Dung đôi 榕堆 • Đống Đa

Nói chuyện Quang Trung đánh ngoại xâm thời Lê mạt ở Thăng Long.

Đống Đa nguyên có 12 đống. Đống hiện nay không phải là do chỗ cũ còn lại. Xưa, sau chiến thắng đầu năm Kỷ Dậu (1789), quân ta đào các hố lớn, nhặt xác quân Thanh chôn được 12 đống, rồi đắp đất lên cao che lấp thành gò đống rải rác từ Thịnh Quang đến Nam Đồng. Năm 1851, khi mở đường mở chợ đào xẻ nhiều nơi, phát hiện được hài cốt, người địa phương lại đào một hố nữa đắp thành gò bên núi Ốc. Sau đó dân địa phương lại nhặt thêm đắp thêm to lên, dính liền với núi Ốc, nên đặt tên là Gò Đống Đa (do nước lụt hạt đa tụ lại, do chim ăn thả xuống mọc nhiều cây đa) thành ra có 13 gò. Khi Hà Nội bị Pháp chiếm đóng, chúng bạt hết các đền miếu ở vùng Thịnh Quang, Nam Đồng chỉ còn lại gò núi Ốc (Loa Sơn).

Ý nói nơi chiến trường xưa, chỗ lính bỏ xác, trong đêm bên bóng hoa dưới trăng và bóng cây đa nặng nề, còn ai oán rùng rợn của tiếng gươm giáo, khóc kêu không tán đi.