Hồng nhan chốn hậu cung

Tam cung, lục viện - Chốn ăn chơi(1)
Địa ngục hồng nhan! Khổ một đời
Tranh chấp quyền hành, thù hiểm độc(2)
Cầu mong ân sủng, hận đầy vơi(3)
Gối chăn lạnh giá vì thân lẻ
Son phấn phai nhoà bởi lệ rơi
Hải vị, sơn hào,... sao đắng ngắt
Sông sầu, biẻn tủi! Nhọc nhằn bơi

(1)- Tam cung gồm: Cung Diên Thọ, nơi các bà Hoàng Thái hậu, Thái Thái hậu, là vợ các vua đã quá cố cùng các viên thái giám ở. Cung Trường Sinh dành cho các bà vợ vua đang tại ngôi. Cung Khôn Thái ở gần điện của vua, dành cho các bà Hoàng Quý phi.
Lục viện gồm 6 viện là Viện Thuận Huy, Đoan Thuận, Đoan Hoà, Đoan Huy, Đoan Trường, Đoan Trang. Ngoài cung Diên Thọ ra, các cung và viện kể trên là chỗ dành cho các cung phi, mỹ nữvowj của vua đang trị vì và đều nằm trong Tử Cấm thành, chỉ có vua và các thái giám lui tới, còn các đàn ông khác không được bén mảng.
(2)- Hậu cung, nhìn chung, có ba thứ bậc tiêu biểu là hoàng hậu, các phi tần và thê thiếp, bên cạnh có các thái giám phục vụ cho các nữ nhân hoàng tộc. Đứng đầu hậu cung là hoàng hậu, người “Vợ chính thức” của hoàng đế và các Thái thượng hoàng. Các phi tần đều là thê thiếp của hoàng đế, nhiều ít tuỳ từng đời vua, có thể tới hàng trăm, thậm chí tới 20000 người như dưới triều Hán Hoàn đế, Hán Linh đế. Hậu cung luôn xẩy ra các cuộc cạnh tranh khốc liệt với mục đích giành được sự sủng ái của vua, Những phụ nữ đầy tham vọng trong hậu cung cùng các thái giám lên kế hoạch chống lại các đối thủ của mình để được thăng cấp. Một phi tần của Đường Cao Tông là Võ Tắc Thiên đã bị nghi ngờ giết chết con đẻ của mình để đổ lỗi cho Vương hoàng hậu và lên ngôi hoàng hậu...
(3)- Việc quyết định chọn người phụ nữ hầu hạ mình của vua ở các triều đại là khác nhau, nhưng đếu có chung một điểm là tính ngẫu nhiên, may rủi của người phi tần. Có vua dùng xúc sắc đẻ chọn, có vua lại cho các phi tần cài hoa tươi trên đầu rồi thả con bướm ra, nếu bướm đậu vào đầu ai thì ngời đó được chọn qua đêm với vua. Đường Huyền tông lại ngẫu hứng ném ra một đồng tiền cho các phi tần tranh nhau nhặt, ai nhăt được sẽ được vua sủng hạnh vào đêm đó. Vua Tống Văn đế lại ngồi trên xe có dê kéo, nếu dê dừng lại trước cung nào, thì vua sẽ ngủ đêm tại cung đó... Rất nhiều phi tần không được vua sủng hạnh, chỉ chết dần, chết mòn nơi cung cấm.