Chủ đề: Các ý kiến cần trao đổi, hỏi - đáp...liên quan đến diễn đàn Thơ thành viên-Thơ tập cổ - Trang 5

Nguyễn Thiên Phúc đã viết:
ĐÁM CƯỚI NHÀ AI

Đám cưới nhà ai rộn nhánh sông
Hàng trăm thước pháo với đèn lồng
Xui gia hớn hở mừng vui tiếp
Bác họ hân hoan thoả đợi trông
Chú rể say tình môi ửng đỏ
Cô dâu bén mộng má uơm hồng
Ngoài kia có kẻ dưng thờ thẫn
Dấu ái xa rời bậu biết không?

thất đối
-------------------------------------------------------------------------
Có người cho rằng cặp từ trên là thất đối. Phúc post lên đây nhờ các cao nhân cùng cho ý kiến để cho thật sự khách quan (Nếu được xin cho sự phân tích...) Thật cảm ơn ạ!

Bạn nguyễn Thiên Phúc thân mến , ML có chút ý kiến riêng nhé , vì là cũng đang học hỏi
XUI GIA >< BÁC HỌ
XUI GIA = danh từ kép chỉ người , cũng có khi người ta gọi tắt là anh xui , chị xui , nhưng tách 2 từ này ra thì đã đổi nghĩa rồi
BÁC HỌ = cũng là danh từ chỉ người . Ở đây có thể ý của tác giả là người BÁC HỌ , không phải BÁC RUỘT . Tuy nhiên mới đọc qua người ta dể hiểu là CHÚ BÁC và HỌ HÀNG .

Theo ML nghĩ đối như trên là quá chỉnh vì chỉ đích danh XUI GIA và đích danh BÁC HỌ . Tuy nhiên trong câu " Bác họ hân hoan thoả đợi mong " thì nghe hơi trúc trắc ở chổ BÁC HỌ  một chút . Nếu dùng từ CHÚ BÁC  thì nghe có vẻ êm tai hơn và có lẽ sẽ làm vừa lòng người đọc hơn

Theo ý riêng của ML thì XUI GIA >< BÁC HỌ : ĐẸP VỀ KỶ THUẬT
                       XUI GIA >< CHÚ BÁC : ĐẸP VỀ HÌNH THỨC , ÂM ĐIỆU

Chút ý mọn mong các bạn tham khảo và mạn đàm để chúng ta cùng học hỏi
Thân mến _ Mộc Lan

Mạn phép đàm tý:

Xui Gia hớn hở ...
Cô Bác hân hoan...

Bài thơ này có chi tiết hơi NGOA không thực tế : hàng chục năm nay, cấm pháo nổ nên đám cưới chỉ có pháo tay nay thay bằng pháo bóng bay, vả lại ngay cả thời xưa cũng chả đám cưới nào đốt hết hàng trăm thước pháo kể cả cưới Công tử Bạc Liêu . Hình ảnh đám cưới to sang trọng được đo bằng Số mâm cỗ, khách đến mừng hay các sản vật quý chứ không phải là đốt nhiều pháo .

Văn thơ là khái quát cái đẹp của thực tế cuộc sống  - Bịa quá nó xa rời thực tế thành ra ...thơ Cuội mất./.


Vui kìa đám cưới rộn bên sông
Tiếng pháo râm ran, rực sắc hồng
Hai họ hân hoan bày cỗ chén
Xui Gia rôm rả thắp đèn lồng
Quả bom nổ chậm không lo nữa
Thòng lọng buộc rồi khỏi phải trông
Có kẻ lệ trôi lòng  đứt đoạn
Tiễn đưa người ấy bước theo chồng

Cái này Vịt mới chôm được,đem về cho mọi người đọc

Ông Nguyễn Văn Thụ , nguyên Kỹ sư thủy lợi nghỉ hưu, năm nay ông đã ngoài thất thập, nhưng sức khỏe vẫn rất tốt. Hiện ông là Chủ nhiệm CLB thơ Đường Hà Nội. UV BCH CLB UNESCO thơ Đường Việt Nam . Ông vừa gửi tời một bài viết , giúp bạn đọc cùng suy ngâm về một nét nghệ thuật sáng tác thơ Đương.

ĐỐI NGẪU - LÀ MỘT VẺ ĐẸP ĐẶC SẮC, LÀ MỘT TRONG NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN VÀ ĐỦ CỦA THƠ ĐƯỜNG LUẬT.

Tôi được biết, người sáng tác thơ luật Đường khi bắt gặp một cảnh huống thơ, hồn thơ đang dào dạt, bao nhiêu ý tứ cứ trào ra, vội phô diễn nó lên giấy mực. Chưa xong. Người sáng tác thơ còn phải cô đúc, dồn nén, sao cho số câu, số chữ phải đúng theo luật; số chữ trong bài có thanh trắc phải xấp xỉ số thanh bằng. Nếu ta gọi chữ có thanh bằng là số (+), chữ có thanh trắc là số (-), thì luật âm dương này thăng giáng bù trừ sát sao đến từng liên thơ, đến cả bài thơ. Đó chính là điều hé mở khái niệm về sự cân bằng, có ý nghĩa triết học cổ phương Đông nằm trong hình thức thơ Đường luật.

- Ý nghĩa triết học nêu trên còn thể hiện rõ ở phép đối ngẫu.
Trong một liên thơ (hai câu) được gọi là có đối, thì câu trước, nó như tung, câu sau nó như hứng, nó nương vào nhau làm cho ý thơ thêm mạch lạc.

Vậy hèn chi, người ngàn xưa đã chả đưa đối ngẫu vào thể thơ này như một điều bắt buộc.

Từ đầu thế kỷ trước, đối mặt với sự thắng thế của phong trào thơ mới, Vũ Hoàng Chương, một nhà thơ thành danh, không nỡ bỏ hẳn thơ Luật Đường, ông đã sáng tác nhiều bài thơ không đối, chỉ giữ lại có luật hạn câu, hạn chữ, hạn vận, hạn bằng trắc. Vũ Hoàng Chương xem những bài thơ đó chỉ là một thực nghiệm. Sau đó, song song với việc sáng tác thơ mới, ông còn sáng tác nhiều bài thơ luật nghiêm chỉnh khác (như bài đa thủ “Giấc mơ tái tạo”).

Chúng ta nay một khi đã gửi hồn cho thể thơ luật Đường thì đừng có bao giờ bực bội giữa khi đang có hồn thơ lai láng, lại bị nghẽn bởi hai cặp đối ở hai câu thực, luận và nóng vội cho rằng: làm gì mà phải đối chặt chẽ vậy.

- Đối ngẫu trong thơ đường luật bát cú, thất ngôn, ngũ ngôn nói tổng quát là có 2 phép: Phép chỉnh đối và phép khoan đối.
Dưới đây chúng tôi xin được trao đổi về 2 phép đối này. Các ví dụ được nêu ra để phân tích, chúng tôi lấy từ một số bài thơ đã in trong “Thơ Đường quê lụa” tập 5, NXB Văn hóa Dân tộc, 2008.

Phép chỉnh đối.

Nguyễn Thu Hà, người trẻ tuổi nhất của CLB, trong bài “Duyên quê”, cặp thực, đối như sau:
Anh nắm bàn tay thon ấm áp,
Em cười đôi mắt sáng long lanh.

Thật là chỉnh, thật là chính danh: anh với em, bàn tay với đôi mắt (Danh từ đối với Danh từ), Thon với sáng (Tính từ đối với nhau), ấm áp với long lanh (Trạng từ láy đối nhau). Hai câu thơ tình đằm thắm đến thế mà lại không thấy lả lơi. Thu Hà đã huy động phép đối rất nghiêm để đạt hiệu quả.

Hạnh Anh (Đỗ Biện), trong bài “Đêm thu” câu 5,6 đối như sau:

Hoa cúc bâng khuâng ly rượu ngát
Hoa nhài thao thức chút hương phôi.

Cặp đối chính danh này rất nghiêm về thể thức, nhưng lại rất hào hoa.

Cụ Tạ Đăng Viên, ngoại 80, có bài “Tự thọ” rất hóm hỉnh, cụ có cặp luận:

Kính mắt gà đeo tròng chấp chới
Gậy càng cua chống bước lon ton.

Bằng hai câu đối chặt chẽ, như vẽ nên, như trông thấy một cụ đại thọ nhanh nhảu hồn nhiên trước mắt ta.

-Chúng ta tìm hiểu về các phép khoan đối.

Để cho một chùm thơ, một tập thơ không bị đơn điệu về hình thức đối ngẫu, người xưa đã đưa ra nhiều phép đối ngẫu linh hoạt hơn.

Phép lưu thủy đối: Ví dụ
Còn chăng lời hẹn bên trang sách,
Hay đã tàn theo ánh lửa đèn.

Theo quy tắc chiếu chữ thì hai câu này là bất đối. Nhưng lại xét: Hai câu thơ có cấu trúc ngữ pháp giống nhau; mạch ý câu trên trôi chảy như nước, được tràn sang câu dưới làm lọn nghĩa cho câu trên. Đó là phép Lưu thủy đối.

Tất cả các liên thơ mà câu trên bắt đầu bằng mấy chữ tương tự như: còn chăng…, đã sinh…, bỗng dưng…, ứng với đầu câu dưới là các chữ tương tự như: hay đã…, phải có…, để mà…, v.v. thì liên thơ đó đã theo phép đối nói trên.

Phép tá tự đối: Ví dụ

Nghèo sạch, thanh danh nên gắng giữ
Giầu sang, khó tính chớ nên chơi.

Câu trên, “thanh danh” là danh từ, câu dưới “khó tính” là tính từ, xét thế thì quả là bất đối. Nhưng nếu theo tiếng (không theo nghĩa thật), thì chữ “khó”, chữ “thanh” lại là tính từ; Chữ “danh” và chữ “tính” lại là danh từ. Xét theo cách này thì chúng lại đối chặt chẽ với nhau. Phép đối này người ta lợi dụng sự đồng âm dị nghĩa để Tá tự đối (như: hai mái trống tung đành chịu dột/ tám giờ chuông điểm phải nằm co – của Tú xương).

Phép số tự đối gắn với Tá tự đối: Ví dụ
Học bẩy nghề còn lo thất nghiệp

Làm ba vụ vẫn đói tư mùa.

Hơi tiếc, ở câu dưới viết: ba vụ đối với tư mùa, tuy là đúng có nội đối ở trong câu, nhưng không hay bằng câu trên: bẩy cái nghề và thất (mất) cái nghiệp. Câu dưới, nếu không vì luật bằng trắc, mà viết là: “Làm tư vụ vẫn đói tứ mùa”, thì câu đối này được xếp vào hạng tuyệt diệu. Phép dối này được xem như là phép số tự đối có kèm theo lối chơi chữ (có thể liên hệ đến: nhớ nước đau lòng con cuốc cuốc- của bà Huyện Thanh Quan).

Phép cú trung đối: Ví dụ
Màn trời chiếu đất con người khổ
Nước vật thuyền xơ cá biển nghèo

Nếu câu trên, câu dưới cứ chiếu từng chữ lên nhau, thì hai câu này cũng bất đối. Nhưng xét nội bộ từng câu, thì lại thấy: màn trời đối với chiếu đất; nước vật đối với thuyền xơ; đuôi câu trên (con người khổ) đối rất chặt với đuôi câu dưới (cá biển nghèo). Lấy câu có nội đối để đối nhau thì lại rất cân bằng. Đây là cú trung đối.

Tuy nhiên còn một số phép đối khác chúng ta ít vận dụng, xin được dẫn ra đây để cùng tham khảo.

a) Lấy của đánh người, quân tệ nhỉ?
Xương gà da cóc, có đau không?
(Nguyễn Khuyến)

b) Càng nóng bao nhiêu thời càng mát
Yêu đêm chưa phỉ lại yêu ngày
(Hồ Xuân Hương)

c) Công đức tu hành, sư có lọng
Xu hào rủng rỉnh, mán ngồi xe.
(Tú Xương)

Chúng ta để ý: Cụ Nguyễn Khuyến cũng như nữ sỹ Xuân Hương đã tổ chức từ ngữ ở từng câu, để câu nào cũng có tiểu đối, nhưng ta không xếp hai liên đối a,b nêu trên vào phép Cú trung đối, vì ngoài phần có tiểu đối, trong từng câu còn có phần bất đối. Do đó hai liên thơ a, b trên chúng ta quy vào phép Tựu cú đối.

Trong câu của Tú Xương, ông Tú đã đem cả hai cụm từ như hai thành ngữ để chọi nhau: công đức tu hành chọi với xu hào rủng rỉnh. Mặt khác đuôi của từng câu lại đối rất chặt với nhau: sư có lọng đối với mán ngồi xe. Phân tích đặc điểm này để kết luận: đây cũng là phép Tựu cú đối như a và b. Cú trung đối và Tựu cú đối, có dạng thức ngữ pháp của câu văn na ná như nhau, nên còn có tên chung là Đương đối.

Phép giao cổ đối: Cụ Trần Tuấn Ngọc, trong bài “Tự nhủ”, (Bạn và thơ là xuân – NXBVHDT, Hà Nội 2004), có câu luận:

Chân bước vững, đường chiều khấp khểnh
Rừng cây rậm rạp, trúc vươn cao.

Đây chính là phép Giao cổ đối: chân bước vững đối chéo xuống với trúc vươn cao, và rừng cây rậm rạp đối chéo lên với đường chiều khấp khểnh.

Phép bất đối chi đối: Trong buổi lễ tế “Trận vong tướng sỹ” thế kỷ 19, quan tổng trấn Nguyễn Văn Thành có sai trưng câu đối chữ hán (nay dịch nghĩa) như sau:

Bóng chiều đã ngả đâu quê cũ
Xưa nay chinh chiến mấy ai về.

Câu trên lấy từ thơ Thôi Hiệu, bài Hoàng Hạc Lâu. Câu dưới lấy từ thơ Vương Hàn, bài Lương Châu Từ.
Cái hay của đôi câu đối này là: Ghép hai câu thơ khác nhau của hai tác giả mà câu đối vẫn hiệp chung một tình ý. Câu 1 có đại ý là cảm thán tình cảnh, câu hai có đại ý là an ủi vong linh. Thật là qúa hợp với nội dung Tế Trận Vong Tướng Sỹ. Đây là phép bất đối chi đối, lấy cái không đối để đối, không lệ thuộc vào mặt chữ mà chỉ chú trọng đến ý. Ý phải đối nhau, cấu trúc ngữ pháp phải song song đồng dạng với nhau.

Những bậc cao niên khuyên rằng, nếu một khi ta chưa thật thạo về các phép đối, thì chỉ lên sử dụng các phép chỉnh đối, lưu thủy đối, cú trung đối. Còn các phép đối khác, chúng ta hãy chỉ làm quen, giúp chúng ta nhận biết được các dạng thức đối khác nhau.

Vẫn phải thưa thêm: các phép đối thơ, dù ở dạng thức nào đều phải hội đủ 3 đặc điểm:

- Đối ý. Ý câu trên và câu dưới, hoặc chống nhau, hoặc bổ xung ý nghĩa cho nhau.

- Đối thanh âm. Chí ít là các chữ nằm ở vị trí 2, 4, 6, 7 (Thơ thất ngôn) và 2, 4, 5 ( Thơ ngũ ngôn) nhất thiết phải tuân theo luật bằng chắc.

- Đối từ loại, danh từ đối với danh từ, động từ đối với động từ, tính từ đối với tính từ. Phải nắm được các phép biến đổi từ loại ở các ngữ cảnh khác nhau. Tuy nhiên, cũng có phép đối không yêu cầu đối từ loại như theo phép chiếu chữ, mà ở đó lại có sự xoay chiều để đối chéo cho nhau.

Viết bài này tôi chỉ nhằm mục đích trao đổi thêm về vấn đề đối ngẫu trong thơ Đường luật. Trong một bài thơ, những cặp đối ở các câu thực, luận chính là vẻ đẹp đặc sắc, và là một trong những điều kiện cần và đủ để nhận ra đó là một bài thơ Luật đường. Đọc thơ Đường luật mà không có đối thì chẳng khác gì “Ăn bánh nướng trung thu mà không có nhân thập cẩm” thật là nhạt nhẽo và vô vị.

Trong bài này, việc đạt vấn đề của tôi là chắc chắn đúng nhưng việc lấy ví dụ để phân tích thì có thể có chỗ còn nông cạn, thậm trí có chỗ còn thiếu sót. Để góp một chút lửa thắp sáng cho thơ Đường đất Việt, rất mong bạn đọc rộng lượng và cùng đồng hành.
Nguyễn Văn Thụ Chủ nhiệm CLB thơ đường Hà Nội - Mỹ Đức - Hà Nội

Làm quen và chơi thơ Đường luật đã lâu. Shrek có một số cảm nghĩ chung về loại thơ này.

- Khó dễ tuỳ diễn đàn, có diễn đàn nếu bạn chưa hội đủ điều kiện thì chưa cho post bài...(Còn phải qua sự kiểm duyệt của ad, mod có chuyên môn. Tất nhiên phần này ẩn, chỉ có ad, mod và tác giả đọc được...)

- Nâng đỡ nhau theo...nhóm (Có khi chỉ 2 người thân thiết với nhau) Điều này cũng quý. Nhưng có một khuyết điểm là: Một người đăng bài thơ lên, nhưng chưa chắc đã là của người ấy. Có khi chỉ đứng tên, nhưng thật ra do một người khác làm, rồi gởi cho người ấy qua tin nhắn riêng hoặc thông điệp.

- Nhiều bạn vừa tập, học làm thơ Đường luật ngay trong chủ đề của mình. Rồi đi giao lưu với bạn bè bên chủ đề khác, và dễ có được sự xuê xoa..(Chủ nhà biết sai hoặc...dở nhưng không muốn hoặc không dám nói) Điều này đưa đến hệ quả là bản thân người ấy lâu tiến bộ, vì cứ tưởng rằng mình làm vậy là đúng và hay rồi..(Vì không thấy ai nói gì và có hàng tá người nhấn nút thanks vì xã giao kiểu: Hôm nay tôi cám ơn anh, ngày mai tôi chỉ có một dấu...chấm anh cũng sẽ cám ơn tôi...)

- Bài thơ có khi làm đúng niêm luật, đọc nghe rất êm tai, nhưng ngẫm hoài chả biết tác giả muốn tải điều gì ở nội dung bài thơ...

Suy nghĩ rất riêng của tôi về thể thơ này:

- Bạn chỉ đưa bài xướng lên, thì rất dễ tạo ra sự ngờ vực về sức thơ của bạn. Dễ tạo cho bạn thơ suy nghĩ rằng. Bạn đem bài thơ ở đâu đó (đạo thơ) hoặc ai đó thân thiết sáng tác rồi đưa cho bạn đăng...

- Cao cấp nhất trong thể thơ Đường luật là: Hoạ thơ! Hoạ thơ của bạn thơ tức là bạn đang chứng tỏ với bạn bè rằng: Dù hay dù dở đó chính là thơ của tôi.

Người chơi thơ tinh ý (Bất kỳ loại thơ nào) Chỉ cần đọc 3,4 bài thơ của một tác giả là..."nắm" ngay được hồn thơ của tác giả ấy. Sau này người ấy sáng tác bất kỳ đề tài nào, bạn thơ cũng sẽ nhận ra ngay đó là thơ của ai?

Vài hàng cảm nhận, kèm theo một lời khuyên (chân thành) đến với ai yêu, thích, thuơng, mê thơ Đường luật là:

BẠN HÃY HOẠ, HOẠ và HOẠ thơ Đường luật thật nhiều mới có sự tiến bộ thật sự bằng đúng năng lực của bạn...

Chênh chênh nét thỏ bóng in tường
Cảnh nọ tình này dạ vấn vương
Sên phách đoạn sầu lơ lững diệp
Nước mây cơn thảm dạn dày sương
Mành ngang liễu rủ tơ lay gió
Cửa trước trăng soi bóng rãi đường
Quanh quẩn những mong ai có biết
Tình tang tính lại nghĩ mà thương.

Bác nào có biết tựa bài này & của tác giả nào cho Em biết với nhé, Cảm ơn nhiều.

Tình trăng

Em biết chăng tình ta với em
Là tình thi sĩ với trăng đêm
Ta nhìn say đắm bên song cửa
Em sáng lung linh cách mái thềm
Em đến khi tròn khi lại khuyết
Em đi lúc sớm lúc về khuya
Hồn ta thao thức cùng tinh tú
Thơ đính Ngân Hà lấp lánh kia.

Cùng các bạn yêu thơ Đường luật. Bài thơ trên có người cho là hay là đúng, có người cho rằng sai(dù ý hay)nên đưa vào thể thơ tự do, để cho trung thực. Tôi post lên đây và cùng bàn luận về việc bài thơ đúng chỗ nào và sai chỗ nào. Xin các cao thủ cùng vén tay áo "bàn thơ" mà không cần phải nể mặt ạ!

Bác Hà Như đã viết:

Một..."nhà thơ" bàn về bài thơ Tình trăng đã viết:

Chằn tinh shrek đã viết:
Tình trăng
(Của một người mang họ Châu đã tự nhận mình không rành rẽ về thơ Đường Luật)
Em biết chăng tình ta với em
Là tình thi sĩ với trăng đêm
Ta nhìn say đắm bên song cửa
Em sáng lung linh cách mái thềm
Em đến khi tròn khi lại khuyết
Em đi lúc sớm lúc về khuya
Hồn ta thao thức cùng tinh tú
Thơ đính Ngân Hà lấp lánh kia.

Cùng các bạn yêu thơ Đường luật. Bài thơ trên có người cho là hay là đúng, có người cho rằng sai(dù ý hay)nên đưa vào thể thơ tự do, để cho trung thực. Tôi post lên đây và cùng bàn luận về việc bài thơ đúng chỗ nào và sai chỗ nào. Xin các cao thủ cùng vén tay áo "bàn thơ" mà không cần phải nể mặt ạ!

Về bài thơ của châu tiên sinh:

TÌNH TRĂNG

Em biết chăng tình ta với em
Là tình thi sĩ với trăng đêm
Ta nhìn say đắm bên song cửa
Em sáng lung linh cách mái thềm
Em đến khi tròn khi lại khuyết
Em đi lúc sớm lúc về khuya
Hồn ta thao thức cùng tinh tú
Thơ đính Ngân Hà lấp lánh kia .

Châu Thạch

Đó là một bài thơ tình lãng mạn gây được cảm xúc cho người đọc. Tác giả có những ý không mới nhưng đầy chất THƠ đến tuyệt vời:

"Hồn ta lấp lánh cùng tinh tú,
Thơ đính ngân hà lấp lánh kia" (chữ ĐÍNH, theo tôi, rất hay)
(Tay này bơm mà không biết ngượng miệng...)

Cặp trạng và luận khá vững vàng và nhất là tự nhiên, không gó bó gượng ép, không cố NHÉT CHỮ váo cho đối để rồi làm người đọc khó chịu.

Duy chỉ có VẦN là không được chỉnh (lạc vận): em/khuya. Tuy nhiên, có nhiều bài thơ của những bậc thầy về thơ Đường của VN thậm chí cả cá thi gia đời Đường cũng không ít bài bị lạc vận! (thậm chí có khi sai luật)! Như vậy, ta không thể nói rằng các bậc tiền bối đó không rành về luật, vận thơ Đường! Mà có lẽ quí vị ấy không muốn ÉP CHỮ để làm cho câu thơ mất tánh tự nhiên, đồng nghĩa làm mất hay cho bài thơ?

Những bài thơ đó đến nay vẫn còn truyền tụng, được ca ngợi, cũng như bài thơ của Châu tiên sinh, dù lạc vận, nhưng không làm mất đi CÁI HAY của nó.

Với hai bài thơ của Võ tiên sinh và Thanh tiên sinh, dù rằng vần rất chỉnh ( ), nhưng lại làm người đọc khó hài lòng vì sự gượng ép đến khó hiểu cùa nó:

Tình trăng
Võ Làng Trâm

Lâu ngày phố thị chẳng xem trăng
Nên phải về quê ngắm chị Hằng .
Em dậy em đi mây lởn vởn ,
Anh ngồi anh thấy gió xua văng .
Đồng không dõi mắt rời không nỡ ,
Nhà vắng lìa chân mãi chặng đằng .
Vẫn cứ ôm hoài cơn ấm ức ,
Giận sao mây gió cứ đùa hăng !
Võ Làng Trâm
Những chữ in xiêng vốn đã không đối mà rất tối nghĩa: gió xua văng, mãi chẳng đằng. như vậy, thì xét ra vần chỉnh ở trường hợp nầy lại không bằng lạc vận ở trường hợp của Châu Thạch tiên sinh!
TRĂNG Ở THÀNH ĐÔ
THANH HẢI VŨ
Sống ở thành đô chẳng có trăng
Làm sao thêu dệt chuyện cô Hằng .
Lôi thơ Đường Luật tra vần xếp
Bám cửa phi thuyền nhặt cuội văng
Đáo thị thượng đăng soi áng phú
Lai môn vọng nguyệt rọi hoa đằng
Ơ hờ Hậu Nghệ giương cung ngắm
Nhớ bậu nên lòng nổi máu hăng
THANH HẢI VŨ
Với bài thơ của Thanh tiên sinh, cũng với những chữ in xiêng, tôi thầy bài thơ khá xa thực tế (bám cửa phi thuyền (!)) và khó hiểu (hoa đằng (?)). Và trừ hai câu đầu, 6 câu sau của bài thơ dường như hơi đi xa với tựa bài thơ: Trăng Ở Thành Phố!
Câu 8: “Nhớ bậu nên lòng nổi máu hăng” thì thiếu hẳn chất THƠ!
“Đáo thị thượng đăng soi áng phú
Lai môn vọng nguyệt rọi hoa đằng”
Một câu thơ mà nửa ta nửa Tàu như vậy làm cho câu thơ…ba rọi! Theo chúng tôi, không cần thiết phải “khoe chữ” như vậy!
Về comment của Thanh tiên sinh:
“…Xem qua bài thơ của bạn. Tại hạ có nhận xét thế này:

-Xét về niêm, bằng trắc, hai cặp thực luận, vế đối thì đây là bài thơ ĐL.

-Toàn bài thơ có 5 chữ EM, 3 chữ TA, 2 chữ TÌNH (Thơ ĐL không cho phép), 2 chữ KHI và 2 chữ LÚC thì chấp nhận vì đó là một cách đối hay mà không phải ai cùng thực hiện tốt.(A)

- Loạt vần EM, ĐÊM, THỀM, KHUYA, KIA không đúng luật nên gọi là THẤT VẬN

Với một loạt điệp từ, thất vận thì đây không thể là thơ ĐL được. Nếu về thơ tự do thì đây đúng bài thơ hay..(B)

Nhìn qua thì thấy có lẽ bạn có thói quen làm thơ gieo vần theo kiểu đến đâu hay đến đó, vì thế khi nghĩ ra một ý hay thì tiếc nên ép vần...(C)

Lời khuyên:
- Bạn nên làm bài xướng thơ ĐL theo cách HẠN VẬN. Có nghĩa là bạn ra 5 vần trước. TD: EM, ĐÊM, THỀM, THÊM, MỀM chẳng hạn. Tựa (chủ đề) bài thơ bạn ra trước rồi theo đó làm thì không thể xảy ra việc thất vận trên...Vài hàng chia sẻ. Cẩn bút...” (C)

Chúng tôi góp ý:

1/. VỚI (A),TS nói thơ đường luật “không cho phép” điệp từ thì có lẽ phải coi lại! Theo chúng tôi, trong thơ (hay văn), người viết có thề cho điệp từ (thậm chí “điệp” cả vần- thơ ĐỘC VẬN cũng là một hình thức ĐIỆP TỪ ở vần) thoải mái, miễn sao những chữ “điệp” nầy KHÔNG DƯ là được. ĐIỆP TỪ CÓ KHI LẠI LÀM CHO CÂU VĂN HAY HƠN.

2/. VỚI (B), ts nói vì “một loạt” điệp từ và thất vận nên bài thơ của Châu Thạch ts không thể gọi là thơ Đưởng luật được, thì không biết ts căn cứ vào đâu?

3/. Với (C), Ts khuyên người ta nên chọn vần trước rồi hãy làm thơ sau. Điều nầy không biết ngoài ts, còn có ai theo phương pháp nầy không?!

Dù thế nào đây cũng là ý kiến nông cạn của chúng tôi, có chi sai trái, xin quí vị ts và quí bạn đọc thứ lỗi.

@ Chằn,
Chằn viết:
Tình trăng
Em biết chăng tình ta với em
Là tình thi sĩ với trăng đêm
Ta nhìn say đắm bên song cửa
Em sáng lung linh cách mái thềm
Em đến khi tròn khi lại khuyết
Em đi lúc sớm lúc về khuya
Hồn ta thao thức cùng tinh tú
Thơ đính Ngân Hà lấp lánh kia.
Về bài này bác ạ! Bài này lỗi quá nặng đối với một bài Đường Luật phải không bác?

Đúng, bài này chỉ là bài thơ thể tự do. Mà thơ thể tự do thì khó bàn lắm, hoặc chẳng có gì để bàn.
1- Đầu tiên, khi tiếp xúc một bài thơ kiểu như vậy, hãy hỏi tác giả có định làm thơ Đường luật không đã.
2- Nếu tác giả đề nghị xem và góp ý về Đường luật, thì ta xem qua niêm luật, rồi xem hai câu đối.
3- Ngoài ra Đường luật có nhiều cấp độ chơi khác nhau,
Đúng Niêm Luật Đối Vần mới là sạch nước cản, như trong chơi cờ.
Sau nữa là Điệu, Ý, Tứ, Điển cố (không cứ là phải của Tàu), Liên tưởng ... để có cái gì đấy nằm ngoài con chữ.
ít nhất phải làm được như kiểu học trò đi thi ngày trước, xin xem các bài mẫu của các thầy dạy học trò, mà Hà Như thấy Nguyễn Khuyến rất chuẩn.
4- Các nhà thơ giỏi không coi trọng Đường luật lắm, mặc dù họ thừa sức làm, nhưng để tránh tiếng với lũ học trò, họ cố tình "phá luật", còn câu đối của họ thì chuẩn lắm. Trong Thơ đời Đường, tỉ lệ thơ Đường luật không phải là cao; ông Tống Chi Vấn là người chủ trương và đưa vào thi cử, cũng không có nhiều bài.
5- Có bài nào đấy, Chằn cho là Hoạ thơ là cách chơi bậc cao nhất, có phải không nhỉ ? Nhưng không phải là tất cả, càng không phải là nhiều.
Kiểu Phan Văn Trị và Tôn Thọ Tường mới dám liệt vào hàng "chơi".
Các bài Hoạ của những người chưa đủ kiến thức, chỉ qua là Bài tập, rất khó thành Tác phẩm.
6- Mong rằng, trong ta đây, kể cả Chằn và Lão mỗ, hãy cố gắng gọt dũa lấy một số bài để sau này, bạn đọc có thể đọc trong phần lưu trữ của Thi viện, chứ không chỉ trong diễn đàn.

Hà Như

Bài thơ trên nếu là thơ tự do còn có vấn đề nữa là thơ Đường Luật

Thế mà vẫn có người tự xưng là ..."nhà thơ" và bàn về cái hay cái tuyệt của nó thì đúng là...loạn thi ca Thế mới thấy nghệ...thực..."bơm" đã lên tới mức thượng thừa!

Một lần nữa chân thành cảm tạ lão huynh Hà Như đã công tâm có những nhận xét!

Nói với bác rằng: Chằn em không bao giờ dám nghĩ viết gì đó để lưu danh. Chằn em chỉ viết theo cảm xúc ngay lúc đó mình có, chuyện sau này thế nào thì cứ để ...dòng thời gian trôi thôi ạ! Và nhất nhất đều chấp hành luật của thơ, cố gắng tránh sai sót nhỏ nhất nếu có thể ạ. Chúc lão huynh luôn an mạnh...

vịt anh đã viết:
Cái này Vịt mới chôm được,đem về cho mọi người đọc

......
Hạnh Anh (Đỗ Biện), trong bài “Đêm thu” câu 5,6 đối như sau:

Hoa cúc bâng khuâng ly rượu ngát
Hoa nhài thao thức chút hương phôi.

Cặp đối chính danh này rất nghiêm về thể thức, nhưng lại rất hào hoa.
.....

Nguyễn Văn Thụ Chủ nhiệm CLB thơ đường Hà Nội - Mỹ Đức - Hà Nội[/color]

Hà NHư đã đọc bài này.
Cảm ơn Vịt Anh chịu khó mò mẫm, nhặt nhạnh và chia sẻ với thành viên Thi viện.
Nhưng nếu có sạn, thì chịu khó nhặt một lần nữa nhé.
Câu đối trên không đạt tiêu chí để tác giả khen như vậy.
Hai chữ Hoa đã kém rồi, không thể hào hoa được.
Ly không thể đối với Chút được.
Hà Như

Đôi  khi trong một vài mục thơ, không có icon "sửa" NT có thể kiểm lại giùm được không?

Thành thật cám ơn