câu nói. -May quá, chúng tôi tưởng chỉ được mỗi một phẫu thuật viên. Đi thôi các anh. Trường kéo Quyết đứng dậy, cả bốn người đi theo Vân xuống sông. Vừa xuống thuyền Thành đã hỏi ngay. -Tình hình bên ấy thế nào hả anh? -Gay go lắm- Vân thở dài- Đội phẫu bị cả còn lại độc một mình tôi. Đêm nay đội phẫu lại chuyển đến vị trí mới. Sao cô Nga không đi hả anh. -Trường vỗ mạnh vào vai Vân. -Hỏi ai không hỏi sao lại cứ xoắn vào cô Nga của chúng tôi là thế nào. -Không! Không! _-Vân vội vã thanh minh- cậu dược tá của chũng tôi cũng bị thương. Không có người thay thế nên vẫn cứ phải ở lại công tác.- Vân chép miệng-Cậu ta bị thương vào chân không đứng được. Mấy hôm nay phải trải ni lông xuống sạp ngồi pha chế nom thật tội. Trường gật đầu đồng tình -Gay go nhỉ Anh nhìn vào bờ. Một vách đã sừng sững nhô hẳn ra ngoài dòng nước trông chẳng khác gì cánh buồm của những con thuyền đi biển trong đêm. Trên bờ lao sao tiếng gọi nhau của những đơn vị đã qua sông. Tiếng sắt thép chạm nhau lách cách. Một ai đó truyền lệnh -DK vượt lên
Mờ sáng , tổ quân y của Thành mới đến được chỗ đội phẫu. Đội phẫu mới chuyển đến. Tất cả chỉ mới có chiếc hầm mổ là đã hoàn chỉnh còn mấy chiếc hầm chữ A đào xong nhưng chưa kịp lấp đất. Gỗ lát hầm còn để bừa bộn trên mặt đất. Đêm về sáng rất lặng. Thỉnh thoảng súng địch vọng lại những loạt ngắn rời rạc. Thành có cảm giác cả bốn phía, phía nào cũng có tiếng súng. Phẫu đặt gần quá. Anh lo lắng nghĩ thầm. Anh quay lại hỏi Vân -Địch ở hướng nào? Vân dơ tay chỉ về phía trước mặt. Đúng lúc ấy, một chiếc đèn dù vụt sáng. Chiếc đèn dù rơi rất chậm vạch trên nền trời một dải khói trắng ngoằn ngèo. Như đoán được ý nghĩ của Thành Vân nói nhỏ -Phía trước chúng ta còn có K1 lực lượng dự trữ của trung đoàn. Thành quay lại nhìn Vân. Anh bỗng hỏi đột ngột -Cả anh cũng nghĩ là tôi sợ à? Vân im lặng không đáp. Thành lặng lẽ nhìn về hướng địch. Ngọn đèn dù vụt tắt. Những ngôi sao đêm đột ngột hiện rả trên nền trời. Đỉnh núi đá, nơi địch đang đóng giữ trơ trọi in vào bầu trời chạng vạng một hình khối đen sẫm dữ dộ , gân guốc. Ngôi sao mai đã chuyển thầnh mầu xanh biếc sà xuông rất thấp tưởng như đậu ngay trên đỉnh núi, ánh lên những tia sáng cuối cùng. Thành nói rất nhỏ, không hiểu anh nói với Vân hay nói với chính mình. -Tôi có sợ gì cho riêng tôi. Tôi sợ là sợ cho những thương binh bị choáng nặng. Đến lúc này Trường mới thấy Thành nói có lí. Hồi tối, ở trung đoàn bộ nghe Thành nói Trường cũng thoáng có ý nghĩ “ Thằng cha này sợ rồi”. Bây giờ nghĩ lại, anh cảm thấy xấu hổ vì đã nghĩ sai về bạn. -Hay anh quay lại đợi xin ý kiến của chính ủy xem sao. Trường nói phân vân. Thành lắc đầu bực tức. -Mặc kệ. Thương binh của họ. Họ khắc phải lo Hồi tối, sau khi xác định lại vị trí đội phãu trên bản đồ, Thành nói với Bích , chủ nhiệm quân y trung đoàn -Phẫu đặt gần thế này tôi e không đảm bảo an toàn. Nhưng Bích chỉ cười. Có lẽ ý nghĩ của Bích cũng giống như ý nghĩ của Trường lúc ấy. Quân y tuyến sư đoàn cách địch hàng ngày đường. Bây giờ gần địch như thế này làm gì các ông ấy không hốt -Không sao đâu. Tôi đảm bảo với các anh là sẽ không có một thằng địch nào mò được đến đấy đừng sợ.. Hai tiếng “Đừng sợ” ở cuối câu nói làm Thành nóng mặt. Phải cố gắng lắm anh mới gìm được một câu trả đũa cứ chực buột ra. -Phẫu đặt càng gần thì càng phải giải phóng thương binh thật nhanh. Như thế tôi sợ công tác chống choáng và hồi sức cho thương binh sẽ không đảm bảo. Anh cũng biết, không phải tự nhiên mà người ta quy định Phẫu trung đoàn phải đặt cách trận địa từ bốn đến năm tiếng -Tôi biết. Tôi biết. Vừa nói Bích vừa gấp tấm bản đồ lại ra ý chấm dứt câu chuyện ở đây- Nhưng địa hình ở đây không cho phép. Đồng chí cứ về vị trí công tác có gì tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm. Hành động cả vú lấp mỉệng em của Bích làm Thành uất lặng người. Ý thức phản kháng của tuổi trẻ bồng bột trỗi dậy -Tôi không thể nhận nhiệm vụ với một đội phẫu như thế này. Không nhìn Thành, Bích đáp lại gọng thản nhiên. -Đồng chí sợ à? Nếu vậy đồng chí cứ về. Một luồng hơi nóng thốc lên cổ. Cơn giận làm Thành không suy nghĩ gì được nữa. Anh xốc ba lô lên vai quay ra.. -Bình tĩnh đã anh Thành.-Trường đứng bên cạnh đã kịp giữ Thành lại. Anh quay sang phía Bích—Đồng chí cho chúng tôi gặp chính ủy. -Chính ủy hiện giờ không có ở đây. Trường nhíu lông mày suy nghĩ. -Thôi được. Bây giờ chúng tôi sẽ đến đội phẫu nhận nhiệm vụ nhưng tôi đề nghị đồng chí báo cáo lên trung đoàn ý kiến của đồng chí Thành và xin chỉ thị của trung đoàn về vấn đề này. Ra khỏi trung đoàn bộ, Thành cắm đầu đi một mạch. Đi một thôi dài, cơn giận theo mồ hôi túa hết ra ngoài anh mới quay lại hỏi Vân. -Thằng cha ấy mới ở bên dân y chuyển sang à?- Không để Vân kịp trả lời, anh nói tiếp giọng vẫn còn hậm hực- Chủ nhiệm quân y gì cái ngữ ấy. Có cái phẫu mà cũng không đặt nổi. -Mà ông cũng dở-Trường cười- Ông định nhận thêm một quyết định kỉ luật nữa à? Thành nín lặng , thầm cám ơn Trường đã tránh cho mình một lần vấp ngã. Tính Thành vốn thế. Nhìn bên ngoài ai cũng nghĩ anh là người trầm tính nhưng đến khi vấp vào công việc mới biết Thành là người nóng nẩy và bồng bột. Lúc đã nóng lên thì tai ù, mắt hoa chẳng còn nghĩ gì nữa.. Cái lần đưa Lương qua sông và cứu được cái chân bị hoại tử, cùng một lúc anh nhận được hai quyết định. Một bằng khen của sư đoàn và một quyết định cảnh cáo của tiểu đoàn trước toàn ban vì đã dùng vũ khí uy hiếp đồng đội. Tuy kỉ luật nhẹ hơn nhiều so với khen thưởng nhưng đấy cũng là một bài học đích đáng cho anh. Anh chưa có được cái điềm đạm, chín chắn của những người lớn tuổi như Trường. -Phải như thế mới được-Quyết ở ngoài chêm vào- Càng nhịn chúng nó càng lấn tới cho mà xem. -Chúng nó là ai? Thành bực tức vặn lại. Tuy đang rất bực nhưng anh cũng không sao nuốt nổi kiểu nói của Quyết. Tưởng được mình hùa vào Thành sẽ hưởng ứng không ngờ ngược lại. Quyết đâm cụt hứng. -Tính tôi nhiều khi còn trẻ con quá. Thành thành thực thú nhận. Ngồi nghỉ một lúc rồi mọi người lại phân ra . Người cùng trung đội công binh đi đào hầm, người đi gùi gạo, thực phẩm. Thành đảo ngay xuống bếp dược. Người dược tá đang ngồi cất nước. Anh ta ngồi trên một khúc lồ ô mới chặt, cái chân bị thương duỗi thẳng. Trời chưa sáng hẳn, anh ta ngồi im mắt nhìn vào lòng chiếc bếp Hoàng Cầm nhỏ như đang suy nghĩ điều gì. Ấnh lửa qua lớp vỏ chăn căng kín mít chỉ còn lại một khoảng hồng rất nhạt ngay sát mặt đất. -Cất nước à ? Đồng chí. Nghe tiếng hỏi người dược tá giật mình ngẩng lên. -Anh Thành. -An! –Thành đứng sững kêu lên sửng sốt. Anh ôm chầm lấy người dược tá lắc mạnh- Vào đây bao giờ đấy. Thằng quỷ? An gỡ tay Thành ra. Ánh lửa soi rõ một khuôn mặt còn rất trẻ. Đôi má bầu bầu như bụ sữa. Nhanh quá. Mới hồi nào An còn là một chú bé nghịch ngợm, quần áo lúc nào cũng bê bết. Thích câu cá, bắn chim, đá bóng hơn học. Cậu bé ấy mỗi lần anh đến lại la toáng lên “ Chị Hà ơi có khách” làm Thành vừa thấy hay hay lại vừa thấy ngường ngượng. Thế rồi cậu ta xoắn lấy bên Thành ríu rít kể cho anh nghe đủ mọi thứ truyện. Từ truyện đi câu trộm bị bắt , bài kiểm tra bị điểm xấu, đến cả chuyện chị Hà hôm qua bị mợ mắng. Thế rồi , đến vù một cái, chú chàng lại biến khỏi căn nhà. Một lúc sau đã nghe thấy tiếng nó léo nhéo ngoài phố Thế mà đã hơn hai năm. Thời gian của những người đầu tuyến lửa như rút ngắn lại còn một nửa còn lũ trẻ thì lại lớn vùn vụt như cỏ dại ngoài đồng hoang. Mới hồi nào còn anh anh em em, còn sán lại ngồi nghe mình kể chuyện thế mà bây giờ đã mặc bộ quân phục, đã trở thành đồng chí của mình rồi. Thành bỗng bật cười với ý nghĩ ấy. -Em. À quên, đồng chí vào đây bao giờ? Thành cố tình kéo dài hai tiếng “Đồng chí” rồi phá lên cười khi thấy hai vành tai An ửng đỏ -Em mới vào tháng tư vừa rồi. Hai người ngồi. Thành hỏi An đủ mọi thứ. Thỉnh thoảng nhắc đến một kỉ niệm đáng nhớ, ngộ nghĩnh An lại cười thích thú , thơ trẻ. Một người lính? Không phải. Một đứa bé mặc áo lính thì đúng hơn. Cứ nghe An líu ríu kể chuyện với nụ cười ngượng nghịu, với đôi mắt mở to như ngỡ ngàng ai có thể ngờ đây là một anh hùng? Thế mà đây là một anh hùng thực sự. Một người lính bị thương không chịu rời trận địa. Nhìn cái chân bị thương đang duỗi thẳng của An, trong Thành lại dậy lên mọt niềm cảm phục kín đáo. Lớp măng tầm vông ngày nay mọc rất khỏe và đã nhọn hoắt từ lúc mới ra đời. -Đưa anh xem vết thương cho nào. Thành ngồi xổm, kéo ống quần của An lên. Cái chân khẳng khiu của An lọt thỏm trong cái quần số một quá rộng. Thành gượng nhẹ tháo băng. Một vết thương sâu hoắm ngay giữa đùi, sưng tấy.Thành dùng tay ấn nhẹ xung quanh vết thương. Mặt An nhăn lại. -Không sao.- Thành băng lại vết thương nói với An- Về nằm ở chỗ anh độ một tháng là lành. Mà thế lại hay. Mấy khi anh em mình gặp được nhau. Hồi em đi, chị Hà có hay về nhà không? Thành làm như hỏi vô tình nhưng trái tim anh đã rung lên với bao nhiêu xúc cảm khi nhắc đến cái tên thân thuộc. An cúi mặt, im lặng một lúc rồi ngẩng lên nhìn Thành nói chầm chậm. -Có, Chị ấy vẫn về luôn. Hôm đi trả phép vào đây, chị ấy còn đưa em lên tận đơn vị. Nói xong, An lo lắng quan sát sự thay đổi trên nét mặt Thành. Dù đã cố gắng hết sức, An vẫn nhận thấy giọng nói của mình không được bình thường. Thành cũng nhận ra điều đó bằng sự nhậy cảm tinh tế của một trái tim đang yêu. Anh ngẩng lên nhìn An có ý dò xét. Mắt An lảng đi chỗ khác. Trong một chuỗi nhịp đập đều đặn của con tim, có một nhịp bỗng nhiên bị vấp. Thành tu,s lấy vai An hỏi dồn dập. -Có gì thế? An! Sao em lại dấu anh? Kìa ! em nói đi. An nhìn vào bếp lửa. Ngọn lửa mờ đi chập chờn. An bỗng quay hẳn người , gục đầu vào ngực Thành. Đôi vai rung lên. Tiếng nói bị lấp đi trong tiếng nấc dồn sâu. -Chị Hà… Tai Thành ù đi. Anh không còn nghe rõ tiếng An, chỉ còn nghe thấy những tiếng ngắn, đứt quãng, máy bay, bom, trên một em học sinh, chị ấy gửi lạicho anh. Những tiếng ấy như một lưỡi dao rạch nát trái tim. Thành ngồi im. Nước mắt An thấm vào ngực áo lạnh buốt như những giọt nước mắt ấy đóng băng trong lồng ngực. Ngọn lửa trong bếp đã lụi tắt. Những cục than chỉ còn soi hồng một vùng rất nhỏ trước cửa bếp. Trong bóng tối nhập nhoạng, hai anh em ngồi ôm nhau im lặng. An cứ thế úp mặt vào ngực Thành, chốc chốc người lại rung lên trong tiếng nấc cách quãng. Tiếng nấc dội vào lồng ngực Thành, âm vang trong đó để rồi từ đó dội ra một tiếng nấc thứ hai cũng đầm và sâu như thế. Thành quàng tay qua vai An, riết chặt An vào ngực mình. -Đừng khóc nữa em. Câu nói ngẹn lại. Muốn an ủi An nhưng không nói được vì chính anh cũng đang cần an ủi. -Anh Thành có đây không? Tiếng Vân từ bên ngoài hỏi vọng vào. Thành giật mình rời cánh tay khỏi vai An. Anh nặng nề đứng dậy bước ra ngoài. An nhìn theo. Lưng Thành như gù xuống với những bước đi chậm chạp. * * *
* * * Trận đánh bắt đầu bằng tiếng cối 160 điềm tĩnh. Sau tiếng “ Panh” rất gọn của liều thuốc phóng, một lúc sau, rất lâu mới nghe thấy tiếng nổ đanh , sắc của quả đạn. Cối 160 cứ thế thong thả điểm từng quả một không chút vội vàng. Sau tiếng cối 160 , tất cả các cỡ súng lớn nhỏ đều đua nhau lên tiếng. Tiếng nổ dồn dập, hỗn loạn náo trộn cả không khí yên tĩnh của buổi sáng. Chịu không thể đoán nổi tiếng nổ của những loại súng gì. Trong thảm âm thanh hỗn độn đó chỉ còn phân biệt được tiếng súng 12 li7.Tiếng nổ trầm hùng của nó thỉnh thoảng lại vượt lên tất cả mọi âm thanh. Vang lên dõng dạc, thôi thúc như tiếng hát của người lĩnh xướng vút lên giữa một dàn nhạc đệm. Đột nhiên mọi tiếng nổ bỗng lặng ngắt. Không gian như lắng xuống trong cái yên tĩnh đến mênh mông của rừng. Cũng trong cái khoảng yên lặng ngắn ngủi đó, Trường bỗng nhận thấy bầu trời buổi sáng rất xanh, rất cao. Chưa bao giờ Trường thấy bầu trời lại xanh và cao đến như vậy. Những giọt sương đọng dầy trên cành lá bỗng chói ngời lên, run rẩy dưới ánh nắng mặt trời. Một con chim bỗng cất lên tiếng hót lẻ loi, lảnh lót. Tiếng hót như vỡ vụn ra trong nắng sớm, rắc vô vàn những mảnh vụn âm thanh vào không gian. Và ở xa xa ngoài kia, bên bờ suối một con chim khác cất tiếng trả lời. Đôi chim cứ thế cất tiếng hót lúc khoan lúc nhặt. Ôi bình yên quá. Trường nhận ra điều đó như nhận ra một điều gì kì lạ. Như đây không phải giờ nổ súng. Không phải đây là một cánh rừng hoang vắng âm u mà mỗi giây, mỗi phút có bao nhiêu chết chóc đang rình rập mà là một buổi sáng trên mặt sông với những cánh buồm lướt sóng và tiếng chim bói cá lảnh lót. Tiếng chim vụt tắt. Tiếng súng choàng tỉnh. Một loạt tiếng nổ nối tiếp nhau kéo dài bóp vỡ tan cái yên tĩnh trong khoảnh khắc. Tiếng súng con rộ lên hỗn loạn. Từ những trận địa pháo của địch vọng đến những tiếng nổ đầu nòng. Đạn pháo bay qua phẫu khoan không khí vo vo. Tiếng súng con bị chìm nghỉm trong một thác tiếng nổ giật cục của đạn pháo. Cả tổ phẫu ngồi túm tụm trước cửa hầm mổ. Tất cả ngồi im lặng cố gắng hình dung trận đánh qua tiếng súng lúc rộ lên lúc lắng xuống. Tiếng súng cứ lụi dần như một đám cháy đang tàn. Một lúc sau, chỉ còn tiếng pháo địch bắn hoảng loạn, ngơ ngác. Họa hoằn lắm mới nghe thấy một loạt AK vang lên cụt lủn. -Dứt điểm rồi. Vân nói như một người am hiểu, sành sỏi. Anh đứng dậy đội lại cái mũ, chui vào hầm mổ xem xét lại mọi thứ một lần nữa chuẩn bị đón thương binh -Dứt điểm rồi à? Thành hỏi lại như một người mới từ đâu vừa tới. Anh cũng đứng dậy, chậm chạp ra xô nước rửa tay chuẩn bị vào công việc. Mới có mấy tiếng mà trông hắn ta bỗng lạ hẳn. Trầm tư và già sọm. Hình như anh ta đang sống trong một giấc mơ nào đó xa xăm. Cái gì đã đến với anh ta? Trường ngạc nhiên tự hỏi. Thương binh tới, Thành bỗng nhiên thay đổi hẳn. Công việc đã dứt anh ra khỏi những ý nghĩ nặng nề. Tất cả tổ phẫu, không ai bảo ai , tất cả đều bước lại chiếc cáng thương binh đầu tiên chuyển tới. Hai người chiến sĩ vận tải chưa kịp hạ cáng xuống, Thành đã kéo miếng tấm đắp. Người thương binh nằm trên cáng chào anh giọng mệt mỏi nhưng rất tỉnh. -Anh Thành lần này cũng xuống đây à? Thành nhìn người thương binh cố nhớ xem gặp anh ta hồi nào nhưng chịu không nhớ ra nổi. Hai năm qua anh đã làm bao nhiêu bệnh án làm sao mà nhớ nổi. Người thương binh lấm láp đầy bùn đất. Máu loang ra một vùng rộng trước ngực áo. Thành quay ra bảo mọi người. -Đưa đồng chí này vào hầm mổ. -Sao lại thế? Vân kêu lên ngạc nhiên. Thành quay lại nhìn Vân, ánh mắt cũng ngạc nhiên như thế. -Sao? - Thương binh sẽ vào rất đông ngay bây giờ. Nếu mổ ngay cho người này thì anh sẽ làm chết bao nhiêu người khác. Đang định nói tiếp, Vân dừng ngay lại dơ tay chỉ cho Thành thấy. Theo hướng tay Vân chỉ, chỗ con đường mòn nhỏ ngoặt vào phẫu hiện ra sáu bẩy cáng nữa. Thương binh vào đông quá, gần ba chục cáng vào liền một lúc. Thành lúng túng không biết sử trí thế nào. Đây là lần đầu tiên anh đi phãu tuyến trung đoàn. Đoán được sự lúng túng của Thành ,Vân nói với anh. - Ở tuyến này giỏi chuyên môn thôi không đủ mà phải giỏi cả công tác tổ chức nữa nếu không sẽ làm chết rất nhiều người. Bây giờ anh đi khám cho tất cả mọi người rồi phân loại các vết thương ra sau khi phân loại xong chúng ta sẽ bắt đầu mổ. -Thế thì đến tối mới mổ được. Thành kêu lên. -Thì chúng tôi ở đây có mấy khi được mổ ngày. Mà bây giờ mổ ngay cũng không được cơ mà, còn phải hồi sức, chống choáng đã chứ. Cả ngày hôm đó thời gian đi vùn vụt. Ngoảnh đi ngoảnh lại chiều đã sập xuống từ lúc nào. Cả ngày pháo địch bắn vu vơ khắp nơi trong rừng. Có lần pháo địch bắn gần, mảnh văng vào phẫu rào rào. Tàn binh địch nhan nhản khắp rừng. Có toán đã xộc cả vào trung đoàn bộ. Một trung đội vệ binh được cử xuống bảo vệ phẫu. Địch tình ngày càng căng thẳng. Truyền đạt của trung đoàn chốc chốc lại xuống thông báo tình hình địch làm Thành nóng hết cả ruột. Chỉ cần một toán địch có PRC lọt vào đây là phẫu bị oanh tạc ngay. Hay mổ ngay bây giờ để giải phóng phẫu? Ý nghĩ ấy vừa hiện ra trong đầu đã bị bác bỏ ngay nhưng vẫn cứ luẩn quẩn mãi trong Thành. Tiếng súng nổ lẻ tẻ rất gần trong rừng làm anh lo lắng. Tiếng súng làm những ý nghĩ anh đã cố dẹp đi lại hiện lên lởn vởn trong đầu. Nhưng khi nhìn thấy thương binh nằm thiêm thiếp, ý nghĩ ấy lại biến mất. Mổ trong lúc thương binh còn bị choáng, bị kiệt sức thì cái chết sẽ cầm chắc trong tay. Hai ý nghĩ như hai luồng gió nóng lạnh trái ngược cuộn xoáy, vật lộn trong Thành. Không biết nên theo đằng nào. Những mối lo mỗi lúc thêm chồng chất khiến anh đâm cáu giận với chính bản thân mình Mỗi lần nghĩ đến cuộc tranh luận với Bích trên trung đoàn bộ nỗi bực dọc của anh lại kéo đến đầy ứ lồng ngực. Trận đánh xẩy ra sớm hơn dự kiến nên phẫu không chuyển được. Tổ phẫu đến hôm trước thì sáng hôm sau đã nổ súng. Trước lúc nổ súng một tiếng, truyền đạt trung đoàn tìm đến trao cho Thành bức thư của chính ủy trung đoàn. Thư viết rất ngắn. Gửi đồng chí Thành Ý kiến của đồng chí đảng ủy đã xem xét. Vì giờ nổ súng sớm hơn dự kiến nên phẫu không thể chuyển kịp. Mong các đồng chí khắc phục khó khăn hoàn thành tốt nhiệm vụ. - Báo cáo anh có lệnh của trung đoàn. Đang kiểm tra một thương binh bị hôn mê, Thành ngẩng lên nhìn người truyền đạt mặt cau có khó chịu. - Lại lệnh gì nữa? Người truyền đạt đứng nghiêm báo cáo một cách hết sức nghiêm chỉnh. Trung đoàn lệnh phải giải phóng phẫu gấp. - Cái gì?- Thành nổi nóng. Anh đứng phắt dậy. Cái ống nghe mắc ở tai chưa kịp gỡ kéo lòng thòng trước ngực.-Bảo các ông trên ấy xuống đây mà giải phóng. Làm ăn như con…. Thành đã kịp gìm lại một câu rất tục chực buột ra. Anh bỏ đi mặc kệ người truyền đạt đứng ngây ra như phỗng. Đi được mấy bước, anh quay lại bảo người truyền đạt một câu cộc lốc - Phẫu chưa thể giải phóng được - Báo cáo anh nhưng… Thành cắt ngang lời người truyền đạt -Không nhưng gì cả. Đồng chí về báo với trung đoàn phẫu không thể giải phóng trước tối mai Nói xong Thành bỏ đi kiểm tra tiếp các thương binh. Người truyền đạt ngần ngừ một lúc rồi cũng vội vàng chạy đi. Chỉ một lúc sau, Bích chủ nhiệm quân y trung đoàn chạy đến -Đồng chí Thành! Đồng chí cho mổ ngay để giải phóng phẫu. Đây là mệnh lệnh. Đang lúi húi kiểm tra vết thương của một thương binh, Thành đứng phắt ngay dậy -Ai ra lệnh? Anh à?—Thành chỉ tay về phía hầm mổ--Có giỏi anh vào mổ đi. Bích đứng ngây người. Lần đầu tiên anh ta gặp một người ra mặt chống lại mệnh lệnh. -Tôi sẽ báo cáo việc chống lại mệnh lệnh của anh lên trung đoàn Mắt Thành vằn đỏ -Anh gọi cả chính ủy của anh đến đây cũng vậy thôi. Tôi nhắc lại. Không thể giải phóng phẫu trước tối mai. Thành quay người định bỏ đi thì có một bàn tay đặt lên vai anh giữ lại. -Đừng nóng! Đồng chí có thể cho tôi biết tại sao không thể giải phóng phẫu ngay được không? Anh quay lại, chính ủy trung đoàn đã đứng ngay sau anh từ lúc nào . Thành hơi lúng túng vì câu nói có ý thách thức của mình với Bích lúc nãy nhưng anh bình tĩnh lại rất nhanh. -Báo cáo anh, mổ trong lúc thương binh bị choáng và kiệt sức chắc chắn là thương binh sẽ chết Chính ủy đưa mắt nhìn những người thương binh đang nằm thiêm thiếp trên cáng rồi lo ngại nhìn ra những cánh rừng xung quanh. Thỉnh thoảng đâu đó lại rộ lên tiếng súng AR15 của đám tàn quân địch tản mát khắp khu rừng. Không khéo phẫu lại bị đánh trúng mất. Ông thầm nghĩ -Có thể chuyển thương binh lên tuyến trên mà không cần phải mổ không? Ông rụt rè hỏi Thành. Anh kiên quyết lắc đầu. -Không được! Thương binh nhẹ các anh có thể chuyển đi không cần mổ nhưng những thương binh nặng dứt khoát phải được chống choáng mổ và hồi sức mới được phép chuyển đi -Thôi thế này vậy—Ông quay sang Bích—Anh cho vận tải chuyển toàn bộ những thương binh nhẹ lên tuyến trên. Những người được chuyển đi phải do đồng chí Thành đây chỉ định.—Nói xong ông quay sang người truyền đạt đang đứng bên cạnh—Lệnh cho K1 ngừng truy kích địch rút về bảo vệ phẫu Ra lệnh xong chính ủy quay đi. Đi được mấy bước ông bỗng quay lại nói với Thành. -Chúng tôi xin nhận khuyết điểm với đồng chí là đã đặt phẫu quá gần trận địa. Nhưng đồng chí hãy làm mọi cách có thể để giải phóng phẫu càng nhanh càng tốt -Vâng! Chúng tôi sẽ hết sức cố gắng Sập tối, ca mổ đầu tiên mới được tiến hành. Cả tổ phẫu trắng đêm làm việc nhưng cũng phải hơn chín giờ sáng hôm sau phẫu mới được giải phóng. Vân thở dài nhẹ nhõm. Thành buông con dao mổ, bước một bước ra cửa hầm. Anh bỗng rên lên một tiếng rồi khụy xuống. Vân đứng cạnh vội đỡ lấy Thành. Anh nhìn xuống, hơn mười tiếng đứng mổ, chân Thành xuống máu căng mọng. Anh ngồi bệt xuống nền nhà, duỗi thẳng hai chân dùng hai tay nắn bóp một lúc mới vịn được vai Vân đứng dậy tập tễnh đi lên cửa hầm mổ Thành vừa bước được hai bước, người anh bỗng chúi về phía trước. Một quầng lửa đỏ khé bùng lên trước mặt. Bóng đêm ùa đến che tối hai con mắt. Người Thành bị luồng khói đen kịt che khuất. Người truyền đạt thấy Thành nằm úp sấp trên mặt đất. Cơ thể mềm nhũn. Một dòng máu đặc quánh trào ra hai bên mép -Anh Thành ! Anh Thành! Người truyền đạt lay gọi. Nằm trong cánh tay người truyền đạt, cánh tay Thành thõng xuống, đầu ngửa ra nhìn lên bầu trời. Trời vàng cháy
Người thương binh trở mình rên lên một tiếng khe khẽ. Đang ngồi bên chiếc bàn nhỏ, Liên vội đứng dậy cầm chiếc đèn đi lại. Người thương binh nằm nghiêng, tay thò hẳn ra ngoài màn. Cô gái nhẹ nhàng cầm cánh tay để vào trong màn, dắt màn lại rồi cầm đèn đi kiểm tra từng giường một. Một chiếc giường ở góc lán bị bỏ trống. Sau khi đi kiểm tra hết một lượt, Liên cầm đèn đi đến ngồi xuống chiếc giường ấy. Chiếc giường bị bỏ trống để lại trong Liên một tình cảm gần giống như một sự nhớ tiếc, ân hận. Mỗi lần nhìn thấy chiếc giường này, Liên lại có một cảm giác nặng nề. Chiếc giường này hôm qua vẫn còn người nằm mà hôm nay đã bị bỏ trống. Cô chưa quen được sự trống trải của chiếc giường đêm nay. Liên ngồi tựa lưng vào vách. Mới tối được một lúc mà ở lán cấp cứu này đêm đã rất dày và sâu. Tiếng thở nặng nhọc thỉnh thoảng lại xen vào những tiếng rên ngắn, đứt quãng của những thương binh cộng với chiếc giường bị bỏ trống làm cái yên tĩnh trong lán có cái vẻ nặng nề đặc biệt. Chiếc giường Liên đang ngồi là chỗ nằm của một thương binh vừa chết. Anh ta bị thương vào bụng. Khi người ta đưa được anh ta vào viện thì bụng anh đã căng chướng. Ba ngày nằm ở lán cấp cứu anh ta rất tỉnh. Anh im lặng đăm đăm nhìn lên bộ truyền treo lủng lẳng trên trần nhà. Anh ta đang nghĩ gì? Liên không rõ. Nhưng cứ nhìn vào đôi mắt to, rất sáng của anh ta thì Liên hiểu. Anh đang chờ đợi những giây phút cuối cùng của cuộc đời mình. Liên không ngờ được người ta chờ đợi giờ phút cuối cùng của cuộc đời lại có thể thanh thản đến thế. Có thể anh ta đang nghĩ đến quê hương, gia đình. Khi người lính cầm súng, từ biệt lũy tre làng xanh ngắt. Từ biệt những cánh đồng lúa đang sậm hạt để bước vào trận đánh thì họ hiểu: Họ có thể chết và lúc ấy tình yêu trong họ sâu thêm một bậc. Lúc ấy, mọi thứ thân thuộc đều trở thành kỉ niệm. Một tia nắng ấm mùa đông, một câu hò trên đồng, một cánh cò bay lặng trong lời ru giữa trưa hè nắng lửa. Tất cả. Tất cả những cái quá thân quen mà bình thường không ai để ý đến sẽ biến thành nỗi nhớ rất sâu đậm Đến lúc này đây, khi anh biết chắc là mình sẽ chết và nằm đợi cái chết từng giây dịch lại gần thì nỗi nhớ chắc sẽ phải cháy lên cồn cào trong tâm trí. Nỗi nhớ sâu thêm một mức nữa. Cái mức cuối cùng mà con người có thể nhớ và yêu. Hay anh đang nghĩ vè cuộc đời mình? Những phút im lặng cuối cùng nggười ta có bao điều phải nghĩ. Trong những phút này liệu anh ta có phải hối tiếc một điều gì không? Chắc là không. Vì nếu có thì đôi mắt của anh đã không sáng và yên tĩnh đến thế. Người thương binh còn rất trẻ. Anh ta chỉ khoảng hai mốt hai hai là cùng.Một người còn trẻ như anh đã có gì mà phải hối tiếc. Cuộc đời rất đẹp ở tuổi hai mốt của anh ta sự sống đang đến tràn trề thế mà anh ta sẽ chết. Cứ nghĩ đến điều ấy Liên lại thấy sót xa. Đêm hôm qua, khi Liên thay cho anh chai huyết thanh bị hết, anh ta đã nói với Liên. -Thôi chị đừng truyền cho tôi nữa. Phí đi. Để truyền cho người khác. Tôi sắp chết rồi. Người thương binh nói câu đó bình thản, chắc chắn khiến Liên ứa nước mắt. Liên đã chứng kiến nhiều cáichết. Năm ngoái , cũng ở ban này, người ta cáng đến một tên tiểu doàn trưởng ngụy bị thương nặng. Cái giây phút cuối cùng, tên tiểu đoàn trưởng ngụy đã gào thét, dãy dụa cố cưỡng lại cái chết đến gần. Nó chửi bới tất cả.Chửi trời, chửi đất, chửi những người xung quanh, chửi ytá, bác sỹ đã không cứu nó. Chửi xong nó lại chắp tay cầu xin Liên hãy tiêm cho nó thêm một mũi nữa. Tay nó quờ quạng sé rách cả chiếc áo nó đang mặc. Nó nguyền rủa chính cả bản thân nó. Nó chết trong tư thế người uốn cong. Tay bíu chặt lấy thành giường như muốn bấu víu vào sự sống nhưng không được. Những kẻ tham sống như thế vẫn không tránh khỏi cái chết. Bọt mép nó sùi ra. Nó chết rồi mà mặt vẫn giữ nguyên vẻ kinh hãi. Nó đã chết bao nhiêu lần trước khi chết hẳn? Còn anh ta. Sao anh ta có thể nói câu ấy bình thản đến vậy? Liên lặng lẽ thay xong chai huyết thanh, ngồi xuống bên cạnh người thương binh, cô nói nhẹ nhàng -Sao đồng chí lại nghĩ như vậy? Đồng chí không làm sao đâu Người thương binh xoay người nhìn Liên rồi nói vẫn cái giọng bình thản như thế. -Tôi biết chứ. Việc gì mà chị phải dấu tôi Anh ta nhìn rất sâu vào mắt Liên. Môi anh ta hơi mỉm cười. Tròng mắt thấy cay cay, cô quay đi tránh không để cho người thương binh nhìn thấy màng nước mắt đã kéo lên làm mờ đôi mắt. Đến nửa đêm thì anh ta đi. Nhìn chiếc cáng đưa anh ta xuống nhà xác, Liên tự hỏi “Sao lại có thể chết một người dũng cảm đến thế?” Bên ngoài mưa lắc rắc. Những âm thanh đều đặn của rừng làm không gian như càng lặng lẽ thêm. Nghề y có rất nhiều niềm vui lớn nhưng cũng lại có rất nhiều nỗi đau lớn. Như đêm nay chẳng hạn. Sao có thể vui được khi phải nhìn cái chết đã cướp đi một người không ruột thịt, mới biết mà đã trở thành thân thiết của mình? Nga cầm chai huyết thanh đi vào trong lán, thấy Liên vẫn ngồi im lặng, cô nhẹ nhàng đi đến đằng sau Liên oà lên một tiếng. Liên giật bắn người quay phắt lại. -Nghĩ gì mà hung rứa chị hai? Nga vừa hỏi vừa cười như nắc nẻ. -Con quỷ. Làm người ta hết hồn. Khẽ chứ cho thương binh ngủ. Nga chợt nhớ ra. Cô thè lưỡi , ngồi xuống bên cạnh Liên hỏi nhỏ - Chị đã biết gì chưa? - Chi? - Phẫu thằng 24 lại bị đánh trúng một lần nữa - Thế à? Liên tái mặt hoảng hốt. Cô hỏi dồn dập- Cô nghe ai nói? Anh Thành…À….Tổ của anh Thành có ai việc gì không? Nga không chú ý đến cái vẻ lúng túng của Liên khi nhắc đến tên Thành. Cô trả lời giọng đầy lo lắng. - Lúc nãy đi qua nhà anh Sơn em nghe loáng thoáng anh Tháp nói vậy. Hình như anh Thành bị thì phải. - Bị sao? Có nặng không? Không kìm nổi mình, Liên hỏi thoảng thốt -Nào em có biết. Nếu không vội đưa huyết thanh lên đây cho chị thì em đã vào hỏi rồi . Thôi em về đây. Nga đứng dậy. Liên cũng không giữ lại. Chẳng hiểu từ lúc nào, một cảm giác không mới nhưng lạ tràn đến khiến cô gái vừa muốn lại vừa vừa sợ những phút yên tĩnh của riêng mình. Những cảm giác ấy lúc đầu chỉ mơ hồ và mong manh nhưng càng ngày nó càng trở nên rõ nét và mãnh liệt. Cảm giác ấy đến với Liên từ lúc nào? Từ cái đêm Thành đã thức trắng đêm bên bé Hải hay từ trước nữa, lúc Liên mặc cho con chiếc áo len Thành đã lặng lẽ đặt ở đầu giường? Liên sợ những cảm giác ấy và cô gái đã tự lừa dối mình. Không có gì đâu. Đấy chỉ là tình đồng chí gắn bó mà cuộc sống gian khổ , ác liệt đã tạo nên. Mà đâu chỉ riêng anh ấy, với anh Tháp, anhTrường , cái Nga mình cũng đều như vậy. Nhưng những lời tự lừa dối mình chỉ làm ngọn lửa trong lòng bừng cháy một cách dữ dội. Rồi sẽ đến cái lúc cô gái không thể tự lừa dối mình được nữa, cô phải tự thú nhận với chính mình và lúc ấy Liên đau khổ. Cô gái tránh gặp Thành, tránh mặc cho con chiếc áo của anh, tránh tất cả mọi thứ khiến cho ý nghĩ ấy phát triển. Cô cố gắng dập tắt ngọn lửa trong trái tim mình nhưng không được. Càng cố dập, ngọn lửa càng bốc cháy mãnh liệt. Liên đã bị thiêu đốt trong ngọn lửa nóng bỏng và dữ dội ấy. Trái tim tưởng đã chai lại vì những mất mát. Tưởng không còn biết rung động nay sức sống tràn trề của tuổi trẻ, sự khao khát hạnh phúc của một con người tràn đến làm cho nó bốc cháy. Làm sao Liên có thể dập tắt đi ngọn lửa ấy khi mà cô còn biết đau thương, biết căm giận còn biết đến những niềm vui nhỏ bé, thầm lặng mà cuộc sống hàng ngày hàng giờ đã mang lại cho cô. Ngày xưa khi yêu Ngọc, đến với Liên chỉ có niềm vui và những phút yên tĩnh. Sau những phút yên tĩnh , Liên thấy một bầu trời đầy nắng, tiếng chim hót lảnh lót. Liên muốn cười, muốn hát. Tình yêu thêm mãnh liệt sau những phút cô gái ngồi lặng im. Bây giờ thì khác hẳn. Tâm hồn Liên trong những phút im lặng như mặt biển giữa một cơn giông tố. Những đợt sóng trào lên cuộn xoáy. Sau những phút lặng im, cô gái thấy bầu trời thấp hẳn xuống, nặng trĩu. Cái im lặng cũng nặng nề như thế. Liên sợ những phút như thế. Nhưng cũng như ngày xưa, sau những phút lặng im tình yêu vẫn cháy lên mãnh liệt, thôi thúc. Biết làm sao được. Liên khao khát hạnh phúc. Sau những tổn thất mất mát của cuộc đời, niềm khao khát ấy càng đằm hơn, sâu hơn. Nếu như ngày xưa, nỗi khát khao như một cánh chim nhẹ nhàng lượn trong những ước mơ bay bổng thì bây giờ đã khác. Nó trầm tĩnh hơn. Nặng hơn. Rất nặng. Đừng nghĩ đến anh ấy. Anh ấy đã có người yêu, một người hơn mình về mọi mặt. Còn mình. Mình đã có một đứa con. Ý nghĩ ấy làm Liên đau khổ. Cô gái như một người khốn khổ đang trốn chạy chính mình. Nhưng tất cả vẫn đuổi theo cô dai dẳng không dứt và đến khi kiệt sức là lúc Liên đã khóc. Đêm hôm đó , những giọt nước mắt to, nặng trào ra ướt đẫm má làm bé Hải tỉnh giấc. Nó ọ ẹ khóc. Tiếng khóc của đứa con làm Liên tĩnh lại. Liên ôm riết con vào lòng mình. Những giọt nước mắt trào ra mau hơn nhưng đấy không còn là giọt nước mắt của một hạnh phúc không đạt được mà là những giọt nước mắt ân hận của một người mẹ khi thấy mình đã có lúc quên đi đứa con của mình -Con ! Liên kêu lên một tiếng khe khẽ trong đêm. Tiếng con âm vang thổn thức. Tất cả tình cảm của người mẹ đã buột ra trong tiếng “Con” và hóa thành sức mạnh. Hình ảnh Thành với tất cả những ý nghĩ sáo trộn vụt mất hẳn -Má có lỗi với con. Đừng giận má. Con. Liên thì thầm với đứa con đang ngủ và với tâm hồn mình. Cơn bão biển đã tan. Mặt biển sẽ rất xanh chỉ còn những đợt sóng triền miên vỗ vào bờ cát Những ý nghĩ ấy của Liên không ai trong ban hiểu được. Hai năm nay Liên đã biết cách giấu kín những ý nghĩ của mình. Có lần đang tắm cho bé Hải thì Sơn đến. Anh ngồi xổm thích thú đùa với thằng bé. Bé Hải dùng hai bàn tay tí xíu của nó đập đập vào cậu nước làm nước bắn tung tóe. Sơn cười rất vui. Anh té nước vào mặt thằng bé làm cho nó phải nhắm tịt mắt lại. Đột nhiên Sơn quay sang Liên cười cười như đùa cợt nhưng giọng lại rất trang nghiêm - Phải lấy chồng cho cô thôi cho thằng bé còn được gọi tiếng “Ba” chứ không nó lại quên mất. Mà mày thích gọi “Ba” hay “Bố” hả thằng cu? Anh quay sang hỏi thằng bé, Nó chỉ biết toét miệng ra cười. Liên cũng cười. - Lấy ai? Ai lấy? - Thiếu gì người. Ngay ở ban này cũng có - Ai người ta thèm lấy cái thứ em. Không hiểu sao Liên lại nói rất thành thật. Giọng nói đượm một nỗi buồn chua sót. Nói xong, biết mình lỡ lời, Liên đỏ mặt lảng ngay sang chuyện khác. Chuyện chỉ có thế mà cô cứ tự trách mình mãi. Thế mà tối nay nghe Nga nói, trong lúc quá lo lắng cô đã để lộ ra những ý nghĩ mà cô đã cố dấu diếm. May mà Nga không để ý đến. Không hiểu anh ấy có làm sao không? Liên bồn chồn cả người. Cô đứng dậy kiểm tra thương binh một lần nữa cho chắc chắn rồi che đèn lại đi lên nhà Sơn. Đến cửa, Liên dừng lại, nép mình sang một bên nhìn vào trong nhà. Tháp không có nhà chỉ còn mỗi mình Sơn đang ngồi bên bàn ghi chép cái gì trong cuốn sổ tay nhỏ. Mình đi đâu thế này? Liên tự hỏi. Thật xấu hổ. Con gái có ai lại như mình. Nếu anh Sơn mà biết được. Cô đứng tần ngần một lúc không dám vào. Tim đổ dồn. Cô đứng một lúc nữa, rất lâu. Vẫn không dám vào. Cuối cùng cô quay ra đi lên lán cấp cứu. Sao mình lại như thế? Có gì đâu. Mình chỉ đến để hỏi tin tức của một đồng chí bị thương như bao nhiêu người khác vẫn thường làm. Đâu có riêng một mình anh ấy. Còn cả anh Trường, anh Quyết nữa. Liên tự tranh cãi với mình. Không định nhưng đôi chân cứ đưa cô quay lại. Vào đi. Liên tự bảo . Nhưng đôi chân chỉ đưa cô đến cửa rồi dừng lại. Chỉ còn một bước nữa là qua ngưỡng cửa mà cô không sao bước nổi. Trong nhà im lặng. Sơn đang chăm chú làm việc. Chốc chốc anh lại dơ tay đánh muỗi trên má. Liên lại quay lên lán. Lại tự tranh cãi với mình. Cứ như thế đến mấy lần cho đến khi cô dẫm phải một cành củi khô làm Sơn giật mình ngẩng lên hỏi vọng ra. -Ai đấy? Liên lúng túng bước vào trong nhà. Cô cảm thấy mặt mình nóng bừng như người uống rượu. Sơn để ý ngay thấy vẻ không được tự nhiên của Liên nhưng anh lờ đi -Có việc gì đấy cô Liên? Sơn hỏi săn đón cởi mở. Liên ấp úng -Dạ….Không…..Anh Tháp đi đâu anh Sơn? -Anh ấy lên lán sáu. Mà có việc gì thế? Câu nói dối chưa kịp chuẩn bị làm Liên càng thêm lúng túng -Anh…Anh…Em hỏi xem…. Anh Chiến có phải truyền nữa không. -Thế hả. Cô chờ một tý. Anh Tháp về ngay bây giờ đấy -Thôi để em lên trên lán hỏi anh ấy Liên hấp tấp quay ra. Sơn nhìn theo bóng Liên ngạc nhiên tự hỏi. Hôm nay cô ấy làm sao thế nhỉ? Vẻ lúng túng của Liên làm anh phải lưu ý. Có một cái gì đây rất mới vừa xẩy ra với cô ta. Sơn thừ người ra suy nghĩ. Một lúc sau Tháp về. Sơn hỏi ngay. -Anh có gặp cô Liên không? -Mình vừa ở lán cấp cứu về đây. Sao? -Cô ấy không hỏi gì anh à? -Không Sơn im không hỏi gì nữa. Tháp treo ống nghe lên vách, tháo đèn pin rồi quay lại hỏi Sơn. -Không hiểu ông Thành bị có nặng không? Sơn không trả lời câu hỏi của Tháp. Điều Tháp hỏi làm Sơn chợt hiểu ra tất cả. -Thôi chết ! Đúng rồi. -Anh bảo sao? Tháp ngạc nhiên nhìn Sơn hỏi lại. -Không! Không! Sơn trả lời Tháp quấy quá . Anh đứng lên gấp sổ lại , hấp tấp cầm đèn pin đi lên lán cấp cứu
Trong số những người của ban Liên là người Sơn thương nhất. Tình thương trong anh bình lặng không cuộn xoáy như tình thương của Thành. Sơn có thể ngồi yên nhìn Liên đùa với bé Hải mà trong lòng không cuộn lên những day dứt. Không như Thành, nỗi đau của Liên truyền sang anh thành một nỗi buồn, thành một tình thương nhẹ nhàng , mông mênh . Tình cảm ấy chợt đến với anh trong một vài phút, rồi lại chợt biến mất trong hàng núi công việc. Những phút ấy, tình thương thoáng có một chút vị chua sót lắng dần xuống như tình cảm của một người anh trai trước số phận bất hạnh của một cô em gái. Sơn hay nói chuyện với Liên và đùa với bé Hải. Liên cũng vậy. Những lúc thấy trống trải cô lại tìm đến nói chuyện với Sơn. Trong câu chuyện, Sơn không tránh nỗi đau riêng của Liên. Anh có thể nói với cô, hỏi cô những dự định về tương lai, về gia đình hay nhắc lại cho Liên một kỉ niệm mà lẽ ra anh nên tránh không nhắc tới. Không việc gì phải tránh né. Đấy là một thực tế mà dù muốn hay không một cô gái còn trẻ như Liên đều phải nghĩ đến. Cũng vì vậy mà nói chuyện với Sơn lần nào Liên cũng thấy dễ nói hơn, đau hơn. Nhưng cơn đau tan đi rất nhanh và để lại cho Liên những giây phút thanh thản. Tuy chưa bao giờ cô nói với Sơn về những rung cảm mới lạ của mình nhưng Sơn biết.. Chính anh cũng thầm mong như vậy. Mỗi lần nghĩ đến chuyện ấy, Sơn lại càng thương Liên hơn. Liên đã có một đời chồng và có một đứa con. Còn Thành đã có người yêu. Hai cuộc đời như thế làm sao có thể gắn với nhau được. Thật khó. Biết vậy nhưng anh vẫn mong muốn như vậy. Cuộc đời Liên đã mất mát quá nhiều cần được bù đắp. Có gì là không chính đáng? Một tình cảm nảy nở trong cuộc sống chiến đấu, trong gian khổ mất mát sẽ là một tình cảm đẹp và bền chắc. Điều mong muốn xuất phát từ tình cảm thương yêu sâu sắc đã dẫn Sơn đến những phút đùa cợt cố ý gán gép giữa hai người. Sơn đã thất vọng. Thấy Thành thầm lặng chăm sóc Liên và bé Hải, Sơn hiểu : Thành rất thương Liên. Những lần Sơn gán gép, Thành phản ứng không mạnh anh chỉ lảng ngay ra chỗ khác. Tuy không hiểu nhầm tình thương của Thành nhưng Sơn không sao cắt nghĩa được tại sao Thành chỉ phản ứng có thế. Nếu như Thành không đồng ý thì anh ta đã phải giãy nảy lên rồi. Cũng như Pênicilin, với người đã không chịu thì chỉ cần một vài đơn vị là chỗ tiêm đã tấy đỏ. Đằng này Thành chỉ lặng lẽ bỏ đi. Sơn vốn không tin vào những mối tình ở thành phố. Một quan niệm cố hữu không biết đã len vào trong anh từ lúc nào. Yêu với đương gì chúng nó.-Sơn vẫn thường nói vậy- Hoa lá một tý cho vui đấy thôi. Nên dù biết Thành đã có người yêu Sơn vẫn cố tình gán gép. Sơn đã nhầm. Một lần nhân lúc Thành nhận được thư của Hà, Sơn đã nói đùa. -Con gái thành phố các ông khó tin lắm Thành nhìn Sơn có ý trách móc hỏi lại. -Anh mà cũng nghĩ như thế à? Nghe Thành hỏi Sơn mới giật mình. Anh đã đánh giá sai mức độ sâu nặng trong tình cảm của Thành. Biết vậy nhưng Sơn vẫn cứ trêu chọc. -Ông tin lắm à? -Sao lại không tin. Thành khẳng định -Chà! Một niềm tin vững chắc như thế mà bị đổ vỡ thì tôi e ông khó lòng kìm nổi mình. -Trước kia tôi cũng sợ như thế nhưng bây giờ thì khác- Anh bỗng nhớ đến buổi nói chuyện với Hà trong đêm chia tay. Những câu nói của Hà đêm ấy anh vẫn nhớ không sao quên được-Có sao đâu. Nếu sự việc diễn ra như thế thì tôi sẽ hoàn toàn thông cảm với cô ta. Cô ta giải quyết như vậy là đúng đắn .Con gái có thì của họ. -Thế lúc gặp lại nhau thì sao? Không trả lời ngay câu hỏi của Sơn, Thành gấp lá thư cho vào phong bì hỏi lại như đang suy nghĩ -Sao à? Chẳng sao cả. Tôi sẽ an ủi, động viên cô ấy để cô ta vui với hạnh phúc của mình mà không phải day dứt về tôi. -Dù rằng ông không thể quên đi? Thành im lặng gật đầu. -Nghĩ cũng thương cho cô ta. Sơn nói nhỏ. Lúc ấy anh không còn đùa được nữa. Anh bỗng nghĩ đến vợ. Anh nói câu ấy rất nghiêm túc. Câu nói chắt ra từ chín năm trời chiến đấu, từ những phút ngắn ngủi anh nghĩ đến vợ con. Chín năm rồi vợ anh vẫn đợi. Chín năm, nỗi nhớ đến với anh chỉ là những phút ngắn ngủi, đứt quãng. Còn vợ anh? Cô ta đã thức trắng bao nhiêu đêm trong chín năm? Lúc ra đi , vợ anh đã đưa tiễn anh ra ga. Lúc tàu đã đi xa, quay lại anh vẫn thấy vợ mình đứng lặng bên cánh đồng lộng gió. Lúc ấy anh thấy vợ mình sao quá bé nhỏ. Cô ta làm sao có thể thay mình làm trụ cột cho cả một gia đình? Sơn tự hỏi. Thế mà đã chín năm. Gia đình anh vẫn bình thường như lúc anh còn ở nhà. Mỗi lần nghĩ đến vợ, trong Sơn lại trào lên một nỗi thương cảm, biết ơn sâu sắc -Nghĩ cũng thương nhưng so với những người như Liên, cô ta còn hạnh phúc gấp vạn lần. Mà tại sao anh cứ gán gép tôi với cô ta? Phải chăng vì tôi chăm sóc thằng Hải nên các anh nghĩ thế? -Đùa thôi có gì đâu. Ông thật cả nghĩ. Thành không nói gì. Bất giác anh cuộn tròn chiếc phong bì trong tay -Mỗi lần các anh đùa tôi phải nghĩ lắm chứ. Tôi đã làm những gì? Liệu các anh có hiểu nhầm tình cảm của tôi không? Còn cô ta nữa. Cô ta sẽ nghĩ gì mỗi lần như thế? Tôi không dám phản ứng mạnh vì sợ cô ta tủi thân nhưng cũng không dám để trong cô ta một hi vọng vì tôi đã có người yêu. Tốt hơn là từ nay các anh đừng nên gán gép nữa. Sơn lên lán cấp cứu thấy Liên ngồi tựa vào vách, mắt nhìn ra cửa nhưng không thấy Sơn bước vào. Ngọn đèn thắp bằng dầu ma dút đỏ quạch. Ba cái hoa đèn nở đỏ rực trong lòng ngọn lửa làm cái đèn mờ hẳn. -Kìa ! sao không gạt mấy cái hoa đèn đi? Liên lúng túng như thể đang nghĩ đến điều gì bất chợt bị bắt gặp. Sơn làm như không thấy điều đó. Anh hỏi tiếp -Thương binh có điều gì không cô Liên? -Dạ không Sơn bấm đèn đi kiểm tra các giường một lượt rồi đến ngồi xuống bên cạnh Liên. Cô nhìn Sơn dò hỏi dè dặt. -Bao giờ tổ phẫu về anh Sơn? Sơn đột ngột nhìn rất sâu vào mắt Liên. Cô luống cuống nhìn lảng đi nơi khác. Sơn bỗng thấy mình cần phải nói thật. Nói hết. -Phẫu 24 lại vừa bị đánh. Chưa rõ sự thể ra sao nhưng nghe đâu anh Thành bị thương thì phải. Nếu đúng vậy thì ngày mai anh Thành sẽ trở lại đây Sơn thấy rất rõ người Liên hơi rung lên. Cô từ từ quay lại nhìn Sơn không dấu nổi những lo lắng của mình. Chưa lúc nào Sơn thấy thương Liên bằng lúc này. Anh muốn an ủi cô nhưng lại thấy không cần thiết. Mà cũng chẳng biết nói gì. Một cuộc đời như thế làm sao có thể an ủi bằng những lời lẽ bình thường? Một cuộc đời như thế chỉ có thể an ủi bằng một hạnh phúc mới. Mà hạnh phúc gia đình của Liên thì anh không thể tạo ra được. Phải cố gắng lắm anh mới có thể nén được một tiếng thở dài. Cả hai người cứ thế ngồi im lặng. Ánh mắt đồng cảm, thương sót của Sơn làm giọt nước mắt tủi thân của Liên to dần. Cô quay đi để giọt nước mắt lăn dài trên má. Tiếng Sơn rất nhẹ -Đừng lo cô Liên. Anh ấy chắc chỉ bị nhẹ thôi. -Dạ Liên gật đầu dạ một tiếng rất khẽ. Tiếng dạ như một lời thú nhận. Nước mắt tràn xuống môi mằn mặn
Cảnh vật tất cả nhuộm một mầu vàng nghệ. Mọi thứ đều nhòe nhoẹt. Ngột và khát. Miệng Thành khô khốc, đắng ngắt. Lưỡi như một miếng gỗ mỏng ném ra ngoài nắng khô ráp, nứt nẻ. Có một vật gì rất nặng đè xuống ngực Thành. Một mảng tối chập chờn giữa những luồng ánh sáng vàng vọt. Thành vùng vẫy, cố gắng hất tảng đá trên ngực xuống. Không được. Cố tí nữa, tí nữa. Vẫn không được. Kiệt sức. Cơn khát cháy lên. Cổ họng bốc lửa. -Nước! Thành bật ra một tiếng thều thào. Một dòng suối rất trong chẩy ngang trước mặt. Thành lết đến bên dòng suối cứ thế vục đầu uống ừng ực. Dòng nước mát lạnh dập tắt ngay ngọn lửa trong cuống họng. Ngấm ngay vào từng thớ thịt. Mặt nước sao động gợn thành những vòng tròn . Những vòng tròn thu nhỏ dần. Nhỏ nữa. Rất tròn. Ở giữa chập chờn một khuôn mặt. -Hà. Khuôn mặt cô gái lung linh trong làn nước trong vắt Cô gái như cười. Thành cúi xuống sát khuôn mặt thân quen. Hình ảnh cô gái vỡ vụn thành những vòng tròn sóng khi môi Thành vừa chạm đến mặt nước. Thành ngơ ngẩn nhìn những vòng tròn sóng đang loang rộng ra rồi lại thu lại. Khuôn mặt Hà lại hiện ra. Chập chờn mờ ảo. Bây giờ thì cô gái chủ động áp sát tới anh. Rất gần. Thành cố gắng vươn tới chỗ Hà nhưng không được. -Hà! -Gì anh Tiếng cô gái rất nhỏ như thoảng trong gió, xa xăm. Khuôn mặt cô gái lung linh giữa những vòng sóng tỏa sáng. Đôi mắt cô gái mọng nước mắt. Một giọt nước mắt rơi xuống mặt Thành nóng ấm. Thành vụt tỉnh. Liên! Đúng Liên thật. Những vòng sóng thu lại thành một điểm sáng chảy dài trên má cô gái Đây là đâu? Sao Liên lại ở đây? Thành tự hỏi. Mắt anh bắt gặp bộ dây truyền. Những giọt huyết thanh trong suốt chảy từng giọt trong chiếc bầu thủy tinh nhỏ. Lặng lẽ quá. Thành nhìn quanh gian nhà. Tất cả các giường đều bỏ trống. Sao ở đây lại có giường? Thương binh đâu? Thành hoảng hốt vùng dậy. Một cơn đau buốt chạy dọc theo cơ bụng xộc lên tận óc làm anh choáng váng. Mắt Thành tối sầm. Cảnh vật đảo lộn nhanh đến chóng mặt. Thành ngất lịm. Liên vẫn còn nghe thấy rõ tiếng Thành lắp bắp - Thương binh !Thương binh. Thành tỉnh lại lần thứ hai thì đã quá nửa đêm. Một miếng tấm đắp bằng dù mềm mại , ấm áp đắp ngang bụng. Đêm lạnh. Cái lạnh làm cơn đau nhức nhối thêm nhưng lại làm anh tỉnh hẳn. Những sự việc tản mạn dần dần được xắp xếp lại trong đầu. Thành nằm im đăm đăm nhìn lên mái lán. Qua một lỗ thủng trên mái lán, một ngôi sao lọt vào. Ngôi sao đêm ánh lên một mầu xanh dịu gợi lên một kỉ niệm từ xa lắm. Thành bỗng nghe thấy một tiếng hát. Tiếng hát không phải từ mặt đất bay lên , cũng không phải từ kí ức vọng ra mà từ ngôi sao xa xăm kia mang đến. Bài ngôi sao ban chiều “ Như con tim ta Vẫn nhớ tới em Như ngôi sao hôm Đêm ngày mong đượi Vì lòng ta nhớ Nhớ người yêu Ở chốn trời xa” Tiếng hát ấy rất lắng, rất xa, phảng phất một nỗi buồn, một nỗi nhớ da diết. Bài này Hà vẫn hay hát cho anh nghe. Ngôi sao vẫn mọc vào lúc chiều tà. Vẫn sáng long lanh vào chập tối và lặn sâu vào nỗi nhớ mong, chờ đợi để rồi đến bình minh hóa thành ngôi sao mai đứng đón mặt trời. Ngôi sao vẫn còn đó. Tiếng hát vẫn còn đó thế mà người hát nó đã đi xa. Một ngọn gió mang cái rét ngọt của đêm lách vào nhà. Ngọn đèn lay lắt. Đêm vắng. Cái vắng lặng làm nỗi buồn lắng xuống rất sâu. Day dứt. Những kỉ niệm theo ánh sao kéo đến cũng lặng lẽ và chậm chạp. Không phải là một cơn đau rát khiến người ta phải lăn lộn gào thét mà là một cơn đau ngọt. Nỗi đau đến dần từng tý một, âm ỉ nên không trở thành nước mắt mà chỉ trở thành một nỗi buồn lách qua muôn vàn những kỉ niệm lắng xuống không một tiếng động. Một dòng sông đỏ rực trong ráng chiều vàng óng. Trước lúc biến mình vào trong đêm, dòng sông như cháy lên. Cả những dãy núi xanh mờ ở phía thượng nguồn như cũng đang bốc lửa trong hoàng hôn. Toàn một màu lửa mà sao bình yên thế? Bờ đê lộng gió. Những bãi ngô xanh mướt ngả nghiêng. Những bông hoa ngô mọc vút lên với một mầu tím nhạt phất phơ trong gió. Từ trên bờ đê cao, Hà dừng lại thốt lên -Ôi ! đẹp quá Thành nhìn ra dòng sông. Xa xa một chiếc thuyền sang ngang. Nắng rọi vào cánh buồm. Cánh buồm phồng căng đột ngột quay ngang làm luồng nắng lóa lên trông chấp chới như một cánh bướm khổng lồ. Trong nắng chiều đang nhạt dần, Con thuyền trở thành một hình phẳng đen sẫm như bất động trong dòng lửa đỏ rực. Và. Ngay trên đỉnh cột buồm, ngôi sao hôm hiện ra lặng lẽ. Chiều rơi rất nhẹ trùm lên tất cả một mầu tím bình yên. Dòng sông và những buổi chiều. Đâu có phải đây là lần đầu tiên Thành nhìn thấy cảnh này nhưng sao đến tận hôm nay anh mới thấy nó đẹp và say mê ngắm nó?. Dòng sông này mầu đỏ. Điều này hình như Thành biết qua một trang sách nào đó mà chưa nhìn tận mắt bao giờ dù rằng con sông này ngày nào anh chẳng đi qua. Và cả những chiều lửa của dòng sông lửa như những buổi chiều nay nữa. Sao từ bấy đến nay anh không biết đến nó?Một mầu lửa bình yên. Một chiều lửa của riêng anh mà nhờ có tình yêu anh đã tìm ra nó. Sao vậy nhỉ? Sao đến tận hôm nay anh mới thấy được những cái đã diễn đi diễn lại đến ngàn đời? Phải chăng anh đã hững hờ với tất cả Không phải! Anh sống nghiêm túc với cuộc đời. Những cảnh này anh đã gặp nó nhiều lần nhưng nó chưa lưu lại trong anh. Anh cũng chưa từng ngắm nó vì trong quãng đời của anh chưa có mảnh đời nào gắn anh với những buổi chiều lửa nơi đây. Đến hôm nay, tình yêu đã đưa anh tới nơi đây. Đã gắn một mảnh đời của anh với nơi này để cho mầu lửa của dòng sông, màu lửa của hoàng hôn hòa vào mầu lửa của máu. Máu trong tim sẽ đỏ hơn. Anh sẽ nhớ không quên. Tình yêu đã mở ra trong anh những cung bậc tình cảm mới. Anh sẽ sống vững vàng. Sống với một tình yêu mang sắc lửa -Kìa anh ngôi sao Hà reo lên thích thú. Từ trên bờ đê cô lao xuống. Đứng trên triền đê cao, Thành ngây người nhìn theo tà áo tím bay bay trong màu tím của chiều. Thành vụt đuổi theo -Đố anh đuổi được em. Hà kêu to rồi cắm cổ chạy về phía bờ sông. Thành bắt được cô lúc vừa tới mép nước. Cô gái gục vào vai anh thở gấp. Thành ôm riết lấy vai Hà. Màu lửa bình yên đã tắt từ lúc nào cả hai đều không biết. Chân họ lún sâu vào lớp cát phù sa mịn màng mát lạnh. Ngôi sao ban chiều như một giọt thủy ngân lóng lánh trên nền trời.
Ngôi sao đêm đã rời khỏi lỗ thủng trên mái lán. Một tiếng gà rừng lẻ loi, đơn độc từ rừng sâu vọng lại. Đêm chuyển dần về sáng. Một bàn tay mát rượi đặt lên trán Thành Anh ngước nhìn lên. Vẫn là Liên. Đôi mắt họ gặp nhau. Bàn tay cô run run trên trán anh. Thành nắm lấy bàn tay ấy. Lòng anh ấm lại. Ánh mắt của cô gái như một lời an ủi như một bàn tay dịu mát xoa dịu những vết thương trong lòng đang nhức nhối. Đôi mắt như nói với anh “ Em đã biết tất cả. Đừng buồn Anh Thành. Ở đây đã có em và tất cả mọi người” Những tảng băng tan dần bởi tình đồng đội ấm áp. Như một dòng sông, khi nắng xuân làm tan đi lớp băng lạnh giá phủ dày trên mặt, dòng sông sẽ hiện ra với tất cả sức mạnh của nó -Ngồi xuống đi Liên Liên ngồi xuống bên cạnh Thành. -Em lo quá Liên nói nhỏ. Thành cười. - Chết thế nào được tôi. Anh em có bị ai nữa không? - Không! Có mỗi mình anh thôi. - May quá- Thành cười rạng rỡ- Thằng cu Hải có khỏe không? - Dạ . Khỏe. Liên trả lời Thành từng câu một. Xong cô lại lặng im. Không! Cô muốn nói rất nhiều. Nói tất cả sự sót thương, lo lắng của cô khi biết chuyện riêng của anh và nỗi vui mừng của cô khi anh qua khỏi cơn nguy hiểm. Nhưng sao cô lại không nói được. Liên đột ngột đứng dậy nói hấp tấp - Để em đi pha sữa cho anh. - Đừng Liên. Thành ngăn lại nhưng Liên đã bỏ ra ngoài. Bước chân của cô như chạy. Một lúc sau, Nga mang ca sữa nóng hổi đến cho Thành - Cô Liên đâu? Thành ngạc nhiên hỏi Nga . Cô lấy thìa quấy đều sữa trong ca trả lời Thành. - Chị ấy về nghỉ rồi. Anh cứ nằm im- Nga vội nói khi thấy Thành định nhổm dậy-Để em bón sữa cho Cô ngồi xuống cạnh Thành, vừa thổi vừa bón cho anh từng thìa sữa nhỏ. - Lúc cáng anh về đây bọn em cứ nghĩ là anh không qua khỏi. Anh Tháp cứ lắc đầu hoài làm chị Liên lo đến phát khóc. Lạ thực. Không ngờ chị ấy lại mau nước mắt đến thế. Nga buông ra câu cuối cùng một cách lơ lửng dường như vô tình lại dường như hữu ý -Cô Liên khóc à? Thành đột ngột hỏi rồi chăm chú nhìn Nga chờ đợi một câu trả lời - Khóc mà thôi à. Mấy đêm nay chị trực ở bên anh suốt. Thằng Hải đêm nào cũng phải ngủ với em Giọng Nga chậm rãi kể lể. Thành không nói gì. Anh im lặng nhìn ngọn đèn để trên bàn. Ngọn đèn cháy êm ả, trang nghiêm như một sự suy tư. Nga không hiểu Thành. Làm sao trong lúc đang đau đớn này anh có thể nghĩ đến Liên như mong muốn của cô? Giữa lúc trong anh đang chồng chất những kỉ niệm và những kỉ niệm đó đang biến thành những mũi gim nhỏ chích sâu vào trái tim anh thì làm sao anh có thể quên Hà để nghĩ đến Liên?. Hà đã mất nhưng tình yêu trong Thành thì đang sống và là lúc sống mãnh liệt nhất. Đúng ! Thành đang nghĩ đến Liên nhưng hướng suy nghĩ lại không như cô mong muốn. Thành đang nghĩ về một tình cảm lớn, tình đồng chí, mà trong đó Liên nổi lên thành trung tâm của sự suy nghĩ. Tình cảm rộng lớn mênh mông đó đã an ủi Thành. Bây giờ thì anh hiểu cái gì đã giúp Liên đứng vững trong những ngày đầu của cơn đau quằn quại kia. Cũng như Thành bây giờ đó là tình thương của đồng đội. Không có một lời an ủi nào hiệu quả hơn nó. Trong tình thương ấm áp bao la đó, người ta tự lau khô dòng nước mắt. Và họ sẽ tự hiểu, họ cần phải sống ra sao cho xứng với sự chăm sóc mà mọi người đã dành cho mình. Không có tình cảm ấm áp bao la đó, cơn đau sẽ biến thành những dòng nước mắt triền miên. -Anh nghĩ gì thế anh Thành? Câu hỏi của Nga đã dứt Thành ra khỏi dòng suy nghĩ . Anh quay lại thấy Nga đang nhìn mình. Đôi mắt của cô gái trẻ luôn luôn có ngọn lửa nhảy múa bên trong. Một đôi mắt không bao giờ biết buồn thế mà sao đêm nay Nga lại cũng có đôi mắt giống Liên đến thế? Đen, sâu, chứa đầy nỗi cảm thông, thương sót. Sống mũi Thành cay cay. Đừng khóc ! Dù rằng mình có quyền được khóc. Thành tự nhủ. -Tôi nghĩ gì ư? –Thành trả lời Nga bằng giọng trầm, xúc động- Tôi nghĩ về Nga, về Liên, về những sự chăm sóc và tình cảm mà mọi người dành cho tôi. Tôi xin cám ơn- Giọng Thành như nghẹn lại-Cám ơn các đồng chí -Sao anh lại nói thế Nga lúng túng. Bản thân cô xúc động cũng không kém gì Thành. Trên mảnh đất đầy đau thương gian khổ này ai chẳng có một lần cảm kích rơi nước mắt trước tấm lòng của đồng đội. Sẽ không một ai sống nổi ở nơi đây nếu họ cô độc -Có gì đâu. Em….Thành đột ngột bóp mạnh tay Nga -Đừng nói nữa. Nga Cả hai cùng im lặng để cho những cảm xúc trào dâng. Dâng mãi trong tâm hồn Bìnhminh. Trời sáng * * * Con nhện vàng lặng lẽ buông mình. Sợi tơ mảnh trong suốt nhẹ đu đưa. Hai chân con nhện đưa về phía sau se những sợi tơ óng chuốt cứ dài ra mãi tưởng chừng đến vô tận. Một tia nắng sớm cũng mảnh như sợi tơ rọi vào làm sợi tơ ánh lên một mầu ngũ sắc. Liên nằm gối đầu lên cánh tay, dường như cô đang chăm chú quan sát con nhện. “Nhện sa báo điềm lành” Liên bỗng nhớ đến một câu dân gian vẫn thường nói. Điều gì sẽ đến đây? Cô tự hỏi. Hay là….Liên bỗng thấy xấu hổ với ý nghĩ vừa lóe lên như một tia chớp. Đừng nghĩ bậy. Cô gái cố xua đuổi những ý nghĩ ấy. Không nổi. Những ý nghĩ ấy cứ len lỏi lách qua mọi ý nghĩ cản trở nó đến với Liên làm cô nhiều lúc có cảm giác vui vui. Khi nghe câu chuyện của Thành, ngoài sự thông cảm, trong Liên bỗng nảy ra một ý nghĩ mới. Đầu tiên, ý nghĩ ấy chỉ là một điểm sáng rất mờ nhạt và bị những tình cảm trong sáng của cô gái xua đuổi một cách mạnh mẽ. Nhưng cái điểm sáng ấy không tắt, trái lại mỗi ngày nó một sáng hơn, loang rộng hơn. Sự khao khát hạnh phúc của cô gái đã nuôi cho nó sống. Trước đây, lúc Hà còn sống, sự khao khát ấy vẫn bám lấy Liên một cách dai dẳng và có lúc nó đã bừng cháy mãnh liệt. Lúc ấy những suy nghĩ đó chỉ để lại trong cô những mảng tối thì bây giờ trong mảng tối đó đã xuất hiện những điểm sáng đầu tiên. Dù đã dồn tất cả lí trí để đồng cảm với nỗi đau của Thành nhưng dù sao, một niềm vui khó thấy, ích kỉ, nhỏ bé vẫn cứ len lỏi trong tâm trí Liên. Biết làm sao. Liên còn trẻ. Còn khát khao hạnh phúc Con nhện vàng buông tơ đến nửa chừng lại thu tơ lên. Cuối cùng nó biến mất trong đám tranh lởm chởm trên nóc lán. Trời đã sáng lâu lắm rồi nhưng cô vẫn không muốn dậy. Không phải vì mệt dù mấy đêm nay cô thức suốt bên Thành. Liên nằm thả mình trong những ý nghĩ vơ vẩn, tản mạn. Sao mình lại bỏ về lúc ấy? Liệu anh ấy có nghĩ gì khác về mình không? Cô gái tự hỏi. Ý nghĩ ấy cứ ám ảnh Liên từ lúc về nhà đến giờ. Chính Liên cũng không thể cắt nghĩa nổi tại sao mình lại như thế. Lúc Thành đang hôn mê, cô đã ngồi mấy đêm liền bên anh mà không ngượng. Thế mà lúc Thành tỉnh dậy, cái lúc vui nhất Liên vẫn hằng chờ đợi thì cô lại bỏ về. Anh ấy sẽ nghĩ gì? Liên tự hỏi lại mình một lần nữa. Mệt mỏi, bải hoải, cô ngồi dậy chống cánh cửa sổ đan bằng nứa lên. Nắng ùa vào trong nhà, rực rỡ, nhảy múa như báo một niềm vui. Cô với tay lấy cái lược ra đứng trước cái gương nhỏ treo trên vách chải tóc. Chiếc lược lướt nhẹ trên mái tóc dày, mượt của cô gái rồi dừng lại. Một tay nắm ngang suối tóc, chiếc lược nắm hờ hững. Cô gái cúi mặt như đang suy nghĩ một điều gì. Liên cứ đứng im như thế.Tiếng cãi nhau chí chóe của bầy chim liếu điếu làm cô sực tỉnh. Cô vội vã chải tóc. Tết xong những vòng tóc cuối cùng, Liên ngẩng lên chợt bắt gặp mình trong gương. Một cô gái có khuôn mặt trái xoan với một cặp mắt to buồn buồn. Bím tóc dày mượt hất ra trước ngực. Chiếc răng hơi khểnh làm cô gái lúc nào cũng như đang cười cười trái ngược hẳn với đôi mắt. Cô gái như đang nhìn Liên mà hỏi : “ Chị thấy em có xinh không”. Mặt Liên thoáng đỏ bừng.Cô hất mạnh bím tóc ra đằng sau với một dáng điệu nhanh nhẹn. Từ lâu lắm rồi, động tác ấy đã mất đi trong cô gái. Hôm nay động tác ấy đột nhiên trở lại. Lấy tay gạt những búp tóc lòa xòa trên trán, cô gái đi lên lán với cảm giác vui vui. Đến cửa lán, thấy An đang ngồi trong lán, Liên kín đáo lùi lại . Hai người đang mải nói chuyện nên không nhìn thấy Liên. Cô gái lắng tai nghe. -Hôm ấy em có ở nhà không? -Có ! Hôm ấy em vừa về nghỉ phép được năm ngày Một khoảng dài im lặng. -Chị Hà ngồi che cửa hầm à? -Vâng-Tiếng An vâng nghèn nghẹn. Lại một khoảng dài im lặng nữa-Quả rốc két nổ gần quá. Cây đà cửa của chiếc hầm bị tướp hết cả. Chị Hà bị mấy mảnh ở đằng lưng. -Không ai bị nữa à? -Không! Bao nhiêu mảnh chị ấy hứng hết cả rồi còn gì. Lúc mất…. Trong nhà, đang nói, An ngẩng lên nhìn Thành bỗng hốt hoảng dừng lại. Mắt Thành mở trừng trừng, nhìn như đóng đinh lên một điểm vô hình trước mặt. Con mắt ngày thường trong veo của anh bây giờ tối sẫm. Con ngươi thu nhỏ thành một điểm sáng. Hình như anh không nghe thấy An nói. -Rồi sao nữa? Thành quay lại hỏi An giọng khô khốc, trầm và đục. An không thể kể nữa, anh không thể chịu được sự đau khổ của Thành cũng như ngày xưa, trong hầm mổ, Thành đã không chịu đựng nổi nỗi đau khổ của Liên. Hà của anh đã lấy người che cửa hầm cho các em học sinh của mình và trước khi chết còn nhớ gửi cho anh tất cả những vật kỉ niệm như một lời nhắn lại. “Bây giờ thì Hà đã hiểu, cả cuộc đời Hà, cả tình yêu của Hà sẽ dành cho các em” Hà đã làm đúng những điều cô đã nói. Mối thù này phải trả. Chỉ có trả thù mới làm dịu đi nỗi đau trong anh. Bên ngoài, Liên đã nghe rõ tất cả. Cô bỗng thấy hổ thẹn. Sao mày có thể vui được khi nỗi đau đang cắn xé đồng đội của mày? Liên ơi! Sao mi có thể ích kỉ như vậy. Sao có thể vui khi một người như thế mất đi Những niềm vui nhỏ nhen của cô gái bị dập tắt. Cô gái vội vã bỏ đi
-B52 Tiếng Trường chìm nghỉm trong một bể những tiếng nổ giật cục. Đất quẫy mình rùng rùng. Loạt thứ nhất nổ cách phẫu khá xa. Loạt bom vừa dứt, Trường đứng bật dậy. Một số anh em thương binh tuy cụt chân nhưng vẫn vào được trong hầm. Ở ngoài chỉ còn những thương binh bị nẹp cứng. Anh nhanh nhẹn xốc từng người vào trong hầm. Như một con thoi, Trường chạy đi chạy lại bế từng người vào hầm. Anh không ngờ mình lại khỏe đến thế -Dịch vào một tý, tí nữa.. Được rồi Anh nói với những người ngồi trong hầm với một giọng gấp gáp, luôn luôn bị đứt quáng vì hơi thở hổn hển. Còn năm người . Còn bốn người. Nhanh lên! Nhanh lên! Tất cả sức lực của Trường được huy động ra hết trong những giây phút ngắn ngủi này. Phút tạm dừng giữa hai loạt bom tọa độ. Còn ba người nữa . Sắp hết rồi. Cố lên. Không kịp. Những loạt bom đã sé gió ngay trên đỉnh đầu -Anh Trường xuống hầm đi mặc chúng tôi Ba người thương binh còn lại kêu lên. Tường lắc đầu. Anh ngồi xuống bên cạnh một người thương binh gần nhất -Không! Tôi sẽ ở lại đây với các đồng chí Bầu trời như có hàng ngàn, hàng vạn tấm thép cọ vào nhau Những quả bom hú lên điên loạn. Không nghe thấy tiếng nổ, chỉ nghe thấy những tiếng luc bục rất khẽ. Ngôi nhà âm lắc như một con thuyền nằm trên đỉnh những con sóng dữ. Đất từ vách nhà đổ xuống rào rào Cả bốn người còn lại nhích lại gần nhau im lặng. Trường nghe thấy tất cả mọi tiếng động, cảm thấy tất cả mọi hiện tượng, từ những tiếng gào thét của những quả bom, những tiếng lục bục như một chảo nước khổng lồ đang sôi âm trong lòng đất đến cái chao đảo của ngôi nhà một cách minh mẫn lạ thường. Đây không phải là lần đầu tiên anh nằm giữa bãi B52. Đã nhiều lần bị B52 đánh trúng đội hình, lần nào anh cũng ngồi trong hầm, chiếc áo giáp chắc chắn nhất của những người lính nhưng chưa bao giờ anh nghe thấy hết, cảm thấy hết những cái gì diễn ra xung quanh mình trong bãi bom như lần này Quả này trúng, quả này trúng, quả này….Những ý nghĩ cứ lặp đi lặp lại trong đầu của bất kì một người nào đã từng một lần ngồi giữa thảm bom và của chính Trường nữa trong những trận bom trước lần này không đến với anh. Trường bình thản nhìn thẳng vào cái chết. Anh đã chọn nó. Sao lâu thế? Loạt bom chỉ kéo dài có gần hai phút mà với Trường nó như kéo dài hàng tiếng. Tất cả những tiếng lục bục bỗng lặng ngắt. Giây im lặng trở nên rất nặng. Trường nín thở chờ đợi tiếng nổ của quả bom lạc cuối cùng. Trong một loạt bom B52. Không hiểu sao, không ai bảo ai nhưng tất cả đều sợ quả bom cuối cùng này. Có người bảo : quả này rất hay tụt tạt thất thường rơi không có một quy luật nào nhất định . Có người lại bảo quả này có sức công phá rất mạnh. Có lẽ tất cả đều đúng. Nhưng đặc biệt lần nào cũng thế, trước lúc quả bom cuối cùng nổ là một giây rất lặng. Có lẽ người ta sợ cái giây im lặng đó hơn là sợ quả bom vì chỉ sau cái giây ngắn ngủi đó họ sẽ biết số phận của mình. Sống hay là chết. Hay tất cả sự sợ hãi, lo lắng và sự hồi hộp chờ đợi vào sự may rủi của cả một loạt bom dài hàng trăm quả đều dồn vào cái tích tắc cuối cùng này? Trường không biết . Nhưng trong cái giây im lặng đến khủng khiếp của tiếng nổ cuối cùng, cũng như bao nhiêu người khác, anh nín thở chờ đợi Ình! Đất rung lên lần cuối. Thoát rồi. Tất cả thở phào nhẹ nhõm. Rất nhanh, Trường đưa nốt số người còn lại vào hầm. Khi tiếng réo của loạt bom cuối cùng rít lên thì anh đã ngồi gọn trong hầm. Muộn rồi con ơi. Anh thầm nghĩ. Mệt lả, anh tựa lưng vào vách hầm nghe vách hầm rung rung đều đặn. Loạt này nó ném xa rồi.Tuy nghĩ như vậy nhưng cho đến dứt đợt bom anh mới lom khom chui ra ngoài. Trường nhẩy lên mặt đất. Cái đầu tiên đến với anh là một vòm trời mênh mông chang chang nắng. Nắng trưa chói chang trong một vùng cây cối đổ nát, đỏ loét những hố bom làm cho cái nắng vốn quen thuộc bỗng có cái gì đó khác lạ làm Trường ngỡ ngàng. Con mắt vốn quen bị rừng cây xanh chắn ngang tầm nhìn nay loạt bom đã phát quang tất cả để lộ ra một hành lang đổ nát, chết chóc cộng với cái cái nắng gay gắt làm con mắt thêm nhức nhối. Cả ban nằm gọn trong ba loạt bom B52. Không còn nhận nổi ra chỗ mình đang đứng. Cánh rừng già biến mất thay thế bằng một bãi bom lổn nhổn. Cây cối đổ ngổn ngang sơ xác. Những gốc cây lực lưỡng bị phạt ngang thân trơ trơ chĩa lên trời khúc thân còn lại đã nát tướp. Một gốc cây săng lẻ chưa bị phạt đứt hẳn, ngọn cây gục xuống rũ rượi trong chẳng khác gì cái đầu người bị chém nhưng chưa đứt.. Phía trước, bụi đất, khói bom đang từ từ dâng lên tạo thành một bức tường mầu đỏ nhạt. Hầu hết các lán đều bị sụp. Tiếng nứa nổ lốp đốp của một chiếc lán cháy vọng đến. Nhìn đám cháy, Trường cố hình dung lại từng vị trí của các lán trước kia xem lán đang cháy là lán nào. -Thằng Hải! Trường hoảng hốt kêu lên. Anh lao đến chiếc lán đang bốc cháy dữ dội. Tiếng khóc của thằng bé đã khản đặc từ trong đám lửa bay ra. Không kịp suy nghĩ, Trường ôm đầu lao vào. Một luồng lửa táp vào mặt anh bỏng rát. Khói đắc sệt trong ngôi nhà. Trường thấy ngạt. Luồng khói cay sè luồn vào tận trong cuống phổi rồi đóng cục tại đấy. Nước mắt nước mũi chảy dàn dụa. Trường căng mắt cố gắng tìm kiếm. Không thấy gì hết. Trước mắt Trường chỉ toàn một mầu vàng khè với những lưỡi lửa đỏ khé đang đảo lộn. Một chiếc xà nhà cháy rớt xuống vai Trường. Hất nó sang một bên, không thấy đau mà cũng không thấy nóng.,anh quờ quạng tìm kiếm. Tiếng khóc của thằng bé đã lặng hẳn. Tay Trường chạm phải thành giường. Trường xoài người quờ nhanh. Không có. Ngực Trường như muốn nổ tung. Anh quỳ xuống đất. Đầu gối quỳ trúng một thanh gỗ đang cháy. Trường rùng mình như có một luồng điện cực mạnh dần dật truyền từ khớp gối lên đỉnh đầu. Anh toài nhanh vào sâu trong gậm giường. Bàn tay anh chạm vào một vật mềm nhũn. Đây rồi. Trường ôm thằng bé vào lòng. Dùng toàn bộ nửa thân trên của mình che lửa cho thằng bé rồi lao vút ra ngoài. Đầu anh va phải bức vách đau điếng. Trường lùi trở lại. Đứng thẳng người, anh căng mắt cố tìm cánh cửa. Tàn than rơi lả tả quanh người. Giữa một vùng vàng đục chợt hiện ra một khoảng sáng mầu trắng hình chữ nhật nhỏ Trường lao thẳng về hướng đó. Những lưỡi lửa réo lên dữ dội. Một bàn tay mát lạnh xoa lấy khắp cơ thể Trường. Gió! Anh sững lại lảo đảo. Một cánh tay đỡ vội lấy anh. Trước lúc mê man, Trường dồn tất cả sự minh mẫn để hiểu : Mình đã ra khỏi đám cháy. Đến lúc ấy, anh mới chịu lịm đi trong cánh tay của Nga. -Anh Trường ! Anh Trường! Nga gọi cuống quýt. Cánh tay Trường vẫn còn ôm chặt lấy bé Hải. Cả hai nằm gọn trong cánh tay của cô. Nga từ từ quỳ xuống. Cô dặt hai người nằm trên mặt đất, gượng nhẹ gỡ thằng Hải ra khỏi cánh tay Trường. Tóc Trường cháy hết. Quần áo anh khô giòn, Nhiều chỗ bắt lửa cháy đỏ. Vai trái rách toạc để lộ ra một vết thương sâu hoắm, đen. Máu từ vết thương đang rỉ ra cũng đen kịt. Nga cuống đến nỗi không nghĩ ra là phải dập những chỗ cháy trên quần áo của Trường. Khi tay cô chạm vào một chỗ vải đang cháy bỏng dãy cô mới chợt nhớ vội vàng đi dập những chỗ đang cháy. Vừa làm vừa khóc. Đúng lúc ấy thì Sơn chạy đến. -Lấy B1, C, long não . Nhanh lên. Nga chạy vụt đi. Một thoáng sau cô quay lại, một tay cầm túi thuốc cấp cứu, tay kia cầm một lô những sơ lanh và kim tiêm. Đặt tất cả những thứ ấy xuống dưới đất, cô móc túi lấy thuốc. Nga lập bập không lùa nổi kim tiêm vào ống thuốc. Sơn giật lấy sơ lanh từ tay Nga, lấy thuốc. Anh nhẹ nhàng kéo tay áo của Trường lên, sát trùng rồi cắm ngập kim tim vào bắp tay Trường từ từ bơm. Động tác của sơn lẹ, dứt khoát như một người y tá thực thụ. Sơn tiếp tục tiêm cho bé Hải. Nhận ra thằng bé bị thương, Sơn quay lại bảo Nga -Cô chạy về lấy bông băng –Nga chạy đi. Sực nhớ ra Sơn gọi với theo- Nhớ mang theo cả chiếc tăng nhé. Lần này thì Nga đã trấn tĩnh lại. Cả hai nhanh nhẹn băng vết thương cho hai người rồi trải chiếc tăng ra đặt hai người nằm lên đó. Hơi đất ẩm ướt làm Trường tỉnh lại. Bây giờ anh mới thấy nóng và rát. Người anh hừng hực như lửa. Cổ họng rát khé. -Nước! Trường thều thào. Một dòng nước mát lạnh từ từ chảy vào miệng. Trường há miệng đón lấy dòng nước uống một cách thèm khát. -Đừng cho uống nhiều. Sơn khẽ nhắc, Dòng nước đã dừng lại rồi mà miệng Trường vẫn còn tóp tớp như một miệng con cá mắc cạn. Dòng nướ mát làm Trường tỉnh hẳn. Anh nhớ lại tất cả một cách rất minh mẫn. Cái minh mẫn ngắn ngủi trước giờ phút hôn mê không còn biết gì. Dường như hoảng hốt, anh chống tay nhỏm dậy nhưng không nổi. Anh lại gục xuống ngất lịm. Cả Sơn và Nga đều nghe rõ tiếng Trường nhắc đi nhắc lại một cách rành rọt. -Thằng Hải! Thằng Hải! Sau đó là những tiếng gì đó ríu lại mà cả hai đều không nghe rõ. Cô ngồi đây trông họ , tôi chạy đi xem tình hình anh em ra sao. Sơn đứng dậy nói với Nga. Nói xong anh vội vã đi ngay. Nga ngồi ghé vào mép tăng. Cô lo lắng nhìn hai người. Nắng gay gắt rọi vào chỗ hai người. Nga đứng dậy. Cô muốn chạy về lấy chăn để che nắng cho hai người nhưng cô lại sợ. Mình đi lỡ ở đây xảy ra chuyện gì thì khốn. Ngần ngừ một lúc, cô tiêm thêm cho hai người một mũi tiêm nữa cho chắc chắn. Xong, cô vụt chạy về.. Đôi chân Nga thuăn thoắt nhảy lên những cành cây gẫy lởm chởm trên mặt đất. Lúc Nga quay trở lại thì chiếc áo đang mặc của cô ướt đẫm. Mồ hôi chảy ròng ròng trên mặt. Cô lấy tay gạt vội những giọt mồ hôi rồi căng chiếc chăn lên mấy cành cây gãy. Xong xuôi, cô ngồi xuống,. Cả hai vẫn nằm mê mệt.Có lúc Nga tưởng họ đã ngừng thở. Sợ hãi, cô gái ghé tai áp sát vào bộ ngực vạm vỡ của Trường. Tim vẫn đập. Còn sống. Cô gái thở phào nhẹ nhõm. Cô quay sang bé Hải. Sao anh Sơn lâu thế nhỉ? Cô gái bồn chồn tự hỏi. Chắc còn nhiều người khác bị. Ý nghĩ ấy làm Nga nóng cả ruột. Cô nhìn quanh. Vọng đến tai cô là tiếng gọi nhau í ới và tiếng đào đất thình thịch. Lại một chiếc hầm nào bị sập rồi. Cô nghĩ nhanh và dứng dậy cố nhìn về phía có tiếng đào hầm vọng tới. Những cây đổ ngổn ngang làm cô gái không nhìn thấy gì. Bứt rứt, cô gái ngồi xuống lấy một cành lá xua những con muỗi đang vo ve đến chỗ hai người. Thằng bé bị rất nặng. May quả bom hất nó bay vào trong gầm giường không thằng bé đã thành than rồi. Mái tóc vàng tơ của nó xuăn lại cứng đờ. Nhìn những vòng băng trắng xóa quấn quanh bụng thằng bé, Nga cắn môi. Nước mắt lại rớm ra trong đôi mắt cô gái Nếu nó bị làm sao thì thật tội cho chị Liên. Sao số của chị ấy lại khổ thế không biết. Ước gì nó không bị làm sao. Cô nhìn ra xa, từ những hố bom sâu hoắm, lổn nhổn bị nắng trưa thiêu đốt, một làn hơi mỏng đang dâng lên khẽ lay động. Nắng loang loáng. Nga ơi! Đâu rồi. Nghe tiếng Quyết gọi, Nga mừng cuống. Cô vội đứng dậy thưa to. -Đây cơ mà Cô gái dơ tay vẫy vẫy cho Quyết nhìn thấy. Có mấy thương binh đi cùng Quyết. Họ mang theo hai cái cáng. Những người thương binh đặt hai người lên cáng, cáng đi. Nga đi theo đằng sau, cô hỏi Quyết. -Còn ai bị nữa không anh Quyết? -Hầm lán bốn bị sập. Anh Tháp bị thương nặng. -Thế ạ. –Nga kêu lên hoảng hốt.- Anh ấy bị vào đâu? Liệu có sao không anh? Thương binh có ai bị gì không? Nga hỏi dồn dập. Quyết phát cáu gắt lên. -Đến thì biết. Hỏi gì mà lắm thế. Nói xong Quyết cúi mặt lầm lì bước. Nga tiu nghỉu bám theo sau. Nga đâu biết tâm trạng của Quyết lúc này. Anh cúi đầu bước từng bước chậm chạp, cẩn thận lái chiếc cáng tránh những cành cây gẫy chĩa ra tua tủa. Trước cái sống và cái chết ai cũng phải suy nghĩ chọn cho mình một con đường. Quyết cũng đã lựa chọn. Nhưng trước những hi sinh to lớn mà mười năm trời anh đã gặp buộc anh phải nghĩ lại. Và Quyết đã ân hận. Hôm nay, trước Trường, sự ân hận một quãng đời bỏ phí trở thành tủi hổ. Quyết bỗng thấy cuộc sống của mình trở nên vô nghĩa. Một cuộc sống thừa. Kéo dài cuộc sống vô vị này thêm hai ba chục năm nữa mà làm gì? Như con người nằm kia, anh sẽ sống bao nhiêu năm? Có thể anh ta chỉ sống nốt ngày hôm nay. Nhưng những ngày anh sống thật có ý nghĩa. Dù có chết đi thì anh ấy vẫn sống trong tình yêu, nỗi nhớ của mọi người. Mình thì sao? Mọi người sẽ quên mình ngay sau khi mình chết. Mình không có gì để cho họ nhớ. Sự tủi hổ trở thành đau khổ giày vò Quyết. Qua lán bốn, Nga thấy Sơn cùng mấy anh em thương binh đang hì hục cuốc hầm. Dưới nắng trưa gay gắt, những người thương binh cởi trần trùng trục, bặm môi hối hả đào bới. Lưng họ bóng nhãy mồ hôi. Nhưng vòng băng băng vết thương sổ tung bay phơ phất trong gió. Thấy cáng tới, Sơn đứng thẳng dậy lấy ống tay áo quệt vội những giọt mồ hôi bảo Quyết. -Đưa vào lán hai, Còn cô –Anh quay sang nói với Nga-Chuẩn bị thuốc và huyết thanh. Cậu An sẽ pha chế giúp . An đâu rồi? An ơi Sơn nhìn quanh tìm kiếm. Anh cất tiếng gọi. -Có Từ trong lán hai, chiếc lán duy nhất còn sót lại, An “Có” một tiếng rắn rỏi rồi tập tễnh bước ra. -Cậu theo cô Nga pha chế giúp bọn mình thuốc nhé. -Vâng Nói xong An quay sang Nga lúng túng -Ta đi thôi chứ ….Đồng chí Tiếng đồng chí thốt ra sau một thoáng ngần ngừ làm Nga đỏ mặt. Cả hai đều cùng rất trẻ. Nga đi trước, An theo đằng sau. Cô gái đi nhanh quá, An theo không kịp làm anh phải bước gằn. Vết thương ở chân đau nhói. An cắn răng, cắn môi cố gắng bám theo. -Đợi…..một tý Nga quay lại, thấy An cà nhắc chạy theo mình, cô đỏ mặt nói với An giọng bối rối -Chết em….Tôi quên mất. Tiếng “Em” ngập ngừng rồi chuyển nhanh thành chữ tôi. Mặt Nga đỏ gắt. * * *
. * * * Thành rên lên một tiếng khe khẽ rồi khụy xuống. Hai người thương binh đứng hai bên vội vàng đỡ lấy anh. -Anh Thành! Liên kêu lên hoảng hốt. Cô xô lại phía Thành. Mặt anh tái nhợt. Cơn đau làm mặt anh nhăn nhúm lại nhưng anh lắc đầu . -Không sao đâu.—Rồi anh quay lại phía Liên—Cô tiêm cho tôi mấy mũi Nôvôcain chung quanh vết thương. Liên nhanh nhẹn lấy thuốc, cô lấy tay định cởi những vòng băng quanh bụng Thành ra để sát trùng nhưng anh lắc đầu. - Không cần đâu cứ tiêm qua lớp băng cũng được. Cởi băng ra sát trùng xong lại phải quấn băng lại thì đến bao giờ. Tiêm đi! Đợi Liên tiêm xong, quay về vị trí phụ mổ , Thành ra hiệu cho hai người thương binh đứng hai bên xốc anh đứng dậy, chìa tay về phía Liên -Dao Liên cầm con dao mổ đặt vào tay thành. Đúng lúc ấy thì Sơn bước vào. Anh nhìn quanh hầm mổ một lượt -Ông chịu được chứ? Còn cần gì nữa không?—Anh nhìn Thành, thấy hàm răng trên đang cắn chặt lấy cái môi dưới. Anh biết Thành không nói được. Sơn quay sang hai người thương binh đứng hai bên cạnh dặn dò—Các ông phải chú ý vào có gì phải đỡ ngay lấy anh ấy ngay. Thành xua tay ra hiệu cho sơn đi ra. Cánh tay cầm con dao mổ hạ xuống. Một đường rạch kéo dài trên bụng thằng Hải. Máu bắt đầu tuôn ra. Thành chìa tay về phía Liên -Kẹp Cái kẹp đã nằm gọn trong tay anh. Liên nói nhanh -Anh không cần phải nói. Trừ khi nào em đưa sai May mà cô ta còn đủ tỉnh táo để phụ mổ cho mình. Anh nghĩ nhanh. Cô ta thật dũng cảm. Công việc cuốn Thành vào làm cho anh không còn cảm thấy những cơn đau ở ổ bụng. Ổ bụng thằng hải được banh ra, anh nhanh chóng tìm thấy mảnh bom trong ổ bụng thằng bé. Thật may mắn cho nó, mảnh bom không làm tổn hại gì nhiều các cơ quan trong ổ bụng . “Nhanh lên” Thành tự bảo. Anh biết rằng mình không thể trụ đựợc lâu. Lúc này mình mà bị ngất thì thằng Hải chắc chắn sẽ chết. Nhanh lên! Nhanh nữa lên. Thành tự thúc dục mình. Liều Nôvôcain bắt đầu hết hiệu lực. Một cơn đau dữ dội từ ổ bụng thốc lên đỉnh đầu làm tay cầm chiếc kim của Thành run bắn. Không nói được, thành lấy tay chỉ vào lọ nôvôcain rồi chỉ vào bụng của mình. Liên hiểu ý, cô nhanh nhẹn lấy thuốc, quỳ xuống chọc kim qua lớp băng bơm một liều gây tê quanh vết thương ở ổ bụng thành. Lúc này cô mới nhìn thấy, lớp băng quanh bụng anh đỏ những máu. Mối khâu cuối cùng vừa xong, không kịp cắt chỉ, Thành đã gục xuống. Liên bỏ con mình nhảy bổ đến bên Thành. Hai người thương binh đứng hai bên gựơng nhẹ đặt anh nằm xuống chiếc cáng. Trước lúc hôn mê, Thành còn kịp ra hiệu cho mọi người cắt chỉ. Cằm anh đầy máu. Liên ôm lấy thành, cô gục đầu vào ngực anh khóc nấc lên
Trong đêm trăng đoàn người đi lặng lẽ. Thỉnh thoảng tiếng rì rầm khe khẽ nổi lên xen lẫn với tiếng gió thì thào.. Sơn xốc mạnh ba lô rảo bước theo đoàn người. Anh vượt lên ngang với cáng của Trường, bấm đèn pin soi vào trong cáng.Trường vẫn chưa tỉnh, miếng tấm đắp tụt xuống ngang ngực. Mặt Trường lộ ra đen sạm, đầu nghiêng sang một bên, mắt nhắm nghiền, da mặt nứt nẻ. Một chút nước vàng rỉ ra từ những vết nứt đó. Sơn kéo tấm đắp lên đắp lại cho Trường, xong anh lùi lại bảo Quyết. -Cẩn thận kẻo va anh ấy vào cây đấy. -Vâng. Tiếng vâng của Quyết chìm trong tiếng thở gấp nặng nhọc. Sơn đứng lại, những chiếc cáng lần lượt vượt qua anh. Chiếc cáng đi cuối cùng là cáng của Tháp. -Để tôi cáng cho một lúc. Sơn nói với người thương binh đi sau. Tay anh đặt lên đòn cáng. Người thương binh cộc cằn gạt tay anh ra nói cộc lốc. -Không ! tôi cáng. -Tôi chỉ cáng một lúc thôi. Sơn nói giọng nằn nì. Anh muốn được cáng người bạn chiến đấu của mình đến nơi an nghỉ cuối cùng. Anh muốn khóc. Cũng không hểu vì sao nữa. Không phải vì công việc bề bộn của một người chính trị viên phải giải quyết sau một trận bom làm anh quên. Không ! anh không quên. Giữa một đống công việc, sơn vẫn dứt mình ra dành những phút ngắn ngủi cho Tháp. Ngồi bên xác người đồng đội, Sơn thấy mắt mình cay nóng. Nhưng anh vẫn không khóc. Anh ngồi xuống đặt tay lên ngực Tháp. Dưới bàn tay mình, Sơn vẫn như còn như nghe thấy tiếng đập dữ dội của một trái tim đang đòi sống. Tháp nằm. Phủ lên người anh là một lá cờ. Những tia nắng cuối cùng của mặt trời dọi vào lá cờ để từ đó chói ra xung quanh một mầu hồng nhạt. Vải liệm không có, Sơn lấy lá cờ của ban phủ lên người anh. Ngồi bên Tháp, Sơn không cảm thấy nặng nề. Không phải vì cuộc đời anh đã chứng kiến quá nhiều cái chết. Mỗi một đồng chí của mình nằm xuống, bao giờ Sơn cũng tìm thấy ở đó một cảm nghĩ khác hẳn với nỗi đau thương bình thường . Chứng kiến mỗi một người nằm xuống, anh lại thấy yêu quý hơn những người đang còn sống. Anh lại thấy trách nhiệm của mình nặng nề hơn. Anh phải làm nốt những công việc , những mơ ước của những người nằm xuống chưa làm được. Cuộc sống thật vĩ đại và cảm động. Hàng nghìn , hàng vạn người đã chết cho hàng triệu sự sống khác nẩy nở sinh sôi. Như Tháp đây chẳng hạn. Sơn bồi hồi nhớ đến giọt nước mắt nóng hổi của người thương binh ngồi ở ngoài cùng của chiếc hầm bị sập. -Anh Tháp đâu? Đấy là câu đầu tiên người thươg binh hỏi khi tỉnh lại. Tất cả mọi người cúi mặt không nói. Chợt hiểu ra, người thương binh vùng dậy. Sơn vội giữ anh ta lại. -Buông tôi ra. -Người thươg binh vùng vẫy kêu lên . Tiếng kêu chen lẫn với tiếng nức nở-Anh ấy đã cứu sống tôi. Không sao ngăn được người thương binh, Sơn đành phải để anh ta đến bên Tháp. Người thương binh ôm lấy cơ thể đã lạnh cứng của Tháp -Sao anh lại nhường hầm cho tôi . Anh Tháp.? Người thương binh thì thầm hỏi Tháp như thể anh còn sống Giọng người thương binh nghẹn lại. Nước mắt anh nhỏ xuống lá cờ. Nền cờ sẫm hẳn lại nơi có những giọt nước mắt thấm vào. Mọi người cúi đầu im lặng. Sơn ngẩng lên nhìn lướt những khuôn mặt đang đứng xung quanh anh. Trong cái im lặng nặng nề có tiếng nấc khe khẽ của những người lính trẻ lần đầu vào trận. Trong họ có người phải quay mặt đi chỗ khác, nghiến chặt răng cho tiếng khóc khỏi bật ra. Những người đã từng trải thì khác hẳn. Những khuôn mặt sạm đi vì nắng gió chiến trường sắt đanh,lầm lì. Họ đăm đăm nhìn vào người đã chết. Hãy nhìn thẳng vào cái chết. Hãy nhớ lấy đừng quên. Hãy khắc sâu mối thù này vào tâm khảm để đến khi vào trận họ lao lên trước họng đại liên không một chút ngần ngừ. Hãy nhìn thẳng vào đấy để mà yêu cuộc sống , để mà nghĩ suy. Mỗi một người mất đi sẽ trở thành một vùng nhỏ yên tĩnh trong tâm hồn những người vào trận. Cuộc sống là một bản giao hưởng lớn. Sau chương hành khúc tang lễ sẽ là chương hành khúc của mùa xuân. Sẽ là những phút cuộn xoáy, dồn dập của sự sống đang vươn lên mạnh mẽ. Điểm xuyến vào đó là những âm thanh thánh thót, trong sáng của những kỉ niệm thanh bình. Cái lúc lặng im giữa hai chương, phút này đây. Là những âm thanh rất trầm, rất hùng, dâng dần lên làm nền cho những âm thanh dữ dội. Sơn thấy cổ họng mình đắng ngắt. -Đừng khóc các đồng chí.- Sơn nói, giọng âm vang-Anh Tháp không muốn chúng ta khóc. Anh ấy dùng sự sống của mình bảo vệ sự sống của chúng ta không phải để thấy chúng ta khóc. –Sơn cúi xuống, nắm một nắm đất , bóp vụn nó trong lòng bàn tay.- Mảnh đất này đã thấm quá nhiều máu và nước mắt. Bao đồng đội của chúng ta đã nằm xuống. Mảnh đất đã đón những bước chân đầu tiên của mỗi chúng ta, đã đắp ấm chúng ta khi chúng ta nằm xuống. Chúng ta lớn lên từ đất. Lưỡi cày đã trộn lẫn mồ hôi ta vào đất. Đất đã cho chúng ta biết bao vụ gặt. Thế mà mảnh đất thân yêu của chúng ta đang bị quân thù giày séo. Đang bị những hố bom kia xé nát-Sơn chỉ tay ra những hố bom. Dưới nắng, những hố bom chói lên một mầu đỏ gắt- Máu của đồng chí Tháp và của bao nhiêu người đã đổ xuống để băng bó lại những vết thương cho đất Thế mà chúng ta định trộn thêm nước mắt vào những giọt máu đó hay sao? Những thứ người đã chết để lại cho chúng ta còn quá nặng. Phải làm gì đây các đồng chí cho khỏi hổ thẹn với những người đã khuất? Đồng chí hãy yên nghỉ- Giọng sơn trầm xuống như nói với Tháp, như nói với chính mình- Chúng tôi nguyện sẽ không hổ thẹn với đồng chí. Rất tự nhiên , một cuộc mít tinh nho nhỏ đã được hình thành. Về cuối, cuộc mít tinh trở thành một cuộc họp. Những lo lắng đè nặng trong Sơn được mọi người cởi ra dần. Cả một núi công việc tưởng như không thể giải quyết được,nay mang ra cuộc họp Sơn lại thấy mọi việc trở nên dễ dàng. Phải biết dựa hẳn vào tập thể. Bây giờ anh mới thấm thía điều đó. Cuộc họp hôm nay trở thành một bài học sâu sắc trong cuộc đời làm chính trị viên của anh. Chưa bao giờ Sơn thấy yêu những người thương binh của mình như lúc này. “Những thương binh của tôi”. Từ trước đến nay,trong anh chỉ mới có “Ban của tôi” “Viện của tôi” .Đến hôm nay bốn từ “Thương binh của tôi “mới âm vang trong tâm hồn anh. Trước kia anh phục vụ thương binh hết lòng là vì nhiệm vụ. Hôm nay, hơn thế , nó đã trở thành một tình cảm của anh. Phải chuyển tất cả thương binh đến địa điểm mới ngay trong đêm nay. Nhiệm vụ chỉ có thế nhưng là bao nhiêu công việc. Vận tải không có, thương binh bất động lại nhiều. Đấy là chưa kể đến một số anh em thương binh chỉ có thể đi cà nhắc. Làm sao có thể chuyển được đi trong đêm nay? Còn lương thực, dựng lán trại, thuốc men….Một đống công việc phải giải quyết cùng một lúc làm Sơn thấy ngợp. Tất cả công việc đều được anh em thương binh giải quyết. Lương thực được chia hết cho mọi người. Anh em bị thương nhẹ sẽ đảm đương số cáng của anh em bất động. Sơn thở phào nhẹ nhõm. Nhưng đến công tác thương binh liệt sĩ thì cuộc họp lại bị chia rẽ. Những người lính cũ đề nghị chôn cất Tháp ở ngay đây. Sơn cũng đồng ý với ý kiến này. Anh em đã quá nặng, cần tránh cho mọi người những vất vả không cần thiết. Ý kiến này bị cánh lính mới phản đối mãnh liệt. Họ không đành lòng chôn cất người đã chết ở mảnh đất lở loét, trơ trụi này. Cuối cùng đám lính mới đã thắng. Trăng sáng vằng vặc. Tiếng những cành cây gẫy lắc rắc. Tiếng những bước chân thậm thịch. Tiếng côn trùng kêu rỉ rả. Những tiếng thì thầm khe khẽ. Tất cả những tiếng đó gộp lại tạo nên một thảm âm thanh quen thuộc của đêm rừng. Đoàn người đã vượt qua bãi bom tiến vào một khoảng rừng non.Ánh trăng lọt qua những kẽ lá vẽ lên mặt đất những đốm sáng loang lổ làm Sơn có cảm tưởng mặt đất là một tấm dù hoa lớn. Mùi lá mục xông lên ngai ngái. Con đường hiện ra mờ nhạt. Dưới những lùm cây tối đen được rắc vô vàn những mảnh lân tinh sáng xanh. Gió ở đây trở nên thoáng đãng hơn, không còn mùi khen khét, đăng đắng của khói bom. Sơn căng ngực hít một hơi dài. Không gian vương vất một mùi thơm ngọt của một loại hoa đêm mà Sơn không biết tên. Những bông hoa cánh dày mọc sát mặt đất nhiều khi bị lấp dưới những cành khô lá mục.Ở đấy nó dâng hương. Ai có thể ngờ được một bông hoa xấu xí, mọc một cách thấp kém như thế lại có thể dâng hương thơm ngọt cho đời? Mùi hương vương vất mang lại cho mọi người một cảm giác mới. Đã qua rồi những hình ảnh khủng khiếp, chết chóc của trận bom. Không khí nặng nề đau thương tan đi rất nhanh. Chưa ai quên. Nỗi đau lẩn sâu vào muôn vàn nỗi đau khác. Chìm xuống dưới muôn vàn công việc -Sắn quần lội suối Từ trên lệnh truyền xuống nho nhỏ. Sơn cúi xuống sắn quần.Anh nhìn quanh. Không nhận ra mình đang đứng ở đâu. Xung quanh anh chỗ nào cũng giống chỗ nào. Cũng những bụi cây tối mờ mờ, những mảnh lân tinh và ánh trăng bàng bạc. May mà vớ được một tay trinh sát nếu không mình cũng chẳng còn biết xoay sở ra sao giữa cánh rừng mênh mông này . Sơn thầm nghĩ về người đại đội trưởng trinh sát, một thương binh ,đã nhận nhiệm vụ cắt rừng đưa thương binh đi trong đêm nay. Đoàn thương binh dừng lại nghỉ bên một dòng suối. Sơn móc túi lấy gói thuốc lá gọi với lên trên. -Thuốc nhé. Tiếng ồn ào rộ lên. Gói thuốc chỉ một loáng đã hết nhẵn.Những đốm lửa lòe lên trong đêm. Trăng sà xuống sát ngọn cây.Trời đang về sáng. Sơn len lên đến bên cáng của Thành. -Đau không? Sơn hỏi. Thành lắc đầu không trả lời.Sơn bấm đèn kiểm tra những vòng băng trên bụng Thành -À anh bảo anh em cáng thằng cu Hải cho nhẹ nhàng Chợt nhớ ra, Thành bảo với Sơn. Sơn hơi cười trong đêm. -Ông nhận luôn nó là con đi. - Tôi cũng nghĩ là tôi phải có trách nhiệm với nó. Thành nói nho nhỏ. Thế còn mẹ nó? Sơn định hỏi câu đó nhưng chợt nhớ ra là Hà mới mất nên anh lại thôi. Tiếng suối rất trong. Ánh trăng đổ xuống dòng suối biến nó thành một dòng ánh sáng
Mùa khô bắt đầu bằng những đợt gió heo may se se lạnh và những tia nắng vàng rực rỡ về buổi sáng. Những cánh rừng le, rừng khộp bắt đầu trút lá để lộ ra mầu xanh dịu mát của nền trời. Mùa khô đến rồi. Người lính thốt lên. Thế là từ nay chấm dứt những cơn mưa tầm tã đáng nguyền rủa. Chấm dứt những bộ quần áo luôn luôn hôi sì của sáu tháng mùa mưa.. Ngoài đường ô tô, những vũng bùn bắt đầu se mặt. Xe bắt đầu chạy. Không gian như náo động hẳn lên bởi những tiếng động cơ ô tô ầm ì suốt đêm.
Mùa khô!
Những người lính chờ đón nó bằng những niềm vui luôn luôn mới, bằng sự rậm rịch của không gian, bằng sự náo nức trong lòng người. “Mùa khô đến rồi” .Những người lính truyền nhau câu nói đó một cách thầm thì dù nó chẳng có gì là bí mật. Câu nói chưa hoàn toàn đầy đủ. Nó vẫn còn có những chấm lửng đằng sau nhưng với những người lính, chỉ cần nói thế thôi cũng đã là quá đủ. Cái gì nữa sau câu nói đó? Ai cũng hiểu và ai cũng chờ đợi.
Ở những cánh rừng nằm sâu trong vùng địch, thỉnh thoảng lại xuất hiện những tốp người đi thành hàng một. Họ im lặng xuyên đi. Những tốp người ấy thoắt hiện ra rồi lại thoắt biến mất để lại trong cánh rừng, trên những gốc cây, những vết dao găm băm sâu vào thớ gỗ. Kể từ đó, những cánh rừng thao thức chờ đợi. Những đoàn cán bộ đi chuẩn bị chiến trường đã trở về.
Sâu trong hậu cứ, cuộc sống ở đây trào dậy, chuyển động với một tốc độ phi thường. Những đoàn xe chạy hối hả suốt đêm. Những trung đoàn dự trữ nằm im suốt sáu tháng mùa mưa bắt đầu chuyển động. Những khẩu pháo rời khỏi nơi trú ẩn ra đi. Hơn thế nữa là tiếng động cơ trầm, nặng của những đoàn xe tăng vượt dốc. Tiếng động cơ tăng in đậm trong sự náo nức chờ đợi của mọi người. Nó tượng trưng cho sức mạnh đang lớn lên không ngừng của sự sống ở đây . Mùa khô! Đêm rút lại còn quá ngắn.
Khi những cơn mưa cuối cùng lướt nhanh trong đêm, những trận mưa chỉ đủ tưới ướt mặt đất mà không đủ sức là vẩn đục những dòng suối đã bắt đầu cạn nước thì những người lính đã chuẩn bị sẵn sàng. Ở ban một này cũng thế. Người ta cũng đang chờ đợi ngày lên đường. Hôm qua , trong bản báo cáo gửi lên tiểu đoàn, Sơn đã ghi vào dòng cuối một dòng chữ được tô đậm bằng mực đỏ “ Ban một đã sẵn sàng”.
Suốt một mùa mưa vừa qua, đội phẫu đã lần từng bước theo sát những trung đoàn chiến đấu thế mà sao tất cả vẫn cứ bồn chồn chờ đợi một mùa khô đang tới? Tiếng súng mùa khô chưa nổ nhưng sẽ nổ và nổ vào một ngày rất gần. Những khẩu súng được lau lại. Những dụng cụ ytế được bổ xung.Những chiếc gùi nan đen bóng vì mồ hôi người, vì mưa, vì bùn đất của mùa mưa được thay bằng một loạt gùi mới. Tất cả đang nóng ruột đợi Thành mang mệnh lệnh từ tiểu đoàn về. -Sao đến tận bây giờ mà chiến dịch vẫn chưa mở nhỉ? Không nhịn được Trường đã sốt ruột hỏi Sơn. Sơn nhìn khuôn mặt loang lổ những vết sẹo bỏng của Trường thông cảm với nỗi sốt ruột của anh. -Chắc cũng sắp rồi. -Tôi sốt ruột quá. Trường cúi xuống tỉ mẩn chuốt từng sợi nan gùi đã bóng láng. Sơn ngồi xuống bên cạnh Trường. -Sốt ruột thì ông cũng không được đi đợt này cơ mà. Trương ngẩng lên nhìn Sơn chằm chằm. -Các anh định không cho tôi đi thật đấy à? -Thật quá đi chứ. Sơn nói nửa đùa nửa thật. Trường thốt nổi nóng. Những thớ thịt trên mặt anh giật giật. Những vết sẹo trên mặt co dúm lại đỏ tía trong thật dễ sợ. -Các anh không có quyền.. -Nhưng chi bộ có quyền. Sơn vẫn cố tình trêu chọc. Trường hạ thấp giọng. -Tôi đi được mà. Anh Thành bị thương thấu bụng như thế mà vẫn đi được đấy thôi. Nghe giọng nói năn nỉ của Trường, Sơn không nỡ trêu chọc anh nữa. Sơn bỗng nhớ đến câu của Quyết đêm qua khi Sơn bảo Quyết đi điều trị -Tùy các đồng chí thôi. Nghe Quyết nói và nhìn vẻ mặt âm thầm của Quyết Sơn ngạc nhiên. Quyết sốt đã hơn một tuần nay. Người anh gầy rộc, tiều tụy trong chẳng khác gì một anh lính mới vào chiến trường bị sốt rét lần đầu. Sống với Quyết đã nhiều, đây là lần đầu Sơn nghe thấy Quyết dùng từ “Đồng chí” khi nói chuyện. Quyết chỉ nói thế rồi cúi xuống không nhìn Sơn. Sự im lặng như có một ý gì trách móc, hờn giận, nhẫn nhục. Tính Quyết vốn thẳng thắn, bốp chát. Quyết bao giờ cũng tỏ rõ thái độ của mình trước mọi quyết định, mọi công việc của tập thể. “Tùy các đồng chí thôi” ,sao lần này Quyết lại như thế? Sơn nhìn Quyết hỏi thăm dò. -Ý kiến của ông thế nào? -Các anh đã không tin tôi thì việc gì phải hỏi ý kiến tôi nữa? -Sao anh lại nói như thế? Có việc gì cứ nói thẳng ra xem nào Quyết ném hòn đất trong tay quay lại phía Sơn. Môi nhếch một nụ cười cay đắng -Tùy! Các anh quyết định thế nào tôi cũng xin chấp hành.
Quyết đứng lên đi thẳng. Còn lại mình Sơn. Anh ngồi cứ nghĩ mãi về câu nói của Quyết. Anh ân hận, cảm thấy mình có lỗi với Quyết, . “Tùy các đồng chí thôi” Câu nói đầy đau sót ấy như một nắm muối sát vào lòng Sơn.
…. Đấy là Quyết. Còn bây giờ là Trường. “Anh không có quyền”. “Tùy các đồng chí thôi”. Cả hai người cùng đòi hỏi nhưng hai câu nói lại trái ngược nhau như nước với lửa. Con người thật đa dạng. Sơn phãi xoa dịu cơn nóng của Trường. -Đùa thế thôi. Còn phải đợi ông Thành về xem sao đã. -Bao giờ ông ấy về? Ông ấy đi tập huấn gần hai tuần rồi còn gì. -Theo kế hoạch thì hôm nay đây nhưng chắc đến chiều thì ông ấy mới về được đến nhà.
Lúc hai người ngồi nói chuyện với nhau là lúc Thành đang trên đường về ban. Cái lạnh se se của buổi sáng làm anh phấn chấn. Trời còn sớm. Mặt trời mới ló ra khỏi hai ngọn núi mà đã chói lọi khác thường. Những giọt sương đêm thỉnh thoảng lại rơi xuống vai Thành lả tả làm anh rùng mình. Một con sóc đang mê mải gặm quả cây, Thấy Thành nó thuăn thoắt leo lên một cành cây cao rồi dương mắt nhìn Thành. Mắt nó tròn xoe, đen nhánh long lanh như hai viên ngọc. Con mắt như có cái vẻ ngây thơ , tinh nghịch, vừa có cái vẻ ngỡ ngàng. Hình như nó muốn hỏi “Đi đâu mà sớm thế ? Anh bạn” -Suỵt!
Thành dậm chân suỵt một tiếng. Con sóc biến ngay vào hốc cây. Một lúc sau, cái đầu thon gọn và cặp mắt đen ướt của nó lại lấp ló sau một cành cây lớn. Thành phá lên cười. Con sóc trông ngộ nghĩnh một cách kì lạ. Lòng Thành thấy vui vui, một niềm vui nhẹ nhàng tưởng như vô cớ. Thành đi, cái que trong tay vung vẩy quật vào những cành là xòa ra hai bên đường. Những giọt sương rơi lộp độp xuống mảnh đất ẩm ướt.
Từ lúc nhận nhiệm vụ trên tiểu doàn, niềm vui trong anh ngày một lớn dần lên. Thành không cảm thấy ngạc nhiên về sự thay đổi này của mình. Hai năm về trước, mỗi lần nhận nhiệm vụ đi phục vụ phía trước lòng anh lại chồng chất những lo lắng bề bộn. Không phải anh sợ. Anh cũng giống như người lính lần đầu vào trận. Không sợ chết đâu nhưng sao trái tim vẫn đập một cách khác thường. Ba năm đã trôi qua, Thành đã dầy dặn hẳn lên. Sao lại thế. Mới chỉ mấy tháng trước anh vẫn còn lo lắng thế mà lần này nhiệm vụ trên giao rất nặng mà lòng anh vẫn thấy thanh thản? Phải chăng những mất mát, những hi sinh , những khó khăn gian khổ mà anh đã vượt qua đã rèn luyện cho anh trở nên dầy dạn làm anh có thể thản nhiên , bình tĩnh trước nhiệm vụ được giao? Không phải! Mà vì hôm nay anh đã tin hơn. Mấy tháng trước dường như mọi mối lo chỉ đè xuống riêng anh nhưng đến hôm nay, mối lo ấy đã san sẻ cho tất cả mọi người. Từ sau hôm cả ban nằm gọn giữa bãi bom B52 , Thành bỗng nhận thấy sự lo lắng của mình hết sức vô lý. Trận bom đã làm anh thấy rõ sức mạnh của cả một tập thể. Một tập thể như thế sẽ vượt qua được tất cả. Niềm tin vào mọi người đã cho anh sự thanh thản hôm nay.
Gầm đến ban,Thành rẽ xuống đi dọc bờ suối kiểm tra lại máng nước. Đã gần trưa, cái buốt giá của nước suối đã tan hết. Làn nước mềm mại, trong vắt luồn lách qua những tảng đá sù xì, xám mốc. Một cây chuối rừng mọc nghiêng ra hẳn ngoài dòng nước khoe cái hoa đỏ tươi của nó giữa đám lá xanh ngắt. Thành rút dao găm vòng qua một bụi cây tiến đến chỗ bụi chuối. Anh bỗng dừng lại.
Ngay bên cạnh bụi chuối, Liên vừa tắm xong. Cô gái đang đứng hong tóc. Nép nhanh vào một bụi cây, Thành gần như nín thở. Trên một tảng đá lớn, Liên đứng người nghiêng nghiêng. Mái tóc xòa xuống che kín cái lưng thon mảnh của cô gái. Nắng đổ lốm đốm trên mái tóc. Cô gái đứng im như đang tự ngắm mình trong dòng nước. Chiếc áo lót cắt rất khéo bó sát lấy người để nổi lên dưới nắng những đường cong mềm mại, gợi cảm của cơ thể. Thành bỗng thấy Liên đẹp. Một vẻ đẹp riêng biệt mà có lẽ ngoài anh có lẽ không một ai nhận ra. Ba năm rồi bây giờ anh mới nhận ra điều này. Sao vậy? Một vẻ đẹp thầm lặng phải sống lâu mới nhận ra nổi và đã nhận ra rồi thì càng ngày càng thấy đẹp hơn. Thành đứng im không dám động đậy. Một tình cảm rất lạ nhen dậy làm anh ngây ngất. Dòng suối hắt nắng lên bụi chuối thành một khoảng sáng lung linh.
Vực thẳm ngăn cách giữa hai người đã được lấp bằng sau lần anh bị thương. Những ngày Thành nằm bất động một mình chịu đựng sự vò sé của các kỉ niệm, Liên đã thường xuyên đến với anh. Có lẽ những mất mát quá lớn của cuộc đời cô gái đã an ủi được Thành. Nỗi đau của anh đã đáng kể gì so với nỗi đau của cô. Trường đã rất thật khi nói với anh “Cái đau khổ của mình có đáng kể gì với những đau khổ mà bao nhiêu người đã phải chịu đựng”. Hôm nay Thành mới hiểu câu nói đó. Và cũng như Trường, anh đã bình tâm lại. Cô gái đã an ủi anh không bằng những lời đầy thông cảm mà bằng sự chăm sóc dịu dàng thầm lặng của mình. Sự chăm sóc ấy đã lên tiếng thay Liên và tiếng nói ấy thấm sâu vào trong anh thành một dòng nước mát làm dịu xuống những vết thương đang nóng rát. Những ngày ấy họ không thấy sợ nhau. Những mất mát đã lấp đi sự ngăn cách cuối cùng giữa hai người. Họ đã đến bên nhau. Và lúc này đây, lúc vết thương cũ đã lành sẹo cho một hạnh phúc mới trỗi dậy, Thành thấy gần Liên hơn bao giờ hết.
Thành im lặng say mê ngắm cô gái. Liên hất mái tóc ra đằng trước, người hơi quay lại. Hình như cô gái đang mỉm cười một mình. Có gì mà cô ta vui vậy? Và sao ngay trong lúc này, nụ cười vẫn giữ nguyên một vẻ lặng lẽ khác thường? Một thoáng thôi, Liên quay lại như cũ. Thành bỗng muốn Liên quay lại một lần nữa để được ngắm nhìn thêm một lần nữa nụ cười đôn hậu mà lặng lẽ của cô. Liên chải tóc. Đầu cô gái nghiêng nghiêng. Mái tóc chảy dài xuống sát mặt nước. Cánh tay để trần, mảnh dẻ lướt nhẹ chiếc lược sừng trên mớ tóc dày mượt đen như mun. Trông cô gái lúc này sao mà nhẹ nhàng, thanh thoát. Con gái đẹp nhất là lúc này đây, lúc cô gái đang chải chuốt cho sắc đẹp của mình. Đang chải tóc, Liên đột ngột quay lại. Cái cặp tóc cô đang ngậm trong miệng lóe lên một làn sáng trắng. Thành hấp tấp bước ra khỏi bụi cây. -Anh Thành. Liên kêu lên không hiểu hoảng hốt hay mừng rỡ. Mặt cô gái đỏ lên rất nhanh. Cái vẻ lúng túng bỗng hợp với màu đỏ đang lan nhanh xuống tận cổ làm Liên càng thêm đẹp. Thành cũng lúng túng. Anh nhìn xuống dòng suối. Nước suối xanh trong in rõ hình chiếc hoa chuối đỏ thắm . Bóng cô gái lồng vào đó chập chờn. Giá mình chặt cái hoa chuối đã có phải hơn không. Thành tự trách mình. -Tôi….tôi…định chặt cái hoa chuối. Thành phân trần. Phút ngượng ngiụ tan đi rất nhanh. Liên hỏi Thành giọng đã tự nhiên trở lại. -Anh vừa về à? -Vừa về. Tôi định đi dọc máng xem chỗ nào hỏng thì sửa luôn cả thể Liên hơi cười nhìn Thành một thoáng rất nhanh. Cái nhìn như có ý bảo “Em biết thừa đi rồi” . Mặt Thành nóng bừng trước ánh mắt ấy. -Bao giờ thì ban đi anh Thành? Thành nhẹ hẳn người. Bao giờ cũng thế, chuyện công tác cũng là chuyện dễ nói nhất và là đường thoát ra khỏi sự lúng túng hiệu nghiệm nhất cho những đôi đang có ngầm ý với nhau -Sắp rồi. ở nhà đã chuẩn bị xong chưa? -Xong từ lâu rồi.Mọi người đang mong anh về. Mà ban có được bổ xung thêm ai không? -Được một y sĩ. Xong chưa ta cùng về. Hai người lội ngược dòng suối về nhà. Thành hơi lùi lại để cho Liên đi trước. Vừa đi anh vừa ngắm nhìn những sợi tóc vương ra bay bay trong gió. Phút ngượng ngùng tan đi nhanh quá làm anh thấy tiếc. Giác như cảm giác ấy kéo dài thêm chút nữa có phải hay không. Bóng cô gái chao động trong nước. Anh vừa đi vừa nghĩ vơ vẩn. Anh muốn kéo cả hai người quay lại những phút ban đầu. -Thằng Hải có khỏe không? Thành ngập ngừng không biết nói gì sau tiếng không ấy. Liên ! Cô Liên. Hay là….! Muốn . Muốn rất nhiều nhưng không dám. Anh đành hỏi trống không. -Dạ khỏe. Mấy hôm anh đi vắng nó cứ nhắc anh miết. Thế còn em. Tiếng “Em” ngọt đằm trong đầu cứ chực buột ra. Vừa thấy Thành với Liên từ dưới suối đi lên, Sơn nhìn Thành cười , mắt nháy một cách tinh quái. -Tôi vừa cho thằng Tín đi đón ông. Lại trật rồi. Đường to không đi sao lại lội suối? -Anh…. -Anh em cái gì. Ngày mai tôi cho rào lòng suối lại mới được. Mặt Liên đỏ gắt. Cô cầm bộ quần áo ướt chạy vội lên trên nhà. Sơn nhìn theo phát mạnh vào lưng Thành cười khơ khớ. -Mới lên trưởng ban cũng có khác. Tiến bộ đấy. -Tôi …đi kiểm tra máng nước vô tình… -V…ô…ô ti..i…ình _ Sơn kéo dài hai chữ vô tình rồi chỉ vào bắp chân Thành—Mải tâm sự vụn với nhau đến nỗi vắt cắn căng mọng mà không biết còn vô tình cái nỗi gì? Thành cúi nhìn xuống. Con vắt ma lanh đã chộp đúng thời cơ lúc anh nấp sau bụi cây mà làm một bữa căng mòng. Thành lấy que gạt con vắt xuống đất, lấy mẩu lá le dịt vào chỗ vắt cắn. -Oan cho tôi quá. - Có oan bằng thị Mầu không? Sơn cùng với Thành đi về nhà. Vừa đi anh vừa hỏi nhỏ -Bao giờ đi? -Ngày kia -Ngày kia à? Sơn hỏi lại. Anh cười thoải mái—Mình đoán thánh thật đấy. Mà này. Đợt này mình định để cô Liên ở nhà ông thấy thế nào? -Sao vậy? Thành hỏi lại. Anh nhìn Sơn ngờ vực. Thằng cha này ma lanh lắm. Hắn định chọc hông mình chắc. -Cô ta đi phía trước suốt rồi cũng phải để cô ta xả hơi một lần chứ. Với lại lần này vào sâu quá -Thế cô Nga thì sao? Cô ta cũng chẳng đi phía trước suốt là gì. Con gái thì không vào sâu được à? Ông cẩn thận đấy. Họ mà biết họ lại cạo cho ông một trận trắng gáy bây giờ.
Sơn ngạc nhiên. Mọi bận mỗi khi ai đề xướng việc để Liên lại phía sau thì Thành bao giờ cũng là người đồng ý đầu tiên. Chính anh cũng đã nhiều lần đề nghị cho Liên chuyển sang ban bệnh xá. Ở đấy công việc nhẹ nhàng và cũng tĩnh tại hơn. Sơn không ngờ lần này Thành lại phản đối việc này. Anh cứ tưởng Thành sẽ dơ cả hai tay đồng ý mới phải. -Gớm ! làm gì mà bênh nhau chằm chằm thế? Thành quay lại củng vào đầu Sơn một cái rõ đau.