Ngày gửi: 31/01/2009 07:11 Đã sửa 3 lần, lần cuối bởi Geo vào 11/02/2009 04:24
Rất nhiều ý hay Geo cảm nhận được từ topic này. Xin post vào đây một phương án dịch "không lục bát" bài thơ Cầu Mirabeau. Hy vọng với nhiều tiếng nói, cách hiểu bài thơ sẽ hoàn thiện hơn. Geo có sửa một số chỗ trong bản dịch cũ của mình, nhờ tham khảo những ý kiến trong topic này. Chúc MMHNT thêm nhiều thành công.
CẦU MIRABEAU
Dưới cầu Mirabeau dòng Seine trôi Trôi cả kỷ niệm tình ta nữa Liệu anh còn phải nhớ Niềm vui luôn đến sau buồn
Đêm về chuông buông Ngày lại ngày trôi anh ở lại
Tay trong tay mặt đối mặt Dưới nhịp cầu tay chúng mình Mãi trôi Dòng mệt mỏi những ánh nhìn khôn tắt
Đêm về chuông buông Ngày lại ngày trôi anh ở lại
Tình ta qua như dòng chảy này Tình ta qua Dù dòng đời chậm rãi Dù hy vọng dữ dội
Đêm về chuông buông Ngày lại ngày trôi anh ở lại
Ngày qua rồi tuần qua Quá vãng Và kỷ niệm cuộc tình ta đi mãi Dưới cầu Mirabeau dòng Seine trôi
Xin chia sẻ với các bạn tình yêu đối với bài thơ này và cũng xin bày tỏ sự khâm phục đối với những ai còn yêu thơ Pháp. Những phân tích của các bạn rất hay, xác đáng. Tôi xin mạo muội đóng góp thêm đôi điều để làm sáng tỏ thêm đôi chút bài thơ này. Trong câu thơ Comme la vie est lente Et comme l'Espérance est violente từ "comme" được dùng để diễn tả cảm xúc mạnh mẽ của nhân vật xưng tôi trước sự chậm chạp của cuộc cuộc đời và trước sự mãnh liệt của Hy vọng. Trong tiếng Pháp, từ "comme" rất hay được dùng trong câu cảm thán. VD: Comme tu es belle aujourd'hui! (Ôi sao hôm nay em đẹp thế!)
Khi đọc bài thơ này, ta cũng nên chú ý tới hình thức của nó. Nếu để ý, ta thấy cả 4 khổ thơ chính có cấu trúc giống nhau hệt nhau (câu dài + câu ngắn + câu vừa + câu dài), tạo hiệu quả thị giác cho người đọc. Ngay cả người không biết tiếng Pháp khi nhìn vào bài thơ này cũng có thể cảm nhận thấy sự vỗ đập đều đều của sóng nước sông Seine. Theo tôi thì đây cũng là chủ ý của tác giả bài thơ. Hơn nữa, điệp khúc Vienne la nuit sonne l'heure Les jours s'en vont je demeure tạo nên nhạc điệu cho bài thơ, khiến nó gần với một ca khúc êm dịu. Về việc dịch bài thơ này sang tiếng Việt, theo tôi ta nên dùng thể thơ lục bát để có thể diễn tả sự chuyển động đều đều của dòng nước sông Seine.
Nguyễn Khôi tôi vì quá yêu G.Apollinaire nên đã vượt trùng dương sang Paris viếng mộ thi sỹ và đến cầu Mirabeau đọc thơ của Người; đồng thời đã sáng tác bài thơ: Trên Cầu Mirabeau
Trên cầu Mirabeau tôi đến đọc thơ Ôi thi nhân, ai còn nhơ bây giờ? Thời gian trôi, thế thời đã đổi Lội ngược dòng tìm lại ngày xưa
Ở dưới kia Paris mộng mơ Trên cầu Mirabeau mùa thu đã chết Tình đã hết! Thôi, đời vĩnh biệt Nỗi đau riêng đeo đẳng xuống mồ...
Phiến đá trắng tạc câu thơ cất cánh Đè nặng tim, bay bổng hồn người Thế mới biết thơ là sức mạnh Đem ước mơ đến những chân trời... Trên cầu Mirabeau tôi đến tìm tôi.
Viết tại Paris 30-7-2007
Về bản dịch bài thơ "Dưới cầu Mirabeau" theo thiển ý của Nguyễn Khôi thì bản dịch của Xuân Diệu là vào loại hay nhất :
Dưới cầu Mirabeau nước chảy sông Seine Và tình yêu mến Của đôi ta nhớ lại có nên? Niềm vui luôn luôn đến tiếp nỗi phiền.
Đêm sang rồi, giờ khắc đổi thay Tháng ngày đi, tôi ở lại đây
Tay trong tay, mặt đối mặt nhìn nhau Và trong lúc ấy Dưới cánh tay ta bắc nối làm cầu Dòng thời gian đưa ánh mắt trôi mau
Đêm sang rồi, giờ khắc đổi thay Tháng ngày đi, tôi ở lại đây
Tình yêu đi mất như nước chảy kia Tình yêu đi mất Cuộc đời sao chầm chậm lê thê Và sự ước ao sao dữ dội đam mê
Đêm sang rồi, giờ khắc đổi thay Tháng ngày đi, tôi ở lại đây Ngày trôi qua, tuần lễ cũng trôi nguyên Thời gian đã mất Cũng như tình yêu đã mất khôn đền Dưới cầu Mirabeau nước chảy sông Seine Đêm sang rồi, giờ khắc đổi thay Tháng ngày đi, tôi ở lại đây.
Còn một bản dịch nữa của nhà thơ Tế Hanh cũng vào loại hay