Chủ đề: Việt Nam Lịch sử Diễn ca - Trang 8

(Tiếp theo) QUYỂN 16

TRỊNH SÂM ( 1767- 1782)
 
Ở Đàng Ngoài Trịnh Sâm nguyên soái
Được tiến phong lên nối ngôi vương
Đổi ngay triều nội kỷ cương
Không theo pháp cũ triều đường khi xưa
 
Chúa Trịnh Sâm thay vua quyết đoán
Đã một lần làm tướng xuất quân
Đã từng chiếm lấy Phú Xuân
Đuổi quân chúa Nguyễn Phúc Thuần vào Nam
 
Lê Quí Đôn một người tài lực (1752)
Để lại đời Tiểu Lục Kiến văn
Lê Triều Thông Sử trăm trang
Một nhà bác học thuộc hàng quán quân
 
Đất Hải Dương có Lê Hữu Trác (1724)
Là một người uyên bác y khoa
Y Tông Tâm Lĩnh viết ra
Vệ sinh yêu quyết thật là ích dân
 
Làng Đan Loan có Phạm Đình Hổ (1768)
Chuyên tâm vào nghiên cứu điễn văn
Vũ Trung tùy bút, Tang Thương
An Nam Chí Lược trăm trang để đời  
 
Từ Tân Dậu (1741) kéo dài cho tới
Năm Đinh Hợi (1767) cả ở hai miền
Có nhiều sự kiện khó quên  
Khoát mất, Thuần thế, Trịnh Sâm đang ngoài


NGUYỄN PHÚC THUẦN  (1765- 1777)
 
Nguyễn Phúc Thuần nối ngôi nghiệp chúa
Trương Phúc Loan lấn cả quyền hành
Trong triều có Nguyễn Cư Trinh
Cũng không ngăn được tình hình rối ren
 
Trương Phúc Loan lấy quyền Quốc Phó (1765)
Xem triều đình chẳng có một ai
Chuyên quyền lại giết người ngay
Tóm thâu công việc trong ngoài vào tay
 
Ơ Đàng Ngoài Trịnh doanh bố cáo (1754)
Cấm người Au truyền đạo Gia Tô (1746)
Cấm người Trung Quốc bấy giờ
Lim, Trắc gỗ quý không cho đem về
 
Ơ hai miền dân quê ly tán
Bởi mất mùa, lụt hạn triền miên
Gian manh làm giả bạc tiền
Khiến cho mất giá dân thêm đói nghèo
 
Biển Hà Tiên có nhiều hải sản
Lắm ghe thuyền lai vãn mưu sinh
Ngư dân ngoại quốc cố tình
Đánh bắt tôm cá nước mình mang đi
 
Việc trấn thủ lắm khi quá yếu (1758)
Muốn tuần tra lại thiếu chiến thuyền
Cuối năm bảy mốt vua Xiêm (1771)
Cất quân đánh chiếm Hà Tiên mấy ngày
 
Mạc Thiên Tứ sai người dụ địch
Tống Phước Hiệp đột kích sau lưng
Dồn quân giặc cướp tới cùng
Vượt qua biên giới tấn công mới về
 
Vua Xiêm bèn gửi ngay sứ giả
Sang cầu hòa vì đã bộigiao
Hứa rằng nay trở về sau
Có gì xích mích cùng nhau nghị bàn
 
Vùng Hội An thuyền buôn tấp nập
Tàu nước Anh, Pháp, Nhật, Java
Thuế quan thâu vốn được là
Ba mươi ngàn lẻ tiền đà nhập kho
 
Tiền thu vô Phúc Loan chiếm đoạt
Thuế mười phần chỉ được một hai  
Chuyên quyền Loan lại tác oai  
Nhân dân đói khổ không ai không thù
 
Đồng bỏ hoang , ruộng khô cỏ cháy
Có nhiều làng chẳng thấy luỹ tre
Nhân dân đói khổ não nề
Nhiễu nhương trộm cướp lắm bề tang thương
 
Trước bối cảnh thê lương đổ nát
Đất Tây Sơn Nguyễn Nhạc hưng binh
Nêu cao danh nghĩa của mình
Loạn thần phải diệt, dành quyền về dân
 
Vào tháng tám nghĩa quân chiếm cứ (1773)
Ở Quy Nhơn , tuần phủ Đắc Tuyên
Vội vàng tháo chạy xuống thuyền
Dong buồm trốn thẳng ra miền Hóa Châu
 
Binh Tây Sơn thọc sâu vào chiếm (1773)
Đánh mạnh vào cứ điểm Bình Khang
Rồi cho áp sát phía Nam
Lấy vùng Bình Thuận như tằm ăn dâu
 
Quân chúa Nguyễn hai đầu bị ép (1774)
Bị cắt đường khó tiếp tế nhau
Lại thêm lính tráng ốm đau
Phúc Thuần ra lệnh rút vào Trấn Biên (1775)
 
Thấy Đàng Trong khắp miền nộichiến
Chúa Trịnh Sâm hạ lệnh động binh (1774)
Hành quân Chúa tự thân chinh
Giương cờ Nam tiến nắm quyền chỉ huy
 
Hoàng Ngũ Phúc sai đi tiền trạm
Vượt sông Gianh vây hãm Phú Xuân
Vợ con gia quyến Phúc Thuần
Dắt dìu bồng bế tránh quân Đàng Ngoài
 
Thành Phú Xuân lọt tay Chúa Trịnh
Nguyễn Phúc Thuần chạy lánh vào Nam
Để con trấn ở Quảng Nam
Bị Tây Sơn đuổi bắt làm con tin
 
Phe Tây Sơn dưới quyền Nguyễn Nhạc (1775)
Cùng Lập Đình ngầm ước với nhau
Cẩm Sơn buộc Trịnh đối đầu
Giao tranh mấy trận tiến vào Phú Xuân
 
Đổi sách lược với quân Lê -Trịnh
Tạm nghị hòa để tránh giao tranh
Tây Sơn đoán trước tình hình
Đương đầu Trịnh –Nguyễn khó giành phần hơn (1775)
 
Trịnh phong Nhạc: Tây Sơn hiệu trưởng
Trấn giữ vùng đất Quảng trở vô
Lữ-Huệ, Nhạc lại giao cho (1775)
Coi quân giữ đất kể từ Phú Yên
 
Nguyễn Khoa Kiên bị Huệ bắt sống
Sự kiện này rúng động ba quân
Đại binh chúa Nguyễn lần lần
Nếm mùi thất bại rút dần vào Nam
 
Ở Quảng Nam xẩy ra dịch bệnh (1775)
Phía Trịnh quân binh lính chết nhiều
Ngũ Phúc không dám đánh liều
Rút lui ra khỏi chân đèo Hải Vân
 
Tôn Thất Xuân mộ quân chiếm lại (1775)
Vùng đất mà Trịnh phải buông tay
Quân Xuân giữ được mấy ngày
Bị binh Nguyễn Nhạc đuổi ngay khỏi thành
 
Năm Bính thân (1776) Tây Sơn thừa thắng
Chiếm Long Hồ, đánh thẳng Trấn Biên
Lấy Sài Gòn, rồi lại đem
Quân vào Gia Định trăm thuyền trịch thu
 
Quân Tây Sơn dưới cờ Nguyễn Lữ
Vỗ yên dân , cắt cử nha quan
Thu gom khí giới kho tàng
Kiểm kê tài sản sai mang đem về
 
Triều đình Lê-Trịnh dần suy yếu
Gặp thiên tai lại thiếu tài nguyên
Mặc cho Nguyễn Nhạc lấn quyền
Tóm thâu lãnh thổ nguyên miền Đàng Trong

(Tớ xen ngang chút, BN.. Cái này hay đấy, nhưng mà đưa vào Diễn đàn dồn dập thế này, mọi người, nhất là các em 9x không đủ kiên nhẫn mà theo dõi đâu.. Theo tớ ấy, tách ra.. nói từng bài, từng thời, từng nhân vật.. Bên cạnh đó có bàn bạc, mổ xẻ, ý kiến, tung hứng... thì sẽ vào hơn... Để rồi tớ nghĩ thêm xem làm thế nào cho hay, nhỉ? Mà dạo này chị NT đi đâu rồi, tớ gọi mãi ko được. Tớ thấy buồn quá :( Thành viên vào Diễn đàn đã ko nhiều, chị NT lại còn buồn mà đi ở ẩn, ko chia sẻ gì được với bon em sao, chị ơi??? )

@ HXT: Chị đây mà! Mấy hôm ni đúng là muốn " tịnh khẩu" !
@ Biển nhớ: Chị cũng nghĩ như HXT vậy. Cái này hay thật nhưng một lúc mà post nhiều như thế này đọc mệt lắm, em ạ! Post từng phần ( hoặc quyển )một thôi, để mọi người kịp đọc và " thấm " đã, em nhỉ?

Hôm trước em định hỏi là sao bác ko đưa thẳng lên Thi Viện, nhưng không dám hỏi vì sợ bác đang post dở dang nên ko dám xen ngang :D

Ồ, bản mà BN gửi cho tớ có phải bản này ko nhỉ? Để tớ xem lại rồi sẽ gửi lên Thi Viện nhé!

@Chị Nguyệt Thu: Vâng, quả thật là em Post ẩu quá nên lộn xộn và khó cho mọi người theo dõi. Hì hì, cái này thì em xin nhờ ban quản trị Thi Viện sắp xếp lại giùm để nó khoa học và dễ theo dõi các mốc lịch sử (các thời và các triều đại) Có thể tóm tắt khái quát từng mốc thời gian và các triều đại.

@ĐLH: Hì hì, hôm ấy BN loay hoay định mở một cái topic về những câu chuyện lịch sử được viết bằng thơ, định chỉ là những câu chuyện hay về một vị anh hùng nào đó thôi ai dè bị cuốn theo luôn Cuốn "Đại Việt Sử Thi" này của Bác Sĩ Hồ Đắc Duy. Mới thấy dài và hơi dại vì không xin mở thêm tác giả để đưa vào lưu trữ trên Thi Viện. Tác phẩm này gồm 36 cuốn (có những thời đại, triều đại được viết trong nhiều cuốn" đáng lẽ đưa vào đây BN phải dành thời gian xắp xếp (phân tách) cho dễ theo dõi, hì hì nhưng trót rồi. Mới được có chừng đó thì may quá gặp HXT và nhờ HXT biên tập lại giùm tạo tác giả và gửi dùm tác phẩm vào lưu trữ trên modun tác phẩm thơ.

@HXT: Đúng là file tớ gửi đấy (tác phẩm ấy đấy ở dưới cùng ấy) hì hì. Ừ nó ở dưới mấy cái bài viết lịch sử về thời Mai Hắc Đế và An Dương Vương. Trong ấy cũng có 2 thiên của tác phẩm "Sử Việt anh hùng ca"

Em đang thắc mắc là hình như cái này vẫn còn nữa thì phải

Điệp luyến hoa đã viết:
Em đang thắc mắc là hình như cái này vẫn còn nữa thì phải

Vẫn còn mà ĐLH, vì lười quá nên chưa BN chưa đưa hết. Hihi BN đã gửi toàn bộ nhờ HXT biên tập lại cho dễ theo dõi và post vào kho thơ, HXT cũng đang bận mà. Vậy BN cứ post tiếp vào đây vậy nhé!

QUYỂN 17

Năm Đinh Dậu (1777) chiếm xong Gia Định
Nguyễn Huệ liền tiến đánh Vĩnh Long  
Long Xuyên cứ điểm cuối cùng
Của quân chúa Nguyễn lọt vòng bao vây
 
Nguyễn Phúc Dương tới nơi Ba Vược  
Bị Nguyễn Huệ bắt được giết đi
Đàng Trong đến lúc suy vi
Phúc Thuần biết được khó bề thoát thân
 
Nguyễn Phúc Ánh đem quân trốn thoát
Từ Thổ Châu vào đất An Giang
Hội quân sửa soạn binh lương  
Long Hồ tái chiếm, Lật Giang đợi thời

(Tiếp theo)  QUYỂN 17

TRUNG ƯƠNG HÒANG ĐẾ  ( 1778 - 1793)
 
Năm Mậu Tuất (1778) lên ngôi hoàng đế
Nguyễn Nhạc cho Nguyễn Huệ coi quân
Phong làm Long Nhượng tướng quân
Còn riêng Nguyễn Lữ giang sơn một vùng  
 
Ở Đàng Trong tình hình đổi khác  
Kể từ ngày Nguyễn Nhạc xưng vương
Đổi tên thành cũ Đồ Bàn
Thành tên Hoàng Đế dùng làm kinh sư (1778)
 
Chữ Thái Đức dùng làm niên hiệu  
Kể từ nay chấp chiếu tân vương
Cơ đồ một cõi phương nam  
Đàng Trong tạm ổn , mùa màng bội thu
 
Ở miền Bắc nắng khô hạn hán
Tỉnh Nghệ An mất trắng mùa màng
Trộm cướp nhiều ở Sơn Nam
Thổ tù Văn Đổng lấy luôn mỏ đồng
 
Nơi nội cung ở trong phủ chúa
Đặng Thị Huệ trông quá thướt tha
Nghiêng thành sóng mắt đưa qua
Trịnh Sâm say đắm kết là tri âm
 
Đặng Thị Huệ quê làng Phù Đổng
Tỉnh Bắc Ninh thuộc trấn Đông Anh
Trước là tỳ nữ trong dinh
Về sau được chúa phong thành Tuyên phi
 
Kể từ khi hạ sinh Trịnh Cán
Đặng Thị Huệ lại muốn cướp ngôi
Cho con vừa mới chào đời
Âm mưu soán đoạt tìm người giúp tay
 
Tìm được ngay quận công Đình Bảo
Cấu kết nhau sàm tấu Trịnh Tông
Là người bất hiếu bất trung  
Khiến cho chúa Trịnh bằng lòng phế đi