Chủ đề: Bàn luận về thơ Việt Nam - Trang 9

@huongnhu:

Chị hiểu những cảm xúc của em khi đọc những dẫn chứng trong bài viết trên. Có điều đó cũng chỉ là ý kiến của một cá nhân.

Chị cũng thuộc típ cổ hủ, không thích được những vần thơ "tân hình thức", dù là với những bài thơ viết hoàn toàn không mắc vào những cái mà tác giả bài viết trên liệt kê vào các loại bệnh chứ đừng nói chi đến những bài, câu thơ (đành phải tạm gọi thế) đầy tính dung tục và bệnh hoạn. Tuy vậy, chị cũng cố để nghĩ một cách khách quan: Cũng có người thích và khen hay những điều, những bài mà chúng ta: chị, em hoặc những ai khác nữa chê hoặc cảm thấy nhờm gớm, dị ứng. Nếu không, sao họ được trao giải và khen ngợi? Sao họ in được và xuất bản? Và cả công bố trên các phương tiện thông tin như báo, tạp chí viết, báo mạng? Thậm chí cả được mời đi trình diễn thơ ở nơi này nơi kia, trong và ngoài nước? Cũng đâu tự nhiên mà lối thơ ấy, trào lưu thơ ấy tồn tại và không chỉ một, hai người làm thơ theo dạng ấy? Tuy mình không hề đọc, không thèm đọc và đọc lỡ rồi lại thấy nhờm gớm, chán ghét nhưng cũng có lắm nhà phê bình lớn, nhỏ bình nghe kêu và vang rền, ca tụng đó thôi!

Chị rất ít khi tham gia bàn thảo về những vấn đề này, vì sợ mình không đủ hiểu biết, vì sợ người ta đọc thấy cho mình không "viết bạo" được vậy nên... chê! Vì sợ cả những thói ném đá của người đời, cả khách quan lẫn nhân cơ hội ném trả đòn thù v.v... Quanh ta, những chuyện như vậy không thiếu. Ngay cả ở Thi viện này cũng có. Tuy vậy, hôm nay chị có entry này vì đọc thấy mấy dòng viết của em có nhắc đến một nhà thơ: Nguyễn Khoa Điềm.

Tác giả của bài viết trên, đưa dẫn chứng minh hoạ cho luận điểm: "Những người viết Vô lối chổi bỏ truyền thống thơ ca của dân tộc và dân tộc, chối bỏ cách nói cách cảm của ông cha.  Trước tiên, Vô lối triệt tiêu 100% vần điệu nhưng câu viết thì cứng cỏi, khô khan, không có một chút truyền cảm, không rung động lòng người. giống như ông nói gà, bà nói vịt, tù mù, hủ nút. Đọc  nó có cảm giác lê thê, vô bổ" có đưa một khổ thơ của nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm vào, là khổ thơ này đây:


Bây giờ là lúc có thể chia tay với điện thoại để bàn, cá vi dít, nắm đấm mi crô
Tự do lên mạng với đời sống, ăn ngủ với bụi đường
Một mình một ba lô với xe đạp
Bây giờ gió gọi anh đi
Mặt trời đánh nhịp về tám hướng
Từ giã cà vạt, giày đen lời trịnh trọng
Anh là một với cánh đồng, cánh hẩu với quán cóc, ăn chịu với cỏ
Hò hét một mình, đọc những gì mình yêu thích, ghi chép những gì cần ghi chép"

(Nguyễn Khoa Điềm)

Có thể tác giả bài viết cảm nhận đoạn thơ này đúng như ông ấy viết, nhưng chị, người biết khá rõ nhà thơ Nguyễn KHoa Điềm trong đời thực, sau khi ông ấy nghỉ hưu, rời chính trường, trở lại Huế với thân phận một "thường dân", hàng ngày đạp xe đạp trên những nẻo đường Huế như một sự trở lại, vui thú được làm những điều mình thích mà không sợ bị ai dị nghị, nhòm ngó; không phải giữ khư khư cái "thể diện" của một quan chức nhà nước khi còn tại chức... thì chị lại cảm được bài thơ đó, khổ thơ đó một cách thật tự nhiên đồng thời hiểu được cái nỗi khoan khoái, thoải mái, tự do của một tâm hồn đã thoát ra khỏi những vòng cương toả đã từng ràng buộc bản thân mình vì những "khuôn khổ" của xã hội! Cho nên, đọc khổ thơ đó, chị lại không thấy nó lê thê, vô bổ, cứng cỏi, khô khan như tác giả Đỗ Hoàng.

Bởi vậy mà nói cũng tuỳ người, tuỳ bài, tuỳ văn cảnh mà cảm nhận, mà hiểu chứ không thể cứ một bài, một đoạn mà vơ hết người ta vào trong một mớ chê bai!  Ai cũng có quyền khen, chê nhưng khen chê cũng phải thận trọng và chính xác, đừng vì những ý kiến chủ quan, cảm tính mà có thể gây ra những ngộ nhận trong lòng người đọc, khiến họ sợ hãi và chán ghét oan cho một ai đó. Có thể ta không thích thơ họ viết giai đoạn sau này nhưng để làm ta thất vọng về họ thì cũng chưa đến mức độ, như trường hợp nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm trong ví dụ trên.

Khi anh gần chạng vạng
Thì có người bình minh
Đừng lấy hoàng hôn anh ngăn cản
Ban mai của họ sinh thành

(Chế Lan Viên)

cái này không nằm ngoài quy luật phủ định của phủ định! Dở mới có hay mà!

Gã không định nói đâu( vì cũng sợ mình không đủ trình độ )mà nghe chị Nguyệt Thu nói, cũng thấy khá là ức chế!thôi cứ gọi tát nước theo mưa đi.Quả thực trong những bài mà nhà thơ Đỗ Hoàng gọi là " vô lối" ấy, vẫn có những hạt ngọc, chỉ là còn thô và chưa biết đánh cho sáng mà thôi, hạt ngọc mà không có bàn tay con người, không quý hiếm, không được con người tôn vinh thì cũng chỉ là những viên đá cuội bình thường mà thôi!

lấy luôn ví dụ : gã cũng cảm được phần nào bài thơ của Nguyễn Khoa Điềm mà chị Nguyệt THu trích dẫn, thích mấy câu này:"Mặt trời đánh nhịp về tám hướng
Từ giã cà vạt, giày đen lời trịnh trọng
Anh là một với cánh đồng, cánh hẩu với quán cóc, ăn chịu với cỏ
Hò hét một mình, đọc những gì mình yêu thích, ghi chép những gì cần ghi chép" , -một con chim vừa được sổ lồng khao khát tự do!
mà thú thực gã không thích thơ Nguyễn Khoa Điềm lắm, trừ một số bài như :"Mẹ và Quả"...cái gì nữa nhỉ? gã đọc nhiều đấy mà quên hết rồi!

có vẻ thô cứng và có vẻ dị hứng với người Việt Nam- vì người Việt Nam vốn thích những cái gì được gọi là hài hoà ( không tránh khỏi quy luật tự nhiên) nhưng phải có sự phá vỡ hài hoà thì trình độ thẩm mĩ mới nâng lên được chứ! tất cả đều nhắm đến sự hoàn hảo, hài hoà và cân đối mà thôi.

Còn theo gã: những người đánh giá về thơ nên công tâm một chút, đã là nhà thơ, hay trước hết là một người làm thơ, bao giờ cũng phải biết yêu tất cả!

Không dám nói là trong hội nhà văn Việt Nam có những người "dị ứng" hay không bị "dị ứng", nhưng quả thật phải có người yêu và hiểu thật sự thì mới tìm được ra những hạt ngọc đâu đó còn lẩn trong những bài thơ sống sượng này, thơ ca không bao giờ chết cả, cảm xúc đang bị sáo mòn quá mà thôi, ít ra mình cũng phải đọc và ngẫm đã chứ, rồi nói đến chuyện theo kịp hay không thôi! hoặc là tự mình tìm ra một con đường mới!

Cũng phải nhìn nhận lại, hội nhà văn hình như ít quan tâm đến dư luận và công chúng thì phải? Họ thấy hay thì cũng chả ai nói gì, nhưng họ là những người có trình độ, phải làm thế nào, phải có những bài bình thế nào để người đọc cảm thấy hay, cảm thấy phục thì mới được chứ!

Cái hay của ông Đỗ Hoàng này là đã có một tiếng nói của một người có học thức cà trình độ, có lý luận sắc sảo để bày tỏ quan điểm của mình( hy vọng những người làm thơ hiện nay sẽ đọc thật kĩ mà nghiềm ngẫm, hội nhà văn Việt Nam cũng thế) còn cái dở của ông Đỗ Hoàng này chỉ thấy cái dở mà không thấy cái hay, nên đánh đồng tất cả, gã thấy chưa phục được!