XXII. Mây thu cuộn vàng

Bức thứ hai mươi hai:
(Kiều từ giã cỏ hoa, hoạ thơ tiễn biệt,
lên đường về quê)



Canh gà eo óc hương lân
Đã nghe nhà dưới gia nhân dậy rồi (2500)
Ngoài ao xốc gạo đồ xôi
Tiếng con chó Quít buông hồi sủa trăng
Sương mờ ngõ trúc giăng giăng
Lá Thu hiu hắt qua mành rung êm
Nhành lan sương trĩu đầu thềm
Vẻ như phờ phạc trắng đêm đợi ngày
Song hồng phơn phớt trăng lay
Kiều ra sân dạo – đóm bay nhạt dần
Gạch vuông từng mảnh sao ngần
Tóc nàng tưởng dấu phù vân lay mờ (2510)
Bếp xa ngọn lửa vật vờ
Dưới giàn bầu nậm, Quít chờ vẫy đuôi
Côn trùng ri rỉ im hơi
Cỏ cây chừng cũng run lời tiễn đưa
Cố hương đằng đẵng gió mưa
Bao năm xa cách ai ngờ - còn khi
Dặm về tưởng dặm từ ly
Hoa sim tím chết ngày đi theo chồng
Cánh chim Hát Núi ngoài đồng
Tiếng ca bay vút từng không khói mù (2520)
Cỗ xe gỗ liệm hồn thu
Ngựa thiên lý soãi gật gù vó bay
Đưa tay đồi trắng ngàn mây
Đón ta lau lách có gầy thu dung
Cầu ao lợp bóng tàng sung
Còn rơi trái đỏ vương cùng nỗi mong
Núi Diều xanh gợn đường cong
Buồn lên hiên cỏ lại trông chiều về
Bãi mồ biêng biếc tiểu khê
Mùa Xuân tìm hỏi đoá lê thuở nào (2530)
Còn ai qua ngõ bưởi đào
Dừng chân mà nhớ hoa nào ngẩn ngơ
Còn chăng suối đợi non chờ
Cồn vàng nổi gió, sông tơ cuộn hình
Bao năm sưởi ấm lòng mình
Ai xưa đốt đuốc, ca tình - còn vang
Đường trần bạc áo nữ lang
Tiếng ca nâng bước lỡ làng, phân vân
Làng quê đòi đoạn muôn phần
Có đêm trở giấc mắt ngần ánh sương (2540)
Mộng về hư ảo cố hương
Mừng sao, muốn nuốt dặm trường cỏ non
Lô nhô hoa trắng đồi son
Chan đầy âm điệu lối mòn chim vui
Nhưng rồi khi giấc mơ lùi
Thêm ngao ngán dạ, thêm bùi ngùi châu
Đành thôi bọt nước qua cầu
Tương lai còn lại chút màu thiên thanh
Tấm lòng bát ngát mây xanh
Mà đời giam héo một cành thu ba (2550)
***
Kiều nhìn trăng khuất rừng xa
Còn loang bụi phấn ngà ngà khói sông
Tiếng chim thảnh thót giàn đông
Mừng vui gọi áng mây bồng bềnh tơ
Bướm bay từ cội sương mờ
Cánh tung nắng mới qua bờ thảo phương
Nụ hoa thức giấc bên tường
Vô tình để ửng má hường nắng trong
Đèo xa phơn phớt cỏ bồng
Cành đa oằn một nét cong trữ tình (2560)
Nhện giăng nội cỏ băng trinh
Từng dây lưới ngọc in hình sao tan
Xanh, Lam, Trắng, Tía, Đỏ, Vàng
Long lanh làm đẹp mấy hàng hoa thu
Người buồn lãng đãng sương mù
Gió tai tải lạnh về ru nét mày
Đồi tùng mờ mịt sương bay
Nàng thầm lặng hướng một ngày xa khơi
Xin từ tạ hạt chuông lơi
Tiếng ngân tự thể sáng ngời Văn Chương (2570)
***
Ngậm ngùi khi sắp lên đường
Đã nghe tiếng ngựa buộc cương rặng đào
Chàng Kim thong thả đi vào
Gió lay giải mũ xanh xao lá quỳnh
Mắt ai chôn một trời tình
Bóng sương thấp thoáng đôi hình khói mây
Ngẩn ngơ sỏi đá nhìn cây
Nao nao gió lạnh liễu gầy hỏi nhau
Hoa rơi hai kẻ cúi đầu
Chia tay ai chẳng ưu sầu như ai (2580)
Lao xao tiếng vọng hiên ngoài
Nhác trông đã thấy ba người tìm qua
Nguyện theo tay níu áo bà
Vân xem ái ngại nét hoa phớt buồn
Bà Vương nôn nóng lên đường
Tưởng như muôn dặm bụi hường giục xe
Thôi thì to nhỏ nhắn nhe
Mỗi câu thêm lại buồn nghe ngậm ngùi
Xe phu loáng thoáng đôi người
Lên đem hành lý nàng dời lầu mai (2590)
Kiều vào sửa áo trâm cài
Giò lan bạch ngọc vươn dài ngọn trông
Cửa hờ, giường quạnh lầu không
Ngoài sân Thu cúc trổ bông sớm vàng
Mắt nhìn bốn hướng mênh mang
Vuốt ve hoa cỏ, lên đàng về quê
Mây trôi từng cụm ven đê
Người đi kẻ ở sầu tê lòng quỳ
Có ai mai mốt buồn chi
Lên lầu tựa ngó những khi nắng tà (2600)
Một phương rầu rĩ cỏ hoa
Một phương lau lách nhạt nhoà thu phong
Một phương xoã tóc chiều hong
Một phương nhớ mảnh trăng cong nét mày
Hai phương gió dạn mưa dày
Đường đi ngại những non mây mịt mù
Rừng buồn rung trái sầu u
Người buồn phủi hạt mưa thu bẽ bàng
***
Hương nhi vội vã tìm sang
Dâng lên đã nhác đôi hàng đề thư (2610)
Hương rằng: Có một nhà sư
Sớm nay tìm đến thưa: Từ chùa Văn
Thư này gửi đến phu nhân
Bây giờ chú hiện nghỉ chân nhà ngoài
Ngập ngừng nàng mở xem ngay
Mười bài tiễn biệt nhủ ai đăng trình
Mỗi bài là một bài Minh
Nghĩa sâu mối Đạo, chữ linh tụ thần
Đọc xong Kiều lặng phân vân
Bâng khuâng vóc liễu – tần ngần mày hoa (2620)
Mắt nàng trầm lắng thu ba
Ý lên đỉnh núi, chữ nhoà lòng trang
Tay tiên rạng ngọc tươi vàng
Thảo bài Đường luật liên hoàn phiêu diêu
Gói trong một giải lụa điều
Tạ lòng tri kỷ ít nhiều vấn vương
Cho đem thơ lại khách đường
Hiên Tây ngơ ngác chùm hương gượng cười
***
Tiễn đưa xoắn xuýt bao người
Ba xe ngựa hướng chân trời xanh xanh (2630)
Nẻo đi dằng dặc mây thành
Bóng mây trĩu nặng mấy cành hắt heo
Quan, Kim sóng ngựa đưa theo
Chân non cát đỏ, lưng đèo sương bay
Dùng dằng tay lại cầm tay
Sầu Thu chan chứa giọt đầy giọt vơi
Bánh lăn cọc cạch rả rời
Ngựa say mây nhớ phương trời chảy đi
Não nùng hai tiếng từ ly
Buồn thưa thốt miệng, sầu chi chít lòng (2640)
Qua khe ngó cá lòng tong
Áo xanh ai đó in dòng suối xanh
Nhớ nhà xe cuộn thêm nhanh
Ải xa cổng đỏ mấy nhành hồng mai
Đầu sông ai hát Nam Ai
Giọng cao nước chảy, giọng dài đò đưa
Nỗi buồn ngàn vạn xa xưa
Luồn theo mạch máu bây giờ chưa tan
Tiếng ca ngơ ngác lau vàng
Lồng trong khói sóng tràng giang rụng rời (2650)
Chim bói cá biếc mây trời
Ven sông đậu hót trông vời nước mau
Gió Thu san sát bông lau
Giục người quẩy gánh hát câu ề à
Bóng ai đã khuất cồn hoa
Còn nghe gió thoảng tiếng ca ơ hờ
Cỏ tranh ngoài nội bạc phơ
Gió lay lay tưởng sóng vờ vật xuôi
Tiễn theo mấy đoạn bùi ngùi
Bẻ hoa rượu nhớ, gượng vui lên đường (2660)
Kim, Quan dưới liễu gò cương
Cỗ xe bánh đạp sỏi hường – tung bay
Ngựa xuôi bờm dựng hí mây
Bạn về hoa cũ giục hoài không đi
Ngậm ngùi cu gáy từ ly
Héo lòng ai có thương gì chim cu
Con xe gỗ vượt dặm mù
Mui cao chở những mây Thu cuộn vàng
***
Kiều ngồi hướng mắt mơ màng
Chí cao Từ Hải - thiên đàng Phuơng Đông (2670)
Vó câu vi vút non bồng
Đàn xanh yên ngựa gươm hồng bóng trăng
Hoa giờ còn đợi mưa giăng
Cỏ cây nhớ cánh chim bằng đợi tươi
Rừng Thu nhớ trận cả cười
Cờ mây lá nhớ vọng trời Đại Nam
Mắt xanh đây cửa khải hoàn
Chờ trông chỉ thấy gió quan san về
Dường trong hiu hắt sương kia
Như đâu thấp thoáng nhành bia sa trường (2680)
Sóng dài lấp lánh làn gươm
Đồi phơi áo trận phong sương đổi màu
Khí thiêng lau lách rầu rầu
Người đồn: Gươm giáo đêm thâu rộn ràng
Lên non trẻ hái hoa vàng
Còn reo nhặt được kiếm han rỉ cùn
Đêm về bần bật kiếm run
Mồ hôi thép toát hiện hồn ba quân
Rừng vương cốt ngựa trắng ngần
Kiếp người mây nổi một lần qua mau (2690)
Nghìn xưa lưu lại nghìn sau
Còn chăng rêu mộ trơ màu vàng xanh
Lại sông loang máu hùng anh
Trăm năm đáy nước kết thành ngọc trai
Người đem giũa chiếc trâm cài
Trăng lên thoảng tiếng thở dài ngọc xưa
Dường trong ánh chớp tơ mưa
Có hồn tử sĩ vất vơ chửa tàn
Cõi đời chất ngất hờn oan
Cuộc cờ bày xoá mấy bàn đua tranh (2700)
Ném ra xe ngựa tung hoành
Thu về còn lại một vành trăng suông
Bể dâu thay đổi bao tuồng
Cái chi còn lại trong luồng gió xoay
Bàn tay tiếp nối bàn tay
Trả vay vay trả đoạ đày mãi nhau
Một bầy tâm bệnh khổ đau
Nghìn xưa vạch sẵn nghìn sau – một đàng
Nghìn dòng máu lệ mênh mang
Biết bao giờ mới chỉnh trang nguồn đời (2710)
Núi sông rực rỡ con người
Mở trang sử mới nơi nơi đẹp lành
Cõi lòng bát ngát mây xanh
Đổi xoay đương thức kết thành thiện duyên
Giữa đời Tự Chỉnh như nhiên
Trăm năm thoát mối đảo điên buộc mình
Cho bao sỏi đá hồi sinh
Bốn phương chung hưởng thái bình thịnh an
***
Cỏ cây thấp thoáng qua màn
Dập dồn vó ngựa gõ khan mặt đường (2720)
Non xa tím ngắt mây vương
Sông xanh trời nhuộm, đồi hường nắng hong
Tưởng ngày hoa lạc long đong
Niềm quê sợ cả nỗi mong vụng thầm
Sợ nhìn vóc núi trầm ngâm
Tưởng đâu thành quách giam cầm chim bay
Sợ đêm tơ tưởng bóng mây
Oán sao trời đất đoạ đày mình riêng
Sợ trông hoa lả trăng nghiêng
Thêm đau đớn phận – người chuyên tay người (2730)
Ngại trông xuân trổ màu tươi
Bẽ bàng thêm nữa buồn ơi là buồn
Ngại gì non đổ suối tuôn
Nước đi có biết cành hương phai tàn
Ngại trông xe cuộn bụi đàng
Hồn quê theo dặm mây vàng giục xuôi
Dối mình đùa cợt làm vui
Lại nghe tẻ ngắt nụ cười tái tê
Dám mong chi nữa ngày về
Chân mây cỏ áy não nề một phương (2740)
Bây giờ rong ruổi mây vương
Mây bay tưởng những dặm trường thăng hoa
Ngỡ cây đa đợi quê nhà
Ai lên Quán Dốc hát mà trách ai
Đá non hỏi nước sông dài
Hoa trôi một thuở u hoài còn riêng
Đèn còn sợi khói xanh thiêng
Cho bông tầm gửi láng giềng còn leo
Còn cây trúc đợi trăng treo
Hỏi hoa vương giả có neo cánh tình (2750)
Từ hoa đổ chuyến đăng trình
Người qua ngõ nhỏ chạnh tình khóc hoa
Lên nương có hái bông trà
Ngó mây tím chết ngỡ tà áo bay
Trở về chếnh choáng men say
Chờ hoa bưởi rụng đưa tay đỡ buồn
Giờ ta về lại cô thôn
Liệu con nhện cũ neo hồn sầu chăng
Cho dù trúc đã đâm năng
Miếng trầu vôi đỏ dùng dằng trao thơ (2760)
Đêm đêm cung nguyệt lay mờ
Tưởng đâu con sáo bây giờ qua sông
Xin từ tạ những ngùi trông
Cho tôi quên nhé những bồng bềnh xa
Tạ từ khe quỷ đường ma
Cho tôi dựng lại mái nhà nhân gian
Xin cùng cỏ biếc quá quan
Một đường nhân ái rẽ làn mây bay
Trong xe nàng nhẹ quơ tay
Ngoài đồng lúa đã dâng đầy lúa hương (2770)