Mình với bóng

Đêm lờ lững mình cùng trời đứng
Mình hỏi trời, trời lửng làm thinh
Trên trăng dưới nước giữa mình
Thôi thì với bóng tự tình vân vi
Khen cho bóng thật tay lanh lợi
Chưa đứt câu đã mở miệng rồi:
“- Còn ai như nghĩa ông tôi
Khi đi khi đứng khi ngồi theo ông.
Sao ông vẫn hình dung buồn bã!
Khiến tôi cùng rầu rã vì ông.
Điều chi uất ức ở trong?
Xin ông tỏ hết nỗi lòng tôi nghe.”
“- Ừ muốn nói, nhưng e đêm vắng;
Lời quá dài thêm bận lòng người
Lạ lùng cho mụ bà trời,
Thình lình đẻ rớt một người là ông.
Oà một tiếng non sông nức nẻ
Nòi Rồng Tiên thêm kể một người.
Sáng đôi mắt, tỏ đôi tai,
Khuôn thân bảy thước khá dài khá to.
Đầu óc cũng tròn vo sâu hoáy
Râu mày xem đáng thảy nam nhi.
Mỹ Âu đất há chật gì?
Tình cờ sinh ở Trung Kỳ Việt Nam.
Sao chẳng điếc chẳng câm cho rảnh
Sao hay mang hay gánh hoài hoài
Chân không, sao muốn đá trời
Tay không, sao muốn lấp đồi dời non.
Lưỡi khua mỏ chẳng mòn sao nhỉ?
Ruột quây tơ chẳng biết vì sao?
Gân đồng xương sắt thế nào?
Đành cho muôn đạn bắn vào bia thân!
Sao mãi mãi phong trần không đã
Mà gan vàng dạ đá trơ trơ.
Ngài chi nghĩ vẩn nghĩ vơ?
Nghĩ mình mình luống ngẩn ngơ tháng ngày!
Chẳng ích gì sao hay làm mãi?
Làm mãi sao chẳng cái gì thành?
Tại ai? Hay tội lại mình?
Tại mình? Hay cũng sự tình tại ai?”
Bóng nghe hỏi thở dài mà nói:
“- Kể đầu đuôi thưa tội tại ông,
Miệng đời độc ngọt gian nồng,
Sao ai lừa gạt mà ông nghe liều,
Ông xem xét càng nhiều hờ hững
Việc trăm năm tưởng những rày mai.
Lòng ai ông tưởng như ai,
Biết đâu rắn rít hươu nai đầy đường.
Người lành dạ ông càng sợ bụng.
Trước bầy ma phun giọng phật linh.
Ngu sao chúng được mình thanh
Cuồng sao chúng tuý mình tinh mà gì!
Ông chẳng thấy đời nầy danh giá,
Chẳng gì hơn xe ngựa lầu đài
No cơm ấm áo là rồi,
Ai còn nghĩ đến việc ngoài thân gia.
Dầu lịch sử ông cha thây kệ,
Nhục hay vinh họ kể gì đâu!
Việc gì ông cứ bo bo,
Trong thiên hạ kể rất ngu ai bằng,
Ông thử dắt nàng trăng xuống hỏi
Xem như lời tôi nói phải chăng?”
Nghe lời lòng lại dặn lòng,
Rằng xe trước đổ còn hòng xe sau.
Bóng hỡi bóng giùm nhau tính rốn
Còn sau nầy với bạn tâm tri
Vừng trăng vừa ẩn non tây
Trời đông rựng rựng lại mầy với ta.