Từ Thức gặp tiên

1.
XUẤT XỨ

Theo chuyện kể Truyền Kỳ Mạn Lục
Đã ghi rằng, Từ Thức gặp Tiên
Làm quan tri huyện Bắc Ninh
Vốn hay hào sảng, lắm tình cảm thơ.

Chàng nho nhã đàn ca xướng hát
Cùng giai nhân nồng ngát tình tang
Cộng thêm tính cách ngang tàng
Việc công bê trễ khiến quan trên phiền.

Bị quở trách triền miên cũng ngượng
Nghĩ cho cùng xin xuống làm dân
Thơ bầu, rượu túi đằng vân
Tiểu đồng một kẻ, dạo gần xa chơi.

Với kẻ sỹ, cuộc đời bay bướm
Chỉ ước là nồng đượm tình yêu
Kể chi mài ghế sớm chiều
Cái đường quan lộc lắm điêu đứng người.

2.
CỨU NẠN GIÁNG KIỀU

Cạnh huyện đường có ngôi chùa nọ
Trồng mẫu đơn hoa nở tuyệt trần
Tháng Hai-Bính Tý mùa xuân
Người đi trẫy hội hưởng tuần du chơi.

Một kiều nữ thảnh thơi dạo gót
Thấy hoa nồng đã trót vịn xem
Nào hay lỡ nặng tay kèm
Khiến cành hoa gãy, hoạ đem phức phiền.

Vì không có bạc tiền trả chuộc
Người coi hoa đành buộc giữ thân
Tội thay vóc hạc trong ngần
Sa đường hiểm luỵ chịu ân oán này.

May Từ Thức rõ hay sự việc
Cởi áo cừu đặc biệt đền cho
Khiến nàng thoát cảnh đôi co
Cám ơn nồng nhiệt chàng lo liệu giùm.

3.
NGAO DU SƠN THUỶ

Kể từ độ thôi khum quan tước
Chàng ngao du thả bước sông hồ
Tiểu đồng, bầu rượu, túi thơ
Cùng trời phiêu lãng, tận bờ bến nao.

Một hôm nọ, mây đào trước ngõ
Cửa Thần Phù rực rỡ toà sen
Cảnh này vi diệu nào quen
Hiện ra trước mắt núi chèn cỏ cây.

Chèo thuyền gấp đến ngay chỗ nọ
Bước lên bờ mắt ngó vách cao
Đề thơ, đá nứt lối vào
Bước qua mấy nhịp kín bao bọc liền.

Rêu mòn ấy đường lên sờ soạng
Bám víu trèo loạng choạng hồn run
Hiểm nguy nhưng quyết chẳng chùn
Đường quang mở rộng, thấy hun hút dài.

4.
GẶP TIÊN

Bỗng chớp mắt lâu đài tráng lệ
Nguy nga toà, mây vẽ trùng vây
Kỳ hoa dị thảo nức đầy
Cảnh tiên tuyệt hảo làm ngây ngất lòng.

Đang thả hồn giữa vòng ảo huyễn
Hai nha hoàn ra chuyển mời vô
Quỳnh Hư điện, đẹp không ngờ
Cùng Dao Quang các khiến ngơ ngẩn hoài.

Theo bậc đá thoải thoai lên điện
Lễ phép chào diện kiến chủ nhân
Đàn hương ghế sẵn nghỉ chân
Tiên bà nhắc việc dưới trần làm sai.

Đây chính thực Phù Lai tiên động
Cảm nghĩa người ơn rộng cứu xưa
Nên đà tổ chức đón đưa
Mời chàng ghé lại để thưa mấy lời.

5.
CƯỚI ĐƯỢC VỢ TIÊN

Vào hôm nọ gót dời xuống tục
Giáng Hương này gặp lúc không may
Nhờ người đức độ ra tay
Nên lòng ngưỡng mộ đã say đắm chàng.

Xin kết mộng cùng trang tuấn kiệt
Tơ tóc hoài ái miệt mài lâng
Hai người giao bái làm thân
Đèn hoa sáng rỡ vẹn ân nghĩa nào.

Bàn tiệc khẳm sơn hào hải vị
Đựng đĩa vàng, ảo mị mùi hương
Quần tiên ghé lại chung mừng
Lăng Ba vũ điệu nhuốm hừng hực mơ.

Ở cõi tiên, nào lơ chồng vợ
Cũng mơ màng thương nhớ khác chi
Ngưu Lang-Chức Nữ rõ thì
Thượng Nguyên-Phong Trắc cũng vi diệu tình.

6.
VỀ THĂM QUÊ CŨ

Một năm sống cảnh xinh cũng chán
Từ Thức nhìn tản mạn ngoài xa
Rồi đâm chạnh nhờ quê nhà
Bâng khuâng, ủ rũ trỗi da diết buồn.

Cùng tâm sự ngọn nguồn thắt thẻo
Xin vợ về lại nẻo từng quen
Chỉ mong gặp mấy bạn hiền
Họ hàng thân thích thuở nghiên bút nào.

Giáng Hương thấy nao nao lòng dạ
Khóc mà rằng, chằng đã quyết tâm
Thiếp đâu giữ ý sai lầm
Vào thưa với mẹ, trầm ngâm suốt ngày.

Xe mây gấm cưỡi bay vun vút
Thư vợ hiền Thức đút vào trong
Dặn dò nhau, nát cả lòng
Người đi kẻ ở, dậy mong mỏi bời…

7. [kết]
XA BIỆT NGÀN TRÙNG

Vế chốn cũ, nhiều nơi khác lạ
Hỏi thăm thì, xót dạ nguồn cơn
Họ hàng chẳng nhận, nên hờn
Thời gian tám chục năm hơn qua rồi.

Duy núi khe vẫn ngời như trước
Thức buồn tình muốn bước lại xe
Nào hay phượng hoá bay về
Mở thư ra đọc càng tê tái hồn.

Thư viết rõ: “Hứa hôn tiên tục
Chính là nhờ ân phúc trời ban
Lìa chia là lỗi tại chàng
Từ nay giã biệt, khóc dang dở tình”.

Thức buồn nản, một mình vào núi
Tìm lối xưa lúi húi chờ trông
Hoành Sơn biệt tích dấu còng
Một thiên tình sử cháy lòng dạ ta…