Gió bấc hiu hiu

Ngày xưa mới học chữ a, bê
Con bỏ mái thềm, xa bóng quê
Ở trọ nhà người nơi Rạch Giá,
Cái đầu hớt tóc kiểu "ca-rê".

Quá giang ghe lúa ra trường tỉnh
Phải trả công người: tát nước ghe;
Ngủ đứng như tù trong khám tối
Học trò nghèo sớm tập làm thuê.

Hay ghét nhà giàu từ độ ấy
Lớn lên tôi định lên Tà Lơn;
Học bùa, học võ đi ăn cướp
Có lẽ đời mình đỡ khổ hơn.

Mỗi độ bãi trường, kỳ lễ lớn
Tôi dành tiền bỏ ống ngày thơ
Mua văn kiếm hiệp và ma quái
Để học cái nghề tôi ước mơ.

Trong trường tụ tập năm ba đứa
Giả bộ chia phe cướp chủ nhà
Sào huyệt: vườn xoài hay giếng nước
Múa roi trâu thế chiếc roi da.

Bắt chủ nhà trói gô thúc ké
Tống tiền nhãn tập với cò thơ.
Đem tiền cướp cho người nghèo khó
Thơ mộng thay đảng cướp học trò!

Ba tôi hay chuyện con ăn cướp
Đánh mấy trận đòn, cột gốc me
"Ăn cướp đâu bằng làm chủ quận
Học làm quan khỏi phaỉ lo nghèo".

Từ đó tôi không còn đánh cướp
Chẳng thèm nuôi giấc mộng làm quan
Vừa lên lớp nhất, làm văn sĩ
Vừa tập làm thơ, vừa viết văn.

Vừa mới ra trường đi dạy học
Thôi dạy làm thơ nên trắng tay
Đời viết văn như manh lá rách
Nước sông gạo chợ, ngày qua ngày.

Bãi trường tỉnh, đầu mùa xuân cũ
Con nắm tay Ba xuống bến tàu.
Đầu hớt "ca-rê" vừa mọc tóc
Nghe hơi gió bấc lạnh da đầu.

Đáp tàu khói, về quê ăn tết
Gió bấc đầu mùa gợn sóng đêm.
Ôm ổ bánh mì làm gối nhỏ
Đem về cho mẹ với cho em.

Quê hương chìm khuất chân trời lửa
Ba bốn năm, không về cố hương.
Rồi một chiều mưa, dây thép đến
Mới hay cha chết ở trong làng.

Theo chuyến xe đò về tới xứ
Người ta đã khép áo quan rồi
Mẹ không vuốt mặt cha lần chót
Con cháu còn xa mấy dặm đời.

Mấy em gái có chồng xa xứ
Đứa ở Bạc Liêu, đứa Vũng Tàu
Con cái đùm đề, cơm áo chợ
Muốn về xóm cũ, chắc còn lâu.

Mẹ già goá bụa sầu con cái
Nay trọ nhà đèn, mai bến xe.
Nấu rượu nếp than, làm bánh khéo
Lo cho thằng út chuyện gia thê.

Bây giờ kỷ niệm còn đâu nữa
Từ lúc lìa quê bỏ bến tàu
Bỏ mộ cha nằm vùng đất biển
Hiu hiu gió bấc tiếng còi sầu.

Từ lúc tản cư, rời Xẻo Đước
Con sông Cái Lớn, lục bình trôi
Bến vàm Cái Nước, tàu thôi ghé
Hồi mõ điểm canh... tiếng thở dài.

Nhớ ngày cha mới lìa quê nội
Bơi chiếc xuồng con đến xứ người.
Kinh Xáng mới đào, Tây chiếm đất
Cha đi lập nghiệp giữa đồng khơi.

Phát mướn cày thuê, mua lúa giống
Trăng rừng soi lạnh nẻo khai hoang.
Cày sương, cha thức theo gà gáy
Quần vải hột dền bạc gió sương.

Mấy mùa làm ruộng nghèo xơ xác
Lúa hột vào kho lẫm chủ điền.
Mướn đất thôi đành ăn lúa lép
Mùa khô bứt choại kiếm thêm tiền.

Nửa đời sự nghiệp còn tay trắng
Chưa trả ơn, cha đã chết rồi
Bóng nuí Thái Sơn cao chót vót
Hồn cha phảng phất tận mây trời.