Tốt nhất đừng nên chủ nghĩa nào

Tốt nhất đừng nên chủ nghĩa nào
Tốt nhất đừng chủ nghĩa tào lao
Mới chỉ một mà còn tự đá đau
Thêm lắm nữa thì đánh nhau khủng khiếp

Loài người cứ muôn đời muôn kiếp
Tự tạo ra và liên tiếp phá đi
Luôn tự hào về những thứ chỉ chi
Nhưng thật ra đâu có gì chắc chắn

Trong cái dài cũng phát sinh cái ngắn
Có cái thẳng thì cũng có cái cong
Trong chỗ đục chưa chắc đã hết trong
Trong thật lòng chưa chắc không dối gạt
Trong cái giả chưa chắc là hết thật
Trong tâm Phật chưa chắc đã hết tà
Trong hiền hoà chưa chắc ít yêu ma
Trong khiêm tốn chưa chắc ít điêu toa
Trong kiêu căng chưa chắc là ít nghĩa
Trong cái dễ chưa chắc gì hết khó
Trong cái dại rồi còn ló cái khôn
Trong cái khôn còn bảo tồn cái hại
Trong thông thái còn tồn tại cái ngu
Trong cao siêu còn lù lù cái thấp

Cây mọc xuôi còn có cây mọc ngược
Cây mọc dọc còn có cây bò ngang...
Chủ nghĩa nào cũng một hướng leo thang
Mà thế giới là muôn hình vạn trạng

Chẳng thể áp đặt cái này cho cái nọ
Chẳng thể đem cái nọ xỏ cái kia
Cùng nguyên nhân thì mới chung một hệ
Cùng điều kiện thì mới về một mối
Mà nguyên nhân và điều kiện thì rất hiếm khi tuyệt đối.