Đoạn 02

Trần Thừa chài lưới lập thân,
Thiên Bồi, đất tốt, làm dân bán điền;
Sinh thành hai trẻ thiếu niên:
Trần Liễu, Trần Cảnh - Trai hiền giỏi giang.
Thủ Độ cân nhắc kỹ càng:
Trần Cảnh hầu cận Chiêu Hoàng Phật Kim
(Bởi ngôi vua đã ban truyền;
Cô công chúa út đã lên ngai vàng);
Hoàng cung Thị vệ, sắc ban,
Trần Liễu đảm nhận, mở mang uy quyền
Một hôm, cảnh được vời lên,
Thủ Độ hỏi cháu:- “Việc chuyên là gì?”
-“Vua sai bê nước cọ kỳ
Rửa chân, rửa mặt, nhiều khi nô đùa:
Vua cho té nước, phun mưa,
Vua té trả lại, ướt - chưa chịu dừng;
Có khi vua sà vào lòng;
Khác gì cung nữ trong vòng tay vua;
áo bào cũng cởi ra đưa;
-“Ta thích làm hậu, làm vua chán phè”!”
Độ cười vang, thích thú nghe;
Con đò ta lái đến khi cập bờ?
Độ tìm huynh trưởng Trần Thừa
Bàn mưu giành giật ngôi vua chu toàn.
Rụng rời, Thừa vội khuyên can:
-“Việc này phản phúc, chớ làm mà sai!”
Độ rằng:-“Chẳng của riêng ai;
Giang sơn, xã tắc đợi người đức nhân;
Lý triều để khổ muôn dân
Trời cho con cháu Nhà Trần đảm đang;
Nếu ta lẩn tránh không làm
Tức là đắc tội, chẳng ngang trái nào?”
Mười hai tháng chạp xôn xao(1)
Hoàng cung ắng lặng, ai vào mà hay?
Chiêu Hoàng, Trần Cảnh thơ ngây
Chơi trò té nước, Cảnh dây ướt đầm;
Thiết triều, tiếng trống vang ngân;
Thủ Độ vào trước, quần thần theo sau;
Chiêu Hoàng cởi tấm áo bào
Khoác cho Trần Cảnh đón chào bá quan.
Vội vàng, Thủ Độ hô vang:
-“Nhà vua trao nước! Nước sang Nhà Trần!”
Liền tay bế Cảnh rời sân
Đặt lên ngai báu;
Quần thần quỳ hô:
-“Đức vua vạn tuế!” vang to;
Chiêu Hoàng như tỉnh cơn mơ, cũng quỳ
Chuyện truyền ngôi báu lan đi;
Trò chơi té nước lạ kỳ, tài ba;
Chuyển giao, giành giật sơn hà,
Nhẹ nhàng, hoàn hảo, khó mà có hai.
Khen ai thiết kế đại tài;
Vua Trần tám tuổi, hơn người, anh minh;
Sắc phong hợp lý, vẹn tình;(2)
Người người tâm phục, cúi mình ngợi ca.

(1)- Ngày Mậu Dần, 12 -12 ất Dậu (1225), Lý Chiêu Hoàng nhường ngôi cho Trần Cảnh 8 tuổi trở thành hoàng hậu.
(2)- Vua Trần Cảnh (8 tuổi) phong Trần Thủ Độ làm Thái sư Thống Quốc hành quân vụ chinh thảo sứ; Phong thân phụ, Phụ Quốc Thái uý Trần Thừa là Thượng hoàng; Phong huynh trưởng Trần Liễu là Thái uý;
Phong Trần Thị Dung (Nguyên là Hoàng hậu triều Lý Huệ Tôn,rồi làm Hoàng Thái hậu) là Thiên Cực công chúa.