Thơ » Việt Nam » Hiện đại » Vũ Duy Thông » Bè xuôi sông La
Bè ta xuôi sông LaHai chữ “bè ta” biểu lộ tất cả niềm tự hào của nhà thơ. Câu thơ “Sông La ơi sông La” như một tiếng reo cất lên, dào dạt niềm thiết tha sung sướng trước cảnh sắc xinh đẹp, nên thơ của dòng sông quê hương. Sông La là một chi lưu của dòng sông Ngàn Trươi từ Trường Sơn chảy qua huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh, rồi nháp lưu với dòng sông Lam mà đổ về Cửa Hội. Sông La rất đẹp, một vẻ đẹp êm đềm thơ mộng, nhất là những buổi chiều xuân, chiều thu. Nước sông “trong veo” đôi bờ sông là những hàng tre xanh biếc toả bóng mát. Tác giả đã lấy “tính mát” (thiếu nữ) để so sánh với nước sông trong veo, lấy “hàng mi” (giai nhân) để ví với bờ tre, lá tre xanh “im mát” đôi bờ sông.
Dẻ cau cùng táu mật
Muồng đen và trái đất
Lát chun rồi lát hoa
Sông La ơi sông LaNgười đọc xúc động nhớ tới 2 câu thơ của Tế Hanh trong bài thơ Nhớ con sông quê hương:
Trong veo như ánh mắt
Bờ tre xanh im mát
Mươn mướt đôi hàng mi
Quê hương tôi có con sông xanh biếcTrời về chiều, sông La càng trở nên đáng yêu. Gương sông phản chiếu ánh tà dương mà trở nên long lanh. Gió thổi nhẹ, mặt sông gợn sóng lăn tăn như “vảy cá”. Trên bờ đê, tiếng chim hót ríu ran:
Nước gương trong soi tóc những hàng tre...
Sóng long lanh vảy cáẨn dụ “vảy cá” nói về con sóng lăn tăn, một nét vẽ khá tài hoa. Vần thơ lấy ánh sáng và âm thanh đồng quê như dẫn người đọc trôi về cõi mộng.
Chim hót trên bờ đê.
Bè đi chiều thầm thìCác từ láy “thầm thì”, “thong thả”, “lim dim”, “êm ả” dùng rất đắt, có giá trị đặc tả một buổi chiều êm ả, thơ mộng, thanh bình của dòng sông La.
Gỗ lượn đàn thong thả
Như bầy trâu lim dim
Đắm mình trong êm ả
Ta nằm nghe, nằm ngheCác hình ảnh ẩn dụ “nụ ngói hồng”, “hoa lúa trổ”, “khói nở xoà như bông” hiện lên trong cảnh “đạn bom đổ nát” gợi tả cảnh tái thiết đất nước trong một ngày mai thắng trận. Tinh thần lạc quan tin tưởng sáng bừng vần thơ:
Giữa bốn bề ngây ngất
Mùi vôi xây rất say
Mùi lán cưa ngọt mát
Trong đạn bom đổ nátHiện thực đất nước tưng bừng tráng lệ hôm nay cho ta cảm được cái hay cái đẹp khổ cuối bài thơ này.
Bừng tươi nụ ngói hồng
Đồng vàng hoa lúa trổ
Khói nở xoà như bông...
Còn non, còn nước, còn người,
Thắng giặc Mĩ, ta sẽ xây dựng hơn mười ngày nay.