Hungan đã viết:
Thêm quả Đồ Phồn (Bùi Huy Phồn) đi đại ca!
Gửi hàng luôn nhá :
Văn tế sống hoàng thượng đi … Tây
Đồ Phồn (Bùi Huy Phồn)
Năm 1939, Vĩnh Thụy tuân lệnh bọn thực dân, kéo lũ cận thần sang Pháp để giả vờ vận động “mẫu quốc” trao trả Bắc Kỳ cho triều đình Huế, đúng với tinh thần hiệp ước 1884. Nhưng cái âm mưu định đẩy nhân dân Việt – nam dưới hai tầng áp bức bóc lột của đế quốc thực dân và phong kiến bù nhìn đã bị báo chí của Cộng sản Đông-dương hồi bấy giờ vạch trần ra, khiến nhân dân phản đối rất sôi nổi. Bài này làm trong dịp đó. Nhưng bị kiểm duyệt của thực dân Pháp cấm ấn hành.
Hỡi ôi !
Thánh dạng muôn trùng
Vân xa khuất vết.
Trên Nam phương (1) mẹ đỏ nên lòng ;
Dưới Cồ việt dân đen lộn tiết.
Ngựa Đà-lạt (3) rầy buông cương thả cỏ, vắng chủ lên yên ;
Chim Ngự-bình (4) nay tải cánh phơi lông, không ai bắn thịt.
Điện Cần chánh (5) thường lão thần một lũ, mặt thảm như tang ;
Thành Ba-lê (6) chúc thiếu để rảnh mình, lòng vui tựa tết !
Nhớ vương xưa:
Vóc đẫy ba ôm
Mình cao bảy mét.
Trí dũng lắm trò ;
Võ văn ra phết !
Văn : Lang sa (7) nửa khóe tú tài.
Võ : Quốc hội trưởng ban tơ-nít (8)
Ăn uống “cẩm” (9) đế vương âu Mỹ : trưa “bơ”, sáng sữa, tối “súp la ghim” (10)
Áo quần “mốt” hoàng tử Ga-lơ (11) : hạ “soóc”, đông “gôn”, xuân “ca-sit-két” (12).
Lên chín tuổi đã xuất dương du học, bỏ mẹ, lìa cha ;
Hai mươi xuân mới về nước lên ngai, phò Tây, trị Việt.
Tài kinh quốc nổi danh ba cõi: nay đụng xe, mai sa hố, trải mấy gian lao.
Đức an dân lưu tiếng ngàn thu : khi tiễu cọp, lúc trừ hươu, dựng bao công nghiệp !
Nền kinh tế cũng khổ công kiến thiết : đúc tiền trinh bằng vẩy ốc cho nước thêm giàu ;
Nếp công thương bằng nhọc trí chấn hưng : đội mũ kiểu mu rùa cho dân bắt chước.
Ân đức vãi vung núi Ngự, có Thổ công soi;
Tài ba tung tẩy sông Hương, có Hà bá xét.
Nào ngờ :
Thế sự xoay chiều,
Thời cơ đổi nếp.
Việc hoàn cầu rối tít bòng bong;
Bom lục địa nổ ran pháo xiết.
Xa thì đấy Âu châu nhiễu loạn ; bọn quốc xã vốn nghề lật lọng, gây họa xâm lăng;
Gần thì kia, Trung Quốc điêu linh ; quân Nhật Hoàng quen thói tham lam, gieo tai phát xít.
Cảnh ba đào nhường dọa của Ngọ môn ;
Nạn binh lửa muốn nhòm cổng Khánh tiết.
Sĩ phu nghiêng ngả : đổ nghiệp nguy tai !
Quần chúng giấy lên: cơ đồ hỏng bét.
Bụng mẫu quốc kể ra đã gớm ! để đối phó lại tình thế ấy quyền bung sung hứa giăng tán cuội, miếng đỉnh chung, vương tưởng bở đã mừng …
Miệng nhân gian nghĩ lại càng ghê ! quyết lột tẩy ra âm mưu này, gây dư luận vạch mặt chỉ tên, câu lăng nhục họ cho ra chẳng tiếc.
Lúc phẫn chí những ức trào chi nước mắt, ruộng dưa toan giả chủ, sức trâu bò thây kệ chúng húc nhau.
Khi hồi tâm, đành cố đấm chi ăn xôi, mũ phớt mượn bưng tai, thân ruồi muỗi lại lo mình chết chẹt !
Ôi thôi thì :
Ở chỉ thêm rày.
Đi cho đỡ mệt
Đất An-nam cảnh cỗi người cằn.
Nơi hải ngoại rượu nồng gái đẹp
Cuộc thương thuyết Ba-lê mà ngã giá, dựa nương sẵn bóng, cũng ổn một đời ;
Mông hoa đăng xóm Mông-mác (13) miễn thâu đêm, sống thác vì tình cho cam một kiếp.
Nên đây.
Này bốt, này hia ;
Này “can” này “píp” (14)
Này “may-ô”, “xi-líp” (15) mùa hè;
Này sịt mốc, măng tô (16) vụ rét.
Vàng cốm trăm lô;
Xe mây một chiếc.
Đứng tiễn Vương có những tên Bình (17), tên Bổng (18), tám tháng cách bỗng xa người nấp gối, lũ chó cụp đuôi ;
Trông theo, Vương có các bô Phạm (19) bô Hoàng (20). Bảy năm ròng nay vắng Chúa ôm chân, đàn gà bới bếp.
(1) Nam phương : cõi Nam.
(2) Cồ Việt : tên nước Việt nam do Đinh tiên Hoàng đặt.
(3) Đà-lạt : Thành phố Đà lạt, nơi nghỉ mát của bọn Vĩnh Thụy và bọn thực dân Pháp.
(4) Ngự-bình : núi Ngự bình ở Huế.
(5) Cần chánh : điện trong cung vua, nơi hội hộp các quan đại thần.
(6) Ba-lê : tiếng Pháp : Paris : (thủ đô của Pháp).
(7) Lang sa : tiếng Pháp : Francais (văn tiếng Pháp).
(8) Tơ-nít: tiếng Pháp : Tennis (môn quần vợt về thể thao).
(9) Cẩm: tiếng Pháp : comme (giống như).
(10) Súp la-ghim : tiếng Pháp : soupe-légume (cháo nấu bằng rau, khoai).
(11) Hoàng tử Ga-lơ : Hoàng tử nước Anh.
(12) Soóc : tiếng Anh : short (quần cụt), Gôn : tiếng Anh : golf (một môn thể thao). Ca-sịt-két: tiếng Pháp : casquette (mũ lưỡi trai).
(13) Xóm Mông-mác : xóm nhà thổ ở phố Monmartre (Ba-lê).
(14) Can, píp : tiếng Pháp : Canne, pipe (cái gậy và điếu hút thuốc).
(15) May-ô, xì-líp : tiếng Pháp là Maillot, slip (áo ngắn mặc trong và quần ngắn mặc trong).
(16) Sịt-mốc, măng-tô : tiếng Pháp : smoking, manteau (một bộ quần áo mặc ngày lễ và áo khoác mùa rét).
(17) Bình : Trần tán Bình.
(18) Bổng : Phạm lê Bổng.
(19) Phạm: tổng đốc Phạm văn Thụ.
(20) Hoàng : tổng đốc Hoàng trọng Phu.
Hung@n