Tìm bài trả lời thơ

ĐI BỎ BÁO
   NGHE THƠ PHỎ NHẠC
(tặng:Trần Trung Sáng)
Anh ,con ngựa già chưa mỏi vó
Vẫn thênh thang bước nhẹ quanh đời
Đi,tung bờm tóc gió
Quẳng gánh hương xa lên tiềng gọi mời
Em,cầu vồng bao nhiêu sắc
tháng giêng hồng rất mỏng rất mênh mông
Mật ngữ nào âm thầm bao con chữ
Bỗng bồng bông bay bỗng bềnh bồng.
Không là gió không là mây là hiện hữu
là trần trần trụi trụi cõi nhân sinh
là hạnh phúc quán vỉa hè chút rượu
ngày hiền khô cùa gã bình minh
Nghe em hát mùa thu vàng rưc rỡ
Bỗng xôn xao nghiêng ngả đường chiều
Răng khểnh,soi hồ Gươm yêu dấu
Đà Nẵng tung hê một trời yêu
Có phải em Mùa thu Hà Nội
Mùa thu trong veo mùa thu tuyệt vời
Sống đẹp âm thầm và khát vọng
Bỏ báo đọc thơ nghe nhạc đã đời.
Cảm ơn em cảm ơn đời tử tế
Cảm ơn mùa thu lót lá em nằm.

BÌNH :Đây là một chút "Lời tự bạch"-khái quát đoạn cuối cuộc đời của Nhà Thi Sĩ ! Vẫn giọng điệu cứ như vô tư bất cần đời của con người lãng tử gió bụi,quên đi nỗi đau của thân phận"trần trần trụi trụi cõi nhân sinh" anh vẫn phi con ngựa già chưa mỏi vó đi bỏ báo (kiếm ăn)mà vẫn "đọc thơ nghe nhạc đã đời"...bởi trong anh luôn có"em Mùa thu Hà Nội" làm điểm tựa tinh thần để "sống đẹp âm thầm và khát vọng":Và cái nhân sinh quan-sợi chỉ đỏ đi suốt tâm hồn Thi sĩ là cái TỨ của bài thơ nằm ở 2 câu kết :
      Cảm ơn em cảm ơn đời tử tế
      Cảm ơn mùa thu lót lá em nằm.
         Góc Thành Nam-Hà Nội 20-1-2010- Nguyễn Khôi

EM Ở PARIS ĐÃ VỀ CHƯA ?
Em ở Paris đã về chưa ?
Trời bên đó chừ nắng hay mưa
Thu khởi vàng áo hoa màu nhớ
Mắt có buồn vương kỷ niệm xưa
Em ở Paris đã về chưa ?
Phương này phương ấy trắng hoa mưa
giọt nắng gầy có vàng con ngõ
Người đi-người đi ngoài gió mưa.
Dòng sông quê hương ôi thiết tha
Ở đâu không da diết quê nhà
Đà Nẵng-Paris ngày xa cách
Nghìn trùng cố xứ nghìn trùng xa
Em ở trời Tây hay trời Đông
Em có về xứ sở mây hồng
Sông Seine nắng có vàng như lụa
Mây trăng vàng bay bay mênh mông
Chút tang bồng của ngày xa xứ
Quê hương-Quê hương chén rượu nồng
Khúc nhạc chiều bay nghiêng mái phố
Đà Nẵng_Paris thở khói phiêu bông.

@nguoi kinh bac :  Xuân Hoà (Nguyễn Đức Hoà)
Quê Gia Bình,Bắc Ninh ;Cư trú ở 16 đường Bình Triệu,Quận Thủ Đức,TP HCM.Hội viên Hội Nhà Văn TP HCM.
  MỘ TỔ
Mộ Tổ uy nghi giữa đất trời
bốn bề vằng vặc ánh trăng soi
địa linh Quế Ổ ngàn năm vững
nhân kiệt Chi Lăng vạn thuở ngời
Giúp nước Công Hầu lòng chẳng thẹn
phò vua Khanh Tướng dạ khôn vơi
hữu khai đất tiến-khơi dòng chảy
Đức Tổ di lai rạng rỡ đời.

 BÀI THƠ VỀ CHA
Tôi viết bài thơ về cha
Người đàn ông xứ Kinh Bắc
Xứ sở của vòng cung núi Thiên Thai
như con rồng uốn mình bên dòng sông Thiên Đức...

Anh ở trong này chưa thấy mùa đông
Nắng vẫn đỏ mận hồng đào cuối vụ
Trời Sài Gòn xanh cao như quyến rũ
Thật diệu kỳ là mùa đông phương Nam.
Muốn gửi cho em một chút nắng vàng
Nghe đài báo rét kéo dài ngoài ấy
Mùa đã xong,còn chiêm xuân cày cấy
Bà con mình sẽ xoay sở ra sao ?
Anh hiểu sức vươn của những cành đào
Qua giá rét vẫn đỏ hoa ngày tết
Như cây thông vững vàng trong giá rét
Em hãy làm cây thông xanh nghe em.
Khi hai miền cùng vào một vụ chiêm
Hai vựa thóc cũng nặng tình của đất
Cùng vào mùa một ngày vui thống nhất
Hơn lúc nào anh hiểu thấu lòng em.
Ở trong này anh chưa thấy mùa đông
thương cái rét của thợ cày thợ cấy
Nên cứ muốn chia nắng đều cho ngoài ấy
Có tình thương tha thiết của trong này
Gửi nắng về sưởi ấm nhừng bàn tay.
       Sài Gòn 12-1975

Bài thơ "Gửi Tuyên Quang" được in ở trang 371/983 là 1 trong số 477 tác giả trong tuyển tập "THƠ VIỆT NAM thế kỷ XX" nxb Giáo Dục 2005.

Bài thơ"Gửi em Paris mùa thu tím" vừa được tuyền vào 100 bài THƠ TÌNH HÀ NỘI-nxb Trẻ 2009,ở trang thứ 50.

DỊCH SAI MÀ LẠI HAY ?
Xưa nay không thiếu gì chuyện "dịch sai".Có 2 lý do:một là người dịch không hiểu ý tác giả;hai là vốn chữ nghĩa(că 2 phía ngôn ngữ)không đủ;ba là người dịch kiến thức uyên bác nhưng cố tình dịch sai với một ý đồ riêng(xuyên tạc để phục vụ chủ ý của mình);  cũng không ít trường hợp"dịch sai" mà lại thành "hay" rất được phổ biến,để người đời cứ tưởng đó là thật,cứ dùng,không chấp nhận bản "dịch đúng nguyên tác".Xin ví dụ :
Trong bài "Minh Lương"(Vua sáng tôi hiền) của Vua Lê Thánh Tông,các câu 3+4 là:
           Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo
           Vũ Mục hung trung liệt giáp binh
dịch đúng là:
           Văn chương Nguyễn Trãi lòng soi sáng
           Binh giáp Lê Khôi bụng chứa đầy
dịch sai là:
           Ức Trai lòng sáng tựa sao Khuê
           ...
Ở đây Lê Thánh Tông chỉ khen ngợi (Nguyễn Trãi) về mặt tài năng,chứ không nói về nhân cách !"khuê tảo"là 1 từ kép đối với "binh giáp" ."khuê" là ngôi sao chủ về văn chương,"tảo" là 1 loại rong rêu có màu sắc đẹp đẽ,nếu chỉ dịch là "sao khuê" tức là bỏ từ "tảo" một cấu thành của từ kép"khuê tảo" làm lạc nghĩa của từ kép này.
Lý do: Vua cháu (Lê Thánh Tông) khi minh oan cho Nguyễn Trãi(sau vụ án Lệ chi viên) cũng chỉ phong tặng cho tước"Tán trù bá"(thua cái tước Quan Phục hầu) thời Vua Ông (Lê thái tổ)là vì:"Trẫm phải có trách nhiệm giữ gìn uy tín của Triều trước(Ông cha).
Với cách dịch(sai cố tình)đã ví sánh Nguyễn Trãi với Sao Khuê chỉ thấy xuất hiện đầu tiên trong sách Nguyễn Trãi(nxb Sử học-1963).Nhờ lời dịch sai đó mà lại đem đến cho Đời một lời bình luận sáng giá,một hình ảnh rạng toả về con người Nguyễn Trãi.có lẽ vì thế mà lời dịch,lời thơ dễ được thiên hạ chấp nhận ?(Lời dịch sai đã đi vào tâm thức của nhân dân).

Tháng11-2000 Tô Như Châu từ Đà Nẵng có gửi tặng NK tập thơ"Có phải em mùa thu Hà Nội" nxb Đà Nẵng-1998 gồm 36 bài.Tô Như Châu(Đặng Hữu Có) sinh 1934,Quê An Hait,Sơn Trà,Đà Nẵng-cư trú ở 136 Trần Phú-TP Đà Nẵng, dt.3897798;Hội Viên Hội VHNT Đà Nẵng.Nhà anh ở bên kia Sông Hàn,Năm 2000,tuy đã tren 60 xuân Thi sĩ vẫn cưỡi chiếc Honda 67 màu Bo rdeaux đã cũ vù vù đi "bỏ báo" kiếm cơm"anh con ngựa già chưa mỏi vó/vẫn thênh thang bược nhẹ quanh đời/đi tung bờm tóc gió/quẳng gánh hương xa lên tiếng gọi mời/em cầu vồng bao nhiêu sắc/tháng giêng hồng rất mỏng rất mênh mông".
Bài thơ"Có phải em mùa thu Hà Nội" anh viết vào tháng 8-1970,lúc Đà nẵng còn bời bời bom lửa chiến tranh,tình cờ anh gặp một cô gái Hà Nội chính gốc.Qua vài lần tiếp xúc & thưởng thức tiếng dương cầm thánh thót từ bàn tay trắng trẻo nuột nà mềm mại như thiên thần,lời nói dịu dàng như gió thoàng của Nàng,bỗng dưng đánh thức dậy trong lòng thi sĩ cả lịch sử hào khí của ông cha ,của hồn Trưng Vương sông HátGiang,Và thế là bài thơ ra đời...Bài thơ được Nhạc sĩ Trần Quang Lộc phổ nhạc năm 1972,sau này được các Ca sĩ Hồng Nhung,Thu Phương hát trở nên nổi tiếng,Nhạc Sĩ đươc giải thưởng,nhưng tên người sáng tác "lời"(thơ)thì bị "quên" một cách hữu ý ?Công luận(báo chí$dư luạn xã hội)đã nói về sự bội bạc của người bạn một thời bên xóm chài nhỏ ven bờ sông Hàn cùng anh !
Bài thơ nguyên tác như sau :
      CÓ PHẢI EM
      MÙA THU HÀ NỘI
Tháng tám mùa thu
Lá khởi vàng em nhỉ
Từ độ người đi
thương nhớ âm thầm

Chiều vào thu nghe lời ru gió
Nắng vàng lơ lửng ngoài hiên
Mắt nai đen mùa thu Hà Nội
Nghe lòng ấm lại tuổi phong sương

May mà có em cho đường phố vui
May còn chút em trang sức sông Hồng
Một sáng vào thu bềnh bồng hương cốm
Đường Cổ Ngư xưa bắt bước phiêu bồng

thôi thì có em đời ta hy vọng
Thôi thì có em sương khói môi mềm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghe đâu đây lá ướt và mi xanh
Nghe đâu đây hồn Trưng Vương sông Hát
Lững thững Hồ Tây một dáng Kiều
Có phải em mùa thu Hà Nội
Nghìn năm sau níu bóng quay về

Phải nơi đây miền Thanh Nghệ Tĩnh
Phải nơi đây Hồng Lĩnh-Ba vì
Phải nơi đây núi Nùng sông Nhị
Lớn đậy con người đất Tổ Hùng Vương
Anh sẽ đi
Cả nước Việt Nam yêu dấu
Đẹp quê hương gặp lại tình người
Bước nhỏ long lanh hồn nghệ sĩ
Mơ Quang Trung vó ngựa biên thuỳ
Ngày anh đi
Nhất định phải có em
đường cỏ thơm giong ruổi
Sẽ ghé lại Thăng Long
thăm Hoàng Thành- Văn Miếu
chắc rêu phong đã in dấu bao ngày

Đã nghe
bập bùng trống trận
Ngày chiến thắng Điện Biên
Sáng hồn lửa thiêng
Xuôi quân về giữ quê hương
Hôm nay mùa thu
Gió về là lạ
Bỗng xôn xao con tim lời lá
Bỗng xôn xao rơi vàng tiếng gọi
Lệ mừng gặp nhau ngàn phím dương cầm
Có phải em mùa thu Hà Nội
Ngày sang thu lót lá em nằm
Bên trời xa sương tóc bay
Hà Nội ơi em có hay
Quê hương thần thoại hiển linh hồn sông núi
Nắng thu muôn màu rực rỡ trong hồn anh.
       Đà Nẵng,tháng 8-1970.Tô Như Châu

Bình :bài thơ đã qua 40 năm,nay đọc lại và hát lên...Ta cứ ngỡ Nhà Nhạc sĩ Việt vĩ đại Trịnh Công Sơn hiển linh hoá thân vào hồn thơ Tô Như Châu để ca ngợi "dáng Kiều thơm" tinh hoa của hào khí nghìn năm Thăng Long-Hà Nội.Chao ôi,thơ là hồn người,là tình người đi suốt dọc chiều dài lịch sử đất nước 4000 năm dân tộc ta dân tộc anh hùng !

Bùi Văn Dung sinh năm 1941(Tân tỵ)
Quê và chỗ ở hiện nay : Xã Thượng Trưng,huyện Vĩnh Tường,tỉnh Vĩnh Phúc.Trước 1975 anh đi Bộ đội chiến đấu ở trong Nam;tháng 12-1975 anh còn đóng Quân ở Sài Gòn,sắp tết:nhớ vợ nhớ quê tâm, hồn anh lính nông dân xứ Bắc trào lên thành một tứ thơ  "Gửi nắng cho em" với những câu thơ có cánh:
      Anh ở trong này chưa thấy mùa đông
      Nắng vẫn đỏ mận hồng đào cuối vụ...
Bài thơ đăng báo,được Nhạc sĩ Phạm Tuyên phổ nhạc,danh ca Đài TNVN hát...bài hát đi vào lòng người
dâng trào khắp nơi,anh Bộ đội miền Bắc Bùi Văn Dung thành Nhà thơ nổi tiếng.Sau đó anh về quê đi cày và tham gia công tác địa phương như bao nhiêu người chiến sĩ vô danh khác ! Năm1990 anh sáng tác bài thơ"Trăng nguyên" với ý thơ chia sẻ với thi sĩ quá cố Hoàng Hữu về "hai nửa vầng trăng" tuyệt tác mà định mệnh;Bài thơ được Nhạc sĩ Huy Thục phổ nhạc cũng vào loại hay,mức đặc sắc còn kém"Gửi nắng cho em"một bậc !Năm 2002 nxb Hội Nhà Văn in cho Bùi Văn Dung tập thơ "Gửi nắng cho em"- 74 bài.Thơ Bùi Văn Dung là hồn thơ của chàng trai quê có học:phong vị hàn lâm pha chút Nguyễn Bính,đọc rất vào !
      TẢN MẠN CHỢ QUÊ
Chợ quê đâu chỉ vịt gà
Con tôm,con tép,quả cà,mớ rau
Bà hàng xén đỏ môi trầu
Mấy người đến chậm giành nhau chỗ ngồi.
Chợ quê xây lại vừa rồi
Mấy tay buôn lạ về chơi chào hàng
Uống bia với đậu phộng rang
Dân chơi trong xóm vài chàng kết thân.
Chợ quê đã được thanh tân
Mấy tay đánh giậm chẳng cần vào trong
Bán rẻ món tép đòng đong
Mua bánh mì
          đứng nhai xong
                        là về.
              9-1996

Tu hú kêu trên mái
hạnh ven làng trắng hoa
rìu phạt cành vướng víu
Cuốc khơi mạch nước ra
Én về quen tổ trước
lịch mới,người cũ tra
nâng ly chẳng buồn nhấp
thương nhớ người đi xa.