Chủ đề: Các Nhà Thơ Nga - Trang 8

1
Chiều tối sẫm chìm trong cơn lốc nhẹ
Thảo nguyên nối những dòng sông* trắng đến quặn lòng
Chính lúc này tôi muốn nói đến tình yêu thời trẻ
Bất chấp mọi điều, thiêu rụi cả hồn trong

Chưa bao giờ tôi tha thiết gọi tên Người
Tình yêu ấy – như bây giờ đang gọi!

Giữa mảnh đất hoang tàn đạn bom cày xới,
Lổn nhổn những cọc trụ mố cầu trên thảo nguyên lạnh giá tháng hai
Hãy tìm đến tôi đi, và với tôi xin nhẫn nại
Bởi đôi khi tôi cũng tự chán ngán mình

Phải làm sao đây nếu trái tim cay đắng tội tình
Đang bị vòng thép gai bủa vây đâm nát
Phía trên kia một chòi canh ai oán
Họng lưỡi lê xé toạc đám mây chiều?

Sao vẫn kiên gan hướng về miền xa lắc thương yêu
Sao vẫn khát khao một mặt trời phía trên cao yêu dấu?
Để con mắt xót xa những muối hòa cùng máu…

Nhìn mặt trời xa qua nỗi lòng đau đáu
Qua bóng tối kẽm gai,
Qua số phận người dân ven hai dòng sông vĩ đại*

Giá như anh đứng bên em dù chỉ một phút giây
Bên đống lửa ấm nồng và vui reo tí tách
Sưởi cho những người thợ xây vòng quanh sát cánh
Và đàn chó đứng im như tượng ngắm nhìn

Chỉ ở nơi này em muốn nói đến yêu – tin
Không phải ở nhà, không phải bên bếp lò mình vẫn nhóm
Nếu đã hiểu em rồi, nếu còn yêu, còn nhớ
Gọi em đi, gọi em đến bên mình!

Đợi chờ anh như trên vùng tăm tối u minh
Người đắp bờ hoài công đợi biển
Trong tiếng rít kinh hoàng đêm bão tuyết
Này lạnh cóng đôi môi này tuyết ập xuống dập vùi
Trong cái đêm mặt đất đóng băng rồi
Mảnh thân tả tơi của loài thảo mộc hay sắt thép vô hồn cũng chối từ ôm ấp
Đất lạnh câm gợi lòng thù hận
Nhưng bao kẻ vẫn vắt kiệt sức tàn cho đất, cũng như tình yêu – không tiếc than chẳng qụy lụy điều gì
Như con sóng tràn về chớp sáng vùng trống rỗng chai lì
Tình yêu đó! Đây bài hát về Người, ơi tình yêu tuổi trẻ…

1952

              2

Ôi làm sao rứt được khỏi tim mình
Tình trong trắng có gì hơn nổi
Tự xa xưa trao cho miền thảo nguyên dữ dội*
Từng mẩu tình treo ngược ngọn thép gai

Nơi cửa sông, khắp vùng đất cháy
Thoảng mùi hương hoa ngải đắng ngắt lòng
Có mùi hương nào xa vắng thế này không
Như điềm báo tai ương,
và tôi vẫn bị Tình yêu  - như người lính canh - áp giải

Đời đã chia cắt đôi ta đã khiến mình xa mãi
Em vẫn tin anh sáng trí sáng lòng
Nhưng chưa bao giờ chạm tay vào mảnh đất kiệt cùng
Hẳn anh chưa từng biết mùi ngải đắng

Tôi mải mê hít căng mùi hương sâu lắng
Ngải đắng đây, đắng ngắt tình đời
Nỗi đau của loài người giản đơn vô hạn
Đã trở thành niềm cay cực của riêng tôi

Từ những cửa đập bê tông vẫn thoảng đưa về mùi hoa ngải
Mùi hương yêu bất tử bay đến tận nhà tôi
Thử hỏi làm sao tôi có thể chẳng cất lời
Trở về sau đắng cay nói lời yêu khác trước.

1952, 1960

những * : hai dòng sông Olga nhắc đến ở đây là sông Volga và sông Đông.

ĐÔI MẮT(M.IXACỖPKI)

Anh và em mới lần đầu quen biết.
Anh và em chưa hẹn gặp mùa xuân,
Sao mắt em có cái gì mảnh liệt
Bắt anh yêu và thương nhớ bao lần?

Anh tưởng anh sẽ quên đôi mắt ấy
Như quên bao đôi mắt khác trên đời,
Sao ở đâu,bao giờ anh cũng thấy
Cặp mắt tròn,xinh,xinh quá em ơi?

Như thể anh một ngày không sống nổi
Khi không còn trông thấy mắt em;
Như trái đất không đường đi,xạm tối,
Như đang ngày bỗng chốc hoá thành đêm.

Rất có thể chính em không thích vậy,
Nhưng dù sao em nên hiểu điều này:
Việc đã nhỡ,không lẽ nào để đấy?
Anh làm gì,anh phải thế nào đây?
               Thái Bá Tân dịch

MỪNG NGÀY SINH CỦA EM (V.KHARITONNỐP)

Mừng ngày sinh của em hôm nay
Không có quà đắt tiền để tặng,
Nhưng mùa xuân,đêm lại đẹp thế này,
Anh có thể đứng chờ trong đêm vắng.

Anh có thể nói nhiều về tình yêu.
Đứng chờ em suốt đêm bên cửa sổ
Cho đến khi trời sáng,rạng bình minh.
Và mỗi lần quay về nhà,đi bộ.

Tạm thời anh chỉ mới có ước mơ,
Cùng bè bạn sống trong phòng tập thể.
Và tất nhiên chưa lập chiến công nào,
Nhưng chiến công đang chờ anh hẳn thế...

Em đừng nghĩ rằng anh vô tư
Không quẳng hoa xuống chân em,đừng nghĩ...
Trong ngày này mừng sinh nhật của em,
Anh tặng em trái tim anh chung thuỷ.
              Thái Bá Tân dịch

NÀNG MƯỜI LĂM,NHƯNG...(A.BLỐC)

Nàng mười lăm,nhưng nhịp đập trái tim nàng
Đã là vị hôn thê tôi đó
Lời cầu hôn tôi vừa kịp ngỏ
Nàng quấy quả bỏ đi đôi má ửng hồng.

Chuyện lâu rồi và kể từ ngày ấy
Chẳng ai hay bao ngày tháng đã trôi
Chúng tôi thưa gặp nhau và chẳng nói nhiều lời
Nhưng im lặng thật là sâu lắng.

Rồi một đêm đông,tin vào giấc mộng
Rời căn phòng sáng rực chật người chen
Những mặt nạ hoá trang cười và hát
Tôi đắm say đưa mắt tiễn theo nàng.

Nàng ngoan ngoãn theo tôi,không hề biết
Điều gì đây xảy đến phút giây sau
Chỉ có bóng đêm đen là thấy hết
Đôi tình nhân đi qua rồi khuất giữa đêm sâu.

Và đến một ngày đông nắng đỏ
Chúng tôi gặp nhau trong sâu lắng thánh đường
Những năm tháng lặng im nay sáng tỏ
Mối duyên này trời định sẵn chốn thiên cung.
                     Xuân Hoà dịch

Biển Suối và Sông
Lép Tôn Xtôi

Chuyện rằng hai bác nông phu
Một bác cuộc có thể tu rất nhiều
Đại dương dù rộng bao nhiêu
Bụng tôi nốc cạn là điều dễ thôi
Một rằng :chẳng uống nổi rồi
-Bỏ ra ngàn bạc là tôi cuộc liền
Hôm sau mấy bác trong miền
Kéo nhau ra hỏi: cuộc tiền ra sao?
Giỏi thì uống thử xem nào
Bằng không , ngàn bạc ông trao cho rồi
Bác nông dân lại cả cười
Uống riêng biển nước thì tôi sợ gì
Nhưng đừng pha trộn nước chi
Nước sông nước suối lẫn thì không xong
Suối sông hãy chặn mọi dòng
Riêng nước biển , tôi cạn xong bây giờ

Xuân Diệu dịch
(Sergei Aleksandrovich Yesenin)
Mẹ già ơi, biết mẹ có còn không
Con vẫn sống gửi lời chào tạ mẹ
Mái nhà cũ, ôi mái nhà nhỏ bé
Ánh chiều tuôn như suối lặng không lời.

Có phải mẹ ơi, như người ta bảo
Mẹ vẫn buồn, lo khổ mãi về con
Cứ mỗi buổi lại ra đường lắm thế
Quàng trên vai chiếc áo cũ bông sờn.

Có phải mẹ ơi trong bóng chiều chập choạng
Trong ánh xanh lơ, trông ngóng bồn chồn
Tưởng ai đó trong cơn say quán rượu
Cắm mũi dao vào tận trái tim con.

Con van mẹ, mẹ đừng lo mẹ nhé
Cơn mơ đè nặng trĩu sẽ qua đi
Con chẳng phải hạng người điêu đứng thế
Phải chết khi chưa gặp mẹ giãi giề.

Con sẽ về khi cành tơ bén lá
Mảng vườn xưa lại trắng xóa màu xanh
Nhưng mẹ đừng như tám năm xưa nhé
Cứ bình minh lại đánh thức nửa chừng

Đừng đánh thức, mẹ ơi, cơn mơ đã tắt
Đừng khơi dậy mẹ ơi, những nôn nao đã lạnh tanh rồi
Từ sớm lắm, nỗi chán chường mất mát
Đã buộc đời con thử thách không nguôi.

Cũng đừng dạy con nguyện cầu mẹ nữa
Ích chi đâu, dĩ vãng khép lâu rồi
Chỉ biết mẹ- niềm vui và cứu giúp
Chỉ mẹ là ánh chói lọi không lời...

Rasul Gamzatovich Gamzatov  

NHỮNG NGÀY NẮNG ĐÃ HẾT
Nina nuocnga.net dịch

Những ngày nắng đã hết rồi em nhỉ,
Những đàn chim đã đi tránh rét rồi.
Chỉ còn hai ta với ngày với tháng,
Chỉ còn hai ta ở lại em ơi!

Chỉ có hai ta với cả đất trời,
Chỉ anh và em - người_yêu_quý_nhất
Em là niềm tin, em là số phận
Em là tình yêu - báu vật của tôi

Nhìn đuôi sam tóc em mãi không rời
Ngỡ cả đời chưa bao giờ được ngắm
Đàn chim nào chắc bay đi vội lắm
Để quên sợi lông tơ trên tóc, em ơi

Dẫu tóc anh thời gian phủ tuyết rồi,
Tuyết không tan giữa mùa hè đầy nắng...
Nhưng trái tim vẫn như xưa, say đắm -
Em vẫn tuyệt vời hơn hết thảy, em ơi!

Mùa đông sẽ qua, và đàn chim trở lại
Với sắc màu xuân rực rỡ đẹp tươi
Nhưng màu tóc, em ơi, không về lại
Dẫu mùa xuân lay động cả cuộc đời...

Với nỗi buồn đã không cần che dấu
Hai chúng ta mỉm cười với mặt trời
Nhưng em vẫn là niềm tin, số phận
Vẫn là tình yêu - báu vật của tôi.

---------------------

Bản dịch của NguyenAnh:

NHỮNG NGÀY NẮNG ẤM ĐÃ QUA

Những ngày nắng ấm còn đâu
Bầy chim lũ lượt rủ nhau bay rồi
Chỉ còn ta với ta thôi
Tháng ngày lặng lẽ nối đuôi tháng ngày
Chỉ còn anh giữa đắm say
Tình-yêu-quý-nhất đời này là em!

Ngắm nhìn bím tóc cong lên
Ngỡ như mới thấy tóc em lần đầu
Thì ra mấy sợi trắng phau
Của chim rớt lại, vướng vào đuôi sam.

Tuyết rơi làm tóc hoa râm
Mà anh chẳng muốn tuyết tan trên đầu
Còn em vẫn tựa thuở nào
Quý hơn tất thảy ngàn sao trên trời.

Sắc màu rồi sẽ lại tươi
Đàn chim sẽ lại về nơi chốn này
Nhưng…nhưng mái tóc màu mây
Không xanh trở lại cùng ngày xuân sang.

Nỗi buồn dẫu chẳng dễ tan
Tiếng cười vẫn đủ âm vang đất trời
Dẫu cho vật đổi sao dời
Em là báu vật suốt đời của anh!

Rasul Gamzatovich Gamzatov
(Không rõ dịch giả)

CUỐN SÁCH

Con làm bạn với sách đi. Những trang giấy trắng
Bao giờ cũng trung thành đón đợi mắt con nhìn
Dù con giàu sang, hay không một xu dính túi
Sách không bao giờ bội phản, phụ lòng tin!

Hãy áp trán chuyên cần trước mỗi trang sách mở
Mỗi dòng chữ chứa đầy vị mật ngọt thông minh
Hãy khao khát tri thức đi, không bao giờ thừa đủ
Trí tuệ chỉ đầy thêm khi thu nhận hết mình

Đó là thứ vũ khí con không nên rời bỏ
Là người bạn đáng tin, dù trách móc, nghi ngờ
Cuốn sách chẳng bao giờ giận hờn hay tủi hổ
Dù con có quăng đi, hay dằn dỗi, hững hờ

Hãy làm bạn tri thức đi, trong lòng nó rất giàu,
Tặng vật chứa rất nhiều, vườn quả dày chi chít,
Con vào đó tự do, được chiều như thượng khách
Tha hồ hái quả chín đầy tay!

Con hãy trao gửi sách - ước mơ và cuộc sống
Giữa trái tim con sẽ xuất hiện hồn thơ,
Hãy chia sẻ cùng thơ những gì xáo động
Thơ hào hứng tìm ra những giải không ngờ!
------------------
LÀM THƠ VỀ EM

Làm thơ về em, anh rất sợ
Biết không em, em yêu quý nhất đời:
Xứng hơn anh, trẻ hơn anh, khối kẻ
Đọc thơ anh, yêu em mất em ơi1

Làm thơ về em, anh rất sợ
Biết chăng em, em yêu quý nhất đời:
Những chàng trai yêu cô nào thật sự
Thơ anh viết về em, họ lấy hết thôi!

Tôi nhớ mãi hồi còn học phổ thông, được đọc cuốn "Đaghêstan của tôi" của Rasul Gamzatov... Một tác phẩm văn xuôi nhưng đẫm hồn thơ! Mê thế không biết! Những đoạn thơ trong đó cũng hay, sôi nổi và ngang tàng... Không nhớ là dịch giả là ai!

LIỄU XANH (I.XURICỐP)

Hoàng hôn đang trải vàng
Trên dòng sông lấp lánh.
Ơi liễu xanh dịu dàng
Ru hồn em cô quạnh.

Ôi liễu xanh nghiêng đầu
Bên bờ sông soi bóng,
Nói em nghe:Nơi nào
Người yêu em đang sống?

Bao lần chàng gặp em
Dưới bóng cây râm mát,
Và cho chàng,cho em
Hoạ mi bao lần hát!

Nhưng chàng đã ra đi
Để rồi không quay lại,
Và bài ca hoạ mi
Cùng tình em,xa mãi...
         Thái Bá Tân dịch